Vai trò của Người có uy tín - Nhìn từ góc độ nêu gương: Tiếp tục phát huy vai trò trong giai đoạn mới (Bài 4)

Động lực từ chính sách

Nhằm kịp thời động viên, khuyến khích và tạo điều kiện cho Người có uy tín phát huy vai trò quan trọng của mình, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành các Quyết định số 18/2011/QĐ-TTg ngày 18/3/2011, được sửa đổi, bổ sung tại Quyết định số 56/2013/QĐ-TTg ngày 7/10/2013 và được thay thế bởi Quyết định số 12/2018/QĐ-TTg ngày 6/3/2018 để triển khai thực hiện các chính sách đối với Người có uy tín trong đồng bào DTTS.

Đến nay, cả nước có 29.567 Người có uy tín trong vùng đồng bào DTTS (số liệu năm 2021). Sau hơn 10 năm triển khai thực hiện chính sách cho Người có uy tín, căn cứ vào kế hoạch, nguồn kinh phí được giao và tình hình thực tế tại địa phương, cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể chính trị - xã hội các cấp đã tổ chức 4.453 hội nghị phổ biến, cung cấp thông tin; tổ chức 1.882 chương trình tập huấn, bồi dưỡng kiến thức; tổ chức 24.303 chuyến tham quan, giao lưu học tập kinh nghiệm tại các tỉnh, thành và tại Thủ đô Hà Nội cho Người có uy tín trên cả nước; phát định kỳ báo Dân tộc và Phát triển và báo địa phương cho hầu hết Người có uy tín trên cả nước.

Bên cạnh đó,  giai đoạn 2011 - 2021, cả nước đã tổ chức 6.728 chuyến thăm hỏi, tặng quà tết Nguyên đán cho 311.860 lượt Người có uy tín; tổ chức thăm hỏi, hỗ trợ 25.642. lượt Người có uy tín ốm đau; thăm hỏi, hỗ trợ gia đình Người có uy tín gặp khó khăn là 14.302 trường hợp; tổ chức trên 2.000 chuyến thăm hỏi, tặng quà Người có uy tín nhân dịp Tết, ngày lễ lớn của đồng bào DTTS…

Có thể nói, chính sách đối với Người có uy tín trong đồng bào DTTS được Thủ tướng Chính phủ ban hành, đã tạo cơ chế rất thuận lợi để cấp ủy Đảng, chính quyền, ban, ngành, đoàn thể, địa phương và đặc biệt là những người trực tiếp làm công tác dân tộc có thể tranh thủ vận động và phát huy tối đa vai trò rất quan trọng của Người có uy tín.

Để từ đó, Người có uy tín cũng đã phát huy vai trò tích cực trên các lĩnh vực của đời sống xã hội, có nhiều đóng góp thiết thực trong các phong trào thi đua yêu nước, phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, xây dựng đời sống văn hoá, giữ gìn phong tục tập quán, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, tăng cường khối đại đoàn kết dân tộc, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và bảo vệ môi trường sinh thái ở vùng DTTS...

Theo bà Hoàng Thị Hạnh, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc, việc ban hành và triển khai các chính sách cho Người có uy tín, còn góp phần nâng cao nhận thức của toàn xã hội về vị trí, vai trò của Người có uy tín trong đồng bào DTTS, cũng như trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan trong công tác quản lý, vận động người dân giữ gìn an ninh trật tự, bảo vệ Tổ quốc.

 Phát huy vai trò Người có uy tín trong giai đoạn mới

Nhấn mạnh về vai trò của Người có uy tín, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh khẳng định: Đội ngũ Người có uy tín trong đồng bào DTTS có vị trí, vai trò hết sức quan trọng, là lực lượng nòng cốt, là cầu nối quan trọng giữa cấp ủy, chính quyền với Nhân dân. Người có uy tín đã phát huy tốt vai trò là hạt nhân, nêu gương sáng, tích cực đi đầu trong công tác tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS thực hiện tốt các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo, xây dựng hệ thống chính trị cơ sở và xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, giữ gìn quốc phòng an ninh và trật tự an toàn xã hội, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.

Đảng, Nhà nước ta luôn quan tâm, coi trọng đội ngũ Người có uy tín trong đồng bào các DTTS. Điều này được thể hiện rõ trong Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030, dành một nội dung riêng để triển khai thực hiện chế độ, chính sách cho Người có uy tín.

Cụ thể, trong Chương trình mục tiêu quốc gia (theo Quyết định 1719) đã có một tiểu dự án để triển khai thực hiện có hiệu quả chính sách và công tác vận động, phát huy vai trò của Người có uy tín trong đồng bào các DTTS. 

Tuy nhiên, từ thực tiễn cho thấy, bên cạnh việc thực hiện các chế độ chính sách cho đội ngũ Người có uy tín, thì các cấp, các ngành trong hệ thống chính trị địa phương cũng cần thống nhất nhận thức về vị trí, vai trò của Người có uy tín, qua đó cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của các cấp, các ngành, tạo sự đồng thuận của Người có uy tín và người dân trong thực hiện chính sách, và phát huy vai trò của Người có uy tín trong đồng bào các DTTS. Phối hợp thực hiện tốt công tác lựa chọn, quản lý danh sách Người có uy tín để thực hiện chế độ, chính sách hằng năm. Tăng cường công tác kiểm tra, kịp thời phát hiện, ngăn ngừa, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và xử lý các trường hợp vi phạm trong tổ chức thực hiện chính sách đối với Người có uy tín.

Có thể nói triển khai thực hiện chính sách cho Người có uy tín đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Để triển khai thực hiện hiệu quả  Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng DTTS và miền núi cần tiếp tục quan tâm, chăm lo, hoàn thiện các chế độ chính sách cho đội ngũ Người có uy tín để phát huy hơn nữa, vai trò, trách nhiệm của lực lượng quan trọng này.