Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Bảo tồn ngôn ngữ các DTTS trong xu thế hội nhập

PV - 13:57, 29/05/2018

Lào Cai là một trong 3 tỉnh được chọn triển khai thí điểm mô hình dạy học song ngữ trên cơ sở tiếng Mông ở bậc học mầm non và tiểu học.

Qua thời gian triển khai, bên cạnh việc nâng cao chất lượng giáo dục, mô hình đã và đang góp phần bảo tồn và phát triển tiếng Mông.

Bài 5: Điểm sáng ở Lào Cai

Nâng cao chất lượng giáo dục

Năm học 2009-2010, Trường Tiểu học Bản Phố, huyện Bắc Hà bắt đầu triển khai dạy song ngữ cho học sinh trong trường. Với mô hình dạy học này, học sinh DTTS sẽ được thầy, cô dạy đọc, viết bằng chính tiếng mẹ đẻ của các em, giúp các em học hiểu tốt nhất. Tiếng Việt được dạy bằng phương pháp dạy ngôn ngữ thứ hai (dạy nghe, nói trước, sau đó dạy đọc, viết). Đến cuối chương trình, học sinh đọc, viết được bằng cả hai thứ tiếng.

Chương trình dạy song ngữ đã và đang mang lại hiệu quả kép. Chương trình dạy song ngữ đã và đang mang lại hiệu quả kép.

Thầy giáo Hoàng Khắc Liêm, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Bản Phố là xã có đồng bào dân tộc Mông chiếm đa số; việc triển khai dạy song ngữ Mông-Việt tại trường góp phần rất lớn trong việc nâng cao chất lượng dạy và học. Các em học sinh dân tộc vốn rất nhút nhát, khi vào trường được học chính tiếng mẹ đẻ các em mạnh dạn, tự tin, thân thiện hơn rất nhiều. Khả năng giao tiếp bằng tiếng Việt được nâng cao, học sinh hứng thú, tích cực tham gia các hoạt động ở trường hơn. Các em có khả năng viết văn bằng 2 thứ tiếng, sử dụng nhiều hình ảnh so sánh, nhân hóa hơn so với học sinh học chương trình đại trà.

Ông Bùi Văn Tiến, Trưởng phòng Giáo dục huyện Bắc Hà cho biết: Sau thời gian triển khai thí điểm mô hình dạy học song ngữ, học sinh các lớp học chương trình giáo dục song ngữ có ý thức rèn luyện về mọi mặt, tham gia các hoạt động của trường mạnh dạn, tự tin, tích cực có hiệu quả. Lớp học song ngữ học sinh nhanh nhẹn hơn trong học tập và vui chơi so với các lớp học khác. Đặc biệt là kĩ năng sống của các em học nổi trội hơn những học sinh không học chương trình này. Qua theo dõi, tỷ lệ chuyên cần tại Trường Tiểu học Bản Phố từ khi áp dụng mô hình dạy song ngữ luôn đạt trên 99%.

Góp phần bảo tồn và phát triển tiếng Mông

Thầy Hoàng Khắc Liêm, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Bản Phố nhìn nhận: “Cùng với việc nâng cao chất lượng dạy và học, mô hình góp phần bảo tồn và phát triển tiếng Mông trên địa bàn. Bởi vì các em học sinh thì được học tập, tiếp thu kiến thức bằng tiếng Mông nên các em cũng phát huy được khả năng và thế mạnh của tiếng mẹ đẻ. Đội ngũ giáo viên thì được tập huấn, học tiếng Mông để dạy học nên các thầy cô cũng được trang bị vốn tiếng Mông cơ bản, sau này dù có chuyển công tác đi các trường khác các thầy cô giáo này sẽ là những người cùng với bà con truyền bá và phát triển tiếng Mông”.

baodantoc_mong2

Theo báo cáo của Sở Giáo dục-Đào tạo tỉnh Lào Cai, từ năm học 2007-2008 đến nay, chương trình dạy học song ngữ ở Lào Cai được triển khai thí điểm ở các xã: Lao Chải (Sa Pa), Bản Phố (Bắc Hà) và Sín Chéng (Si Ma Cai), trong đó, bậc học mầm non từ năm học 2007-2008 và bậc tiểu học từ năm học 2008-2009. Để thực hiện mô hình thí điểm này, đã có 50 giáo viên bậc mầm non và hơn 100 giáo viên tiểu học tham gia dạy tiếng Mông. Hiện nay, mô hình đã được triển khai nhân rộng ở một số trường của 4 huyện Bắc Hà, Si Ma Cai, Sa Pa và Mường Khương.

Ông Nguyễn Anh Ninh, Giám đốc Sở Giáo dục-Đào tạo Lào Cai khẳng định, chương trình giáo dục song ngữ dựa trên cơ sở tiếng mẹ đẻ đã đạt được kết quả “kép“. HS lớp đầu cấp (lớp 1, lớp 2) thích tới trường, thích đi học. Các em học sinh tiếp thu kiến thức một cách tự nhiên. Kết thúc mỗi lớp học, các em đều đạt chuẩn kiến thức kỹ năng từng lớp. Bên cạnh việc tăng cường tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số, còn cải thiện chất lượng và hiệu quả của giáo dục dân tộc, đồng thời bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số.

Hiệu quả từ mô hình giáo dục song ngữ đã thấy rõ, tuy nhiên, hiện nay vẫn chưa có chính sách hỗ trợ hay ưu đãi cho đội ngũ giáo viên song ngữ, đây là một trong những khó khăn, khiến số lượng giáo viên đăng ký theo học chương trình này không nhiều. Bởi đặc thù giảng dạy song ngữ, giáo viên phải “cắm bản” ở các điểm trường có tập trung đông học sinh dân tộc Mông, điều kiện giảng dạy, sinh hoạt nhiều khó khăn. Ngoài ra, để thực hiện chương trình song ngữ, ngành Giáo dục cần huy động nhiều giáo viên và phải tổ chức nhiều buổi tập huấn, ít nhiều ảnh hưởng đến công tác quản lý, giảng dạy...

“Những vấn đề này, ngoài ngành Giáo dục tìm giải pháp khắc phục, thì rất cần được lãnh đạo các cấp quan tâm, có cơ chế chính sách hỗ trợ, động viên kịp thời đội ngũ giáo viên tham gia dạy song ngữ”, ông Ninh đề xuất.

TRỌNG BẢO

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Những mái ấm trên đỉnh mây bay

Những mái ấm trên đỉnh mây bay

Suốt chặng đường lên Lùng Chin Thượng và Lùng Chin Hạ, Thiếu tá Nguyễn Thành Luận - Chính trị viên phó Đồn Biên phòng Thàng Tín (Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Hà Giang) say sưa kể cho tôi nghe về niềm vui của những hộ gia đình đã được cán bộ, chiến sĩ của Đồn hỗ trợ xây dựng nhà ở kiên cố. Phải chăng vì thế mà cung đường bé như sợi dây giăng mắc nguyệch ngoạc từ trung tâm xã Thèn Chu Phìn lên tít những đỉnh mù sương ấy như gần hơn, thẳng ra và ngắn lại hơn bởi sự háo hức, mong chờ...
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng: Lập Tổ công tác đặc biệt, mở đợt cao điểm truy quét buôn lậu, hàng giả

Thủ tướng: Lập Tổ công tác đặc biệt, mở đợt cao điểm truy quét buôn lậu, hàng giả

Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo thành lập Tổ công tác đặc biệt và mở đợt tấn công cao điểm đấu tranh, truy quét, ngăn chặn, đẩy lùi buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, lưu thông hàng giả, hàng nhái, hàng không rõ xuất xứ, vi phạm bản quyền, vi phạm sở hữu trí tuệ, xuất xứ hàng hóa, trong thời gian từ ngày 15/5-15/6.
Xã vùng cao Tâm Thắng đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu về chuyển đổi số

Xã vùng cao Tâm Thắng đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu về chuyển đổi số

Trang địa phương - Lê Hường - 3 giờ trước
Ngày 14/5, UBND huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông tổ chức Lễ công bố Quyết định xã Tâm Thắng đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu về chuyển đổi số năm 2024.
Hà Giang: Chương trình MTQG 1719 đạt được nhiều kết quả quan trọng trong giai đoạn I

Hà Giang: Chương trình MTQG 1719 đạt được nhiều kết quả quan trọng trong giai đoạn I

Công tác Dân tộc - Vũ Mừng - 3 giờ trước
Ngày 14/5, UBND tỉnh Hà Giang đã tổ chức Hội nghị tổng kết đánh giá kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS và miền núi giai đoạn I: Từ năm 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719) và đề xuất nội dung Chương trình giai đoạn II, từ năm 2026 - 2030, trên địa bàn tỉnh.
Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Khi trí thức Dao nhập thế, giúp đời (Bài 4)

Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Khi trí thức Dao nhập thế, giúp đời (Bài 4)

Phóng sự - Vàng Ni - Vân Long - 3 giờ trước
Xa xưa, nếu việc học chữ Nôm Dao gần như là trách nhiệm của nam giới, thì tri thức y dược dân tộc lại là không gian học tập chung của người Dao. Ở đó, mọi giới, mọi lứa tuổi đều chung tay góp sức. Để từ đó, một kho tàng tri thức y thuật được liệt vào hàng đồ sộ bậc nhất ra đời, không chỉ là niềm tự hào của đồng bào mà còn là một kho tàng vô giá để ngành Y học Quốc gia tìm tòi và khám phá.
Lông gà cũng thành “vàng nâu” cho đất

Lông gà cũng thành “vàng nâu” cho đất

Kinh tế - T.Nhân - H.Trường - 3 giờ trước
Từ phế phẩm tưởng chừng bỏ đi tại các lò mổ, chàng trai trẻ Nguyễn Hà Thiên (xã Duy Phước, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam) đã mày mò thử nghiệm thành công biến lông gà thành phân hữu cơ dạng viên nén hoặc bột – sản phẩm không chỉ thân thiện với môi trường trong sản xuất nông nghiệp mà còn mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt cho gia gia đình anh cùng nhiều lao động tại địa phương.
Hương Tích tự trên đỉnh non Hồng

Hương Tích tự trên đỉnh non Hồng

Phóng sự - An Yên - 3 giờ trước
Mãi cho đến nay, trên dãy núi Hồng Lĩnh (Hà Tĩnh) vẫn còn vang vọng truyền thuyết một nàng công chúa tu hành đắc đạo, hóa thành Phật bà nghìn tay nghìn mắt, phổ độ chúng sinh. Câu chuyện huyền bí trên đỉnh non ngàn bảng lảng mây bay, càng làm cho điểm dừng chân chiêm bái ở chùa Hương Tích thu hút đông đảo du khách và phật tử gần xa.
Phát hiện loài thực vật quý hiếm ở Sơn La

Phát hiện loài thực vật quý hiếm ở Sơn La

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 14/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Phát hiện loài thực vật quý hiếm ở Sơn La. Chùa Quán Sứ, Hà Nội. Nghệ nhân “chữa bệnh” cho chiêng. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Cú hích chiến lược làm thay đổi diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số: Góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc - (Bài cuối)

Cú hích chiến lược làm thay đổi diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số: Góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc - (Bài cuối)

Dân tộc - Tôn giáo - Hà Anh - 3 giờ trước
Với việc tập trung nguồn lực lớn để giải quyết những điểm nghẽn phát triển kinh tế -xã hội vùng DTTS, Chương trình MTQG 1719 không chỉ đưa ra lời hứa mà đã hiện thực hóa cam kết của Đảng và Nhà nước trong việc “không để ai bị bỏ lại phía sau”. Khi người dân tận mắt thấy sự thay đổi cụ thể trong cuộc sống thường ngày, điều đó tạo nên niềm tin thực chất, một niềm tin không xuất phát từ tuyên truyền, mà từ trải nghiệm và kiểm chứng của chính họ.
Giữ rừng như giữ vàng - Lời thề từ Chư Yanh Sin

Giữ rừng như giữ vàng - Lời thề từ Chư Yanh Sin

Môi trường sống - Xuân Hòa - 3 giờ trước
Ở Vườn Quốc gia Chư Yang Sin - vùng lõi sinh học quan trọng bậc nhất của tỉnh Đắk Lắk - công tác giữ rừng được thực hiện bằng cả trái tim và đôi tay của đồng bào Ê Đê, Mnông, Tày…
Bí thư Tỉnh ủy Kiên Giang kiểm tra, chỉ đạo kiện toàn các điều kiện thành lập Đặc khu Kiên Hải

Bí thư Tỉnh ủy Kiên Giang kiểm tra, chỉ đạo kiện toàn các điều kiện thành lập Đặc khu Kiên Hải

Trang địa phương - Phương Vũ - Tiến Vinh - 4 giờ trước
Trong 2 ngày 13 và 14/5, nằm trong kế hoạch công tác tại vùng biển Tây Nam, Đoàn công tác của Tỉnh ủy, HĐND, UBND và Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Kiên Giang do ông Nguyễn Tiến Hải - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Kiên Giang làm Trưởng đoàn, đã đến khảo sát, kiểm tra và làm việc với các xã An Sơn, Nam Du, Lại Sơn và Hòn Tre thuộc huyện đảo Kiên Hải, tỉnh Kiên Giang. Đây là địa bàn thành lập đặc khu theo định hướng sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị hành chính của tỉnh.
Đầu tư trên 320 tỷ đồng xây dựng Khu lưu niệm cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc

Đầu tư trên 320 tỷ đồng xây dựng Khu lưu niệm cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc

Tin tức - Anh Trúc - 6 giờ trước
Khu lưu niệm cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc rộng hơn 3,6ha, tọa lạc tại phường Phú Cường (Tp. Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương), được xây dựng gần chùa Hội Khánh, nơi cụ từng gắn bó trong giai đoạn 1923 - 1926.
Mong Tập đoàn Hoa Điện hỗ trợ Việt Nam phát triển năng lượng xanh

Mong Tập đoàn Hoa Điện hỗ trợ Việt Nam phát triển năng lượng xanh

Thời sự - PV - 6 giờ trước
Sáng 14/5, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp ông Bành Cương Bình, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty hữu hạn Tập đoàn Khoa học Kỹ thuật Hoa Điện Trung Quốc (CHEC).