Bài học nhớ đời
Nhớ lại vụ sạt lở đất 3 năm trước, ông Lầu A Dông - người dân bản Sáng Tùng cho biết, rất may vụ lở núi không gây thiệt hại về người, do bà con đã được cảnh báo và sơ tán chỉ trước đó ít giờ đồng hồ. Tuy nhiên, sức tàn phá của thiên tai là vô cùng khủng khiếp, khi mà chỉ trong vài phút, cả sườn núi sạt trượt vùi lấp toàn bộ 28 ngôi nhà, cùng toàn bộ tài sản tích cóp trong nhiều năm; gần 200 nhân khẩu rơi vào cảnh màn trời chiếu đất.
“Cũng may không có ai bị thiệt mạng, nhưng tài sản và gia súc bị chết hết do đất đá vùi lấp. Được Nhà nước quan tâm, chuyển bà con đến nơi ở mới, hiện tại cuộc sống của bà con cũng ổn định hơn nhiều”, ông Dông nói.
Được biết, do tập quán sinh sống của đồng bào Mông thường ở trên núi cao, địa hình chủ yếu là đồi núi dốc, nên việc tìm kiếm mặt bằng tái định cư cho người dân bản Sáng Tùng sau thiên tai gặp không ít khó khăn. Phải hơn 1 tháng sau, chính quyền mới bố trí được mặt bằng cách bản cũ hơn 2km cho bà con tái định cư. Để nâng cao ý thức cho bà con đề phòng mưa lũ, sạt lở đất, cấp ủy, chính quyền xã, bản đã tăng cường tuyên truyền cho bà con hiểu được sự nguy hiểm của thiên tai.
Ông Hạng A Binh, Trưởng bản Sáng Tùng, cho biết, hiện nay, khi có mưa to bà con trong bản đã chủ động di chuyển về nhà; hạn chế làm việc ngoài ruộng, nương; nếu ở ngoài thì tìm chỗ trú an toàn. Bên cạnh đó, thời gian qua bà con cũng hiểu được, phải trồng và giữ rừng để bảo vệ gia đình, làng bản trước thiên tai, mưa lũ.
Nâng cao cảnh giác
Theo thống kê của cơ quan chức năng, những năm qua, huyện Sìn Hồ là một trong những địa phương chịu nhiều thiệt hại về người và tài sản do thiên tai, mưa lũ gây ra. Cụ thể, 5 năm trở lại đây, huyện Sìn Hồ ghi nhận có hơn 30 người thiệt mạng, mất tích và bị thương do mưa lũ gây ra. Hơn 4.600 hộ thiệt hại về nhà cửa; ước tổng thiệt hại về tài sản gần 200 tỷ đồng…
Tuy vậy, với sự chủ động của cấp ủy, chính quyền địa phương và người dân, ghi nhận thiệt hại về người và tài sản do thiên tai gây ra trên địa bàn huyện cũng giảm dần qua từng năm. Nếu như năm 2018, toàn huyện có 25 người chết, mất tích và bị thương, thiệt hại về tài sản trên 113 tỷ đồng, thì cả năm 2019 và 2020 địa phương chỉ bị 1 người chết và thiệt hại về tài sản hơn 43 tỷ đồng.
Ông Nguyễn Quốc Vương, Phó Chủ tịch UBND huyện Sìn Hồ cho biết: Việc sống chung với địa hình dốc, thời tiết diễn biến bất thường là điều bắt buộc đối với một huyện vùng cao như Sìn Hồ. Cùng với đó là tập quán sinh sống, canh tác đồng bào bao đời nay cũng ảnh hưởng đến công tác phòng chống thiên tai.
Để hạn chế thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra, thì sự chủ động của chính quyền cơ sở và nhận thức của người dân có vai trò rất quan trọng. Bởi địa bàn miền núi khi vào mùa mưa đi lại rất khó khăn, khi thiên tai xảy ra thì phương châm “4 tại chỗ” vẫn là chủ yếu.
“Thời gian qua, chúng tôi đã phát huy được sức mạnh của cộng đồng và tinh thần cảnh giác của bà con Nhân dân trước diễn biến bất thường của thời tiết. Khi có thiên tai, mưa lũ, bằng những công cụ như đánh trống, loa phát thanh, kẻng báo động để giúp cho người dân nhận biết và tổ chức di chuyển sớm.
Cùng với đó, một trong những giải pháp tích cực đó là phải thực hiện tốt phương châm "4 tại chỗ", tổ chức di dời khẩn cấp để bảo đảm an toàn tài sản và tính mạng của bà con”, ông Vương cho biết.