Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Thổ cẩm truyền thống trong thời hội nhập

Quý-Hiệp - 09:26, 03/08/2020

Sản phẩm thổ cẩm truyền thống thể hiện rõ nét bản sắc văn hóa mỗi dân tộc. Tại tỉnh Hòa Bình, nghề dệt thổ cẩm không chỉ góp phần gìn giữ tinh hoa văn hóa đặc trưng của các dân tộc mà còn đang góp phần phát triển du lịch, tăng thu nhập cho người dân. Tuy nhiên, trong xu thế hội nhập, nghề dệt thổ cẩm truyền thống vừa phải giữ được hồn cốt, vừa phải sáng tạo để tìm chỗ đứng trên thị trường.

Thành viên HTX Bản Lác dệt thổ cẩm truyền thống
Thành viên HTX Bản Lác dệt thổ cẩm truyền thống

Xu hướng giả truyền thống

Có mặt tại thị trấn Đà Bắc, huyện Đà Bắc (Hòa Bình) trong một chuyến công tác tháng 7 vừa qua, chúng tôi đến một cửa hàng tạp hóa bày bán đủ các loại trang phục dân tộc của đồng bào dân tộc Thái, Mường, Tày, Dao xen lẫn với quần áo hiện đại. 

Thực tế cho thấy, để làm ra các sản phẩm thổ cẩm truyền thống, cần chi phí và thời gian rất lớn. Bên cạnh đó, tại địa phương không có nguyên liệu cung ứng, dẫn tới mỗi sản phẩm truyền thống đều có giá thành rất cao (từ vài triệu cho đến hàng chục triệu đồng). Vì vậy, sản phẩm rất khó bán. Để bảo đảm được nguồn thu, nhiều chủ cửa hàng đã đưa thêm các sản phẩm giả truyền thống, sản xuất theo hướng công nghiệp, có giá thành rẻ hơn để phục vụ nhu cầu của khách du lịch. Nhưng những sản phẩm công nghiệp thường có chất lượng kém, gây mất uy tín trong lòng du khách.

Các sản phẩm công nghiệp vừa rẻ, vừa dễ sản xuất có ưu thế hơn rất nhiều so với sản phẩm truyền thống. Tuy nhiên, việc đưa các sản phẩm công nghiệp ra thị trường đã vô hình chung đánh mất đi những giá trị cốt lõi của nghề dệt thổ cẩm nói riêng và những giá trị bản sắc văn hóa nói chung. Không chỉ vậy, vấn đề này khiến cho nguy cơ mai một nghề truyền thống ngày càng cao, khiến công tác bảo tồn và phát triển ngày càng khó thực hiện.

Theo ông Vũ Văn Đoàn, Chánh Văn phòng, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hòa Bình: “Thực trạng trên diễn ra tại địa phương thời gian qua là đúng và đang rất khó kiểm soát nguồn hàng. Do các sản phẩm làm theo phương pháp truyền thống có giá thành cao, thiếu nguyên liệu và tốn nhiều thời gian,... nên các hợp tác xã (HTX) không sản xuất số lượng lớn mà hầu hết chỉ làm theo hình thức gia công, đơn đặt hàng. Các cửa hàng thì nhập sản phẩm từ nơi khác về bán để lấy lợi nhuận. Bên cạnh đó, nguồn đầu tư cho các HTX hiện còn thấp, nên rất khó để phát triển nghề truyền thống và thu hút lao động gắn bó với nghề”.

Sáng tạo để tồn tại

Toàn tỉnh Hòa Bình hiện có 11 làng nghề truyền thống, trong đó có 6/11 làng nghề chuyên về dệt thổ cẩm. Sau khi được công nhận làng nghề, mỗi làng nghề sẽ được hỗ trợ 50 triệu đồng để duy trì, bảo tồn và phát triển, kèm theo đó là mức đầu tư kinh phí 300 triệu đồng/làng nghề để cải tiến máy móc, thiết bị... cùng nhiều chính sách ưu đãi cho việc phát triển làng nghề. Từ năm 2014 đến nay, Hòa Bình đã có trên 1 nghìn lao động được tham gia các lớp học, tập huấn, sản xuất tại các cơ sở làng nghề. Mặc dù số lượng làng nghề nhiều, cùng lực lượng lao động đông đảo, được hỗ trợ đầu tư lớn, nhưng hầu hết các làng nghề vẫn chỉ dừng lại ở mức giữ nghề, chưa thể phát triển trong xu thế hội nhập.

Theo bà Đỗ Thị Thắm, đại diện Chi Cục Phát triển nông thôn, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hòa Bình cho biết: “Những năm qua, chúng tôi luôn quan tâm, hỗ trợ các HTX phát triển nghề dệt thổ cẩm truyền thống, nhưng những HTX được hỗ trợ vẫn chưa có sản phẩm nào đạt chuẩn OCOP. Trong khi đó, sản phẩm dệt thổ cẩm đạt 4 sao OCOP của tỉnh Hòa Bình lại đến từ HTX không được đầu tư”. 

Tìm hiểu vấn đề này, chúng tôi được biết, sản phẩm dệt thổ cẩm đạt OCOP 4 sao nêu trên là của HTX dệt thổ cẩm và dịch vụ du lịch bản Lác (Mai Châu, Hòa Bình) do chị Lò Thị Dị đứng tên. “Tôi vay ngân hàng gần 1 tỷ đồng để hoạt động, phát triển sản phẩm. Tôi thuê những nghệ nhân dệt của các dân tộc về để sản xuất các sản phẩm đúng với truyền thống. Nghệ nhân người Mông thì nhuộm chàm và sáp ong ngay tại xưởng để thu hút khách du lịch”, chị Dị chia sẻ.

Bên cạnh việc dám nghĩ, dám làm, sản phẩm thổ cẩm của chị Dị còn mang tính sáng tạo với các họa tiết truyền thống kết hợp hiện đại. Chính sự sáng tạo độc đáo đó của chị Dị đã thu hút được nhiều nhà hàng, khách sạn tìm đến đặt mua sản phẩm. Trong đó có không ít các sản phẩm như chăn, ga, rèm thổ cẩm có giá lên đến hơn 10 triệu đồng/chiếc. Cũng chính những sản phẩm của HTX đã nâng tầm giá trị sản phẩm dệt thổ cẩm trong mắt du khách trong nước và quốc tế.

Có thể thấy, trong xu thế hội nhập, việc giữ gìn và phát triển nghề dệt là cần thiết. Đã đến lúc nghề dệt thổ cẩm truyền thống phải hướng đến sự phát triển, thích nghi với thời kỳ mới…

Thực trạng trên diễn ra tại địa phương thời gian qua là đúng và đang rất khó kiểm soát nguồn hàng. Do các sản phẩm làm theo phương pháp truyền thống có giá thành cao, thiếu nguyên liệu và tốn nhiều thời gian,... nên các hợp tác xã (HTX) không sản xuất số lượng lớn mà hầu hết chỉ làm theo hình thức gia công, đơn đặt hàng”.

Theo ông Vũ Văn Đoàn, Chánh Văn phòng, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Hòa Bình

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Sắc màu văn hóa dân tộc Mông ở Cao Bằng

Sắc màu văn hóa dân tộc Mông ở Cao Bằng

Dân tộc Mông ở Cao Bằng chiếm hơn 10% dân số toàn tỉnh, gồm 3 nhóm Mông trắng, Mông hoa và Mông đen. Hiện nay, đồng bào Mông ở Cao Bằng luôn có ý thức giữ gìn, bảo tồn và phát huy bản sắc dân tộc...
Tin nổi bật trang chủ
OCOP – nâng tầm sản phẩm nông nghiệp xứ Nghệ

OCOP – nâng tầm sản phẩm nông nghiệp xứ Nghệ

Kinh tế - An Yên - 8 giờ trước
Thành công sau 5 năm xây dựng Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) ở Nghệ An, không chỉ là 558 sản phẩm OCOP được công nhận (520 sản phẩm 3 sao, 37 sản phẩm 4 sao và 1 sản phẩm 5 sao); mà hơn hết là đã góp phần thay đổi tư duy, nhận thức của mỗi người dân, khơi dậy tiềm năng, thế mạnh của mỗi vùng đất… để những sản phẩm nông nghiệp được nâng tầm.
Sắc màu văn hóa dân tộc Mông ở Cao Bằng

Sắc màu văn hóa dân tộc Mông ở Cao Bằng

Sắc màu 54 - Thúy Hồng-Thanh Thuận - 8 giờ trước
Dân tộc Mông ở Cao Bằng chiếm hơn 10% dân số toàn tỉnh, gồm 3 nhóm Mông trắng, Mông hoa và Mông đen. Hiện nay, đồng bào Mông ở Cao Bằng luôn có ý thức giữ gìn, bảo tồn và phát huy bản sắc dân tộc...
Thành công từ nuôi lợn trong hang đá

Thành công từ nuôi lợn trong hang đá

Kinh tế - Hà Việt Lâm - 9 giờ trước
Học xong cấp 3, anh Đinh Văn Sơn ở xóm Sơn Lập, xã Cao Sơn, huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình từng đi làm thuê nhiều nơi để kiếm sống. Cuộc sống nay đây mai đó, luôn trong cảnh thiếu trước hụt sau. Sau khi bàn với vợ, Sơn quyết định về quê lập nghiệp bằng việc làm chuồng nuôi lợn rừng và lợn bản địa.
Sẻ chia khó khăn với trẻ em DTTS có hoàn cảnh khó khăn khu vực biên giới

Sẻ chia khó khăn với trẻ em DTTS có hoàn cảnh khó khăn khu vực biên giới

Nhịp cầu nhân ái - Trọng Bảo - 9 giờ trước
Bộ đội Biên phòng tỉnh Lào Cai vừa tổ chức ra mắt mô hình “Mẹ đỡ đầu” cho các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn, là con em đồng bào DTTS ở khu vực biên giới.
Bắc Giang tập huấn chính sách pháp luật về đất đai cho đồng bào DTTS

Bắc Giang tập huấn chính sách pháp luật về đất đai cho đồng bào DTTS

Tin tức - Mạnh Cường - 9 giờ trước
Thực hiện Tiểu dự án 4, Dự án 5, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 (Chương trình MTQG 1719), Ban Dân tộc tỉnh Bắc Giang đã phối hợp UBND huyện Lục Ngạn tổ chức 15 lớp tập huấn “Nội dung cơ bản, chính sách hỗ trợ trực tiếp cho hộ gia đình, cá nhân trong chính sách pháp luật về đất đai vùng đồng đồng bào DTTS và miền núi”.
Tin trong ngày - 18/3/2024

Tin trong ngày - 18/3/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 18/3, có những thông tin đáng chú ý sau: 50 triệu tin nhắn rác, 50.000 thuê bao lừa đảo bị chặn mỗi tháng. Số hóa gần 10.000 cây sầu riêng tại Đắk Lắk . Người truyền dạy tri thức dân gian dân tộc Dao cho lớp trẻ. Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Lào Cai đã giải ngân được gần 1.000 tỷ đồng vốn đầu tư công

Lào Cai đã giải ngân được gần 1.000 tỷ đồng vốn đầu tư công

Thời sự - Trọng Bảo - 9 giờ trước
Theo báo cáo của Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Lào Cai, tính đến ngày 15/3, giá trị giải ngân vốn đầu tư công của tỉnh đạt 910 tỷ đồng, bằng 18% kế hoạch giao năm 2024.
Thanh Hóa: Công bố Lễ hội “Sết Boóc Mạy” là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Thanh Hóa: Công bố Lễ hội “Sết Boóc Mạy” là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Sắc màu 54 - Hà Khải - 9 giờ trước
Ngày 17/3, UBND huyện Như Thanh (tỉnh Thanh Hoá) đã long trọng tổ chức Lễ công bố quyết định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc công nhận Lễ hội “Sết Boóc Mạy” xã Cán Khê là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.
Hướng tới Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh Kiên Giang lần thứ IV năm 2024: Tiếp tục khơi thông động lực phát triển vùng đồng bào DTTS

Hướng tới Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh Kiên Giang lần thứ IV năm 2024: Tiếp tục khơi thông động lực phát triển vùng đồng bào DTTS

Trang địa phương - Như Tâm - 9 giờ trước
Cùng với các địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi trên cả nước, tỉnh Kiên Giang đang tích cực triển khai công tác chuẩn bị tổ chức Đại hội đại biểu các DTTS cấp huyện, cấp tỉnh lần thứ IV- năm 2024. Là tỉnh duy nhất khu vực Đồng bằng sông Cửu Long có biên giới đất liền, biển và hải đảo, cũng là tỉnh có đông đồng bào DTTS sinh sống; tỉnh Kiên Giang xác định, đây là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, từ đó tiếp tục khơi dậy quyết tâm của cả hệ thống chính trị và ý chí của đồng bào các dân tộc, đóng góp vào sự phát triển bền vững vùng đồng bào DTTS của tỉnh. Báo Dân tộc và Phát triển đã có cuộc phỏng vấn ông Nguyễn Lưu Trung, Phó Chủ tịch UBND tỉnh - Trưởng Ban Chỉ đạo Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh Kiên Giang lần IV năm 2024, xung quanh nội dung này.
Hậu Giang: Phá thành công một chuyên án làm tiền giả lớn

Hậu Giang: Phá thành công một chuyên án làm tiền giả lớn

Pháp luật - Tào Đạt - Thế Phong - 9 giờ trước
Tối 18/3, phòng An ninh điều tra Công an tỉnh Hậu Giang cho biết vừa phối hợp các phòng nghiệp vụ phá thành công chuyên án “Làm, tàng trữ, lưu hành tiền giả” liên tỉnh, thu giữ số lượng lớn tiền giả tương đương hơn 640 triệu đồng.
Quảng Ngãi: Đổi mới cách làm đối với sản phẩm OCOP

Quảng Ngãi: Đổi mới cách làm đối với sản phẩm OCOP

Kinh tế - T.Nhân-H.Trường - 9 giờ trước
Quảng Ngãi vừa ban hành Kế hoạch thực hiện Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) năm 2024. Theo đó, tỉnh yêu cầu đổi mới cách làm đối với các sản phẩm OCOP như tập trung phát triển các sản phẩm chế biến, chế biến sâu, sản phẩm truyền thống gắn với lợi thế, tiềm năng của địa phương, các sản phẩm được thị trường ưa chuộng và đón nhận.