Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Hoàng Kim Tuế - Người “giữ lửa” nghệ thuật hát Then - đàn Tính

PV - 10:07, 02/04/2021

Ngày nay, sự phát triển mạnh mẽ của các phương tiện âm nhạc công nghệ cao, sự bùng nổ của các dòng nhạc hiện đại khiến cho nghệ thuật truyền thống ngày càng bị lấn át và có nguy cơ mai một. Giữa xu thế đó, tại thành phố Cao Bằng, nữ nghệ sĩ Hoàng Kim Tuế vẫn âm thầm, miệt mài đem hết tâm hồn, trí tuệ và tình yêu nghệ thuật hát Then- đàn Tính truyền lại cho thế hệ trẻ.

Nghệ sĩ ưu tú Hoàng Kim Tuế (ngoài cùng bên trái) trong một buổi tập hát then đàn tính cùng các nghệ sỹ tỉnh Cao Bằng. (Ảnh: TTXVN phát)
Nghệ sĩ ưu tú Hoàng Kim Tuế (ngoài cùng bên trái) trong một buổi tập hát then đàn tính cùng các nghệ sỹ tỉnh Cao Bằng. (Ảnh: TTXVN phát)

Kể về cơ quãng đời hoạt động nghệ thuật của mình, Nghệ sĩ Ưu tú Kim Tuế cho biết, bà được tuyển chọn tham gia Đoàn Văn công xung kích Cao Bằng từ năm 16 tuổi. Thời đó, cuộc sống khó khăn vất vả, phương tiện thiếu thốn nhưng với tình yêu nghệ thuật vô bờ bến, bà đã không quản ngại khó khăn vất vả cùng với các anh chị em nghệ sĩ của Đoàn nghệ thuật Cao Bằng mang lời ca, tiếng hát đến khắp các chiến trường, động viên tinh thần cán bộ chiến sĩ nơi tiền tiêu đánh giặc.

Gần 40 năm công tác, 20 năm làm Trưởng đoàn Nghệ thuật tỉnh Cao Bằng, Nghệ sĩ Ưu tú Kim Tuế đã dẫn dắt, đào tạo nhiều thế hệ nghệ sĩ trưởng thành, đem những làn điệu dân ca dân tộc đi khắp các vùng, miền của đất nước, đoạt nhiều giải thưởng danh giá, đóng góp quan trọng trong việc bảo tồn, quảng bá các làn điệu dân ca đặc sắc của tỉnh.

Nặng lòng với  hát Then- đàn Tính nên năm 2011, dù đã nghỉ hưu, Nghệ sĩ Hoàng Kim Tuế vẫn tham gia Ban Vận động thành lập Hội Bảo tồn dân ca các dân tộc tỉnh. Sau 10 năm thành lập, không ngừng xây dựng phong trào, đến nay, tỉnh Cao Bằng đã có 9/10 huyện, thành phố thành lập được Hội Bảo tồn dân ca các dân tộc cấp huyện. Nghệ sĩ Ưu tú Kim Tuế đã "truyền lửa" đam mê cho hàng trăm hội viên tại các phân, chi hội trong toàn tỉnh, thúc đẩy phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng ở cơ sở phát triển.

Nghệ sỹ ưu tú Hoàng Kim Tuế (trái) truyền dạy nghệ thuật hát then đàn tính cho thế hệ trẻ tỉnh Cao Bằng. (Ảnh: TTXVN phát)
Nghệ sĩ ưu tú Hoàng Kim Tuế truyền dạy nghệ thuật hát Then- đàn Tính cho thế hệ trẻ tỉnh Cao Bằng. (Ảnh: TTXVN)

Anh Trần Thành An là một trong những học trò xuất sắc của Nghệ sĩ Ưu tú Hoàng Kim Tuế. Anh An cho biết, anh đến với hát Then-đàn Tính khi còn là cậu bé học Trung học Cơ sở, được cô Tuế phát hiện và bồi dưỡng tài năng. Hiện, anh đang là sinh viên năm cuối Trường Cao đẳng Văn hóa nghệ thuật Việt Bắc, là một trong những giọng ca nổi bật trong các sự kiện, hoạt động văn hóa của tỉnh.

Anh An chia sẻ, từ sự vụng về khi đánh những ngón đàn đầu tiên, với sự dìu dắt tận tình của Nghệ sĩ Ưu tú Kim Tuế, anh như được “truyền lửa” và quyết tâm theo đuổi con đường nghệ thuật chuyên nghiệp. Bà không chỉ là người thầy mà như người mẹ, luôn thân thiện, gần gũi chỉ dạy cho anh cả về lẽ sống, phẩm chất cần có của người nghệ sĩ.

Vốn am hiểu dân ca, dân vũ truyền thống, Nghệ sĩ Ưu tú Kim Tuế không chỉ truyền dạy hát Then- đàn Tính mà còn đóng góp rất lớn trong việc bảo tồn, khôi phục một số làn điệu Then cổ của dân tộc Tày. 5 năm trở lại đây, bà khôi phục, phổ nhạc gần 20 bài hát dân ca Tày, Nùng cổ, tham gia truyền dạy hàng chục lớp hát dân ca cho trên 200 học viên ở các vùng, miền, xóm và trường học.

Ngôi nhà nhỏ của bà Kim Tuế ở phường Tân Giang (TP. Cao Bằng) từ lâu đã trở thành địa chỉ quen thuộc của những người yêu dân ca, hát Then - đàn Tính. Từ người cao tuổi đến em nhỏ, người ở các huyện cũng tìm đến bà để được truyền cảm hứng với loại hình nghệ thuật độc đáo này. Anh Bế Ích Thuận, ở xã Độc Lập, huyện Quảng Hòa yêu thích dân ca từ bé, từ khi được nghệ sĩ Kim Tuế và các thành viên Hội Bảo tồn dân ca các dân tộc huyện Quảng Hòa truyền dạy hát Then, anh không ngại đường xa, tranh thủ thời gian nông nhàn đến nhà nghệ sĩ Kim Tuế để được bà chỉ dạy thêm.

Có thể nói, dân ca truyền thống, đặc biệt là hát Then- đàn Tính đã ngấm vào huyết quản và trở thành mạch nguồn bất tận trong con người Nghệ sĩ Ưu tú Kim Tuế. Nhận thấy nhiều người trẻ yêu thích, đam mê theo đuổi nghệ thuật dân ca truyền thống, đó là niềm vui lớn đối với bà. Song, bà vẫn luôn trăn trở trước xu hướng hội nhập, giao thoa các nền văn hóa, dân ca dân tộc có thể mai một. Còn sức khỏe, bà còn cống hiến, bằng tâm sức của mình, góp phần nhỏ bé đưa nghệ thuật hát Then-đàn Tính quê hương mãi bay cao, bay xa đến mọi miền Tổ quốc và du khách, bạn bè quốc tế.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp chung tay sửa chữa lại nhà rông truyền thống

Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp chung tay sửa chữa lại nhà rông truyền thống

Sau khi Báo Dân tộc và Phát triển có bài phản ánh “Người dân làng Kon Teo Đăk Lấp, xã Đăk Long, huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum cũ (nay là xã Đăk Pxi, tỉnh Quảng Ngãi) không đồng thuận với chủ trương phá bỏ nhà rông truyền thống để xây phòng học”, thì việc xây dựng phòng học đã được dừng lại và nhà rông được giữ nguyên. Những ngày này, đồng bào Xơ Đăng nơi đây đang chung tay, góp sức sửa chữa lại nhà rông truyền thống cho khang trang hơn, để phục vụ các lễ hội truyền thống của làng.
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng: Chính phủ dưới sự lãnh đạo của Đảng, 80 năm hành trình vì nước, vì dân

Thủ tướng: Chính phủ dưới sự lãnh đạo của Đảng, 80 năm hành trình vì nước, vì dân

Thời sự - PV - 1 giờ trước
Sáng 20/8, Lễ kỷ niệm 80 năm thành lập Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (28/8/1945 - 28/8/2025) được long trọng tổ chức tại Hà Nội. Đây là lần đầu tiên Chính phủ tổ chức kỷ niệm ngày thành lập.
Gia Lai: Xây dựng xã biên giới Ia Púch vững mạnh toàn diện

Gia Lai: Xây dựng xã biên giới Ia Púch vững mạnh toàn diện

Tin tức - Ngọc Thu - 2 giờ trước
Là xã biên giới nằm ở phía Tây của tỉnh Gia Lai, Ia Púch có gần 8,8 km đường biên giới tiếp giáp với Vương quốc Campuchia. Thời gian qua, xã Ia Púch đã tập trung phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống Nhân dân, thực hiện đạt chỉ tiêu đã được tỉnh định hướng và cụ thể hóa trong Nghị quyết của Đại hội.
Đặc khu Thổ Châu đặt mục tiêu xây dựng phên giậu tiền tiêu vững vàng và bứt phá kinh tế biển

Đặc khu Thổ Châu đặt mục tiêu xây dựng phên giậu tiền tiêu vững vàng và bứt phá kinh tế biển

Tin tức - Tào Đạt - 2 giờ trước
Trong 2 ngày 19 và 20/8, Đảng bộ Đặc khu Thổ Châu (tỉnh An Giang) đã tổ chức Đại hội lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Đại tá Nguyễn Văn Ngành, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh dự và chỉ đạo Đại hội.
Thanh Hóa: Công bố khẩn cấp sạt lở bờ hữu suối Son đoạn qua bản Sa Ná

Thanh Hóa: Công bố khẩn cấp sạt lở bờ hữu suối Son đoạn qua bản Sa Ná

Tin tức - Quỳnh Trâm - 2 giờ trước
Cuộc sống của 78 hộ gia đình với 350 nhân khẩu bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi tình trạng sạt lở bờ hữu suối Son, đoạn qua bản Sa Ná, xã Na Mèo, tỉnh Thanh Hóa.
Gia Lai: Phát hiện 40.000 sản phẩm giả nhãn hiệu nổi tiếng

Gia Lai: Phát hiện 40.000 sản phẩm giả nhãn hiệu nổi tiếng

Pháp luật - T.Nhân - H.Trường - 2 giờ trước
Lực lượng chức năng tỉnh Gia Lai vừa phát hiện và xử lý vụ buôn bán hàng giả với hơn 40.000 sản phẩm tiêu dùng nhái nhiều nhãn hiệu nổi tiếng.
Nỗi lo từ những cây cầu treo dân sinh

Nỗi lo từ những cây cầu treo dân sinh

Để thuận tiện cho việc đi lại và vận chuyển nông sản, từ nhiều năm trước, người dân thôn Kon Vi Vàng, xã Đắk Kôi, tỉnh Quảng Ngãi đã tự làm một cây cầu treo dài hơn 50m vượt sông Đăk Snghé. Sau nhiều năm sử dụng, cây cầu treo đã xuống cấp nghiêm trọng, nhiều tấm ván mặt cầu đã bị mục nát. Mặc dù biết là không an toàn, nhưng người dân vẫn qua lại hằng ngày, bất chấp những cảnh báo của chính quyền về an toàn.
Phiên chợ 0 đồng ấm lòng đồng bào Xơ Đăng

Phiên chợ 0 đồng ấm lòng đồng bào Xơ Đăng

Xã hội - Ngọc Chí - 2 giờ trước
Sáng 20/8, UBND xã Tu Mơ Rông, tỉnh Quảng Ngãi tổ chức khánh thành Chợ trung tâm xã và Phiên chợ 0 đồng với nhiều phần quà tặng cho đồng bào Xơ Đăng. Đây là công trình được đầu tư từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719).
U23 Australia lần đầu đăng quang AFF Cup nữ 2025

U23 Australia lần đầu đăng quang AFF Cup nữ 2025

Thể thao - Hoàng Minh - 5 giờ trước
Tối 19/8, trên sân Lạch Tray (Hải Phòng), Đội tuyển U23 Australia đã vượt qua Myanmar với tỷ số tối thiểu 1-0 để chính thức trở thành nhà vô địch AFF Cup nữ 2025. Đây là lần đầu tiên U23 Australia bước lên bục cao nhất của giải đấu, đồng thời cũng là lần thứ hai bóng đá nữ Australia giành chức vô địch sau lần đầu vào năm 2008.
Đội tuyển nữ Việt Nam vượt qua Thái Lan, giành Huy chương Đồng AFF Cup 2025

Đội tuyển nữ Việt Nam vượt qua Thái Lan, giành Huy chương Đồng AFF Cup 2025

Thể thao - Hoàng Minh - 21:21, 19/08/2025
Chiều 19/8, trên sân vận động Lạch Tray (Hải Phòng), Đội tuyển nữ Việt Nam đã xuất sắc đánh bại Thái Lan với tỷ số 3-1, qua đó khép lại hành trình tại Giải vô địch bóng đá nữ Đông Nam Á - AFF Cup 2025 với tấm Huy chương Đồng.
Lào Cai khởi công dự án phục vụ xây dựng đường sắt tốc độ cao Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Lào Cai khởi công dự án phục vụ xây dựng đường sắt tốc độ cao Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Kinh tế - Trọng Bảo - 19:01, 19/08/2025
Ngày 19/8, tỉnh Lào Cai đã tổ chức khởi công dự án san gạt mặt bằng và hạ tầng kỹ thuật khu Bản Qua, phục vụ xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng. Đây là 1 trong 6 công trình, dự án trọng điểm được tỉnh Lào Cai đồng loạt khởi công chào mừng 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Cầu Mã Đà đã được khởi công xây dựng

Cầu Mã Đà đã được khởi công xây dựng

Tin tức - Duy Chí - 17:54, 19/08/2025
Sau nhiều lần kiến nghị và được sự chấp thuận chủ trương của Thủ tướng Chính phủ, ngày 19/8, UBND tỉnh Đồng Nai đã làm Lễ động thổ, khởi công xây dựng cầu Mã Đà nối liền Bình Phước cũ với Đồng Nai, hòa vào mạng lưới giao thông quốc gia, rút ngắn khoảng cách từ Tây Nguyên đến sân bay, cảng biển.