Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Văn học đề tài dân tộc thiểu số và miền núi: Vượt qua thách thức để khẳng định chỗ đứng

Hồng Minh - 13:57, 26/11/2019

Là một bộ phận văn học đặc thù, văn học các dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN) đã tự xác định lấy không gian, cuộc sống, văn hóa, lịch sử… làm đề tài chủ đạo cho các tác phẩm của mình. Vì thế sự phát triển của xã hội đã ảnh hưởng không nhỏ tới sự thay đổi của bộ phận văn học đặc thù này. Ảnh hưởng đó vừa là thách thức nhưng cũng là cơ hội cho đội ngũ văn nghệ sĩ sáng tác.

Phong tục, tập quán, tín ngưỡng của đồng bào các DTTS là nguồn đề tài phong phú cho các văn nghệ sĩ. (Trong ảnh: Lễ cúng rừng của người Pu Péo, Hà Giang)
Phong tục, tập quán, tín ngưỡng của đồng bào các DTTS là nguồn đề tài phong phú cho các văn nghệ sĩ. (Trong ảnh: Lễ cúng rừng của người Pu Péo, Hà Giang)

Theo ông Vũ Quốc Khánh, Chi hội Văn học nghệ thuật (VHNT) các DTTS tỉnh Phú Thọ, trước sự bùng nổ của mạng xã hội và văn học mạng đã xảy ra hiện trạng ai cũng có thể sáng tác và quảng bá tác phẩm mà không cần biết chất lượng ra sao. Điều này đã làm ảnh hưởng đến nhận thức của bạn đọc. 

Vì vậy, Hội và các Chi hội VHNT các DTTS cần có thêm các hoạt động để góp phần cùng các Hội VHNT địa phương định hướng nhận thức cho bạn đọc; nâng cao kinh nghiệm sáng tạo nghệ thuật và văn phong cho các văn nghệ sĩ. Còn các văn nghệ sĩ, nhất là văn nghệ sĩ đang sáng tác các tác phẩm phục vụ đồng bào DTTS&MN đòi hỏi phải tự đổi mới, tạo ra các tác phẩm hay, phản ánh cuộc sống một cách chân thực, tồn tại trong ý thức chủ quan của người đọc. 

Về cơ bản, đội ngũ các nhà văn, nhà thơ Việt Nam đang dần tự tin hội nhập với sắc màu và bản lĩnh riêng. Dù bằng con đường nào, thì cái đích cuối cùng của văn chương vẫn là chuyển tải thật hiệu quả các vấn đề của dân tộc và thời đại đến với người đọc. 

Nhà văn Lộc Bích Kiệm, Chi hội VHNT các DTTS tỉnh Lạng Sơn khẳng định: Văn học các DTTS thực sự là một bộ phận đặc thù, đặc thù từ đối tượng cầm bút đến đối tượng phản ánh, đặc thù từ đối tượng thẩm mỹ đến lý tưởng thẩm mỹ, đặc thù trong cảm xúc đến bút pháp thể hiện. Tất cả đã làm nên một bộ phận văn học độc đáo với những giá trị nội dung và nghệ thuật độc đáo; góp phần thiết thực xây dựng quê hương đất nước, xây dựng con người mới đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước. 

 Không gian, cuộc sống, văn hóa, lịch sử… là đề tài chủ đạo cho các tác phẩm văn học DTTS&MN
Không gian, cuộc sống, văn hóa, lịch sử… là đề tài chủ đạo cho các tác phẩm văn học DTTS&MN

Ngoài ra, theo nhà văn Lộc Bích Kiệm, việc sáng tác bằng tiếng DTTS cũng góp phần bảo tồn, phát huy tinh hoa văn hóa các dân tộc. “Đối với người nghệ sĩ, còn gì thuận lợi hơn khi được sử dụng tiếng mẹ đẻ của mình để sáng tác. Khi ấy, người nghệ sĩ được phát huy vốn ngôn ngữ dồi dào của mình, như cá được trở về với nước, như chim được trở lại với rừng”, nhà văn Lộc Bích Kiệm chia sẻ.

Theo Báo cáo tổng kết tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ VI, Hội VHNT các DTTS Việt Nam, nhiệm kỳ 2019 - 2024, trong thời gian qua, đội ngũ văn nghệ sĩ người DTTS xuất hiện khá đông đảo, có nhiều tác phẩm phục vụ đồng bào dân tộc. Ngày càng nhiều tác giả người DTTS có ý thức quan tâm nhiều hơn đến việc sáng tác bằng tiếng mẹ đẻ và sáng tác song ngữ. Hàng trăm công trình sưu tầm, nghiên cứu, biên dịch các loại hình văn nghệ dân gian của các dân tộc Tây Nguyên, Chăm, Tày, Nùng, Mường, Thái, Mông… và của nhiều dân tộc khác của các tác giả DTTS được biên soạn rất công phu và có giá trị cao được ra mắt bạn đọc.

Những tìm tòi, sáng tạo của các nhà văn DTTS đã chứng tỏ bản lĩnh, tài năng và tinh thần dân tộc của nhà văn trên hành trình hội nhập. Vì thế, những đổi mới trong cách nghĩ, cách viết của họ cần phải được trân trọng và được nghiên cứu một cách khách quan, kỹ lưỡng.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Di sản văn hóa nguồn lực để phát triển du lịch miền núi

Di sản văn hóa nguồn lực để phát triển du lịch miền núi

Giữa núi rừng miền Tây xứ Thanh, tiếng chiêng trầm hùng không chỉ là âm thanh, mà còn là nhịp tim, sợi dây gắn kết cộng đồng. Những nghệ nhân đã dành cả đời gìn giữ, trao truyền di sản ấy, tạo nền tảng quý giá cho phát triển du lịch bền vững nơi miền núi Thanh Hóa.
Tin nổi bật trang chủ
Dự án 6 Chương trình MTQG 1719: Tiếp sức để đồng bào chủ động “giữ lửa” văn hoá

Dự án 6 Chương trình MTQG 1719: Tiếp sức để đồng bào chủ động “giữ lửa” văn hoá

Dự án 6, Chương trình MTQG 1719 không chỉ dừng ở việc giữ gìn, bảo tồn những giá trị truyền thống văn hóa, mà còn đặt trọng tâm vào việc trao cơ hội để đồng bào các DTTS trở thành chủ thể trong việc phát huy văn hóa, gắn liền với sinh kế và du lịch cộng đồng. Những con số biết nói đã cho thấy một cách tiếp cận mới: Bảo tồn không phải là “trưng bày” mà là sống động, hữu ích trong chính đời sống hằng ngày.
“Lá chắn thép” bảo vệ bình yên nơi địa đầu Tổ quốc

“Lá chắn thép” bảo vệ bình yên nơi địa đầu Tổ quốc

Xã hội - Trần Thái - 18:15, 03/09/2025
Tuyên Quang - mảnh đất địa đầu Tổ quốc không chỉ được biết đến là nơi cội nguồn cách mạng, mà còn là địa bàn chiến lược về quốc phòng, an ninh. Trong những năm qua, lực lượng Công an tỉnh Tuyên Quang đã không ngừng nỗ lực, vượt qua muôn vàn khó khăn, trở thành “lá chắn thép” giữ vững bình yên cuộc sống nơi phên dậu của Tổ quốc.
Luân phiên, điều động bác sĩ về trạm y tế xã đảm bảo các dịch vụ y tế tại tuyến cơ sở

Luân phiên, điều động bác sĩ về trạm y tế xã đảm bảo các dịch vụ y tế tại tuyến cơ sở

Sức khỏe - Minh Nhật - 17:57, 03/09/2025
Bộ Y tế vừa có văn bản gửi Ủy ban Nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Sở Y tế tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc luân phiên, luân chuyển, điều động cán bộ về tuyến xã.
Du lịch Gia Lai bứt phá nhờ tổ chức nhiều sự kiện hấp dẫn

Du lịch Gia Lai bứt phá nhờ tổ chức nhiều sự kiện hấp dẫn

Tin tức - T.Nhân-H.Trường - 17:53, 03/09/2025
Trong 4 ngày nghỉ Lễ Quốc khánh 2/9, lĩnh vực du lịch tỉnh Gia Lai ghi nhận sự tăng trưởng ấn tượng cả về số lượng khách và doanh thu.
“Thủ lĩnh của sự thay đổi” giúp học sinh DTTS tự tin hơn vào chính mình

“Thủ lĩnh của sự thay đổi” giúp học sinh DTTS tự tin hơn vào chính mình

Công tác Dân tộc - Minh Anh - 17:48, 03/09/2025
Với nhiều hình thức sinh hoạt phong phú và đa dạng như: trò chuyện, thuyết trình, vẽ tranh... mô hình Câu lạc bộ “Thủ lĩnh của sự thay đổi” đã trở thành không gian lý tưởng để học sinh DTTS chia sẻ kiến thức, khẳng định bản thân, thay đổi dần những định kiến giới trong trường học và cộng đồng.
Kiểm soát dịch tả lợn châu Phi, hướng dẫn người dân tái đàn an toàn

Kiểm soát dịch tả lợn châu Phi, hướng dẫn người dân tái đàn an toàn

Kinh tế - Minh Nhật - 17:13, 03/09/2025
Tại nhiều địa phương miền Trung, dịch tả lợn châu Phi đã giảm rõ rệt và từng bước được kiểm soát. Lực lượng chức năng các địa phương đang siết chặt quy trình tái đàn, nhằm bảo vệ đàn vật nuôi và sinh kế của người dân.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Quy trình ghép và chăm sóc cây điều

Quy trình ghép và chăm sóc cây điều

Bạn của nhà nông - T.Hợp - 16:56, 03/09/2025
Điều là một loại cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người nông dân. Để giữ ổn định những đặc tính tốt về năng suất và chất lượng của cây mẹ thì bà con cần phải nhân giống cây điều bằng phương pháp vô tính như: giâm, chiết, ghép. Sau đây là cách ghép điều đúng kỹ thuật giúp bà con tiết kiệm chi phí mua cây giống và nâng cao chất lượng cho cây con, mời bà con tham khảo.
Để sự học ở vùng lũ không gián đoạn

Để sự học ở vùng lũ không gián đoạn

Xã hội - Thanh Hải - 16:55, 03/09/2025
Trường học bị cuốn trôi, bùn đất phủ kín, cầu treo bị xé tan… Tưởng chừng sẽ cản bước con đường học tập của học sinh vùng lũ miền núi Nghệ An. Nhưng không, các em vẫn đến trường bằng những chiếc thuyền vượt sông, vẫn theo đuổi con chữ từ những phòng học tạm của nhà văn hóa thôn bản.
Thủ tướng: Tiếp tục đổi mới tư duy, cách làm trong đầu tư công, tập trung cho các dự án

Thủ tướng: Tiếp tục đổi mới tư duy, cách làm trong đầu tư công, tập trung cho các dự án "xoay chuyển tình thế"

Thời sự - PV - 16:05, 03/09/2025
Sáng 3/9, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp của Thường trực Chính phủ cho ý kiến vào các báo cáo về kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước và đầu tư công để chuẩn bị báo cáo các cấp có thẩm quyền.
Kỳ nghỉ lễ Quốc khánh 2/9 du lịch tại nhiều địa phương “bội thu”

Kỳ nghỉ lễ Quốc khánh 2/9 du lịch tại nhiều địa phương “bội thu”

Du lịch - Minh Nhật - 16:03, 03/09/2025
Trong 4 ngày nghỉ lễ 2/9, ngành du lịch Việt Nam đón hàng triệu lượt khách, doanh thu tăng cao. Trong đó, Hà Nội thu hút 2,08 triệu khách, TPHCM 1,45 triệu và Cần Thơ 256.400 khách... Doanh thu du lịch lần lượt đạt 4.500 tỉ, 4.140 tỉ và 318 tỉ đồng, phản ánh sức hút ngày càng lớn của du lịch nội địa.
Không tổ chức Quốc tang với lãnh đạo chủ chốt bị kỷ luật, thôi chức vụ

Không tổ chức Quốc tang với lãnh đạo chủ chốt bị kỷ luật, thôi chức vụ

Tin tức - Anh Trúc - 15:58, 03/09/2025
Chính phủ ban hành Nghị định số 237/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 105/2012/NĐ-CP ngày 17/12/2012 của Chính phủ về tổ chức lễ tang cán bộ, công chức, viên chức.