Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phát triển Âm nhạc dân gian Tây Nguyên: Chỉ có yếu tố con người là chưa đủ

Hồng Minh - 09:10, 15/09/2020

Từ lâu, âm nhạc dân gian Tây Nguyên luôn được đông đảo người yêu âm nhạc đón nhận, trân trọng; có sức sống bền bỉ, mang đặc trưng riêng trong nền âm nhạc Việt Nam. Trải qua nhiều giai đoạn lịch sử, sự phong phú của thể loại âm nhạc đặc trưng, có giá trị nghệ thuật cao này vẫn luôn trường tồn và cần tiếp tục được đầu tư khai thác.

Bảo tồn và phát huy những giá trị của âm nhạc Tây Nguyên cũng chính là bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc.
Bảo tồn và phát huy những giá trị của âm nhạc Tây Nguyên cũng chính là bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc.

Lần đầu tiên ra mắt công chúng vào năm 1955, âm nhạc Tây Nguyên đã khiến người yêu nhạc sửng sốt bởi tiết tấu rộn ràng và vẻ đẹp mượt mà của giai điệu với những ca khúc như “Ơ Miết Man” (dân ca Gia Rai), “Chim Jil đi tắm” (dân ca Xơ Đăng) mang nhịp điệu tung tăng như gió sớm, hay “Ơ chim Ktiă” (dân ca Ê Đê) mềm mại, rủ rỉ như lời tự sự…

Cũng từ sự lạ và đẹp đó, chất liệu âm nhạc dân gian Tây Nguyên tiếp tục được các nhạc sĩ chuyên nghiệp khai thác, làm nên những tác phẩm âm nhạc sống mãi cùng thời gian. Từ những ca khúc “Tiếng hát xứ Mnông Tibri” (Nhật Lai), “Ca ngợi Anh hùng Núp” (Trần Quý) tới các tác phẩm nhạc không lời như nhạc múa “Rông chiêng” (Nhật Lai), nhạc múa “Ca Tu” (Xuân Hòa)… Sau này, những ca khúc ngân mãi với thời gian như “Em là hoa Plang” (Đức Minh), “Cô gái vót chông” (Hoàng Hiệp - Y Cla Vi), “Bóng cây Knia” (Phan Huỳnh Điểu - Ngọc Anh), “Bác Hồ sống mãi với Tây Nguyên” (Lê Lôi - Kpă Y Lăng)… đã mở ra một “chương” riêng cho âm nhạc Tây Nguyên song hành suốt chiều dài phát triển cùng đất nước.

Nói về chặng đường hình thành, khẳng định vị trí riêng của âm nhạc Tây Nguyên trong nền âm nhạc Việt Nam, nhạc sĩ Linh Nga Niê Kđăm không quên nhắc đến thời điểm khó khăn của âm nhạc Tây Nguyên trước năm 1975. Khi đó ở miền Bắc chỉ có 3 tác giả người DTTS ở Tây Nguyên là Kpă Púi, Rchom Yơn, Kpă Y Lăng. Nội dung các tác phẩm, kể cả sáng tác ở miền Bắc hay miền Nam, gần như đều lấy đề tài ca ngợi cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước anh dũng của Nhân dân, với tiết tấu luôn vui tươi, rộn ràng; rất ít tác phẩm phát huy giai điệu mượt mà, trữ tình của âm nhạc Tây Nguyên.

Mãi đến năm 1980, tiếp cận, thấu cảm được âm nhạc dân gian Ê Đê, nhạc sĩ Nguyễn Cường cho ra đời hàng loạt tác phẩm bằng chất liệu dân nhạc Ê Đê, khiến âm nhạc cả nước như được đón một làn gió mới; đồng thời, cũng làm thay đổi quan niệm sáng tạo của nhiều nhạc sĩ về Tây Nguyên, trong đó có các nhạc sĩ hoạt động ngay tại các tỉnh cao nguyên, nhất là các nhạc sĩ người DTTS tại chỗ.

Trải qua thời gian, nhiều thế hệ ca sĩ, nhạc sĩ các dân tộc người Tây Nguyên lần lượt xuất hiện, đã lưu được dấu ấn sáng tác của mình trong giới âm nhạc chuyên nghiệp và trong lòng công chúng yêu nghệ thuật. Họ đã đồng hành cùng đội ngũ các nhạc sĩ Việt Nam làm nên vẻ đẹp của âm nhạc cách mạng để ca ngợi quê hương, tình yêu con người và mảnh đất bazan đầy nắng gió…

Thế nhưng, nhìn vào thực tế, ở một góc khuất nào đó, âm nhạc Tây Nguyên vẫn còn là một vùng đất màu mỡ chưa được khai thác hết. Nhạc sĩ Lê Xuân Hoan, Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật Gia Lai cho biết, qua hoạt động thực tiễn trên lĩnh vực âm nhạc gần 30 năm ở Tây Nguyên, nhạc sĩ nhận thấy, đội ngũ những người hoạt động trên lĩnh vực âm nhạc dân tộc Tây Nguyên quá thiếu và yếu. “Hiện nay, tìm người có bằng đại học, cao đẳng âm nhạc ở Tây Nguyên không khó như những năm 80, 90 của thế kỷ trước, nhưng tìm được một người thực sự sống chết với âm nhạc dân tộc, thì chẳng khác gì lặn biển tìm kim”, nhạc sĩ Lê Xuân Hoan chia sẻ.

Để âm nhạc dân gian Tây Nguyên tiếp tục phát triển, tỏa sáng trong nền âm nhạc Việt Nam, thiết nghĩ, ngoài yếu tố cần có những người tâm huyết, say mê, trăn trở với vùng đất Tây Nguyên, để có thể tìm tòi, sáng tác thêm được những tác phẩm hay từ vùng đất màu mỡ này thì các địa phương, cơ quan chuyên ngành cần có giải pháp về cơ chế, chính sách đặc thù khuyến khích các nghệ sĩ, nhạc sĩ, người làm văn hóa có thêm điều kiện phát huy khả năng sáng tác…

Để âm nhạc dân gian Tây Nguyên tiếp tục phát triển, tỏa sáng trong nền âm nhạc Việt Nam, thiết nghĩ, ngoài yếu tố cần có những người tâm huyết, say mê, trăn trở với vùng đất Tây Nguyên, để có thể tìm tòi, sáng tác thêm được những tác phẩm hay từ vùng đất màu mỡ này thì các địa phương, cơ quan chuyên ngành cần có giải pháp về cơ chế, chính sách đặc thù khuyến khích các nghệ sĩ, nhạc sĩ, người làm văn hóa có thêm điều kiện phát huy khả năng sáng tác…

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Cần cẩn trọng trong việc khai thác chất liệu văn hóa các DTTS

Cần cẩn trọng trong việc khai thác chất liệu văn hóa các DTTS

Trong những năm gần đây, các giá trị truyền thống, văn hóa của cộng đồng các dân DTTS ở nước ta ngày càng được quan tâm, khai thác và phát huy trong nhiều lĩnh vực của đời sống, đặc biệt trong thời kỳ bùng nổ của Internet và mạng xã hội. Tuy nhiên, việc thiếu cẩn trọng trong nghiên cứu các chất liệu thuộc về giá trị truyền thống, văn hóa của cộng đồng các DTTS đã khiến nhiều tổ chức và cá nhân rơi vào những tranh cãi không đáng có.
Tin nổi bật trang chủ
Mô hình “một cửa” Công an cấp phường đầu tiên của tỉnh Lào Cai được thành lập

Mô hình “một cửa” Công an cấp phường đầu tiên của tỉnh Lào Cai được thành lập

Media - Trọng Bảo - 5 giờ trước
Vừa qua, Công an Tp. Lào Cai đã thành lập mô hình “Bộ phận Một cửa” tại Công an phường Nam Cường. Đây là mô hình đầu tiên của tỉnh Lào Cai nhằm đẩy mạnh thực hiện cải cách hành chính, nhất là trong hỗ trợ thực hiện Đề án 06 của Chính phủ.
Gỡ “nút thắt” trong giải phóng mặt bằng các dự án ở miền núi Thanh Hóa

Gỡ “nút thắt” trong giải phóng mặt bằng các dự án ở miền núi Thanh Hóa

Media - Quỳnh Trâm-CTV - 5 giờ trước
Giải phóng mặt bằng được xác định là khâu khó khăn nhất trong quá trình triển khai dự án. Vì vậy, công tác tuyên truyền, vận động giải phóng mặt bằng đã và đang được các địa phương trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa quan tâm chỉ đạo để gỡ “nút thắt” trong quá trình triển khai. Với những cách làm hay, mô hình dân vận khéo trong giải phóng mặt bằng đã tạo sự đồng thuận của người dân và giúp nhiều dự án, công trình trên địa bàn triển khai bảo đảm tiến độ.
Một thoáng Nặm Đăm

Một thoáng Nặm Đăm

Du lịch - Huy Toán - 5 giờ trước
Nằm cách Tp. Hà Giang khoảng 45 km về phía Bắc, làng Nặm Đăm, xã Quản Bạ, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang là Làng Văn hóa du lịch cộng đồng của đồng bào dân tộc Dao. Nơi đây là sự phối hợp tuyệt đẹp giữa cảnh quan thiên nhiên, với những ngôi nhà trình tường truyền thống của đồng bào Dao thân thiện, mến khách.
Mô hình tiết học biên cương ở xứ Thanh

Mô hình tiết học biên cương ở xứ Thanh

Media - Quỳnh Trâm - 5 giờ trước
Với mục tiêu giáo dục các em học sinh nâng cao ý thức bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia là việc làm quan trọng, Đồn Biên phòng cửa khẩu Tén Tằn, Bộ đội Biên phòng tỉnh Thanh Hóa đã phối hợp với các trường học trên địa bàn huyện biên giới Mường Lát triển khai nhiều hoạt động ngoại khóa bằng mô hình Tiết học biên cương. Đây là mô hình nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của phụ huynh và học sinh, góp phần tạo chuyển biến tích cực trong nhận thức của người dân trong việc bảo vệ đường biên, cột mốc.
Danh sách 201 điểm thi lớp 10 THPT công lập không chuyên ở Hà Nội

Danh sách 201 điểm thi lớp 10 THPT công lập không chuyên ở Hà Nội

Giáo dục - Như Ý - 6 giờ trước
Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Hà Nội vừa thông báo danh sách 201 địa điểm tổ chức kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 các trường THPT công lập không chuyên năm học 2023 - 2024. Theo đó, điểm thi có nhiều phòng thi nhất là Trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam, với 43 phòng.
Mô hình “một cửa” Công an cấp phường đầu tiên của tỉnh Lào Cai được thành lập

Mô hình “một cửa” Công an cấp phường đầu tiên của tỉnh Lào Cai được thành lập

Vừa qua, Công an Tp. Lào Cai đã thành lập mô hình “Bộ phận Một cửa” tại Công an phường Nam Cường. Đây là mô hình đầu tiên của tỉnh Lào Cai nhằm đẩy mạnh thực hiện cải cách hành chính, nhất là trong hỗ trợ thực hiện Đề án 06 của Chính phủ.
Nỗi lo sau SEA Games 32

Nỗi lo sau SEA Games 32

Thể thao - PV - 6 giờ trước
Dù giành thành tích hạng nhất tại SEA Games 32 ở Campuchia, nhưng việc chỉ có chưa đến 60% số huy chương ở các môn nằm trong chương trình thi đấu Olympic (chưa kể phong độ thi đấu trồi sụt của nhiều vận động viên đỉnh cao) khiến mục tiêu lọt vào Top 3 khu vực Đông Nam Á tại đấu trường ASIAD (tổ chức tại Hàng Châu, Trung Quốc vào cuối tháng 9 tới) của thể thao Việt Nam trở nên rất khó khăn.
Vĩnh Phúc: Tín dụng chính sách góp phần thực hiện mục tiêu giảm nghèo, bảo đảm an sinh xã hội

Vĩnh Phúc: Tín dụng chính sách góp phần thực hiện mục tiêu giảm nghèo, bảo đảm an sinh xã hội

Công tác Dân tộc - Trang Diệp - 6 giờ trước
Có thể nói, tín dụng chính sách là một trong những công cụ, giải pháp có tính căn cơ, lâu dài, giúp các cấp chính quyền tỉnh Vĩnh Phúc thực hiện thắng lợi mục tiêu, kế hoạch về giảm nghèo, tạo việc làm, xây dựng nông thôn mới nâng cao, bảo đảm an sinh xã hội, phục hồi, phát triển kinh tế nhất là trong tình hình kinh tế có nhiều biến động như hiện nay.
Bắc Ninh: Tổ chức đối thoại với doanh nghiệp, Hợp tác xã, hộ kinh doanh

Bắc Ninh: Tổ chức đối thoại với doanh nghiệp, Hợp tác xã, hộ kinh doanh

Tin tức - Vân Khánh - Xuân Hải - 6 giờ trước
UBND tỉnh Bắc Ninh vừa ban hành Kế hoạch tổ chức Hội nghị đối thoại với doanh nghiệp, hợp tác xã (HTX), hộ kinh doanh năm 2023 với chủ đề “Sẵn sàng cùng doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển”.
Cùng chung tay xây dựng môi trường sống và làm việc không khói thuốc

Cùng chung tay xây dựng môi trường sống và làm việc không khói thuốc

Xã hội - PV - 6 giờ trước
Nhằm tăng cường hơn nữa sự quan tâm của các ngành, các cấp và cộng đồng đối với công tác phòng chống tác hại của thuốc lá, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) lấy ngày 31/5 hàng năm là Ngày Thế giới không thuốc lá.
Du lịch miệt vườn, sông nước Nam Bộ

Du lịch miệt vườn, sông nước Nam Bộ

Du lịch - PV - 6 giờ trước
Từ tháng 5 đến tháng 9, các nhà vườn ở nhiều địa phương vùng Đồng bằng sông Cửu Long lại bước vào vụ thu hoạch trái cây lớn nhất trong năm, đồng thời tiếp đón đông đảo khách du lịch trong và ngoài nước đến tham quan, trải nghiệm. Với không gian xanh mát, ẩm thực tươi ngon cùng sự mến khách của người dân, các Tour du lịch miệt vườn sông nước ngày càng được ưa chuộng, làm phong phú thêm các điểm đến du lịch trong dịp Hè.