Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phát triển kinh tế dược liệu vùng DTTS: Bao giờ tiềm năng được đánh thức?

Hồng Phúc - 18:05, 07/12/2020

Tiềm năng, lợi thế đặc biệt về nguồn dược liệu, cùng với sự sở hữu một kho tàng kinh nghiệm quý báu về chế biến và sử dụng cây thuốc, là tiềm năng to lớn, và là cơ hội để đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) tăng thu nhập. Thế nhưng, việc phát triển kinh tế dược liệu ở vùng DTTS hiện nay vẫn đang là tiềm năng...

Nhờ mô hình trồng cây dược liệu mà hàng nghìn hộ dân ở huyện Tây Giang (Quảng Nam) vươn lên thoát nghèo, ổn định cuộc sống.
Nhờ mô hình trồng cây dược liệu mà hàng nghìn hộ dân ở huyện Tây Giang (Quảng Nam) vươn lên thoát nghèo, ổn định cuộc sống.

Cây thoát nghèo

Nằm ở vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, Việt Nam được đánh giá là nước đứng thứ 16 trên thế giới về sự phong phú, đa dạng sinh vật, trong đó có độ đa dạng về cây cỏ. Phần lớn chúng mọc ở vùng rừng núi - một vùng chiếm 3⁄4 diện tích đất nước.

Vườn quốc gia Hoàng Liên (Lào Cai) được ví như “kho báu” về cây thuốc quý, với hơn 850 loại cây thuốc đặc hữu. Anh Tráng Xuấn Là, xã Bản Già, huyện Bắc Hà cho biết, năm 2019, gia đình chỉ trồng hơn 4.000m2 cây đương quy, nhờ áp dụng đúng quy trình kĩ thuật canh tác do cán bộ khuyến nông hướng dẫn, thời tiết lại ủng hộ nên cây sinh trưởng phát triển tốt, thu hoạch được trên 6 tấn củ, mang về nguồn thu gần 120 triệu đồng.

Năm 2020, diện tích vùng trồng dược liệu của huyện vùng cao Bắc Hà đã không ngừng được mở rộng, hiện có khoảng từ 90-100 ha. Những cánh đồng dược liệu quý hiếm đã, đang khẳng định vị thế là cây chủ lực xóa nghèo.

Tương tự, Tu Mơ Rông (Kon Tum) là huyện cũng thực hiện hiệu quả chính sách giữ rừng để phát triển dược liệu và du lịch. Hiện nay, toàn huyện đã có gần 20ha sâm Ngọc Linh do người dân gieo trồng, 70ha hồng đảng sâm. Mỗi năm, người dân ở đây thu được hàng trăm triệu đồng. Ngoài ra, người dân cũng đang tiếp tục phát triển các loại cây: đương quy, ngũ vị tử, lan kim tuyến… Một trong những nội dung quan trọng, tạo ra đột phá trong lĩnh vực nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Kon Tum, là việc bảo tồn, đầu tư phát triển sâm Ngọc Linh và các dược liệu khác gắn với xây dựng chuỗi liên kết giá trị và phát triển thương hiệu.

Đó là những ví dụ khẳng định giá trị kinh tế của dược liệu đối với vùng DTTS và miền núi. Điển hình vùng Tây Bắc,Tây Nguyên và Nam Trung bộ là những địa phương có tiềm năng trồng, khai thác dược liệu rất lớn ở nước ta.

Hiện nay, giá trị kinh tế của dược liệu, đang ngày càng được Việt Nam và cả thế giới đánh giá cao. Thế nên, kỳ vọng xây dựng những vùng này trở thành vựa dược liệu của cả nước là kế hoạch có thể thực hiện được.

Vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức

Việc bảo tồn và phát triển giá trị kinh tế của dược liệu dân tộc khác với các loại cây khác, vì nó gắn liền với tri thức sử dụng của đồng bào DTTS. Chúng ta có thể hiểu nôm na, cây thuốc gồm hai yếu tố cấu thành: dược liệu đơn thuần là một nguồn gen (vật thể) và cách làm thuốc là tri thức (phi vật thể). Bởi vậy, hiện nay, việc khai thác, phát triển dược liệu còn chưa tương xứng tiềm năng.

Phần lớn cây dược liệu chưa được chế biến sâu mà chủ yếu bán nguyên liệu thô, cho nên giá trị rất thấp. Như ở Lai Châu cũng có lợi thế trồng một số loài như: quế, sơn tra, sa nhân, thảo quả, sâm Lai Châu, bảy lá một hoa,.. nhưng lại chưa tạo được điểm nhấn trên bản đồ dược liệu Việt Nam. Nguyên nhân, là do chưa có cơ chế đặc thù đối với cây dược liệu, cho nên chưa thu hút được doanh nghiệp tham gia đầu tư phát triển; khâu sản xuất, chế biến và tiêu thụ vẫn theo kiểu mạnh ai nấy làm.

Do vậy, để phát huy thế mạnh, cần có cơ chế, chính sách khai thác, phát triển phù hợp; nhất là việc thu hút sự tham gia của doanh nghiệp vào chế biến sâu dược liệu. Ngoài ra, giải quyết bài toán đầu ra cho dược liệu bằng cách phát triển mô hình: gắn kết y học cổ truyền và dược liệu; dùng dược liệu tạo ra ẩm thực và chữa bệnh, gắn với du lịch, …xuất khẩu cũng là những tiềm năng vẫn còn “ngái ngủ”.

Ông Bùi Thanh Tùng, Trưởng phòng Quản lý dược cổ truyền (Cục Quản lý Y, Dược cổ truyền thuộc Bộ Y tế) thông tin: Nói tới dược liệu, phần nhiều là nhập khẩu, nhưng hiện nay Việt Nam cũng xuất ngược sang Trung Quốc, nhất là dược liệu thu hái tự nhiên và cả một số dược liệu nuôi trồng.

Có thể thấy rằng, giá trị kinh tế của dược liệu hiện nay chưa được nhìn nhận đúng mức. “Cần xác định tiêu chí xác định thế nào là dược liệu quý? Từ trước tới nay chỉ mới xác định được yếu tố “quý” về mặt y tế, còn việc cây dùng để xuất khẩu và mang lại lợi ích kinh tế cho bà con cũng cần được đánh giá là “quý”, ông Tùng nhận định.

Ông Đào Văn Hồ, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến thương mại nông nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cũng có quan điểm: Việt Nam có nhiều dược liệu có tiếng, nhưng một trong những điểm hạn chế là chưa làm tốt khâu xúc tiến thương mại; giữa sản xuất, chế biến, đưa sản phẩm y dược cổ truyền ra thị trường chưa được kết nối tốt.

Ðể giải quyết thực trạng này, các địa phương cần sớm xây dựng quy hoạch vùng dược liệu, biến nguồn tài nguyên này thành tiềm năng, lợi thế chủ lực nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng mối liên kết “bốn nhà”. Trước tiên, phải liên kết giữa nhà doanh nghiệp và nhà nông; cần có chính sách ưu đãi đối với việc trồng dược liệu, như hỗ trợ vay vốn, cho thuê đất, miễn giảm thuế, chính sách bao tiêu sản phẩm. Chú trọng vai trò quản lý nhà nước nhằm bảo đảm hài hòa giữa lợi ích kinh tế cho người dân, doanh nghiệp, vừa phát huy được tiềm năng, lợi thế của vùng dược liệu.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Lông gà cũng thành “vàng nâu” cho đất

Lông gà cũng thành “vàng nâu” cho đất

Từ phế phẩm tưởng chừng bỏ đi tại các lò mổ, chàng trai trẻ Nguyễn Hà Thiên (xã Duy Phước, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam) đã mày mò thử nghiệm thành công biến lông gà thành phân hữu cơ dạng viên nén hoặc bột – sản phẩm không chỉ thân thiện với môi trường trong sản xuất nông nghiệp mà còn mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt cho gia gia đình anh cùng nhiều lao động tại địa phương.
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng: Lập Tổ công tác đặc biệt, mở đợt cao điểm truy quét buôn lậu, hàng giả

Thủ tướng: Lập Tổ công tác đặc biệt, mở đợt cao điểm truy quét buôn lậu, hàng giả

Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo thành lập Tổ công tác đặc biệt và mở đợt tấn công cao điểm đấu tranh, truy quét, ngăn chặn, đẩy lùi buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, lưu thông hàng giả, hàng nhái, hàng không rõ xuất xứ, vi phạm bản quyền, vi phạm sở hữu trí tuệ, xuất xứ hàng hóa, trong thời gian từ ngày 15/5-15/6.
Xã vùng cao Tâm Thắng đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu về chuyển đổi số

Xã vùng cao Tâm Thắng đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu về chuyển đổi số

Trang địa phương - Lê Hường - 18:39, 14/05/2025
Ngày 14/5, UBND huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông tổ chức Lễ công bố Quyết định xã Tâm Thắng đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu về chuyển đổi số năm 2024.
Hà Giang: Chương trình MTQG 1719 đạt được nhiều kết quả quan trọng trong giai đoạn I

Hà Giang: Chương trình MTQG 1719 đạt được nhiều kết quả quan trọng trong giai đoạn I

Công tác Dân tộc - Vũ Mừng - 18:37, 14/05/2025
Ngày 14/5, UBND tỉnh Hà Giang đã tổ chức Hội nghị tổng kết đánh giá kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS và miền núi giai đoạn I: Từ năm 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719) và đề xuất nội dung Chương trình giai đoạn II, từ năm 2026 - 2030, trên địa bàn tỉnh.
Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Khi trí thức Dao nhập thế, giúp đời (Bài 4)

Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Khi trí thức Dao nhập thế, giúp đời (Bài 4)

Phóng sự - Vàng Ni - Vân Long - 18:30, 14/05/2025
Xa xưa, nếu việc học chữ Nôm Dao gần như là trách nhiệm của nam giới, thì tri thức y dược dân tộc lại là không gian học tập chung của người Dao. Ở đó, mọi giới, mọi lứa tuổi đều chung tay góp sức. Để từ đó, một kho tàng tri thức y thuật được liệt vào hàng đồ sộ bậc nhất ra đời, không chỉ là niềm tự hào của đồng bào mà còn là một kho tàng vô giá để ngành Y học Quốc gia tìm tòi và khám phá.
Lông gà cũng thành “vàng nâu” cho đất

Lông gà cũng thành “vàng nâu” cho đất

Kinh tế - T.Nhân - H.Trường - 18:17, 14/05/2025
Từ phế phẩm tưởng chừng bỏ đi tại các lò mổ, chàng trai trẻ Nguyễn Hà Thiên (xã Duy Phước, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam) đã mày mò thử nghiệm thành công biến lông gà thành phân hữu cơ dạng viên nén hoặc bột – sản phẩm không chỉ thân thiện với môi trường trong sản xuất nông nghiệp mà còn mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt cho gia gia đình anh cùng nhiều lao động tại địa phương.
Hương Tích tự trên đỉnh non Hồng

Hương Tích tự trên đỉnh non Hồng

Phóng sự - An Yên - 18:14, 14/05/2025
Mãi cho đến nay, trên dãy núi Hồng Lĩnh (Hà Tĩnh) vẫn còn vang vọng truyền thuyết một nàng công chúa tu hành đắc đạo, hóa thành Phật bà nghìn tay nghìn mắt, phổ độ chúng sinh. Câu chuyện huyền bí trên đỉnh non ngàn bảng lảng mây bay, càng làm cho điểm dừng chân chiêm bái ở chùa Hương Tích thu hút đông đảo du khách và phật tử gần xa.
Phát hiện loài thực vật quý hiếm ở Sơn La

Phát hiện loài thực vật quý hiếm ở Sơn La

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 14/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Phát hiện loài thực vật quý hiếm ở Sơn La. Chùa Quán Sứ, Hà Nội. Nghệ nhân “chữa bệnh” cho chiêng. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Cú hích chiến lược làm thay đổi diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số: Góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc - (Bài cuối)

Cú hích chiến lược làm thay đổi diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số: Góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc - (Bài cuối)

Dân tộc - Tôn giáo - Hà Anh - 18:10, 14/05/2025
Với việc tập trung nguồn lực lớn để giải quyết những điểm nghẽn phát triển kinh tế -xã hội vùng DTTS, Chương trình MTQG 1719 không chỉ đưa ra lời hứa mà đã hiện thực hóa cam kết của Đảng và Nhà nước trong việc “không để ai bị bỏ lại phía sau”. Khi người dân tận mắt thấy sự thay đổi cụ thể trong cuộc sống thường ngày, điều đó tạo nên niềm tin thực chất, một niềm tin không xuất phát từ tuyên truyền, mà từ trải nghiệm và kiểm chứng của chính họ.
Giữ rừng như giữ vàng - Lời thề từ Chư Yanh Sin

Giữ rừng như giữ vàng - Lời thề từ Chư Yanh Sin

Môi trường sống - Xuân Hòa - 18:05, 14/05/2025
Ở Vườn Quốc gia Chư Yang Sin - vùng lõi sinh học quan trọng bậc nhất của tỉnh Đắk Lắk - công tác giữ rừng được thực hiện bằng cả trái tim và đôi tay của đồng bào Ê Đê, Mnông, Tày…
Bí thư Tỉnh ủy Kiên Giang kiểm tra, chỉ đạo kiện toàn các điều kiện thành lập Đặc khu Kiên Hải

Bí thư Tỉnh ủy Kiên Giang kiểm tra, chỉ đạo kiện toàn các điều kiện thành lập Đặc khu Kiên Hải

Trang địa phương - Phương Vũ - Tiến Vinh - 17:58, 14/05/2025
Trong 2 ngày 13 và 14/5, nằm trong kế hoạch công tác tại vùng biển Tây Nam, Đoàn công tác của Tỉnh ủy, HĐND, UBND và Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Kiên Giang do ông Nguyễn Tiến Hải - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Kiên Giang làm Trưởng đoàn, đã đến khảo sát, kiểm tra và làm việc với các xã An Sơn, Nam Du, Lại Sơn và Hòn Tre thuộc huyện đảo Kiên Hải, tỉnh Kiên Giang. Đây là địa bàn thành lập đặc khu theo định hướng sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị hành chính của tỉnh.
Đầu tư trên 320 tỷ đồng xây dựng Khu lưu niệm cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc

Đầu tư trên 320 tỷ đồng xây dựng Khu lưu niệm cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc

Tin tức - Anh Trúc - 15:57, 14/05/2025
Khu lưu niệm cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc rộng hơn 3,6ha, tọa lạc tại phường Phú Cường (Tp. Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương), được xây dựng gần chùa Hội Khánh, nơi cụ từng gắn bó trong giai đoạn 1923 - 1926.
Mong Tập đoàn Hoa Điện hỗ trợ Việt Nam phát triển năng lượng xanh

Mong Tập đoàn Hoa Điện hỗ trợ Việt Nam phát triển năng lượng xanh

Thời sự - PV - 15:55, 14/05/2025
Sáng 14/5, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp ông Bành Cương Bình, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty hữu hạn Tập đoàn Khoa học Kỹ thuật Hoa Điện Trung Quốc (CHEC).