Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nhiều công trình điêu khắc công cộng gây phản cảm - Trách nhiệm thuộc về ai ?

Hồng Phúc - 19:10, 17/09/2021

Thời gian qua có nhiều các công trình điêu khắc ngoài trời, xuất hiện tại các điểm checkin du lịch nổi tiếng. Thực tế này đòi hỏi, các cấp chính quyền, các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác quản lý, thẩm định, đánh giá đúng tác động của các công trình trước khi nó được ra mắt công chúng. Không phải tới khi dư luận lên tiếng, sự đã rồi, chúng ta mới rút ra bài học kinh nghiệm...

Phiên bản bức tượng Elsa ở nước Anh được xây dựng tại Sa Pa (Lào Cai)
Phiên bản bức tượng Elsa ở nước Anh được xây dựng tại Sa Pa (Lào Cai) gây "sóng gió" trong dư luận

Những “phiên bản lỗi”

Mới đây, hàng loạt bức tượng linh vật chó được dựng tại các nút giao ở trung tâm huyện miền núi Tây Giang (Quảng Nam), đã được lực lượng chức năng tháo dỡ ngày 1/9. Trong đó, việc xây dựng các tượng hình con chó đặt trên một số tuyến đường của trung tâm hành chính huyện thực hiện chưa đúng Nghị định 113/2013/NĐ-CP của Chính phủ về hoạt động mỹ thuật, và không có chủ trương của Ban Thường vụ Huyện ủy; không đúng theo Quy hoạch Trung tâm hành chính huyện, ảnh hưởng giao thông, chưa xin giấy phép xây dựng của cơ quan quản lý Nhà nước theo quy định (nguồn kinh phí xây dựng tượng được huy động từ nguồn xã hội hóa).

Ngoài ra, hình thức, nội dung thể hiện của tượng chưa được các cơ quan có thẩm quyền tham gia ý kiến, thống nhất; chưa tổ chức lấy ý kiến rộng rãi trong cộng đồng người Cơ Tu trên địa bàn huyện, và các huyện lân cận có nhiều đồng bào dân tộc Cơ Tu sinh sống, như Đông Giang, Nam Giang.

Ông Phùng Tấn Đông, nhà nghiên cứu văn hóa ở Hội An, cho rằng: “Hình tượng chó trên gươl với chất liệu gỗ và sơn như truyền thống tạo hình của dòng họ Zơrâm nói riêng, hay người Cơ Tu nói chung. Hình tượng ấy là “cái biểu đạt” cho truyền thuyết từ bao đời nay. Đừng bao giờ mang vật liệu đá từ đồng bằng lên và tạc tượng theo “nhãn quan” người đồng bằng và “ngại” nhất là kèm bia đá tạc thơ (cũng kiểu người đồng bằng)”.

Đây không phải chuyện riêng của địa phương nào. Tháng 7 vừa qua, tại Sa Pa (Lào Cai), bức tượng Nữ thần tự do và Nữ hoàng băng giá Elsa tại điểm check in An Sa Pa vừa mới dựng lên, cũng đã gây sóng gió trong cộng đồng mạng, nhất là những ai có tình cảm đặc biệt với Sa Pa hay sở thích check in, khám phá. So với bản gốc, những bức tượng này được sao chép thiếu thẩm mỹ, có phần hài hước, kệch cỡm đối với người nhìn.

Hay tượng 12 con giáp ở Khu du lịch Hòn Dấu, Đồ Sơn (Hải Phòng) cũng đã từng khiến giới chuyên môn và công chúng lên án mạnh mẽ, bởi các bộ phận sinh dục của người gắn ở tượng với tạo hình đầu thú rất thô thiển, tục tĩu và phản cảm.

Phải nhìn nhận rằng, trên thực tế, nhu cầu checkin khi đi du lịch của khách tham quan ngày nay đã trở thành trào lưu. Đây không phải là một loại hình du lịch độc lập, riêng biệt, mà nó là nhu cầu tự thân của hầu hết các du khách và của chính du lịch. Check in được hiểu là ảnh chụp  du khách gắn với địa danh, điểm đến, với mục đích chính của du khách cũng là đưa lên mạng xã hội để để “khoe”… Thế nên, theo quy luật cung cầu, thì những công trình điêu khắc công cộng xuất hiện ngày càng nhiều.

Tượng linh vật chó được dựng trên tuyến đường qua trung tâm huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam. (Ảnh: Đăng Nguyên)
Tượng linh vật chó được dựng trên tuyến đường qua trung tâm huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam. (Ảnh: Đăng Nguyên)

Nhưng những gì chúng ta đang nhìn thấy là sự xây dựng tự phát, tùy tiện của những chủ sở hữu công trình, mới chỉ nghĩ đến giá trị kinh tế, chứ chưa nghiêm túc nhìn tượng điêu khắc ở góc độ nghệ thuật, thẩm mỹ. Hệ lụy của những phiên bản lỗi ấy nói lên điều gì? Đương nhiên,đó là sự xấu xí, phản thẩm mỹ.

 Những bức tượng “lạc loài” này phá vỡ cấu trúc cảnh quan và tinh thần văn hóa của vùng đất ấy. Thật khó có thể hiểu được một tượng sao chép nhân vật ở nước Anh có ý nghĩa gì, khi được đặt ở Sa Pa, địa phương đậm đặc những nét văn hóa dân tộc Mông, Dao, Tày… Và cho dù tượng, tranh có đẹp, nhưng đặt ở đâu cho phù hợp, cũng là một câu hỏi lớn cần nghiêm túc trả lời.

Chế tài nào để xử lý?

Họa sĩ Vi Kiến Thành, nguyên Cục trưởng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm chia sẻ, theo đúng quy trình xây dựng những công trình này, thì cần phải thành lập một Hội đồng nghệ thuật xét duyệt mẫu phác thảo. Sau khi Hội đồng thông qua, thì chính quyền địa phương, cơ quan chức năng cấp phép, rồi mới tiến hành xây dựng. Viện dẫn Luật Du lịch hay Luật Xây dựng, để nói không có quy định pháp luật điều chỉnh những vụ việc tượng xấu, điêu khắc phản cảm là sai. Những tranh, tượng này bị ràng buộc bởi Nghị định 113/2013/NĐ-CP của Chính phủ về hoạt động mỹ thuật, bảo đảm môi trường văn hóa, thẩm mỹ, nhân văn, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa Việt Nam.

Thực tế cho thấy, biểu tượng càng độc đáo, đặc trưng và có tính nghệ thuật bao nhiêu, du khách càng thích chụp ảnh checkin và hiệu quả quảng bá càng cao bấy nhiêu. Điểm đến càng có nhiều điểm chụp ảnh đẹp và có công trình mang tính biểu tượng càng cao, thì càng hút khách. Nếu biết khai thác, sẽ mang lại hiệu quả quảng bá du lịch cực cao mà không tốn kém nhiều chi phí.

Tượng gỗ ở Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Sơn Tây, Hà Nội).
Tượng gỗ ở Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Sơn Tây, Hà Nội) đậm nét văn hóa của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên.

Nhiều khu du lịch ở nước ta có khu vực trưng bày tượng được du khách yêu thích, đánh giá cao vì mang dấu ấn nghệ thuật. Tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) có vườn tượng điêu khắc bằng gỗ, do các nghệ nhân đến từ Tây Nguyên thực hiện, như: Mẹ cõng con, Đánh chiêng, Đâm trâu, Bắt cá, Chàng trai mang xà gạc, Uống rượu cần... Những hình ảnh phồn thực, về sự sinh sôi nảy nở... mang đậm nét văn hóa - xã hội của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên, là điểm đến của du khách tham quan từ 5 năm qua.

Do đó, yêu cầu mới đặt ra rằng, chúng ta cần có những hướng dẫn, quy định cụ thể liên quan việc quản lý, đầu tư xây dựng tại các điểm checkin du lịch, tránh tình trạng xử lý kiểu xây rồi lại dừng, lắp rồi lại dỡ, gây tốn kém cả về vật chất, thời gian, ảnh hưởng đến cảnh quan, du lịch của địa phương.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.