Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Đêm bừng sáng ở Kon Jơ Dri

Tiêu Dao - 12:20, 25/11/2022

Ngôi làng ấy vẫn mang đậm nét xưa, như cái cách của tiền nhân truyền trao lại. Nhưng, đời sống đã khá hơn và đổi thay trong ánh sáng của cuộc sống mới.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Y Ngọc (áo đen) kiểm tra thực tế tại làng Kon Jơ Dri ngày 31/10 vừa qua
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Y Ngọc (áo đen) kiểm tra thực tế tại làng Kon Jơ Dri ngày 31/10 vừa qua

Đêm ở Kon Jơ Dri

Lũ trẻ ríu rít nghe người lớn kể chuyện làng dưới sân nhà rông của làng Kon Jơ Dri. Cả khoảng sân rộng đã sáng bừng ánh điện. Nhưng lũ trẻ vẫn háo hức lắng nghe chuyện của người già về những đêm khan bập bùng đỏ lửa, về những cơn gió lạnh thổi ầm ào  làm những thân người bên trong những chiếc ponso.

Kon Jơ Dri (xã Đăk Rơ Wa, TP Kon Tum, tỉnh Kon Tum) thủa trước vẫn là ngôi làng nằm nép mình bên dòng sông Đăk Bla hiền hòa. Vài chục năm trước đây, Kon Jơ Ri chỉ có vài chục nóc nhà, nằm ẩn sâu về phía đầu con sông Đăk Bla giáp với làng Kon Ktu, vùng đất bên kia sông Đăk Bla khi ấy còn rất hoang sơ. Cuộc sống dẫu nhiều khó khăn vất vả, và dù trải qua những bước thăng trầm và chịu sự tác động của đời sống hiện đại, nhưng làng Kon Jơ Dri vẫn lưu giữ được nhiều nét văn hóa đặc trưng trong đời sống, sinh hoạt cộng đồng của đồng bào dân tộc Ba Na. Kon Jơ Dri được đánh giá là một trong những làng cổ ở thành phố Kon Tum còn giữ được những nét kiến trúc mang đặc trưng riêng của đồng bào Ba Na như nhà Rông cao vút ở giữa làng, là nơi sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng, giao lưu văn hóa, văn nghệ, biểu diễn cồng chiêng, hội họp của các già làng. Tỷ lệ nhà sàn truyền thống trong làng hiện cũng chiếm trên 20%; các ngôi nhà sàn được xây dựng vây quanh, hướng về “trái tim” của làng- nhà rông.

Và những hoạt động, nghi lễ văn hóa trong sinh hoạt cộng đồng, hộ gia đình như làm rượu cần, dệt thổ cẩm, đan lát dụng cụ phục vụ sản xuất và sinh hoạt, các lễ hội truyền thống, các bài dân ca cổ, cồng chiêng, múa xoang. Nhiều món ăn mang đặc trưng riêng của nơi đây, như cơm lam, gà nướng, cá sông nướng trên than củi và trong ống lồ ô và những món ăn từ củ, quả, rau rừng, tạo nên sự độc đáo, hấp dẫn, đa dạng về ẩm thực của làng.

Trong tháng 10/2022, Đoàn công tác của Sở VHTTDL tỉnh Kon Tum tiến hành thẩm định hồ sơ, đề nghị công nhận làng du lịch cồng đồng Kon Jơ Ri.
Trong tháng 10/2022, Đoàn công tác của Sở VHTTDL tỉnh Kon Tum tiến hành thẩm định hồ sơ, đề nghị công nhận làng du lịch cồng đồng Kon Jơ Ri.

Kon Jơ Ri trở thành một trong những ngôi làng lớn, rộng với hơn 170 hộ đồng bào dân tộc Ba Na quần tụ bên dòng Đăk Bla hiền hòa. Làng được chia làm 4 tổ, một nửa dân số ở ngôi làng cũ bên kia sông, còn một nửa ở vùng đất mới bên này sông. Trong khuôn viên, nhà nào cũng rợp bóng mát bởi đủ loại cây xanh bao quanh. Một điều mà người làng luôn tự hào, đó là Kon Jơ Dri vẫn còn có căn nhà rông nguyên bản được xây từ năm 1977. Đã qua gần nửa thế kỷ, nhà rông ấy vẫn vững chãi cùng mưa nắng cao nguyên, vẫn lừng lững cùng người làng qua bao thời gian. Nhìn từ xa, mái nhà rông như lưỡi rìu vươn lên bầu trời. Đây được coi là nhà rông bề thế nhất vùng với chiều cao 16 m và chiều ngang 12 m. mặt sàn chỗ rộng nhất ở gian giữa là 6,5m, bóp lại ở hai đầu hồi còn 6m. Phần giáp đỉnh mái tranh có đan liếp bằng tre, hoa văn rất sinh động, vừa để trang trí vừa có tác dụng giữ mái tranh cao vút luôn chịu sức gió lớn thường xuyên. Đây là nơi diễn ra các lễ hội, họp mặt, tổ chức lễ Tết, giao lưu cồng chiêng... của người Ba Na nơi này.

Giữ được văn hóa nguyên bản, người làng còn mạnh dạn làm kinh tế để thoát nghèo. Từ một vùng được xem là “ốc đảo” bởi không có đường thông thương ra bên ngoài. Bây giờ hạ tầng giao thông ở Kon Jơ Ri khá thuận tiện. Ngoài cây “cầu treo Kon Klor lịch sử”, giờ Kon Jơ Ri còn có thêm con đường Tỉnh lộ 671 đi về hướng nam nối với đường Hồ Chí Minh. Kon Jơ Ri giờ đã đổi thay nhiều, làng quê đã khoác lên mình tấm áo mới tươi nguyên, bởi hạ tầng xã hội từng bước được đầu tư xây dựng nhằm phục vụ quá trình phát triển kinh tế - xã hội, góp phần nâng cao đời sống về mọi mặt của đồng bào dân tộc Ba Na.

Ông Đoàn Văn Hậu – Chủ tịch xã Đăk Rơ Wa cho biết, sau thời gian tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức về sự cần thiết phải chuyển đổi cơ cấu kinh tế, tạo sinh kế mới, góp phần bảo tồn các giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc mình, việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, ứng dụng công nghệ cao và phát triển du lịch cộng đồng đã từng bước làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm của người dân nơi đây. Chính quyền Đăk Rơ Wa đã chủ động xây dựng các nghị quyết, kế hoạch, vạch ra các tiêu chí cụ thể qua từng năm để thực hiện xây dựng nông thôn mới. Rồi từ đó, phổ biến, tuyên truyền sâu rộng tới các tầng lớp nhân dân chung tay thực hiện. Từ năm 2011 đến nay, tổng kinh phí thực hiện xây dựng nông thôn mới của xã là khoảng 100 tỷ đồng, trong đó nhân dân đóng góp gần 59 tỷ đồng, khoảng 60% kinh phí. Xã Đăk Rơ Wa đã nhựa hóa, bê tông hóa 35 km đường giao thông nông thôn, xây dựng 3 trạm biến áp, kéo kết nối hoàn thành hệ thống lưới điện quốc gia. Tại địa phương không còn nhà tạm, dột nát, chỉ còn 86/860 hộ nghèo, còn lại thu nhập bình quân đầu người năm 2020 là gần 40 triệu đồng. Và Kon Jơ Ri là ngôi làng đi đầu trong sự thay đổi đó ở Đăk Rơ Wa.

Nhà rông của làng Kon Jơ Dri vẫn lừng lững như mấy chục năm qua
Nhà rông của làng Kon Jơ Dri vẫn lừng lững dù được xây dựng gần nửa thế kỷ

Hầu hết các tuyến đường giao thông được thảm bê tông hay nhựa đường. Nhiều công trình phúc lợi như trạm y tế, trường học, hội trường thôn, chợ; các công trình dân sinh nhà ở, nhà sàn truyền thống, nhà rông được làm mới hay tu sửa khang trang. Những triền đồi cà phê, bời lời, ngô, sắn, keo tràm rộng bạt ngàn đang phát triển xanh tốt...Ông A Mĩm, một người dân trong làng cho biết, thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, làng Kon Jơ Dri ngày nay đã có nhiều hộ gia đình làm kinh tế tốt, mỗi năm thu lãi từ 150– 180 triệu đồng từ trồng trọt hay chăn nuôi. Như chính gia đình A Mĩm, từ nguồn thu nhập làm kinh tế nông thôn, ngoài đảm bảo đời sống, còn có tích lũy để xây dựng nhà cửa và nuôi con cái ăn học.

Du lịch xanh ở làng cổ Kon Jơ Dri

Là một ngôi làng cổ, với vẻ đẹp và những nét văn hóa còn được giữ gìn nguyên bản của người Ba Na, Kon Jơ Ri đã thu hút du khách thập phương bởi vẻ đẹp của cảnh vật, thiên nhiên và con người nơi đây. Những nỗ lực gìn giữ, bảo tồn các giá trị văn hóa đặc sắc của dân làng Kon Jơ Dri trong nhiều năm qua đã mang lại lợi ích thiết thực cho người dân nơi đây bằng việc mở ra hướng khai thác và phát huy hiệu quả của loại hình “kinh tế xanh” - du lịch cộng đồng. Qua đó, góp phần tăng thu nhập, giảm nghèo bền vững cho người dân; đồng thời, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.

Thời gian qua, chính quyền thành phố Kon Tum, xã Đăk Rơ Wa tích cực tuyên truyền, vận động, hỗ trợ để dân làng Kon Jơ Dri xây dựng làng du lịch cộng đồng. Đến nay, làng Kon Jơ Ri đã hình thành xong “bộ khung” về tổ chức hoạt động du lịch gồm Ban quản lý làng du lịch và 7 tổ phục vụ gồm tổ sản xuất thủ công mỹ nghệ, tổ cồng chiêng múa xoang, tổ ẩm thực, tổ tiếp đón khách, tổ y tế, tổ vệ sinh cộng đồng, tổ an ninh. Trong làng hiện có 1 homestay của hộ A Mĩm là không gian trải nghiệm hấp dẫn cho du khách về dệt thổ cẩm, đan lát, làm rượu ghè, ẩm thực. Kon Jơ Ri có 2 đội cồng chiêng, múa xoang. Một đội gồm những người lớn tuổi và thanh niên, còn một đội là những em học sinh của làng. Kon Jơ Ri còn có một số nghệ nhân biết sửa chiêng, chỉnh chiêng như già làng A Gưng, A Hưi, A Neih, Y Mai… Những nghệ nhân này rất tâm huyết truyền dạy cho thế hệ trẻ những nét đẹp văn hóa của dân tộc Ba Na. Vì vậy, giờ đây trong làng rất nhiều trẻ người biết múa xoang, đánh cồng chiêng.

Ngoài ra để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch tại cộng đồng, UBND xã Đăk Rơ Wa đã phối hợp với Trường Cao đẳng Cộng đồng Kon Tum mở lớp dịch vụ nhà hàng với tổng số 26 học viên tham gia. Phối hợp với Trung tâm Văn hoá, Thể thao và Du lịch thành phố điền dã, khảo sát thực tế 02 đợt và tham vấn ý kiến của già làng, các nghệ nhân tiêu biểu trong làng, tập trung xây dựng sản phẩm du lịch chủ lực như: phục dựng nguyên trạng không gian nước giọt truyền thống và lễ hội cúng giọt nước của người Bah nar. Đây là lễ hội truyền thống đặc sắc, độc đáo đã được cộng đồng làng gìn giữ suốt gần 100 năm qua, từ khi thành lập làng đến nay.

Ngày nay, người làng Kon Jơ Dri vẫn giữ đậm đà bản sắc văn hóa để xây dựng du lịch trọng điểm bên dòng Đăk Bla
Ngày nay, người làng Kon Jơ Dri vẫn giữ đậm đà bản sắc văn hóa để xây dựng du lịch trọng điểm bên dòng Đăk Bla

Ngày 31/10/2022 vừa qua, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Y Ngọc cũng đã kiểm tra thực tế tại làng Kon Jơ Dri, Homestay Y Maih của hộ ông A Mĩm; không gian tái hiện Lễ hội giọt nước của người dân địa phương; hộ gia đình ông A Mơ giữ gìn nghề đan lát truyền thống... Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiến hành đámh giá thẩm định và kết quả là làng Kon Jơ Dri đáp ứng đủ 3/3 tiêu chí của làng du lịch cộng đồng theo quy định. Đó là, có tài nguyên du lịch, có ranh giới xác định trên bản đồ địa hình do cơ quan có thẩm quyền xác nhận; có kết cấu hạ tầng, dịch vụ cần thiết bảo đảm phục vụ khách du lịch và đáp ứng điều kiện về an ninh, trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ môi trường và các điều kiện về cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất và đội ngũ nhân lực tại làng. Chính quyền xã Đăk Rơ Wa và người dân làng Kon Jơ Dri cũng đang tích cực hoàn thiện những nội dung, phần việc còn thiếu sót hay chưa hoàn chỉnh để đề nghị UBND tỉnh xem xét, công nhận làng du lịch cộng đồng.

Bên dòng sông Đăk Bla, ngôi làng vẫn còn đậm nét xưa; cùng thưởng thức rượu cần, đêm đêm những điệu múa xoang truyền thống, những âm thanh của tiếng cồng, tiếng chiêng rộn rã... vẫn vang lên. Kon Jơ Dri đang chuyển mình đón một mùa xuân ấm no, sung túc hơn, khi mà thành quả xây dựng nông thôn mới bao năm qua giờ đã đơm hoa thơm, kết trái ngọt.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.