Sự kiện: Phòng chống thiên tai vùng dân tộc thiểu số và miền núi

Đến trưa ngày 2/8, lực lượng chức năng xã Bản Mế cũng như huyện Si Ma Cai (Lào Cai) vẫn đang tích cực tìm kiếm nạn nhân mất tích do lật thuyền trên sông Chảy.

Hệ thống hồ, đập có vai trò đặc biệt quan trọng trong đời sống kinh tế - xã hội, vừa cung cấp nước uống, nước tưới tiêu, tạo năng lượng thủy điện, đồng thời cắt lũ, giải hạn,… Tuy nhiên, dưới tác động của biến đổi khí hậu, nguồn nước không đều nền hệ thống “kho chứa nước” này chưa phát huy hết công năng, kèm theo đó là những hệ lụy về sinh kế cho người dân, nhất là ở khu vực miền núi.

Sở hữu khoảng 3.450 con sông với chiều dài từ 10 km trở lên; cùng với đó là hàng nghìn sông suối nhỏ, nhưng nước ta không phải là một quốc gia dồi dào về nước. Biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan khiến nhiều địa bàn trên cả nước đã và đang xảy ra nhiều loại hình thiên tai cực đoan liên quan đến nước; đặc biệt là hạn hán sẽ diễn ra thường xuyên hơn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, sản xuất người của người dân, nhất là ở vùng DTTS và miền núi.

Vùng đồng bào DTTS và miền núi thường xuyên đối mặt với các thiệt hại và rủi ro thiên tai liên quan đến nước, trong đó có các loại hình thiên tai đặc biệt nguy hiểm như: lũ quét, sạt lở đất, sụt lún đất, rét hại, mưa đá, sương mù, sương muối… Do biến đổi khí hậu, các rủi ro thiên tai liên quan đến nước sẽ ngày càng gia tăng, tác động bất lợi đến mọi mặt của hoạt động kinh tế, dân sinh. Đây là thách thức lớn cho sự phát triển bền vững của vùng DTTS và miền núi nói riêng, cả nước nói chung.

Nhằm phát huy phương châm “4 tại chỗ” trong phòng chống thiên tai, thời gian qua, các địa phương của tỉnh Yên Bái tích cực kiện toàn đội xung kích phòng chống thiên tai (PCTT) cấp xã. Trong giai đoạn dịch Covid -19 diễn biến phức tạp như hiện nay, đội xung kích này còn phát huy tinh thần chủ động vừa PCTT, vừa phòng chống dịch bệnh.

“Bất kỳ ai cũng có nguy cơ bị đuối nước, nhưng hoàn toàn có thể phòng chống!”, đó là chủ đề của của Ngày thế giới Phòng, chống đuối nước lần đầu tiên (25/7). Để đánh dấu Ngày thế giới Phòng, chống đuối nước lần đầu tiên, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội; Tổ chức Y tế thế giới và Tổ chức Vận động chính sách y tế toàn cầu cùng nhấn mạnh hậu quả nghiêm trọng và sâu sắc của đuối nước đối với gia đình và cộng đồng, từ đó kêu gọi sự phối hợp đa ngành cho các giải pháp cứu sống sinh mạng.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang dự thảo Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng, chống thiên tai; thủy lợi; đê điều để bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật và khắc phục những hạn chế, bất cập trong quá trình thực thi đang áp dụng theo những quy định hiện hành.

Ngày 6/7/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Nghị định 66/2021/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Phòng, chống thiên tai và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống thiên tai và Luật Đê điều (Nghị định 66). Nghị định có hiệu lực thi hành từ ngày 20/8/2021, với những điểm mới nhằm tháo gỡ những khó khăn lâu nay trong công tác phòng, chống thiên tai (PCTT).

Trong đêm 22/7 và rạng sáng ngày 23/7/2021, tại nhiều địa phương của tỉnh Lào Cai đã có mưa lớn cục bộ gây nhiều thiệt hại về tài sản, hoa màu. Ước tính thiệt hại lên đến hơn 2,5 tỷ đồng.

Không hẹn mà gặp, mỗi mùa mưa bão về là bao nỗi lo âu hằn rõ trên từng nét mặt, khóe mắt của người dân miền Trung. Dẫu rằng các cấp ngành, địa phương đã rất chủ động, linh hoạt để sẵn sàng ứng phó với thiên tai, nhưng xem ra với sự diễn biến phức tạp khó lường của thời tiết cực đoan… hậu quả để lại sau mỗi mùa mưa bão vẫn thật nhói lòng.

Trận lở núi kinh hoàng ngày 27/6/2018 vùi lấp 28 ngôi nhà ở bản Sáng Tùng, xã Tà Ngảo, huyện Sìn Hồ (Lai Châu) vẫn còn hằn sâu trong ký ức của bà con nơi đây. Sau vụ sạt lở đất, với sự nỗ lực của cấp ủy, chính quyền địa phương, cuộc sống của người dân Sáng Tùng đã từng bước ổn định; cùng với đó, ý thức của đồng bào các dân tộc cũng được nâng cao trước thiên tai, mưa lũ.

Sáng 15/7, Ban Chỉ đạo Trung ương Phòng chống thiên tai (PCTT) đã tổ chức tập huấn trực tuyến hướng dẫn xây dựng kế hoạch PCTT trong bối cảnh dịch bệnh Covid - 19. Buổi tập huấn được kết nối tới 63 điểm cầu cấp tỉnh/thành phố và 140 điểm cầu cấp huyện/xã trên cả nước với yêu cầu bảo đảm các quy định phòng chống dịch bệnh.

Những năm qua, tình trạng trẻ em đuối nước luôn để lại nỗi đau, sự ám ảnh không chỉ cho chính các bậc phụ huynh, mà cho cả cộng đồng xã hội. Mặc dù, các cơ quan chức năng, nhà trường, xã hội, các phương tiện truyền thông... cảnh báo rất nhiều, nhưng trên thực tế tình trạng trẻ em đuối nước vẫn đang liên tiếp xảy ra. Minh chứng như trên địa bàn các tỉnh Tây Nguyên, trong những năm gần đây, liên tiếp xảy ra những vụ tai nạn đuối nước, khiến hàng chục trẻ em tử vong. Hầu hết, các vụ tai nạn này đều rơi vào vùng sâu, vùng DTTS và miền núi, nạn nhân là người DTTS. Điều đó, chứng tỏ công tác tuyên truyền và các giải pháp phòng chống đuối nước ở trẻ chưa hiệu quả, vẫn là bài toán gian giải...

Từ nay đến ngày 8/7, khu vực Bắc Bộ có nơi mưa to đến rất to. Nguy cơ lũ quét, sạt lở đất tại các tỉnh miền núi.

Dù mùa mưa bão đang đến gần nhưng công tác phòng chống thiên tai trên địa bàn tỉnh Yên Bái đang gặp nhiều khó khăn. Đặc biệt, việc di chuyển các hộ dân sống ở vùng sạt lở đất đang phải đối mặt với nhiều rào cản.

Thực hiện chỉ đạo của Lãnh đạo Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai, Lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và PTNT về việc tăng cường các hoạt động hợp tác giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, ngày 30/6/2021, Tổng cục Phòng, chống thiên tai phối hợp với Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam tổ chức Hội thảo trực tuyến về hợp tác kỹ thuật trong phòng, chống thiên tai với Hoa Kỳ.