Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Những lớp học then “không đồng”

Nghĩa Hiệp - 10:11, 22/09/2020

Đầu tháng 9, trong chuyến công tác tại huyện Lâm Bình (Tuyên Quang), chúng tôi đã có dịp đến thăm một số điểm du lịch cộng đồng của huyện Lâm Bình. Tại đây, có nhiều nhóm văn nghệ phục vụ khách du lịch, trong đó có không ít nhóm then với những thành viên còn rất trẻ, nhưng biểu diễn khá chuyên nghiệp. Họ chính là học trò của các lớp học “không đồng”, do cô Lý Thị Ngoan, dân tộc Tày truyền dạy.

Đội văn nghệ biểu diễn Then huyện Lâm Bình đạt giải B toàn quốc năm 2018
Đội văn nghệ biểu diễn Then huyện Lâm Bình đạt giải B toàn quốc năm 2018

Cô Lý Thị Ngoan, sinh ra trong gia đình có 4 anh chị em ở thôn Nặm Chá, xã Lăng Can, huyện Lâm Bình. Hoàn cảnh gia đình Ngoan rất khó khăn, bố mất sớm, mẹ thì ốm yếu thường xuyên nên các anh chị phải lần lượt nghỉ học, chỉ có mình Ngoan được tiếp tục học.

Năm 2011, Ngoan trúng tuyển cả 2 trường: Trường Đại học Sư phạm Hà Nội và Đại học Nghệ thuật Việt Bắc. Ngoan nhớ lại: “Ngày nhập trường, do hoàn cảnh gia đình khó khăn, không có tiền, cánh cửa giảng đường đã đóng lại với mình. Dù không được đi học, mình vẫn còn đam mê và quyết tâm theo đuổi đến cùng”.

Đam mê mà Ngoan nói đến là đam mê hát then và những âm thanh đàn tính. Ngày ấy, Ngoan đã tự tìm đến thầy Hoàng Văn Tuyên, một trong những nghệ nhân hát then của tỉnh để xin học. Vốn có năng khiếu bẩm sinh và với hiểu biết một chút nhạc lý trong trường học, sau 1 tuần Ngoan đã có thể hát và đánh được những bài cơ bản như: “Bản noong tỏn xuân” (Bản em đón xuân), “Tuyên Quang quê mình”, “Tìm về ngày hội”...

Sau 3 tháng, Ngoan tự tin biểu diễn trên sân khấu, trở thành “cây văn nghệ” hiếm có của địa phương. Tại nhiều cuộc thi, liên hoan hát then, đàn tính trong và ngoài tỉnh, Ngoan đã giành nhiều giải cao như: Đoạt tiết mục xuất sắc tại Cuộc thi hát then, tính tẩu toàn tỉnh năm 2014; Tiết mục xuất sắc nhất tại Liên hoan tiếng hát ru và hát dân ca huyện Lâm Bình năm 2014; Giải B Liên hoan nghệ thuật hát Then, đàn Tính toàn quốc ở Hà Giang năm 2018...

Với mong muốn được truyền dạy văn hóa dân tộc cho các thế hệ, nhất là thế hệ trẻ, nhiều năm nay, Ngoan đã mở lớp dạy hát then, đàn tính miễn phí cho hàng trăm học trò nhỏ trong và ngoài xã. Ngoan chú tâm dạy học trò tìm hiểu thật kỹ về then cổ bởi then cổ là linh hồn, là cội nguồn dân tộc, chứa đựng những tích truyện khuyên răn, giáo huấn con người hoàn thiện mình hơn. 

Nhiều học trò của cô Ngoan đã trở thành hạt nhân của các đội văn nghệ biểu diễn tại các Homestay. Toàn huyện Lâm Bình hiện có 5 đội văn nghệ chuyên phục vụ du lịch cộng đồng thì có 4 đội từng được cô Ngoan đứng lớp giảng dạy như: Đội văn nghệ xã Phúc Yên, Đội Văn nghệ xã Khuôn Hà, Đội Văn nghệ thôn Nà Đông (Thượng Lâm), Đội Văn nghệ thôn Nặm Đíp (Lăng Can).

Em Ma Thị Soa, thành viên Đội Văn nghệ Nặm Đíp, xã Lăng Can phấn khởi cho biết: Sau khi học hát xong, bây giờ em có thể hát thành thạo nhiều giai điệu then cổ như: Tàng bốc - Pây cảnh, Tặng tính, Tàng nặm… Mỗi làn điệu kết hợp với đàn tính đều mang lại những cách thể hiện riêng, lúc nhanh, lúc chậm, khi thì khoan thai, sâu lắng, khi thì ngân nga, da diết... 

Anh Tạ Chí Cường, Phó Giám đốc Trung tâm Văn hóa, Truyền thông và Thể thao huyện Lâm Bình cho biết, Ngoan là một trong những hạt nhân văn nghệ, nhiệt tình với công việc truyền dạy hát then, đàn tính. Những lớp học của cô giáo Ngoan góp phần ươm mầm tài năng, truyền tình yêu văn hóa dân tộc cho thế hệ trẻ. Đây là việc làm ý nghĩa và đáng trân trọng.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Hà Giang: Phát triển du lịch bền vững trong kỷ nguyên số

Hà Giang: Phát triển du lịch bền vững trong kỷ nguyên số

Hà Giang đang trở thành trung tâm du lịch tầm quốc gia và quốc tế bởi vẻ đẹp nguyên sơ của thiên nhiên, cuộc sống mộc mạc của cộng đồng 19 dân tộc và các giá trị văn hóa truyền thống còn lưu giữ nguyên vẹn. Để những giá trị ấy không chỉ được bảo tồn mà còn trở thành động lực phát triển, Hà Giang đang từng bước xây dựng mô hình du lịch dựa trên ba yếu tố: Bảo tồn bản sắc, chuyển đổi số và phát triển xanh bền vững.
Tin nổi bật trang chủ
THÔNG CÁO ĐẶC BIỆT VỀ LỄ QUỐC TANG NGUYÊN CHỦ TỊCH NƯỚC TRẦN ĐỨC LƯƠNG

THÔNG CÁO ĐẶC BIỆT VỀ LỄ QUỐC TANG NGUYÊN CHỦ TỊCH NƯỚC TRẦN ĐỨC LƯƠNG

Thời sự - PV - 20:35, 22/05/2025
Để tỏ lòng tiếc thương và tưởng nhớ đồng chí Trần Đức Lương, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Chủ tịch nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Chính phủ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quyết định tổ chức Lễ tang Đồng chí với nghi thức Lễ Quốc tang.
Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với Ủy ban Kiểm tra Trung ương

Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với Ủy ban Kiểm tra Trung ương

Thời sự - PV - 20:25, 22/05/2025
Tổng Bí thư đánh giá cao sự thẳng thắn của Ủy ban Kiểm tra Trung ương trong kiểm điểm, đánh giá rất kỹ những tồn tại, hạn chế trên từng mặt công tác.
Đồng vốn chính sách nuôi dưỡng khát vọng vươn lên của đồng bào vùng sâu Đắk Nông

Đồng vốn chính sách nuôi dưỡng khát vọng vươn lên của đồng bào vùng sâu Đắk Nông

Công tác Dân tộc - Tiến Mạnh - 16:46, 22/05/2025
Trong hành trình giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới và nâng cao đời sống cho đồng bào DTTS, nguồn vốn tín dụng chính sách xã hội do Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) tỉnh Đắk Nông triển khai đã trở thành công cụ quan trọng, mang lại hiệu quả thiết thực. Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở, đồng vốn ưu đãi đã tiếp cận đúng đối tượng, kịp thời hỗ trợ người dân vượt qua khó khăn, từng bước vươn lên ổn định cuộc sống.
Rào cản thoát nghèo do chồng lấn địa giới hành chính: Đồng bào cần sớm được an cư lạc nghiệp (Bài cuối)

Rào cản thoát nghèo do chồng lấn địa giới hành chính: Đồng bào cần sớm được an cư lạc nghiệp (Bài cuối)

Xã hội - Huy Trường - Thanh Huyền - 16:46, 22/05/2025
Sống giữa vùng chồng lấn về địa giới hành chính, hàng trăm hộ dân Xơ Đăng ở thôn 3, xã Trà Vinh (huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam) vẫn gồng mình bám đất, bám thôn để phát triển kinh tế, nuôi hy vọng về một ngày được ổn định nơi ăn, chốn ở. Tuy nhiên, để những nỗ lực ấy không mãi dở dang, vấn đề chồng lấn địa giới hành chính giữa hai tỉnh Quảng Nam – Kon Tum cần sớm được giải quyết dứt điểm, minh bạch.
Cà Mau: Huy động, bố trí nguồn lực hoàn thành kế hoạch Chương trình MTQG 1719 năm 2025

Cà Mau: Huy động, bố trí nguồn lực hoàn thành kế hoạch Chương trình MTQG 1719 năm 2025

Tin tức - Như Tâm - 15:58, 22/05/2025
Ngày 22/5, ông Lê Văn Sử, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau cho biết, UBND tỉnh vừa ban hành Kế hoạch thực hiện các dự án, tiểu dự án sử dụng vốn sự nghiệp thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030; giai đoạn I: Từ năm 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719), trên địa bàn tỉnh Cà Mau năm 2025.
Mùa sen hồng bên miệng núi lửa Ia Băng

Mùa sen hồng bên miệng núi lửa Ia Băng

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 22/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Mùa sen hồng bên miệng núi lửa Ia Băng. Chùa Thiên Tượng - Hoan Châu đệ nhị danh thắng. Bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống dân tộc Mông xã Pà Cò. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Thủ tướng: Quyết tâm cơ bản hoàn thành tháo gỡ

Thủ tướng: Quyết tâm cơ bản hoàn thành tháo gỡ "điểm nghẽn" thể chế ngay trong năm 2025

Thời sự - PV - 15:55, 22/05/2025
Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu cần tập trung nguồn lực, quyết tâm cơ bản hoàn thành việc tháo gỡ những "điểm nghẽn" do quy định pháp luật ngay trong năm 2025, đồng thời đổi mới căn bản tư duy xây dựng pháp luật, chuyển từ tư duy "quản lý" sang "phục vụ", từ bị động sang chủ động, linh hoạt kiến tạo sự phát triển.
Người đàn ông ở Lai Châu bị ngộ độc do ăn nấm lạ

Người đàn ông ở Lai Châu bị ngộ độc do ăn nấm lạ

Tin tức - Anh Trúc - 15:06, 22/05/2025
Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lai Châu vừa cứu sống một người đàn ông bị ngộ độc do ăn nấm lạ.
Ưu tiên phát triển giáo dục mầm non ở miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Ưu tiên phát triển giáo dục mầm non ở miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Thời sự - Hoàng Quý - 15:04, 22/05/2025
Sáng 22/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 đến 5 tuổi.
Sầu riêng Việt Nam đón tin vui

Sầu riêng Việt Nam đón tin vui

Tin tức - Anh Trúc - 12:17, 22/05/2025
Tổng cục Hải quan Trung Quốc vừa chính thức công nhận thêm 829 mã số vùng trồng và 131 mã số cơ sở đóng gói sầu riêng của Việt Nam.
Rào cản thoát nghèo do tình trạng chồng lấn địa giới hành chính: Làng “nhiều không” và những hệ lụy khôn lường (Bài 2)

Rào cản thoát nghèo do tình trạng chồng lấn địa giới hành chính: Làng “nhiều không” và những hệ lụy khôn lường (Bài 2)

Xã hội - Huy Trường - Thanh Huyền - 11:16, 22/05/2025
Tình trạng chồng lấn địa giới hành chính giữa tỉnh Quảng Nam và Kon Tum khiến thôn 3, xã Trà Vinh (huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam) rơi vào cảnh bị bỏ quên trong suốt nhiều năm. Hơn 1.000 người dân Xơ Đăng sinh sống tại đây đang phải đối mặt với muôn vàn khó khăn, đặc biệt là khó khăn về hạ tầng cơ sở như điện, đường, trường học, trạm y tế và sóng điện thoại.