Nghệ sĩ Ưu tú Amư Nhân phiêu du cùng những giai điệu trên cây đàn guitar.Đón khách giữa mùa Ramưwan, Nhạc sĩ Amư Nhân đích thân pha trà ngon, bày bánh mứt mời chúng tôi chung vui. Ông kể chuyện sáng tác với niềm đam mê bất tận. Hàng trăm tác phẩm ra đời, nhưng nhắc đến Amư Nhân, không thể không nhắc tới “Làng Chăm ơn Bác” - ca khúc gắn bó sâu đậm với tên tuổi của ông.
Sinh năm 1952 tại làng Phú Nhuận, mảnh đất trù phú bên dòng sông Dinh thơ mộng, ông có tên khai sinh là Lộ Minh Nóc. Những làn điệu dân ca Chăm mộc mạc như hát giã gạo (doh thok prah), hát đối đáp (doh damra), hát vãi chài (doh pôchjan) từ thuở ấu thơ đã thấm sâu vào tâm hồn cậu bé Lộ Minh Nóc, nuôi dưỡng tình yêu âm nhạc trong ông từ những ngày thơ bé.
Nghệ sĩ Ưu tú- Nhạc sĩ Amư Nhân trình bày ca khúc “Thuận Nam ngày mới” tại buổi họp mặt kỷ niệm 15 năm Ngày tái lập huyện Thuận Nam (1/10/2009- 1/10/2024). Là con trai đầu của nghệ nhân trống ghi năng Lộ Sung, lại có cậu ruột là nghệ nhân nổi tiếng Hán Văn Tiểu, Amư Nhân thừa hưởng trọn vẹn dòng máu nghệ thuật. Mỗi mùa Katê, tiếng trống ghi năng, baranưng rộn ràng hòa cùng kèn saranai dìu dặt bên những điệu múa uyển chuyển của vũ nữ Chăm khiến cậu bé Amư Nhân ngẩn ngơ say mê. Nhưng hơn cả, cậu đặc biệt yêu thích những buổi trình diễn anh hùng ca (Chei Kathur) của các Ôn Kadhar - những thầy chủ lễ tài hoa.
Chei Kathur là làn điệu anh hùng ca trầm hùng, mạnh mẽ, được các Ôn Kadhar cất lên với sự đệm đàn của cây đàn kanhi (đàn nhị mai rùa) – một loại nhạc cụ truyền thống độc đáo của người Chăm. Hình ảnh người anh hùng mặc chiến bào, tay cầm đao, cưỡi ngựa xông pha trận mạc hiện lên sống động qua mỗi giai điệu Chei Kathur. Lời hát không chỉ tôn vinh các bậc tiền nhân khai khẩn đất đai, dựng làng lập ấp, mà còn khắc sâu tinh thần đoàn kết, kêu gọi bà con chung tay chăm lo cấy cày, dẫn thủy nhập điền, chăn nuôi gia súc, xây dựng cuộc sống ấm no, thanh bình.
Nhạc sĩ Amư Nhân trình bày ca khúc “Làng Chăm ơn Bác” trên nền trống baranưng. Chính từ những chất liệu quý giá ấy, Nhạc sĩ Amư Nhân đã chắt lọc, sáng tạo nên ca khúc “Làng Chăm ơn Bác” vào mùa Xuân năm 1985, khi ông còn là cán bộ văn hóa huyện Ninh Phước. Từ đáy lòng của một chàng trai Chăm, ông bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc với Bác Hồ - vị Cha già dân tộc, người đã đưa đất nước thoát khỏi lầm than, đem lại độc lập, tự do, no ấm cho muôn dân. Ca khúc mở đầu bằng giọng ngâm da diết theo phong cách ngâm lễ của Ôn Kadhar, nối tiếp là giai điệu anh hùng ca tựa vó ngựa phi, rồi dâng trào cảm xúc thiết tha trong đoạn cao trào, bày tỏ tình cảm sâu nặng của đồng bào Chăm với Bác Hồ kính yêu.
Tháng 5/1985, ca khúc “Làng Chăm ơn Bác” được Đoàn Ca múa tỉnh Thuận Hải (nay là Ninh Thuận và Bình Thuận) chọn tham dự Hội diễn Tiếng hát Làng Sen lần thứ nhất tại thành phố Vinh, nhân kỷ niệm 95 năm sinh nhật Bác Hồ. Trong trang phục truyền thống dân tộc Chăm, Nhạc sĩ Amư Nhân bước ra sân khấu, cất giọng thiết tha hát chính ca khúc mình sáng tác với tất cả tấm lòng kính yêu Bác. Từ những câu đầu tiên: “Từ làng Chăm xa xôi, nay con về thăm quê Bác/Nghe trong lòng bao thương nhớ, ôi mang nặng tình Bác trong tim...” đến khi kết thúc bằng: “Hồ Chí Minh trong trái tim Việt Nam/Hồ Chí Minh trong trái tim người Chăm.” Tiếng hát lay động hàng trăm trái tim, cả hội trường vang dội những tràng vỗ tay không ngớt. Amư Nhân vinh dự nhận Huy chương Vàng của Ban Tổ chức Hội diễn và Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ Tĩnh (thời điểm đó).
Ngày 27/8/2007, lãnh đạo UBND tỉnh Ninh Thuận trao Bằng chứng nhận danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú của Chủ tịch nước cho Nhạc sĩ Amư Nhân. Thành công nối tiếp thành công. Đầu năm 1986, ông cùng Đoàn Ca nhạc Mùa Thu sang Cuba biểu diễn. Tại làng Bến Tre, ngoại ô La Habana, khi Amư Nhân cất tiếng hát “Làng Chăm ơn Bác”, bao trái tim kiều bào nghẹn ngào xúc động, nước mắt rưng rưng trong nỗi nhớ Bác khôn nguôi.
Trong sự nghiệp âm nhạc đồ sộ của mình, Nhạc sĩ Amư Nhân đã sáng tác hàng trăm ca khúc giàu bản sắc dân tộc, tiêu biểu như: “Apsara vũ nữ Chăm” (thơ Inrasara), “Gặp em đêm hội Ramưwan”, “Bà mẹ Chăm”, “Tình làng gốm”, “Bến nước tình yêu”, “Sợi chỉ đủ màu”, “Chiếc nhẫn Mưta”, “Hò ra khơi”, “Miền đất Pangduranga”, “Đàn đá đêm nay” (thơ Tú Nhật)...
Những năm gần đây, ông tiếp tục sáng tác về quê hương Ninh Thuận với các ca khúc: “Ninh Thuận nắng gió mặt trời” (thơ Trần Tuấn Hùng), “Thuận Nam ngày mới” (thơ Nguyễn Văn Minh), “Sắc gốm làng Chăm” (thơ Thái Sơn Ngọc), “Quê anh miền nắng gió” (thơ Phạm Quốc Tý), “Tình em Núi Chúa” (thơ Tân Phương)...
Ông Phạm Văn Hậu, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy - Chủ tịch HĐND tỉnh Ninh Thuận thăm, chúc Tết Ramưwan 2025 đến gia đình Nghệ sĩ Ưu tú- Nhạc sĩ Amư Nhân. Nhạc sĩ Amư Nhân được Hội Nhạc sĩ Việt Nam và Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Ninh Thuận hỗ trợ xuất bản các tập nhạc: Amư Nhân, Bhum Palay (Quê hương), Miền đất Tháp. Ông vinh dự nhận nhiều giải thưởng âm nhạc cao quý: Giải C Hội Nhạc sĩ Việt Nam với “Hò ra khơi” (1994), “Khát vọng” (2009), Giải C Hội Văn học các DTTS với “Tình ca đất Tháp” (2008) cùng nhiều Bằng khen, danh hiệu cao quý khác.
“Hiện tôi đã ký âm 75 điệu trống ghi năng với tên gọi và tiết tấu riêng, cùng 20 làn điệu dân ca Chăm, chuẩn bị xuất bản công trình nghiên cứu này. Tôi cũng đang định hướng con trai - Nhạc sĩ Inư Tuấn tiếp nối con đường bảo tồn, sáng tác và phát huy âm nhạc dân tộc Chăm,” - Nghệ sĩ Ưu tú Amư Nhân chia sẻ niềm vui giữa mùa Ramưwan 2025.
