Để hướng dẫn công tác tổ chức cai nghiện thuốc lá, Bộ Y tế đã trình Chính phủ ban hành Nghị định số 77/2013/NĐ-CP ngày 17/7/2013 quy định chi tiết thi hành Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá về một số biện pháp phòng, chống tác hại của thuốc lá. Nghị định này quy định chi tiết thi hành Khoản 4 Điều 12, Khoản 7 Điều 15, Khoản 2, Khoản 4 Điều 17 của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá về điều kiện thành lập và tổ chức hoạt động cai nghiện, tư vấn cai nghiện thuốc lá.
Để hướng dẫn về chuyên môn cho các cơ sở khám chữa bệnh trên toàn quốc đối với hoạt động tư vấn cai nghiện thuốc lá, ngày 17/12/2018 Bộ Y tế đã ban hành bộ tài liệu: Hướng dẫn quốc gia về tư vấn điều trị cai nghiện thuốc lá, Sổ tay hướng dẫn tư vấn và điều trị cai nghiện thuốc lá, Cẩm nang tư vấn cai nghiện thuốc lá...
Bên cạnh đó, Bộ Y tế, Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá đã xây dựng mạng lưới, đào tạo, nâng cao năng lực cho cán bộ y tế về công tác cai nghiện thuốc lá. Hơn 10 năm qua, đã có 1.367 giảng viên nòng cốt và 2.665 cán bộ y tế tại 63 tỉnh, thành phố được đào tạo và cấp chứng chỉ hoàn thành khóa tập huấn về tư vấn, điều trị cai nghiện thuốc lá.
Mạng lưới tư vấn cai nghiện thuốc lá rộng khắp
Theo Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá, đến nay, đã có mạng lưới các bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế (24 bệnh viện) tổ chức hoạt động cai nghiện thuốc lá, trong đó có những bệnh viện chuyên khoa có liên quan đến các bệnh có sử dụng thuốc lá và có lượng bệnh nhân lớn.
Điển hình như Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Phổi trung ương, Bệnh viện Ung bướu Hà Nội, Bệnh viện Nhân dân Gia Định, Bệnh viện Trung ương Huế, Bệnh viện Y học cổ truyền Trung ương, Bệnh viện đa khoa Trung ương Quảng Nam, Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam Cu Ba Đồng Hới, Bệnh viện E, Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ, trong đó, Bệnh viện Bạch Mai là bệnh viện nòng cốt hỗ trợ kỹ thuật về cai nghiện thuốc lá trên toàn quốc.
Từ năm 2015 đến nay, các hoạt động tư vấn cai nghiện thuốc lá chủ yếu được thực hiện thông qua sự hỗ trợ của Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá với việc thành lập và tổ chức tư vấn cai nghiện thuốc lá miễn phí qua điện thoại và tư vấn trực tiếp tại các cơ sở khám, chữa bệnh. Tất cả người dân có nhu cầu cai nghiện thuốc lá đều được tư vấn và hỗ trợ cai nghiện thuốc lá miễn phí và thuận tiện qua 2 tổng đài cai nghiện thuốc lá 1800-6606 và 1800-1214; và tư vấn cai nghiện tại 10 Bệnh viện trong toàn quốc.
Bên cạnh đó, Quỹ đã hỗ trợ một số tỉnh, các tổ chức thí điểm mô hình như phòng tư vấn tại một số bệnh viện quận/huyện tại TP. Hồ Chí Minh, Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch, Bệnh viện Đa khoa khu vực Hóc Môn, Viện Y Dược học dân tộc, Bệnh viện Quận Thủ Đức, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, Bệnh viện huyện Cần Giờ và Bệnh viện huyện Bình Chánh (2017-2018).
Trong giai đoạn 2021-2023, Quỹ đã phối hợp với Bệnh viện Bạch Mai triển khai mô hình phòng khám, tư vấn cai nghiện thuốc lá lồng ghép vào phòng quản lý bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính và hen phế quản thí điểm tại một số cơ sở y tế tuyến huyện với mong muốn tạo điều kiện cho người hút thuốc dễ tiếp cận hơn với dịch vụ cai nghiện thuốc lá.
Theo báo cáo của 10 bệnh viện nhận hỗ trợ của Quỹ, trong giai đoạn 2015-2023, đã có hơn 208.000 lượt bệnh nhân được tư vấn cai nghiện thuốc lá. Đáng chú ý, trong số hơn 50.000 bệnh nhân được tư vấn chuyên sâu cai nghiện thuốc lá, đã có 8.630 người đã cai nghiện thành công trong 3 tháng; 3.200 người cai nghiện thành công trên 1 năm.