Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Ninh Thuận: Đồng bào Chăm bảo tồn cây thuốc quý

Sơn Ngọc - 15:41, 31/03/2023

Từ hàng trăm nay nay, đồng bào Chăm ở tỉnh Ninh Thuận đã biết sử dụng các loại cây có hoạt tính cao để bào chế các loại thuốc Nam chữa bệnh rất hiệu nghiệm. Mỗi gia đình người Chăm đều có một bí quyết bốc thuốc riêng, tuyệt đối không truyền cho người ngoài.

Ông Tài Rài kiểm tra dược liệu chuẩn bị cung cấp cho các lương y làng Chăm Phước Nhơn mang đi bán ở các tỉnh, thành phố trong cả nước.
Ông Tài Rài kiểm tra dược liệu chuẩn bị cung cấp cho các lương y làng Chăm Phước Nhơn mang đi bán ở các tỉnh, thành phố trong cả nước.

Từ làng nghề truyền thống

Chúng tôi về các làng Chăm An Nhơn (Palei Pamblap Klak, làng Pamblap cũ), Phước Nhơn (Palei Pamblap Barau, làng Pamblap mới) thuộc xã Xuân Hải, huyện Ninh Hải. Thời điểm này, bà con đi bán thuốc Nam khắp cả nước trở về làng nhộn nhịp vui đón Ramưwan 2023, tháng tịnh chay của đồng bào Chăm tín ngưỡng Hồi giáo Bà-ni.

Dược sĩ Nguyễn Xuân Tuyển, Chủ tịch Hội Đông Y tỉnh Ninh Thuận cho biết, qua khảo sát ở một số thôn vùng bào Chăm cho thấy, có 15% số hộ hành nghề thuốc Nam phục vụ gia đình, tộc họ và bà con thôn xóm. Riêng 2 thôn An Nhơn và Phước Nhơn (xã Xuân Hải, huyện Ninh Hải) có gần 60% số hộ hành nghề thuốc Nam.

Điều đáng quý là trong hơn 30 năm qua, các cơ quan chức năng chưa nhận được bất kỳ một thông tin nào phản ánh tình trạng bị phản ứng hoặc tác hại không mong muốn do sử dụng nguồn thuốc Nam của đồng bào Chăm.

Đến thăm gia đình lương y Tài Rài - Phó Chủ tịch Hội Đông y xã Xuân Hải ở làng Chăm Phước Nhơn khi ông đang kiểm tra nguồn thuốc xuất bán cho các lương y. Lương y Tài Rài chia sẻ: “Bà con xã Xuân Hải xây được nhà ở khang trang, nuôi con cháu học hành tốt nghiệp đại học đều nhờ vào thu nhập của nghề thuốc Nam đem lại. Tuy nhiên, điều lo ngại hiện nay là nguồn thuốc Nam tại tỉnh Ninh Thuận đã cạn kiệt. Các đại lý thu mua thuốc Nam phải thuê người đi qua các tỉnh Lâm Đồng, Khánh Hòa, Bình Thuận thu hái dược liệu, nhưng rất hiếm hoi. Lương y còn nhưng hết cây thuốc thì nghề thuốc Nam cũng sẽ mai một dần”.

Lương y Kiều Anh trồng bảo vệ nguồn gen dược liệu tại nông trại ở xã Phước Trung, huyện Bác Ái.
Lương y Kiều Anh trồng bảo vệ nguồn gen dược liệu tại nông trại ở xã Phước Trung, huyện Bác Ái.

Đến bảo tồn cây thuốc quý

Đứng trước nguy cơ cây thuốc Nam quý hiếm đang ngày càng cạn kiệt, Hội Đông Y tỉnh Ninh Thuận đã huy động các nguồn lực xã hội và chung tay tuyên truyền, quảng bá, nâng cao nhận thức của người dân trong việc trồng, thu hái, chế biến, sử dụng cây thuốc Nam.

Năm 2009, Hội Đông y tỉnh Ninh Thuận được Quỹ Môi trường toàn cầu hỗ trợ thực hiện Dự án “Xây dựng mô hình trình diễn, bảo tồn nghề thuốc Nam truyền thống của đồng bào dân tộc Chăm tỉnh Ninh Thuận”. Mô hình được thực hiện tại xã Xuân Hải, với kinh phí hỗ trợ 50.000 USD, giúp địa phương xây dựng vườn thuốc Nam mẫu. Theo đó, nhiều cây thuốc quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng được bảo tồn, phát triển như: Cam thảo nam, chó đẻ răng cưa, bạch tật lê, đỗ trọng nam, thổ cao ly sâm, trắc bách diệp, huyết dụ, cây râu mèo, thổ phục linh, mạch môn, thiên môn, quýt rừng, ngũ da bì gai…

Theo giới thiệu của lương y Tài Rài, chúng tôi đến với nông trại của lương y Kiều Anh (dân tộc Chăm) tại thôn Rã Trên thuộc xã Phước Trung, huyện Bác Ái. Lương y Kiều Anh lặn lội từ làng Chăm Phước Nhơn lên xã Phước Trung tìm mua đất đồi núi để xây dựng nông trại rộng hơn 2ha với tên gọi “Rẫy Rag Chăm”.

Lương y Kiều Anh cho biết, từ tháng 1/2022, nhờ có nguồn vốn hỗ trợ 150 triệu đồng của Hội đồng Anh giúp gia đình anh có thêm điều kiện đầu tư mô hình bảo tồn cây thuốc Nam theo hướng bền vững. Trong nông trại, anh dành 3.000 m2 đất trồng hơn 100 cây thuốc với khoảng 50 loài quý hiếm. Hiện nay, nông trại đang cung cấp nguồn dược liệu quý cho đồng bào Chăm bào chế thuốc Nam.

Nghề thuốc Nam mang lại ấm no cho bà con người Chăm, tuy nhiên hiện nay, hầu hết các gia đình đều không có đất để trồng cây thuốc. Bởi vậy, để bảo tồn, phát triển nghề làm thuốc Nam, cần quy hoạch, xây dựng vùng trồng dược liệu để phát triển nghề thuốc Nam; cần có chính sách đầu tư xây dựng 2 làng An Xuân, Phước Nhơn trở thành làng nghề thuốc Nam truyền thống. Tăng cường quản lý, đào tạo, bồi dưỡng nâng cao kiến thức sử dụng thuốc Nam cho đội ngũ lương y hành nghề. Tăng cường quảng bá về cây thuốc và nghề thuốc Nam của đồng bào Chăm tỉnh Ninh Thuận…

Các lương y người Chăm sử dụng khoảng 300 cây thuốc với trên 600 bài thuốc chữa được rất nhiều chứng bệnh thông thường như xương khớp, đau nhức cơ thể (có 106 bài thuốc), đau thần kinh tọa (có 49 bài), các bệnh về phụ nữ (có 32 bài), đau bao tử (có 40 bài); chữa sốt rét (13 bài); chữa viêm gan (24 bài); chữa tiểu đường, viêm mũi dị ứng, viêm xoang (15 bài)...

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người

Tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người

Ngày 27/3, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức “Hội nghị trực tuyến liên ngành tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người năm 2024”, với sự tham gia của đại diện Lãnh đạo các cơ quan Trung ương, Lãnh đạo UBND các tỉnh, thành phố và Lãnh đạo các đơn vị của ngành Y tế và ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tại Trung ương và địa phương.
Tin nổi bật trang chủ
Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện

Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện

Pháp luật - Minh Nhật - 10 giờ trước
Thời gian qua, lực lượng chức năng các tỉnh Lào Cai, Lai Châu, Hà Giang, Cao Bằng, Điện Biên, Sơn La....liên tục phát hiện nhiều trường hợp người dân trồng trái phép hàng chục nghìn cây thuốc phiện trên địa bàn. Có đối tượng còn bất chấp pháp luật ngang nhiên trồng cây thuốc phiện trong vườn nhà ở ngay khu phố thị.
Quảng Ngãi: Tập trung triển khai hiệu quả Chương trình MTQG 1719 làm động lực để phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi

Quảng Ngãi: Tập trung triển khai hiệu quả Chương trình MTQG 1719 làm động lực để phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi

Công tác Dân tộc - T.Nhân-H.Trường (Thực hiện) - 10 giờ trước
Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I từ 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719) là một Chương trình ý nghĩa, là động lực để vùng đồng bào DTTS và miền núi phát triển đi lên. Trong thời gian qua, tỉnh Quảng Ngãi đã tích cực triển khai nhiều dự án, tiểu dự án từ Chương trình. Nhờ đó, diện mạo vùng miền núi có nhiều khởi sắc, đời sống của đồng bào có những thay đổi tích cực. Phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển đã có cuộc trò chuyện với ông Hồ Ngọc Thịnh, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh Quảng Ngãi về việc triển khai Chương trình tại địa phương.
Ca sĩ dân tộc Nùng Sèn Hoàng Mỹ Lam và tình cảm đặc biệt với Điện Biên

Ca sĩ dân tộc Nùng Sèn Hoàng Mỹ Lam và tình cảm đặc biệt với Điện Biên

Giải trí - Minh Nhật - 10 giờ trước
Sèn Hoàng Mỹ Lam là cô gái dân tộc Nùng ở Lào Cai. Mỹ Lam từng đăng quang ngôi vị Quán quân dòng nhạc dân gian trong cuộc thi Sao Mai - Điểm hẹn 2017 và đoạt giải Quán quân của cuộc thi Người hát tình ca năm 2018.
Hà Nội: Yêu cầu 40 doanh nghiệp trông giữ xe phải áp dụng công nghệ, không sử dụng tiền mặt

Hà Nội: Yêu cầu 40 doanh nghiệp trông giữ xe phải áp dụng công nghệ, không sử dụng tiền mặt

Xã hội - Minh Nhật - 10 giờ trước
Sở Giao thông Vận tải (GTVT) Hà Nội vừa có văn bản yêu cầu 40 doanh nghiệp trông xe trên địa bàn thành phố báo cáo về kế hoạch thực hiện công nghệ trong việc thu phí đỗ xe trước ngày 30/3.
Tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người

Tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người

Sức khỏe - Thúy Hồng - 10 giờ trước
Ngày 27/3, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức “Hội nghị trực tuyến liên ngành tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người năm 2024”, với sự tham gia của đại diện Lãnh đạo các cơ quan Trung ương, Lãnh đạo UBND các tỉnh, thành phố và Lãnh đạo các đơn vị của ngành Y tế và ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tại Trung ương và địa phương.
Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Thực hiện Tiểu dự án 2, Dự án 3, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719), huyện Đăk Tô, tỉnh Kon Tum đã hỗ trợ và triển khai xây dựng nhiều mô hình liên kết sản xuất nông nghiệp. Qua đó, giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy, biết áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng suất cây trồng và có nguồn thu nhập ổn định.
Giao xe cho con chưa đủ tuổi gây tai nạn, người mẹ lãnh án 24 tháng tù treo

Giao xe cho con chưa đủ tuổi gây tai nạn, người mẹ lãnh án 24 tháng tù treo

Pháp luật - Ngọc Thu - 10 giờ trước
Ngày 27/3, Hội đồng xét xử Tòa án nhân dân huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai mở phiên tòa xét xử lưu động, đồng thời tuyên phạt bị cáo Rơ Mah Pil (38 tuổi, xã Ia Lâu) 24 tháng tù treo về tội “Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ”.
Nắng hạn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp ở Lâm Đồng

Nắng hạn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp ở Lâm Đồng

Kinh tế - Minh Thu - 10 giờ trước
Theo thống kê từ ngành nông nghiệp tỉnh Lâm Đồng, trong 3 tháng đầu năm 2024, lượng mưa trung bình trên địa bàn toàn tỉnh đạt thấp, chỉ bằng khoảng 20% so với cùng kỳ năm trước. Cùng với đó, số ngày nắng nóng tiếp tục tăng, biên độ nhiệt thay đổi giữa ngày và đêm lớn. Mực nước trên các sông suối đang giảm dần, nhất là các suối nhỏ đang giảm mạnh. Gây khó khăn cho tưới tiêu và sản xuất nông nghiệp.
Hai Nghệ nhân Nhân dân tiêu biểu của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng

Hai Nghệ nhân Nhân dân tiêu biểu của đồng bào Khmer tỉnh Sóc Trăng

Sắc màu 54 - Nguyệt Anh - 10 giờ trước
Sóc Trăng là tỉnh tập trung khá đông đồng bào Khmer sinh sống (tỷ lệ trên 30%). Đồng bào Khmer trên địa bàn tỉnh có đời sống văn hóa tinh thần phong phú, giàu bản sắc, được truyền nối qua nhiều thế hệ. Trong cộng đồng có những hạt nhân ưu tú đã và đang miệt mài, cần mẫn đóng góp tâm sức để làm giàu cho kho tàng di sản văn hóa dân tộc, tiêu biểu như hai Nghệ nhân Nhân dân Châu Ôn và Lý Lết.
Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Liên kết sản xuất giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp

Media - Ngọc Chí - 11 giờ trước
Thực hiện Tiểu dự án 2, Dự án 3, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719), huyện Đăk Tô, tỉnh Kon Tum đã hỗ trợ và triển khai xây dựng nhiều mô hình liên kết sản xuất nông nghiệp. Qua đó, giúp đồng bào DTTS thay đổi tư duy, biết áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao năng suất cây trồng và có nguồn thu nhập ổn định.
Trà Bồng (Quảng Ngãi): Trao sinh kế, chỉ cách thoát nghèo cho người dân

Trà Bồng (Quảng Ngãi): Trao sinh kế, chỉ cách thoát nghèo cho người dân

Công tác Dân tộc - T.Nhân - 11 giờ trước
Không chỉ hỗ trợ cây, con giống để người dân nghèo có tư liệu sản xuất, huyện Trà Bồng (Quảng Ngãi) còn phân công cơ quan, đơn vị giúp đỡ hộ nghèo, hộ cận nghèo tại các xã có tỷ lệ hộ nghèo trên 30%. Đây là giải pháp nhằm huy động mọi nguồn lực giúp người dân vươn lên thoát nghèo bền vững của huyện Trà Bồng giai đoạn 2022 – 2025.