Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Những tộc người xăm mình ở Đông Nam Á

Tấn Vịnh - 16:58, 02/08/2021

Theo các nhà nghiên cứu, xăm mình có từ rất lâu, vào thời kỳ đồ đá. Xăm mình không chỉ là hình thức làm đẹp mà còn có ý nghĩa ma thuật. Theo quan niệm của nhiều tộc người, hình xăm ngoài tác dụng thẩm mỹ, gây ấn tượng với người xung quanh, nó còn mang ý nghĩa tín ngưỡng, bảo vệ sức khoẻ và là một trong những dấu hiệu để nhận biết người quen, họ hàng.

Cụ bà dân tộc Chin ở Myanmar với hình xăm trên gương mặt (Ảnh: Tấn Vịnh)
Cụ bà dân tộc Chin ở Myanmar với hình xăm trên gương mặt (Ảnh: Tấn Vịnh)

Trước đây, ở vùng Trường Sơn - Tây Nguyên, các dân tộc như Brâu, Xơ Đăng, Cơ Tu có tục xăm mình, tiêu biểu nhất là người Brâu ở làng Đăk Mế, xã Bờ Y, huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum. Phụ nữ dân tộc Brâu có tục xăm mặt và cà răng căng tai. Người Cơ Tu ở miền núi Quảng Nam cũng nổi tiếng với tục xăm mình. Nghệ thuật xăm mình của đồng bào Cơ Tu được Le Pichon đề cập đến trong một công trình nghiên cứu dân tộc học: “Họ thường xăm những hình vẽ kỳ lạ; trên trán hình padil ya ýa (người đàn bà nhảy múa); ở hai mép xăm mặt trời; hai lông mày kéo dài ra bằng một loạt những chấm lớn màu đen ra đến phần trên lỗ tai; trên mình xăm sao và hình chữ thập”.

Phụ nữ dân tộc Chin ở Myanmar với hình xăm chữ Y trên trán (Ảnh: Tấn Vịnh)
Phụ nữ dân tộc Chin ở Myanmar với hình xăm chữ Y trên trán (Ảnh: Tấn Vịnh)

Các tộc người cư trú ở vùng Đông Nam Á lục địa từ thời xa xưa cũng đã phổ biến về tục xăm mặt và xăm mình. Những người phụ nữ dân tộc Chin ở tiểu bang Chin thuộc khu vực miền núi hẻo lánh phía tây Myanmar, từ lâu đã nổi tiếng với khuôn mặt xăm hình. Truyền thuyết của người Chin kể rằng một vị vua đi ngang qua ngôi làng, thấy phụ nữ ở đây xinh đẹp nên đã bắt về làm vợ. Từ đó, các gia đình người Chin, khi con gái lên 11-15 tuổi thì bắt đầu xăm lên mặt như là cách hủy hoại dung nhan xinh đẹp để chúng không bị bắt cóc bởi các ông vua ham sắc. Về sau, xăm mặt trở thành tập tục gắn với quan niệm thẩm mỹ của tộc người. Myanmar có đến 6 nhóm Chin khác nhau, mỗi nhóm bộ tộc lại có những hình xăm đặc trưng, có thể xăm toàn bộ khuôn mặt hay thậm chí là xuống tới cổ. Hình xăm phổ biến là chữ y, chấm tròn, đường kẻ theo hàng, hình mạng nhện hay những đường vằn lớn dữ tợn như mặt hổ nên các người ngoài tộc trong vùng gọi họ là “người mặt hổ”.

Phụ nữ dân tộc Butbut, làng Buscalan, vùng Kalinga, ở miền Bắc Philippines với hình xăm trên hai cánh tay (Ảnh: Tấn Vịnh)
Phụ nữ dân tộc Butbut, làng Buscalan, vùng Kalinga, ở miền Bắc Philippines với hình xăm trên hai cánh tay (Ảnh: Tấn Vịnh)

Vùng Đông Nam Á hải đảo cũng có nhiều tộc người giữ tập quán xăm mình. Bộ lạc Butbut, một nhóm dân tộc thiểu số sinh sống tại làng Buscalan, vùng Kalinga, ở miền Bắc Philippines cũng nổi tiếng không kém với nghệ thuật xăm mình. 

Theo truyền thống, những hình xăm bằng tay này chỉ dành cho những chiến binh Butbut bản xứ. Phụ nữ vùng Kalinga coi xăm mình là một cách làm đẹp. Hình xăm đại diện cho nhan sắc và địa vị của người phụ nữ. Còn đối với nam giới, họ xăm để thể hiện những việc dũng cảm mà họ đã làm, đặc biệt là những buổi săn bắn đầy mạo hiểm. 

Mỗi loại hình xăm và diện tích xăm trên da cũng thể hiện những thành tích mà người đó đạt được. Thanh niên tộc người Dayak sinh sống ở đảo Borneo, Malaysia, trước khi trở thành một chiến binh phải trải qua nghi lễ xăm mình. Nghi lễ này được tiến hành tại một ngôi nhà truyền thống trước sự chứng kiến của đông đảo các thành viên trong bộ tộc. Những người phụ nữ trong bộ tộc đảm nhiệm công việc xăm mình.

Đàn ông dân tộc Bubut, vùng Kalinga miền Bắc Philippines với hình xăm trên ngực (Ảnh: Tư liệu)
Đàn ông dân tộc Bubut, vùng Kalinga miền Bắc Philippines với hình xăm trên ngực (Ảnh: Tư liệu)

Hình xăm trên thân thể của các tộc người ở vùng Đông Nam Á là nét bí ẩn, độc đáo nhất trong tập quán trang điểm. Ngày nay, tục xăm mặt của các tộc người thiểu số ở Việt Nam hầu như không còn nữa. Ở Myanmar, tập tục này bị chính phủ xóa bỏ từ năm 1960, nhưng người Chin sinh sống ở các vùng rừng núi xa xôi, hẻo lánh vẫn chưa chịu từ bỏ tập tục, họ vẫn xăm hình cho một số người còn muốn lưu luyến với nghệ thuật trang trí trên thân thể. Còn tại đất nước Philippines, một bộ phận thanh niên trai trẻ muốn tiếp tục theo đuổi nghệ thuật xăm mình. Họ vẫn thích học kỹ thuật xăm mình từ những nghệ nhân lớn tuổi và tạo ra những hình xăm hiện đại.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.