Nghệ thuật quảng cáo trá hình: Nghệ sĩ có vô can khi tiếp tay cho cá độ trực tuyến?

Ngày 22/9, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (PA05), Công an TP.HCM mời lên làm việc 5 ca sĩ nhóm Ngũ Hổ Tướng gồm: Ưng Hoàng Phúc, Dương Ngọc Thái, Khánh Phương, Lâm Chấn Huy, Lưu Hưng; quản lý là người mẫu Kim Cương và một số cá nhân có liên quan MV Anh em trước sau như một.

Sản phẩm này đang bị lên án dữ dội trên mạng xã hội vì loạt cảnh quảng cáo lộ liễu một trang Web cá độ bất hợp pháp. Cụ thể, trong MV đăng tải trên kênh YouTube của Khánh Phương, ở giây thứ 58 xuất hiện chiếc cốc in logo một trang cá cược ngay chính diện khung hình. Logo này còn lặp lại trên áo, bao bì và thậm chí có cả cảnh quay lướt giao diện trang web.

Nhiều năm qua, tình trạng nghệ sĩ và người nổi tiếng quảng bá cho web cờ bạc, cá độ không phải là chuyện hiếm, từng nhiều lần được báo chí phản ánh. Năm 2020, ứng dụng game B từng được hàng loạt nghệ sĩ như Karik, Hoàng Thùy Linh, Dế Choắt, Big Daddy, Bray… quảng bá rầm rộ.

Một số KOLs như Linh Ngọc Đàm, ViruSs, Quang Cuốn… cũng liên tục đăng tải nội dung liên quan trên trang cá nhân. Thậm chí, cựu cầu thủ Công Vinh còn xuất hiện trong video nhảy múa để quảng bá cho ứng dụng cá cược B...

Nó là những ví dụ điển hình cho cách một thương hiệu cá cược bất hợp pháp “độn” mình vào văn hóa đại chúng để khẳng định sự tin cậy. Ở đây, có một thủ pháp cũ nhưng hiệu quả: “quảng cáo trá hình”. Thay vì treo Banner thô kệch, thương hiệu được đưa vào bối cảnh đời thường như, một chiếc cốc, một chiếc áo, một cú lia máy lên giao diện Web để khiến khán giả tiếp nhận thông tin như một phần câu chuyện. Nhưng khi “đạo cụ” đó là logo của một Website cá cược trái phép, thì sản phẩm giải trí đã tiếp tay cho hành vi vi phạm pháp luật.

Đây không chỉ là sự lệch lạc về mặt giá trị, mà còn cho thấy sự tính toán tinh vi của nhà sản xuất. hiến khán giả dễ tiếp nhận mà không nhận ra mình đang bị “tiêm nhiễm” thông điệp quảng cáo về cá độ. 

Đây cũng là câu chuyện về đạo đức nghề nghiệp của người nổi tiếng trong nền kinh tế chú ý - nơi mọi người cạnh tranh giành sự chú ý của công chúng để kiếm lợi. Danh tiếng không phải là vật trang trí vô can; nó là “tài sản ảnh hưởng” có sức khiến công chúng làm hoặc không làm một điều gì đó. Một nghệ sĩ có thể không phải là chuyên gia pháp lý, nhưng không thể bao biện được cho

Hành động tiếp tay cho các hành vi vi phạm pháp luật một cách hồn nhiên, rồi đến khi bị phát hiện lại xin lỗi, lại gỡ bài, gỡ Video. Như chiếc đinh đã đóng trên tường, rút ra rồi thì bức tường còn có thể nguyên vẹn như cũ? Khi công chúng, đặc biệt là thanh thiếu niên âm thầm bị “nhiễm độc” tư tưởng, nếu không được nhận diện và ngăn chặn kịp thời, sẽ trở thành hệ lụy lâu dài cho xã hội.

Theo quy định của pháp luật, quảng cáo cho các trang cá độ bóng đá là vi phạm pháp luật. Người thực hiện hành vi này sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại nghị định số 15 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính viễn thông tần số vô tuyến điện. Ngoài ra, cũng có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo Quy định 38 về quảng cáo.

Việc quảng cáo đánh bạc, cá độ là hành vi lợi dụng mạng xã hội để cung cấp, chia sẻ thông tin, phục vụ đánh bạc và sẽ bị xử phạt 10 - 20 triệu đồng theo Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP được sửa đổi bởi khoản 37 Điều 1 Nghị định 14/2022/NĐ-CP. Ngoài ra theo Điều 33 Nghị định 38/2021/NĐ-CP thì hành vi quảng cáo hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh có thể bị phạt tiền từ 70 - 100 triệu đồng.

Nếu bị phạt vi phạm hành chính mà còn tiếp tục vi phạm, thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội đưa thông tin trái phép trên mạng internet theo Điều 288 bộ luật hình sự. Trường hợp có căn cứ cho thấy những nghệ sĩ này đã giúp sức cho hành vi tổ chức đánh bạc trái phép thì còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội tổ chức đánh bạc.

MV Anh em trước sau như một là minh chứng rõ ràng rằng chỉ cần một phút dễ dãi, danh tiếng nghệ sĩ có thể bị biến thành công cụ lôi kéo công chúng vào tệ nạn. Đừng viện cớ “không biết” hay “sơ suất”, bởi khi logo cá độ xuất hiện ngay trong khung hình sản phẩm âm nhạc của mình, sự tiếp tay đã thành sự thật. 

Và một khi nghệ sĩ dễ dãi “mua danh ba vạn, bán danh ba đồng”, họ phải chấp nhận đánh mất niềm tin công chúng và đối diện với chế tài nghiêm khắc của pháp luật. Không có sự vô can trong những hành vi góp phần gieo rắc tệ nạn vào đời sống xã hội.