Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Cuộc "cách mạng" trong đời sống đồng bào Mông ở Thanh Hóa: Người cán bộ Mông "lội ngược dòng" (Bài 3)

Quỳnh Trâm - 17:51, 15/09/2022

Trong hành trình tuyên truyền, vận động đồng bào Mông đẩy lùi và xóa bỏ hủ tục trong tang ma , từng bước xây dựng đời sống văn hóa mới trong vùng đồng bào Mông nơi rẻo cao Thanh Hóa, người được bà con nhắc đến nhiều là ông Lâu Minh Pó, nguyên Phó Bí thư Huyện ủy Mường Lát, là người Mông tiên phong, có công lớn để "con ma hủ tục" không có đất sống.


Ông Lâu Minh Pó, là người Mông tiên phong đưa người chết vào quan tài
Ông Lâu Minh Pó, là người Mông tiên phong của địa phương đưa người chết là chú ruột vào quan tài

Người "lội ngược dòng"

Từ thực tiễn đánh giá cho thấy, đề án "Tuyên truyền thực hiện nếp sống văn hóa trong tang lễ vùng đồng bào Mông tỉnh Thanh Hóa đến năm 2020” đã thực hiện thành công ở huyện Mường Lát (Thanh Hóa). Đặc biệt, mỗi khi nhắc đến việc xóa hủ tục tang ma của người Mông, các cấp chính quyền, người dân đều nhìn nhận rõ về vai trò, công lao lớn của ông Lâu Minh Pó, dân tộc Mông, nguyên Phó Bí thư Huyện ủy Mường Lát. 

Sau nhiều năm làm việc Nhà nước, ông Pó trở về bản đồng bào người Mông của mình ở xã Pù Nhi. Ông Pó nhớ lại, trước kia, người Mông tổ chức tang lễ cho người chết không đưa vào quan tài. Hủ tục này đã diễn ra hàng trăm năm, là nỗi kinh hãi của nhiều người, ngay cả với đồng bào người Mông, nhưng không ai dám thay đổi.

Trong một dịp được đi học tập và nghiên cứu, ông Lâu Minh Pó đã đọc được tài liệu viết về việc người Mông cũng từng có truyền thống, dùng quan tài để chôn cất người chết trong lịch sử.

Nhưng thời kỳ bị kẻ thù truy đuổi, người Mông trên đường trốn chạy đã không kịp tìm áo quan cho người chết, dần dần, điều này trở thành thói quen của họ, rồi các thế hệ sau cứ thế tiếp nối thành phong tục. “Khi đọc được những tài liệu này, tôi mới thực sự quyết tâm cần phải thay đổi tục lệ tang lễ của người Mông”, ông Pó nói.

Năm 2013, một người chú ruột của ông mất, ông liền hạ quyết tâm phải đưa thi hài người chú vào quan tài cho bằng được, để làm hình mẫu thay đổi nhận thức về tang ma cho đồng bào Mông.

“Tôi sợ nếu bây giờ không làm thì mãi tôi sẽ không bao giờ làm được nữa. Thời điểm đó,   hầu hết những người trong dòng họ đều phản đối tôi và bố đẻ cũng đã phản đối kịch liệt. Còn những người Mông trong bản thì kinh sợ việc làm của tôi sẽ khiến thần linh giận dữ".

Từ sự quyết tâm của mình, bằng uy tín bao năm từng làm cán bộ lãnh đạo, ông Lâu Minh Pó cũng đã thuyết phục dòng họ phải đưa thi hài người chú vào quan tài. Đồng thời, không giết thịt trâu, bò hàng loạt để cúng bái như trước kia người Mông vẫn thường làm. Đám tang cũng được rút ngắn từ 7 ngày xuống còn 3 ngày, nhanh gọn và đơn giản hơn.

Sau đám tang đó, ông Pó bị bố đẻ giận không nhìn mặt, còn dân làng thì bàn tán xôn xao. “Họ nói rằng tôi sẽ chết sớm vì bị thần linh nguyền rủa, người thân sẽ ốm đau, bệnh tật, làm ăn không nên. Nhưng tôi bảo tôi đã có Đảng và Nhà nước bảo vệ, tôi không sợ”, ông Pó kể lại. 

Hơn nửa năm sau, khi thấy ông Pó vẫn khỏe mạnh, nhiều người bắt đầu tin theo. Có 5 đám táng của người Mông được cử hành theo nghi thức mới.

Người Mông ở Thanh Hóa đã dần xóa bỏ các hủ tục để vươn lên làm giàu, nhanh chóng bắt kịp các dân tộc anh em khác
Người Mông ở Thanh Hóa đã dần xóa bỏ các hủ tục để vươn lên làm giàu, nhanh chóng bắt kịp các dân tộc anh em khác

Quyết tâm không để con ma hủ tục có đất sống

“Đề án tuyên truyền thực hiện nếp sống văn hóa trong tang lễ vùng đồng bào Mông” được phê duyệt năm 2013, như tiếp thêm sức mạnh cho người cán bộ tận tụy với dân như ông Pó tiếp tục thực hiện sứ mệnh của mình.

Có đề án ủng hộ, ông Pó rất vui mừng. Với tiếng nói uy tín của mình, ông tiếp tục vận động, tuyên truyền đến tất cả người Mông ở huyện Mường Lát, thay đổi tục lệ tổ chức lễ tang. Ông cho họp những người đứng đầu các dòng họ để thuyết phục, bằng chính câu chuyện đám tang của chú ruột mình.

Ban đầu, có 3 dòng họ ủng hộ làm theo đề án. Dù vậy, chỉ có sự đồng tình của người trẻ, còn những người già thì phản đối kịch liệt. Để vận động, thay đổi nhận thức của đồng bào, ông Pó đã lặn lội đi khắp các bản làng có người Mông để nói chuyện, để khuyên nhủ đồng bào. Dần dà, mưa dần thấm lâu, bà con đã tin theo.

“Đề án đến nay thành công, cũng có công của những người tiên phong như anh Hơ Chứ Hơ (sinh năm 1962) ở bản Cá Nọi và anh Hơ Chứ Xá. Khi anh rể của Xá qua đời, anh Xá đã khuyên chị dâu đưa vào quan tài thành công. Sau dòng họ Hơ, các họ các thấy cách làm như vậy là sạch sẽ nên cũng lần lượt làm theo. Đến nay, đã có 8 dòng họ đều hoàn toàn ủng hộ tục tang lễ mới”, ông Pó chia sẻ.

Ông Lâu Minh Pó thông tin thêm, phấn khởi là lớp trẻ hiện nay rất sợ tục lệ tang ma kiểu cũ. Người Mông giờ đây không còn ai muốn đến đám tang mà không khâm liệm người quá cố vào quan tài. Hơn nữa, con cháu của người chết cũng bỏ bớt các thủ tục gây tốn kém, không còn làm thịt nhiều trâu, bò để làm tang ma nữa. Nếu trước đây, tang lễ kéo dài hàng tuần thì nay chỉ còn 3 ngày là phải chôn cất xong.

 “Bà con bây giờ cũng nói là đã thấy rõ việc này rất tốt, rất văn hóa, văn minh, bởi đám tang sạch sẽ và tiết kiệm hơn nhiều so với trước kia”, ông Pó vui vẻ nói.

Hoàn thành nhiệm vụ với Nhà nước, bỏ "áo quan" về với dân bản, ông Lâu Minh Pó  vui vì bà con người Mông đã dần theo nếp sống văn hóa mới. Nhưng vẫn còn trăn trở khi trong đồng bào Mông tục tảo hôn vẫn còn diễn ra khá nhiều, ông mong lớp trẻ DTTS hôm nay đang nhận được quan tâm, chăm lo hơn trước rất nhiều, sẽ thay đổi được nhận thức  tiếp thu kiến thức mới, xóa bỏ các hủ tục này để vươn lên làm giàu, nhanh chóng bắt kịp các dân tộc anh em khác. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Kỷ niệm của người làm báo với vùng đồng bào DTTS

Đối với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, niềm vui lớn nhất là được bà con đồng bào DTTS thương yêu, quý mến; dẫu công việc của mình cũng chỉ giúp được cho bà con một phần nhỏ trong cuộc sống của chính họ.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.