Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nối lại Then Tày

Hiếu Anh - 15:59, 10/02/2020

Trước đây, do điều kiện kinh tế khó khăn nên hát Then của người Tày bị hạn chế. Những năm trở lại đây, mạch nguồn văn hóa ấy đã được khơi thông trở lại.


Giới trẻ ngày càng quan tâm tới đàn Tính, hát Then
Giới trẻ ngày càng quan tâm tới đàn Tính, hát Then

Tiếng Then dưới mái nhà sàn

Chúng tôi về thôn Phai Khằn, xã Đà Vị, huyện Na Hang (Tuyên Quang) ngay sau khi hát Then, đàn Tính của người Tày được UNESCO công nhận là văn hóa phi vật thể của nhân loại. Khó mà tả hết được niềm vui của đồng bào dân tộc Tày nơi đây. Với họ, sự công nhận này không chỉ là niềm tự hào vô bờ bến, mà còn là sự ghi nhận, ghi danh xứng đáng cho những năm tháng thăng trầm gìn giữ nghệ thuật của cha ông. 

Ông Hà Đồng Cách, sinh năm 1947, người Cựu chiến binh đã từng xông pha khói lửa của chiến tranh bồi hồi chia sẻ, trước đây do đất nước có chiến tranh, rồi hoàn cảnh kinh tế khó khăn cùng với những nhận thức thiếu chính xác nên hát Then bị hạn chế dẫn đến mai một. Do vậy, rất nhiều con em người dân tộc Tày sinh ra lớn lên mà cái tay không biết đánh đàn Tính, miệng không còn biết hát Then. Trước thực trạng đó, ông Cách cũng như nhiều người già trong bản rất đau lòng. 

Thấy mình cần phải có một phần trách nhiệm trong việc gìn giữ, phát huy giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, năm 2015, ông Cách đã cùng nhiều nhóm hạt nhân là các “nghệ nhân” trong xã bàn nhau thành lập các Câu lạc bộ (CLB) hát Then, đàn Tính. Đối tượng của các CLB này là các cháu học sinh THCS, THPT có năng khiếu. 

“Mong muốn là vậy, nhưng những ngày đầu vận động các cháu tới học đàn khó vô cùng. Do đây là việc làm mới mẻ, nhiều cháu còn ngại và bỡ ngỡ. Nên các “thầy giáo”, chẳng những không lấy học phí, mà còn phải bỏ tiền túi mua đàn, thậm chí bánh, kẹo để kéo học trò đến lớp”, ông Cách chia sẻ. 

Ông Hà Đồng Cách chia sẻ về cách sử dụng đàn Tính, hát Then
Ông Hà Đồng Cách chia sẻ về cách sử dụng đàn Tính, hát Then

Vượt khỏi núi đồi 

Thế rồi, sự kiên trì của những người như ông Cách đã được đền đáp. Các cháu đến lớp học ngày một đông hơn. Ban đầu chỉ có 2, 3 cháu. Đến nay, lớp đã có hơn 10 cháu theo học. Những cháu học sinh này thường lựa các ngày thứ Bảy, Chủ Nhật, rồi có cháu say mê dành cả 3 tháng hè theo học đàn Tính, hát Then. 

Sự nhiệt huyết của người già và say mê của đám trẻ đã thực sự là những sợi dây nối bền chặt khiến cho dòng chảy then Tày chảy mãi. Từ chỗ, người dân còn ngần ngại, đến nay họ như được khơi gợi niềm đam mê của văn hóa dân tộc. 

Trong các hội nghị của huyện, của xã giờ đây không bao giờ có thể thiếu được món ăn tinh thần là hát Then, đàn Tính. Không chỉ mang tính hình thức, nghệ thuật này còn thấm sâu vào từng hơi thở cuộc sống. Ở Đà Vị hôm nay, hầu hết các hoạt động mang tính cộng đồng của người dân đều xuất hiện hát Then, đàn Tính mà CLB của ông Cách là hạt nhân quan trọng. 

Không những vậy, những hội viên của CLB còn vượt qua không gian của bản làng vươn xa tới những công chúng rộng lớn hơn. Ông Hà Đồng Cách tự hào cho biết, CLB của ông đã nhiều lần tham gia dự thi văn nghệ của huyện Na Hang và tỉnh Tuyên Quang để mở rộng giao lưu với cộng đồng. Đặc biệt từ “lò” đào tạo trường làng này, nhiều em đã trở thành ca sĩ theo học ở các trường chuyên nghiệp, như em Nông Thị Thảo, Triệu Mai Hưng, Hà Linh Nhâm… hiện đang theo học tại Trường Cao đăng Văn hóa Nghệ thuật Việt Bắc tại Thái Nguyên. 

Có thể nói, để hát Then, đàn Tính vinh dự trở thành văn hóa phi vật thể của nhân loại không thể không nói đến những đóng góp, nỗ lực của cộng đồng. Họ chính là những viên gạch xây dựng lên nền văn hóa mang đậm dấu ấn trong nhịp sống hiện đại. Do đó, thời gian tới Nhà nước cần có các chính sách trợ lực thiết thực, để tiếp sức cho cộng đồng giữ gìn, bảo tồn văn hóa. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Lễ hội Nghinh Ông Thắng Tam Vũng Tàu là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Lễ hội Nghinh Ông Thắng Tam Vũng Tàu là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Ngay 30/9, thừa ủy quyền của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, ông Nguyễn Văn Xinh - Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Bà Rịa - Vũng Tàu đã trao Quyết định ghi danh Lễ hội truyền thống Nghinh Ông Thắng Tam vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia cho lãnh đạo UBND Tp. Vũng Tàu và Ban Quản lý Di tích Đình thần Thắng Tam
Lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh làm việc với Đoàn các doanh nghiệp Hàn Quốc

Lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh làm việc với Đoàn các doanh nghiệp Hàn Quốc

Trang địa phương - Mỹ Dung - 22:47, 30/09/2023
Ngày 30/9, tại Tp. Hạ Long, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Bùi Văn Khắng tiếp và làm việc với Đoàn các doanh nghiệp Hàn Quốc do ông Hong Sun - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam (Kocham) đã đến thăm, khảo sát và tìm hiểu môi trường đầu tư tại tỉnh.
Lễ hội Nghinh Ông Thắng Tam Vũng Tàu là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Lễ hội Nghinh Ông Thắng Tam Vũng Tàu là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Du lịch - Lê Vũ - Bảo Trần - 22:42, 30/09/2023
Ngay 30/9, thừa ủy quyền của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, ông Nguyễn Văn Xinh - Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Bà Rịa - Vũng Tàu đã trao Quyết định ghi danh Lễ hội truyền thống Nghinh Ông Thắng Tam vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia cho lãnh đạo UBND Tp. Vũng Tàu và Ban Quản lý Di tích Đình thần Thắng Tam
Đắk Lắk: Phát hiện hơn 100 chiếc xe điện không rõ nguồn gốc

Đắk Lắk: Phát hiện hơn 100 chiếc xe điện không rõ nguồn gốc

Pháp luật - Lê Hường - 22:38, 30/09/2023
Ngày 30/9, Trung tá Thái Khắc Chính - Trưởng Công an huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk cho biết, đơn vị đang tiếp tục xác minh, củng cố hồ sơ để xử lý 4 cửa hàng kinh doanh hơn 100 chiếc xe đạp, xe máy điện không rõ nguồn gốc xuất xứ.
Lục Ngạn (Bắc Giang): Khởi tố bị can, bắt tạm giam đối tượng hủy hoại rừng

Lục Ngạn (Bắc Giang): Khởi tố bị can, bắt tạm giam đối tượng hủy hoại rừng

Pháp luật - Thiên An - 22:35, 30/09/2023
Ngày 30/9, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang tống đạt quyết định khởi tố bị can, thi hành Lệnh bắt bị can để tạm giam đối tượng Vi Văn Huấn (SN 1985), trú tại thôn Suối Chạc, xã Phong Vân, huyện Lục Ngạn về hành vi “Hủy hoại rừng” quy định tại Điều 243 Bộ luật Hình sự.
Quảng Ninh: Trạm Kiểm soát Biên phòng Tuần Châu trao trả tài sản cho du khách

Quảng Ninh: Trạm Kiểm soát Biên phòng Tuần Châu trao trả tài sản cho du khách

Tin tức - Thiên An - 22:32, 30/09/2023
Ngày 30/9, Trạm Kiểm soát Biên phòng Tuần Châu (Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Hòn Gai) đã tiến hành trao trả chiếc túi xách có chứa tiền và các loại giấy tờ quan trọng cho người đánh rơi.
Nghệ thuật múa Xòe - Vũ điệu của tình đoàn kết

Nghệ thuật múa Xòe - Vũ điệu của tình đoàn kết

Múa Xòe là loại hình múa truyền thống đặc sắc, gắn liền với đời sống của đồng bào Thái vùng Tây Bắc trong sinh hoạt văn hóa cộng đồng. Trung tâm của những điệu múa Xòe phải kể đến là Mường Lò (Yên Bái), Mường So (Lai Châu), Mường Lay và TP Điện Biên Phủ (Điện Biên). Với ý nghĩa và sức sống của điệu Xòe, ngày 15/12/2021, UNESCO đã vinh danh nghệ thuật Xòe Thái là Di sản phi vật thể đại diện của nhân loại.
Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9 năm 2023

Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9 năm 2023

Thời sự - Hoàng Quý - 22:31, 30/09/2023
Chiều 30/9, tại Hà Nội, Văn phòng Chính phủ tổ chức họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9/2023 để thông tin về tình hình kinh tế - xã hội (KT-XH) tháng 9 và 9 tháng năm 2023, cùng một số vấn đề dư luận xã hội quan tâm. Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn - Người phát ngôn của Chính phủ chủ trì họp báo.
Trải nghiệm Đồng Văn

Trải nghiệm Đồng Văn

Media - Hồng Phúc - Hoàng Quý - 20:59, 30/09/2023
Đồng Văn (Hà Giang) cùng với vẻ đẹp nguyên sơ và cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ đã trở thành niềm khao khát chinh phục của biết bao tâm hồn đam mê xê dịch. Đồng Văn mùa nào cũng đẹp đến nao lòng, mùa nào cũng có những điểm nhấn rất riêng, tạo nên sự khác biệt của vùng lõi Công viên địa chất toàn cầu.
Truy tố 2 cựu Bộ trưởng và các bị can trong vụ án Công ty Việt Á

Truy tố 2 cựu Bộ trưởng và các bị can trong vụ án Công ty Việt Á

Pháp luật - PV - 19:55, 30/09/2023
Viện Kiểm sát nhân dân tối cao vừa ban hành cáo trạng truy tố 2 cựu Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long và Chu Ngọc Anh cùng 36 bị can trong vụ án Công ty Việt Á nâng khống giá kit xét nghiệm Covid-19.
Khai mạc Ngày hội văn hóa các dân tộc tỉnh Yên Bái năm 2023

Khai mạc Ngày hội văn hóa các dân tộc tỉnh Yên Bái năm 2023

Media - Thúy Hồng - Tào Đạt - 19:35, 30/09/2023
Sáng 30/9, tại quảng trường Bông Lúa (thị xã Nghĩa Lộ, tỉnh Yên Bái) đã diễn ra Lễ khai mạc "Ngày hội văn hóa các dân tộc tỉnh Yên Bái năm 2023" gắn với “Không gian xúc tiến, kết nối đầu tư, trưng bày, giới thiệu sản phẩm, du lịch Hà Nội”.
Vấn đề - Sự kiện (Tuần 38): “Vòi bạch tuộc” tội phạm công nghệ cao vươn dài tới vùng DTTS

Vấn đề - Sự kiện (Tuần 38): “Vòi bạch tuộc” tội phạm công nghệ cao vươn dài tới vùng DTTS

Media - BDT - 17:00, 30/09/2023
Không chỉ dừng lại ở việc dựng màn kịch để lừa đảo, chiếm đoạt số tiền "khủng" của người dân tại các đô thị lớn, thời gian gần đây lừa đảo trực tuyến đã mở rộng địa bàn, tấn công vào vùng DTTS và miền núi. Vấn đề không mới, nhưng nơi người dân còn hạn chế trong tiếp cận công nghệ thông tin và loại tội phạm này lại liên tục thay đổi thủ đoạn, hoạt động ngày càng tinh vi, khiến nhiều người dân đã bị sập bẫy. Chuyên mục Vấn đề sự kiện tuần này của Báo Dân tộc và Phát triển sẽ bàn về vấn đề “Vòi bạch tuộc” tội phạm công nghệ cao vươn dài tới vùng DTTS.