Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nhiều bất cập trong dạy và học tiếng DTTS

Hồng Phúc - 10:19, 15/08/2020

Tiếng nói và chữ viết của các DTTS ở Việt Nam vừa là vốn quý của cộng đồng mỗi dân tộc, vừa là tài sản văn hóa chung của cả nước. Đây là phương tiện để đồng bào giữ gìn và phát huy những phong tục, tập quán, truyền thống văn hóa tốt đẹp của mình. Tuy nhiên, việc dạy và học tiếng nói, chữ viết của DTTS trong các cơ sở giáo dục phổ thông và Trung tâm giáo dục thường xuyên đã bộc lộ nhiều điểm bất cập.

Một tiết học tiếng Gia Rai tại Trường Tiểu học Lý Thường Kiệt (xã Ia Vê, huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai)
Một tiết học tiếng Gia Rai tại Trường Tiểu học Lý Thường Kiệt (xã Ia Vê, huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai)

Việc bảo tồn, duy trì ngôn ngữ các DTTS trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng đang đặt ra cho chúng ta những trách nhiệm nặng nề khi nguy cơ mai một chữ viết, tiếng nói của đồng bào DTTS đang là một nỗi lo có thật. 10 năm thực hiện Nghị định số 82/2010/NĐ-CP ngày 15/7/2010 của Chính phủ quy định về việc dạy và học tiếng nói, chữ viết của DTTS trong các cơ sở giáo dục phổ thông và trung tâm giáo dục thường xuyên đã bộc lộ nhiều điểm bất cập cần sửa đổi, bổ sung.

Số liệu thống kê của Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) tỉnh Gia Lai cho thấy, 5 năm trở lại đây, số lượng trường, lớp, học sinh học tiếng DTTS giảm khá mạnh. Nếu năm học 2014 -2015, toàn tỉnh có 85 trường tiểu học tổ chức dạy tiếng DTTS với 324 lớp và 8.218 học sinh thì đến năm học 2019 - 2020 chỉ còn 10 trường, 29 lớp với 1.183 học sinh. Toàn tỉnh có 34 giáo viên dạy tiếng DTTS như một môn học (18 giáo viên dân tộc Gia Rai và 16 giáo viên dân tộc Ba Na) nhưng tất cả chưa được đào tạo chính quy chuyên ngành giảng dạy tiếng DTTS mà chỉ được bồi dưỡng qua các lớp tập huấn của Sở GD&ĐT. 

Tại huyện Đức Cơ, việc dạy và học tiếng Gia Rai trong các trường tiểu học đã phải dừng lại từ năm học 2015 - 2016. Theo kết quả khảo sát nhu cầu học tiếng mẹ đẻ của các DTTS trên địa bàn do Phòng GD&ĐT huyện thực hiện, số người có nhu cầu học chiếm tỷ lệ khá thấp (chỉ 12,45%). Ví dụ điển hình này không chỉ là vấn đề đang xảy ra ở một vài địa phương.

Theo đánh giá, nguyên nhân chính của thực trạng này là bởi sự thiếu hụt nhân sự giảng dạy. Hệ thống các trường sư phạm chưa mở được mã ngành đào tạo giáo viên tiếng DTTS, dẫn đến không có nguồn giáo viên đạt chuẩn về trình độ tiếng DTTS. Ở địa phương, họ thường chỉ kiêm nhiệm, cũng chưa có vị trí việc làm. 

Thêm vào đó, nhiều học sinh DTTS không còn mặn mà với môn học tiếng mẹ đẻ nữa mà chuyển sang chọn học tiếng Anh để tiếp nối học chương trình cấp THCS và THPT. Đặc biệt, lý do khách quan còn là vì đa số các DTTS có tiếng nói và 2 bộ chữ viết trở lên hoặc không có chữ viết, chỉ có số ít DTTS có tiếng nói và một bộ chữ viết thống nhất. Điều này dẫn đến khó khăn trong việc xây dựng một bộ chương trình và sách giáo khoa tiếng DTTS thống nhất trên toàn quốc. 

Bộ GD&ĐT đang lấy ý kiến góp ý dự thảo thông tư ban hành một số chương trình tự chọn tiếng DTTS trong chương trình giáo dục phổ thông. Thực trạng dạy và học tiếng DTTS hiện nay đặt ra thách thức với ngành Giáo dục phải nghiên cứu, hoàn thiện việc xây dựng chương trình, sách giáo khoa của một số dân tộc có chữ viết để tăng số lượng các tiết học tiếng dân tộc trong trường học, đồng thời tăng cường công tác quản lý, chỉ đạo việc dạy và học tiếng DTTS đảm bảo yêu cầu chất lượng chung của ngành.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Thầy cô nghẹn ngào nhớ lại khoảnh khắc cơn lũ ập xuống trong đêm

Thầy cô nghẹn ngào nhớ lại khoảnh khắc cơn lũ ập xuống trong đêm

Cơn lũ ống bất ngờ đổ về trường trong đêm, trong tình huống khẩn cấp, các thầy cô giáo cùng lực lượng Công an xã, cán bộ, chiến sĩ Bộ đội Biên phòng, dân quân đã kịp thời sơ tán toàn bộ 301 học sinh ra khỏi khu vực nguy hiểm. Thế nhưng khoảnh khắc đầy ám ảnh đó vẫn khiến các thầy cô, các em học sinh cùng mọi người bàng hoàng.
Tin nổi bật trang chủ
Cần bố trí cán bộ công tác dân tộc, tôn giáo riêng biệt, không lồng ghép

Cần bố trí cán bộ công tác dân tộc, tôn giáo riêng biệt, không lồng ghép

Dân tộc - Tôn giáo - Tào Đạt - 22:06, 09/09/2025
Đây là đề nghị của Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Y Vinh Tơr khi đến kiểm tra công tác vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo tại xã An Cư và Tri Tôn, tỉnh An Giang.
Thầy cô nghẹn ngào nhớ lại khoảnh khắc cơn lũ ập xuống trong đêm

Thầy cô nghẹn ngào nhớ lại khoảnh khắc cơn lũ ập xuống trong đêm

Xã hội - Vũ Mừng - 19:25, 09/09/2025
Cơn lũ ống bất ngờ đổ về trường trong đêm, trong tình huống khẩn cấp, các thầy cô giáo cùng lực lượng Công an xã, cán bộ, chiến sĩ Bộ đội Biên phòng, dân quân đã kịp thời sơ tán toàn bộ 301 học sinh ra khỏi khu vực nguy hiểm. Thế nhưng khoảnh khắc đầy ám ảnh đó vẫn khiến các thầy cô, các em học sinh cùng mọi người bàng hoàng.
Bộ Chính trị cho ý kiến về công tác chuẩn bị Đại hội Đảng bộ các cơ quan Đảng Trung ương

Bộ Chính trị cho ý kiến về công tác chuẩn bị Đại hội Đảng bộ các cơ quan Đảng Trung ương

Thời sự - PV - 18:50, 09/09/2025
Sáng 9/9, tại Trụ sở Trung ương Đảng, dưới sự chủ trì của Tổng Bí thư Tô Lâm, Bộ Chính trị đã làm việc với Ban Thường vụ Đảng ủy các cơ quan Đảng Trung ương để cho ý kiến vào dự thảo các văn kiện, phương án nhân sự và công tác chuẩn bị Đại hội đại biểu Đảng bộ các cơ quan Đảng Trung ương lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030.
Quốc hội Việt Nam - 80 năm khẳng định vai trò xuyên suốt trong sự phát triển của đất nước

Quốc hội Việt Nam - 80 năm khẳng định vai trò xuyên suốt trong sự phát triển của đất nước

Thời sự - Hoàng Quý - 18:33, 09/09/2025
Chiều 9/9, tại Nhà Quốc hội, Đảng ủy Quốc hội phối hợp với Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức Hội thảo khoa học cấp quốc gia với chủ đề “Quốc hội Việt Nam - 80 năm hình thành và phát triển”. Đây là sự kiện quan trọng hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam (6/1/1946 - 6/1/2026).
Lễ hội đền Bảo Hà tôn vinh tri ân công lao các bậc tiền nhân

Lễ hội đền Bảo Hà tôn vinh tri ân công lao các bậc tiền nhân

Tôn giáo - Tín ngưỡng - Minh Nhật - 18:32, 09/09/2025
Sáng 8/9, xã Bảo Hà (tỉnh Lào Cai) tưng bừng tổ chức Lễ hội đền Bảo Hà năm 2025 để tri ân và tưởng nhớ tới Thần vệ quốc Hoàng Bảy, vị tướng đã có công dẹp giặc phương Bắc giữ yên non sông bờ cõi, mang lại cuộc sống ấm no hạnh phúc cho Nhân dân.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Quảng Ninh phát động thi đua, hướng tới thành phố trực thuộc Trung ương

Quảng Ninh phát động thi đua, hướng tới thành phố trực thuộc Trung ương

Trang địa phương - Mỹ Dung - 18:18, 09/09/2025
Ngày 9/9, Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ VI của tỉnh Quảng Ninh (2025 - 2030) khơi dậy tinh thần thi đua mới, hướng tới mục tiêu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2030. Đại hội diễn ra với sự tham dự của Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân.
Lá thư tay xúc động của người phụ nữ dân tộc Dao viết trong căn nhà mới

Lá thư tay xúc động của người phụ nữ dân tộc Dao viết trong căn nhà mới

Xã hội - Thúy Hồng - 17:54, 09/09/2025
Dù không biết chữ nhưng để bày tỏ tình cảm, lòng biết ơn đối với chính quyền, các nhà hảo tâm và bộ đội biên phòng đã giúp gia đình có ngôi nhà mới khang trang thay thế ngôi nhà tạm dột nát, bà Phùng Tả Mẩy ở Lai Châu đã nhờ con dâu viết một lá thư tay để gửi cho các đơn vị, tổ chức.
Trao 200 suất học bổng cho học sinh khu vực biên giới biển TP. Cần Thơ

Trao 200 suất học bổng cho học sinh khu vực biên giới biển TP. Cần Thơ

Tin tức - Văn Long - Minh Triết - 17:48, 09/09/2025
Trong 2 ngày 8 - 9/9, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng TP. Cần Thơ phối hợp với Hội Khuyến học TP. Cần Thơ tổ chức Lễ trao học bổng thực hiện chương trình “Nâng bước em tới trường” năm 2025 cho các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn khu vực biên giới biển của thành phố.
Xây trường nội trú liên cấp: Thắp sáng tương lai cho học sinh vùng biên

Xây trường nội trú liên cấp: Thắp sáng tương lai cho học sinh vùng biên

Giáo dục - Minh Anh - 17:42, 09/09/2025
Ngày 18/7/2025, Bộ Chính trị ban hành Thông báo kết luận số 81-TB/TW về chủ trương xây dựng các trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học và trung học cơ sở tại 248 xã biên giới đất liền. Hiện nay, các địa phương đã và đang tiến hành các bước để cụ thể hóa chủ trương này. Khi các trường học được xây dựng không chỉ giải quyết bài toán về thiếu cơ sở vật chất mà còn mở rộng cơ hội học tập cho nhiều học sinh nội trú.
Gia Lai tăng cường công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp

Gia Lai tăng cường công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp

Trang địa phương - T.Nhân - H.Trường - 16:51, 09/09/2025
UBND tỉnh Gia Lai đã có văn bản yêu cầu, các địa phương tăng cường công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) đợt cao điểm, chuẩn bị làm việc với Đoàn Thanh tra Ủy ban châu Âu (lần thứ 5).