Để chủ động ứng phó trước mùa khô, nông dân Tây Nguyên đã áp dụng công nghệ tưới tiên tiến, tiết kiệm nước trong sản xuất nông nghiệpỨng dụng các công nghệ tưới tiên tiến
Tại tỉnh Gia Lai, tất cả các công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh, cũng chỉ đáp ứng tưới tiêu cho khoảng 67 ngàn ha cây trồng. Để thích ứng với biến đổi khí hậu, hạn hán ngày càng diễn ra gay gắt, người dân, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Gia Lai đã đẩy mạnh ứng dụng các công nghệ tưới tiên tiến, tiết kiệm nước nhằm giảm thiểu rủi ro, nâng cao hiệu quả sản xuất. Việc ứng dụng công nghệ tưới tiên tiến, tiết kiệm nước không những nâng cao năng suất, hiệu quả sản xuất, mà còn góp phần chống hạn cho cây trồng, nhất là vào cao điểm của mùa khô.
Công nghệ tưới tiên tiến, tiết kiệm nước như tưới phun mưa được nông dân ưu tiên đầu tư sử dụngCông nghệ tưới tiên tiến, tiết kiệm nước như tưới phun mưa, tưới nhỏ giọt, tưới nhỏ giọt kết hợp bón phân… chủ yếu được áp dụng phổ biến trên diện tích cây cà phê, chanh dây, sầu riêng, các loại rau, đậu đỗ, hoa.
Chị Kpah H’Hoa, làng Jut 1, xã Ia Dêr, huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai cho biết: Nhờ sử dụng công nghệ tưới nước tiết kiệm phun mưa, đã giúp cho diện tích cây trồng 3 sào cà phê của gia đình có đủ nước tưới, đảm bảo sinh trưởng tốt nhất là trong mùa khô năm nay.
Theo Ngành nông nghiệp tỉnh Gia Lai, hiện toàn tỉnh có trên 57 ha cây trồng các loại ứng dụng công nghệ tưới tiên tiến, tiết kiệm nước. Trong đó, diện tích do người dân đầu tư trên 45 ngàn ha và của doanh nghiệp khoảng 11,8 ngàn ha, tăng hơn 9 ngàn ha so với cuối năm 2023.
Tiết kiệm tối đa lượng nước trong mùa hạn
Thực tế cho thấy việc ứng dụng tưới nước tiết kiệm vào sản xuất có nhiều ưu điểm như: Tiết kiệm tối đa lượng nước, giảm nhân công lao động, tăng năng suất cây trồng... Đặc biệt mang lại hiệu quả trong công tác ứng phó với hạn hán, thiếu nước, góp phần giảm mức độ thiệt hại sản xuất.
Hiện nay, tỉnh Đắk Lắk hiện có khoảng 212.106 ha cây trồng, trải rộng khắp 15 huyện, thị xã, thành phố và là tỉnh có diện tích cà phê lớn nhất Việt Nam. Sản lượng hàng năm đạt hơn 520 nghìn tấn, chiếm hơn 30% sản lượng cà phê cả nước. Những năm trở lại đây, nhiều nông hộ trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk đã áp dụng quy trình tưới tiết kiệm nước theo phương pháp nhỏ giọt, phun sương, phun cục bộ, đào ao hồ trữ nước… cho diện tích vườn cây. Việc áp dụng hệ thống này giúp giảm hơn 30% lượng nước tưới và tiết kiệm 70% nhân công.
Nhiều nông hộ tỉnh Đắk Lắk áp dụng hệ thống tưới nước nhỏ giọt tự động giúp tiết kiệm lượng nước tưới và nhân côngGia đình anh Lê Anh Tiến, thôn Thanh Cao, xã Ea Tân có 3 ha cà phê và trồng xen một số loại cây ăn quả, mắc ca. Trong đó, 1 ha lắp đặt hệ thống tưới tiết kiệm phun mưa tại gốc, còn lại tưới bằng béc tưới tự động.
Anh Tiến cho biết: Trước đây, gia đình tôi tưới bằng phương pháp dùng vòi nước tưới vào gốc cây tốn nhiều nước nên những đợt tưới sau thường thiếu nước. Cao điểm mùa khô cũng là mùa cây trồng cần nhiều nước nhất, thì ao hồ lại cạn nên đã ảnh hưởng lớn đến năng suất. Năm 2018 tôi tham gia dự án Cụm cảnh quan cà phê bền vững được hỗ trợ đồng hồ đo lượng nước tưới, hệ thống tưới tiết kiệm phun sương ở gốc. Nhờ đó, lượng nước tưới được đo chính xác vừa tiết kiệm được 30-40% lượng nước, lại tiết kiệm điện, giảm chi phí đầu tư sản xuất mà năng suất cây trồng lại cao, chất lượng sản phẩm đảm bảo.
Còn gia đình anh Y Pôl Niê ở tổ dân phố 5 (thị trấn Krông Năng, huyện Krông Năng, đã đầu tư lắp đặt hệ thống tưới nhỏ giọt cho 1ha cà phê và sầu riêng đã 4 năm nay. Anh Y Pôl cho biết, trước đây để tưới 1ha cà phê, gia đình phải mất 2 - 3 ngày với 3 nhân công lao động. Còn với hệ thống tưới nước tiết kiệm, anh chỉ cần bật công tắc điện, thực hiện thao tác chỉnh các van mở nước là tưới được cho cả vườn cây. Nước tưới được bơm đều đến từng gốc, trung bình từ 30-50 lít nước/giờ. Sau 1 giờ tưới thì độ ngấm nước toàn vườn đạt sâu trên 30cm, giúp đưa nước và chất dinh dưỡng trực tiếp đến vùng rễ cây.
Anh Y Pôl tính toán, chi phí đầu tư theo phương pháp tưới nhỏ giọt Israel mà anh đang sử dụng khá cao, song bù lại giúp tiết kiệm 90% công lao động, trên 50% chi phí điện, nước và rất phù hợp với điều kiện thời tiết, nguồn nước trong mùa khô của Tây Nguyên.
Mùa khô năm 2025, một số địa phương khu vực Tây Nguyên dự báo sẽ xảy ra tình trạng thiếu nước cục bộ do thiếu hụt lượng mưa và lượng dòng chảy ít. Vì vậy, việc áp dụng công nghệ ứng phó với hạn hán, góp phần cơ bản giải quyết được bài toán về nước tưới, giúp nông dân chủ động nguồn nước phục vụ sản xuất, chăm sóc cho cây trồng hiệu quả phòng khi thời tiết khô hạn.
Trước đó, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Công điện số 128/CĐ-TTg ngày 8/12/2024 yêu cầu các Bộ ngành, địa phương chủ động phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn. Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, nhất là các địa phương tại khu vực Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Đồng bằng sông Cửu Long chỉ đạo rà soát, đánh giá khả năng nguồn nước, xây dựng phương án sử dụng nguồn nước phù hợp phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh, nhất là bảo đảm nước sinh hoạt của Nhân dân trong các tháng cao điểm nắng nóng, hạn hán, xâm nhập mặn; hướng dẫn người dân chủ động dự trữ nước ngọt, sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả; ưu tiên bảo đảm cấp nước sinh hoạt cho người dân, các cơ sở y tế, giáo dục và các nhu cầu thiết yếu khác, kiên quyết không đề người dân thiếu nước sinh hoạt.
