Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người lan tỏa hát Then đàn tính trên đất Tây Nguyên

Thúy Hồng - 03:05, 17/11/2023

Dù bận rộn với việc xã, việc làng nơi vùng đất định cư mới ở Tây Nguyên, nhưng nhiều thập kỷ qua, trong lòng ông Nông Văn Hưu, thôn 09, xã Nam Dong, huyện Cư Jút, tỉnh Đăk Nông vẫn luôn nhớ về làn điệu hát Then và chiếc đàn tính của quê nhà Cao Bằng. Do vậy, ông vẫn luôn dành thời gian miệt mài với việc tìm hiểu, lưu giữ, sáng các bài hát Then và lan tỏa phong trào hát Then, đàn tính trong cộng đồng các dân tộc Tày, Nùng ở Nam Dong.

Nghệ nhân Ưu tú Nông Văn Hưu được tặng Bằng khen của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc tại Lễ Tuyên dương Người có uy tín, Nhân sĩ, Trí thức năm 2017
Nghệ nhân Ưu tú Nông Văn Hưu được tặng Bằng khen của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc tại Lễ Tuyên dương Người có uy tín, Nhân sĩ, Trí thức năm 2017

Là người con dân tộc Tày, sinh ra và lớn lên tại quê hương Cao Bằng – nơi mà cây Tính tẩu, làn điệu Then đã trở thành “hồn cốt” trong văn hóa của các dân tộc Tày, Nùng nên dù di cư vào sinh sống ở nơi vùng đất mới, ông Nông Văn Hưu luôn say mê với làn điệu dân ca của dân tộc mình. Mặc dù năm nay đã ở  tuổi 73, nhưng nghệ nhân Nông Văn Hưu vẫn luôn đau đáu việc giữ gìn, truyền dạy bộ môn này cho cộng đồng dân cư nơi ông sinh sống.

Chia sẻ với chúng tôi về hành trình theo đuổi đam mê với hát Then, đàn tính, Nghệ nhân Nông Văn Hưu tâm sự, trước khi đưa gia đình vào Đắk Nông sinh sống, ông là sỹ quan quân đội về hưu với quân hàm Thiếu tá. Năm 1991, ông đưa vợ con vào Đăk Nông lập nghiệp, tích cực tham gia công tác xã hội. Ông được lãnh đạo địa phương tín nhiệm, đảng viên và Nhân dân tin tưởng bầu Bí thư Chi bộ thôn, rồi Bí thư Đảng ủy xã Nam Dong.

Ở quê hương mới Đắk Nông có rất đông đồng bào Tày, Nùng, Thái, Kinh… từ các tỉnh phía Bắc vào sinh sống, lập nghiệp. Khi đang là Bí thư Đảng ủy xã, ông được tham gia nhiều đoàn công tác đi thực tế tại nhiều địa phương, học tập được nhiều mô hình hay trong vùng đồng bào DTTS, trong đó có các mô hình bảo tồn các làn điệu dân ca cổ truyền như Tuồng, Chèo, dân ca quan họ…Qua đó, ông đã nảy sinh ra ý tưởng, tại sao mình không bảo tồn chính làn điệu hát Then của mình trên mảnh đất Tây Nguyên này. Ông tự đặt câu hỏi, tại sao người ta có “chiếu chèo” mà mình không có “chiếu hát Then”? Đó chính là động lực đã thôi thúc ông quyết tâm vực dậy nghệ thuật hát Then của đồng bào Tày trên quê hương Đắk Nông.

Từ năm 2006, ông chính thức nghỉ hưu và chuyên tâm cho niềm đam mê hát Then, đàn tính. Năm 2007, ông cùng nhiều nghệ nhân khác đã thành lập Câu lạc bộ hát Then xã Nam Dong, với hơn 20 thành viên với tên gọi "Hoa bằng lăng tím". Mỗi khi địa phương có hoạt động giao lưu văn hóa văn nghệ, sự kiện chính trị lớn, Câu lạc bộ hát Then do ông làm Chủ nhiệm đều có những tiết mục đặc sắc, tạo ra một sân chơi bổ ích trong đời sống sinh hoạt hàng ngày của người dân. Hiện nay, Câu lạc bộ còn tổ chức các lớp dạy học đàn tính, hát Then cho nhiều bạn  trẻ….

Năm 2015, nghệ nhân Nông Văn Hưu vinh dự được Nhà nước phong tặng Nghệ nhân Ưu tú vì có nhiều thành tích trong công tác bảo tồn đàn Tính, hát Then. Năm 2017, ông được Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc tặng Bằng khen tại Lễ Tuyên dương Người có uy tín, Nhân sĩ, Trí thức tiêu biểu toàn quốc lần thứ Nhất vì có nhiều thành tích trong công tác bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc.

Sau nhiều năm miệt mài với hát Then, đàn tính, Nghệ nhân ưu tú Nông Văn Hưu đã có một kho tàng đồ sộ các bài Then, với hơn 300 bài, trong đó có nhiều bài viết lời mới (dạng dân ca dân gian), chế tác hơn 500 cây đàn tính.

Nhiều bài Then hay, ý nghĩa do ông sáng tác như: Khúc tâm tình Đắk Nông, Pắc Pó mùa thu (ca ngợi Bác Hồ), Lời Then dâng Bác, Lời chào xứ Lạng, Đắk Nông kính chào quý khách… do chính Câu lạc bộ hát Then xã Nam Dong dàn dựng và biểu diễn đã nhận được nhiều giải thưởng cao trong các liên hoan đàn Tính, hát Then của tỉnh, khu vực và toàn quốc.

Bài Then “Khúc tâm tình Đắk Nông” đã được Câu lạc bộ hát Then xã Nam Dong, huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông, dàn dựng, biểu diễn và giành giải B tại Liên hoan đàn Tính toàn quốc lần 2 tổ chức tại Cao Bằng năm 2007.

Không chỉ tích cực sáng tác, đặt lời cho các làn điệu Then mới, nghệ nhân Nông Văn Hưu còn chế tác hơn 500 cây đàn tính phục vụ các Hội diễn văn nghệ quần chúng dân ca dân gian.

Nghệ nhân Nông Văn Hưu bên những cây đàn tính do ông chế tác
Nghệ nhân Nông Văn Hưu bên những cây đàn tính do ông chế tác

Giờ đây, dù đã ở cái tuổi “thất thập”, nhưng Nghệ nhân Nông Văn Hưu vẫn luôn trăn trở về công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa, nghề truyền thống của các DTTS, trong đó có đàn tính, hát Then. Nghệ nhân hy vọng, các cấp chính quyền của Đăk Nông tiếp tục quan tâm, tạo điều kiện cho những nghệ nhân chưa được phong tặng danh hiệu tham dự các hội thi, liên hoan. “Càng có nhiều nghệ nhân thì công tác bảo tồn, lưu giữ và truyền dạy văn hóa cũng như nghề truyền thống càng được thực hiện tốt” nghệ nhân Nông Văn Hưu chia sẻ.

Không chỉ có nhiều đóng góp trong công tác bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc của địa phương, Nghệ nhân ưu tú Nông Văn Hưu còn là Người có uy tín luôn gương mẫu, đi đầu, tuyên truyền vận động Nhân dân chấp hành tốt các chủ trương của Đảng chính sách pháp luật của Nhà nước; đoàn kết cùng nhau phát triển kinh tế, xây dựng đời sống mới.

Nói về những đóng góp của Nghệ nhân Nông Văn Hưu, ông Trương Văn Tú, Chủ tịch UBND xã Nam Dong cho biết: Bác Nông Văn Hưu, nguyên là Bí thư Đảng ủy xã là một đảng viên tận tụy trách nhiệm với công việc,  có nhiều đóng góp cho sự phát triển của địa phương, nhất là việc duy trì khối đại đoàn kết và công tác bảo tồn văn hóa dân tộc, đặc biệt là trong việc bảo tồn, phát huy giá trị làn điệu Then của đồng bào Tày, Nùng trên địa bàn.

"Địa phương cũng đã lựa chọn Nghệ nhân ưu tú Nông Văn Hưu, là một trong 500 đại biểu vinh dự được biểu dương, vinh danh tại Lễ Tuyên dương Người có uy tín tiêu biểu toàn quốc trong đồng bào DTTS do Ủy ban Dân tộc tổ chức, vào giữa tháng 12 năm 2023 tới đây", ông Trương Văn Tú, Chủ tịch UBND xã Nam Dong cho hay.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Khánh Hòa: Dành nhiều sự quan tâm chăm lo giáo dục miền núi

Khánh Hòa: Dành nhiều sự quan tâm chăm lo giáo dục miền núi

Những năm qua, tỉnh Khánh Hoà dành nhiều sự quan tâm cho giáo dục miền núi, đầu tư cơ sở hạ tầng, hỗ trợ học sinh có điều kiện ăn ở ổn định. Ngoài các chính sách theo quy định của Chính phủ, tỉnh Khánh Hòa thực hiện hỗ trợ chi phí từ khi học mẫu giáo đến tốt nghiệp đại học; hỗ trợ gạo, miễn, giảm học phí…; tặng quà, học bổng từ các tổ chức chính trị xã hội, cá nhân trong và ngoài tỉnh dành cho học sinh, sinh viên DTTS.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.