Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Hoàng Kim Tuế - Người “giữ lửa” nghệ thuật hát Then - đàn Tính

PV - 10:07, 02/04/2021

Ngày nay, sự phát triển mạnh mẽ của các phương tiện âm nhạc công nghệ cao, sự bùng nổ của các dòng nhạc hiện đại khiến cho nghệ thuật truyền thống ngày càng bị lấn át và có nguy cơ mai một. Giữa xu thế đó, tại thành phố Cao Bằng, nữ nghệ sĩ Hoàng Kim Tuế vẫn âm thầm, miệt mài đem hết tâm hồn, trí tuệ và tình yêu nghệ thuật hát Then- đàn Tính truyền lại cho thế hệ trẻ.

Nghệ sĩ ưu tú Hoàng Kim Tuế (ngoài cùng bên trái) trong một buổi tập hát then đàn tính cùng các nghệ sỹ tỉnh Cao Bằng. (Ảnh: TTXVN phát)
Nghệ sĩ ưu tú Hoàng Kim Tuế (ngoài cùng bên trái) trong một buổi tập hát then đàn tính cùng các nghệ sỹ tỉnh Cao Bằng. (Ảnh: TTXVN phát)

Kể về cơ quãng đời hoạt động nghệ thuật của mình, Nghệ sĩ Ưu tú Kim Tuế cho biết, bà được tuyển chọn tham gia Đoàn Văn công xung kích Cao Bằng từ năm 16 tuổi. Thời đó, cuộc sống khó khăn vất vả, phương tiện thiếu thốn nhưng với tình yêu nghệ thuật vô bờ bến, bà đã không quản ngại khó khăn vất vả cùng với các anh chị em nghệ sĩ của Đoàn nghệ thuật Cao Bằng mang lời ca, tiếng hát đến khắp các chiến trường, động viên tinh thần cán bộ chiến sĩ nơi tiền tiêu đánh giặc.

Gần 40 năm công tác, 20 năm làm Trưởng đoàn Nghệ thuật tỉnh Cao Bằng, Nghệ sĩ Ưu tú Kim Tuế đã dẫn dắt, đào tạo nhiều thế hệ nghệ sĩ trưởng thành, đem những làn điệu dân ca dân tộc đi khắp các vùng, miền của đất nước, đoạt nhiều giải thưởng danh giá, đóng góp quan trọng trong việc bảo tồn, quảng bá các làn điệu dân ca đặc sắc của tỉnh.

Nặng lòng với  hát Then- đàn Tính nên năm 2011, dù đã nghỉ hưu, Nghệ sĩ Hoàng Kim Tuế vẫn tham gia Ban Vận động thành lập Hội Bảo tồn dân ca các dân tộc tỉnh. Sau 10 năm thành lập, không ngừng xây dựng phong trào, đến nay, tỉnh Cao Bằng đã có 9/10 huyện, thành phố thành lập được Hội Bảo tồn dân ca các dân tộc cấp huyện. Nghệ sĩ Ưu tú Kim Tuế đã "truyền lửa" đam mê cho hàng trăm hội viên tại các phân, chi hội trong toàn tỉnh, thúc đẩy phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng ở cơ sở phát triển.

Nghệ sỹ ưu tú Hoàng Kim Tuế (trái) truyền dạy nghệ thuật hát then đàn tính cho thế hệ trẻ tỉnh Cao Bằng. (Ảnh: TTXVN phát)
Nghệ sĩ ưu tú Hoàng Kim Tuế truyền dạy nghệ thuật hát Then- đàn Tính cho thế hệ trẻ tỉnh Cao Bằng. (Ảnh: TTXVN)

Anh Trần Thành An là một trong những học trò xuất sắc của Nghệ sĩ Ưu tú Hoàng Kim Tuế. Anh An cho biết, anh đến với hát Then-đàn Tính khi còn là cậu bé học Trung học Cơ sở, được cô Tuế phát hiện và bồi dưỡng tài năng. Hiện, anh đang là sinh viên năm cuối Trường Cao đẳng Văn hóa nghệ thuật Việt Bắc, là một trong những giọng ca nổi bật trong các sự kiện, hoạt động văn hóa của tỉnh.

Anh An chia sẻ, từ sự vụng về khi đánh những ngón đàn đầu tiên, với sự dìu dắt tận tình của Nghệ sĩ Ưu tú Kim Tuế, anh như được “truyền lửa” và quyết tâm theo đuổi con đường nghệ thuật chuyên nghiệp. Bà không chỉ là người thầy mà như người mẹ, luôn thân thiện, gần gũi chỉ dạy cho anh cả về lẽ sống, phẩm chất cần có của người nghệ sĩ.

Vốn am hiểu dân ca, dân vũ truyền thống, Nghệ sĩ Ưu tú Kim Tuế không chỉ truyền dạy hát Then- đàn Tính mà còn đóng góp rất lớn trong việc bảo tồn, khôi phục một số làn điệu Then cổ của dân tộc Tày. 5 năm trở lại đây, bà khôi phục, phổ nhạc gần 20 bài hát dân ca Tày, Nùng cổ, tham gia truyền dạy hàng chục lớp hát dân ca cho trên 200 học viên ở các vùng, miền, xóm và trường học.

Ngôi nhà nhỏ của bà Kim Tuế ở phường Tân Giang (TP. Cao Bằng) từ lâu đã trở thành địa chỉ quen thuộc của những người yêu dân ca, hát Then - đàn Tính. Từ người cao tuổi đến em nhỏ, người ở các huyện cũng tìm đến bà để được truyền cảm hứng với loại hình nghệ thuật độc đáo này. Anh Bế Ích Thuận, ở xã Độc Lập, huyện Quảng Hòa yêu thích dân ca từ bé, từ khi được nghệ sĩ Kim Tuế và các thành viên Hội Bảo tồn dân ca các dân tộc huyện Quảng Hòa truyền dạy hát Then, anh không ngại đường xa, tranh thủ thời gian nông nhàn đến nhà nghệ sĩ Kim Tuế để được bà chỉ dạy thêm.

Có thể nói, dân ca truyền thống, đặc biệt là hát Then- đàn Tính đã ngấm vào huyết quản và trở thành mạch nguồn bất tận trong con người Nghệ sĩ Ưu tú Kim Tuế. Nhận thấy nhiều người trẻ yêu thích, đam mê theo đuổi nghệ thuật dân ca truyền thống, đó là niềm vui lớn đối với bà. Song, bà vẫn luôn trăn trở trước xu hướng hội nhập, giao thoa các nền văn hóa, dân ca dân tộc có thể mai một. Còn sức khỏe, bà còn cống hiến, bằng tâm sức của mình, góp phần nhỏ bé đưa nghệ thuật hát Then-đàn Tính quê hương mãi bay cao, bay xa đến mọi miền Tổ quốc và du khách, bạn bè quốc tế.

Ý kiến độc giả
Tin nổi bật trang chủ
Khai mạc giải bóng chuyền hạng A quốc gia năm 2025

Khai mạc giải bóng chuyền hạng A quốc gia năm 2025

Thể thao - Ngọc Chí - 22:49, 06/04/2025
Tối 6/4, tại Nhà thi đấu tổng hợp tỉnh Kon Tum, Cục Thể dục Thể thao Việt Nam phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Kon Tum tổ chức Lễ khai mạc Vòng bảng giải bóng chuyền hạng A quốc gia năm 2025.
Bất chấp mưa giông, hàng nghìn người đổ về xem đua thuyền rồng trên Đất Tổ

Bất chấp mưa giông, hàng nghìn người đổ về xem đua thuyền rồng trên Đất Tổ

Photo - PV - 17:01, 06/04/2025
Bất chấp mưa giông, rét, hàng nghìn người dân vẫn nô nức đổ về khu vực hồ Văn Lang (Tp. Việt Trì, tỉnh Phú Thọ) theo dõi, cổ vũ giải bơi chải Việt Trì mở rộng chào mừng lễ Giỗ Tổ Hùng Vương.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại Phiên toàn thể cấp cao Đại hội đồng IPU-150

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại Phiên toàn thể cấp cao Đại hội đồng IPU-150

Thời sự - PV - 16:42, 06/04/2025
Sáng 6/4 theo giờ địa phương, tại Thủ đô Tashkent, Uzbekistan, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã có bài phát biểu quan trọng, tại Phiên toàn thể cấp cao Đại hội đồng Liên minh Nghị viện thế giới lần thứ 150 (IPU-150).
Xảy ra 52 vụ tai nạn giao thông làm 32 người chết trong ngày đầu kỳ nghỉ lễ

Xảy ra 52 vụ tai nạn giao thông làm 32 người chết trong ngày đầu kỳ nghỉ lễ

Xã hội - Hồng Phúc - 16:41, 06/04/2025
Cục Cảnh sát Giao thông cho biết, ngày 5/4, toàn quốc xảy ra 52 vụ tai nạn giao thông, làm chết 32 người, bị thương 22 người.
Phú Yên: Huy động nguồn vốn xã hội hóa xóa nhà tạm, nhà dột nát

Phú Yên: Huy động nguồn vốn xã hội hóa xóa nhà tạm, nhà dột nát

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 16:40, 06/04/2025
Với mục tiêu xóa hơn 1.600 nhà tạm, nhà dột nát trong năm 2025, bên cạnh nguồn lực của Nhà nước, các cấp ngành của tỉnh Phú Yên đã huy động tối đa các nguồn xã hội hóa để hoàn thành mục tiêu như kế hoạch tỉnh đề ra.
Ngôi chùa trên đỉnh núi, giữ 4 kỷ lục Việt Nam

Ngôi chùa trên đỉnh núi, giữ 4 kỷ lục Việt Nam

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 5/4, có những thông tin đáng chú ý sau: Hành trang Văn hóa truyền thống. Ngôi chùa trên đỉnh núi, giữ 4 kỷ lục Việt Nam. Chuỗi hạt cườm và bản sắc văn hóa người Co. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Việt Nam đón khách quốc tế đông kỷ lục trong quý I/2025

Việt Nam đón khách quốc tế đông kỷ lục trong quý I/2025

Du lịch - Anh Trúc - 16:40, 06/04/2025
Việt Nam đón hơn 6 triệu lượt khách quốc tế trong quý I/2025. Đây là lượng khách quốc tế trong một quý cao nhất từ trước đến nay.
Thu hồi gần 9.800 tỷ đồng từ án tham nhũng, kinh tế trong 6 tháng

Thu hồi gần 9.800 tỷ đồng từ án tham nhũng, kinh tế trong 6 tháng

Tin tức - Anh Trúc - 16:39, 06/04/2025
Bộ Tư pháp cho biết, 6 tháng qua, cơ quan chức năng đã thi hành xong 2.061 việc, với số tiền hơn 9.781 tỷ đồng từ các vụ án tham nhũng, kinh tế.
Thăm, chúc Tết Chôl Chnăm Thmây các lực lượng bảo vệ biên giới nước bạn Campuchia

Thăm, chúc Tết Chôl Chnăm Thmây các lực lượng bảo vệ biên giới nước bạn Campuchia

Tin tức - Tào Đạt - Tiến Vinh - 16:39, 06/04/2025
Từ ngày 3 đến ngày 8/4, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Kiên Giang đã thành lập các Đoàn công tác đi thăm, tặng quà, chúc Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây các lực lượng bảo vệ biên giới nước bạn Campuchia.
Triệu tập Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV

Triệu tập Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV

Thời sự - PV - 11:19, 06/04/2025
Căn cứ quy định của pháp luật, trên cơ sở ý kiến của các vị Đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định triệu tập Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, khai mạc vào ngày 5/5/2025 và dự kiến bế mạc vào sáng ngày 28/6/2025. Quốc hội sẽ họp tập trung tại Nhà Quốc hội.
Kon Tum: Xóa gần 1.900 căn nhà tạm, nhà dột nát

Kon Tum: Xóa gần 1.900 căn nhà tạm, nhà dột nát

Trang địa phương - Ngọc Chí - 11:18, 06/04/2025
Tính đến nay, đã có gần 1.900 hộ dân của tỉnh Kon Tum, chủ yếu là đồng bào DTTS thoát cảnh phải sinh sống trong những căn nhà tạm, nhà dột nát, nhờ chương trình xóa nhà tạm được tỉnh triển khai nhanh chóng.