Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Nhà nổi nơi "rốn lũ" Tân Hóa

Tiến Phạm - CĐ - 18:38, 06/06/2021

Xã Tân Hóa là "rốn lũ" của huyện vùng cao Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình. Để sống chung với lũ, người dân nơi đây đã sử dụng nhà nổi. Cả xã có 600 hộ thì có tới 500 nhà nổi (trừ hộ không bị lũ không xây nhà nổi). Hộ nghèo cũng có thêm một ngôi nhà nổi để chống lũ, phòng thân!.

Nhà nổi phù hợp đến nỗi cả xã Tân Hóa có 600 hộ dân, thì có tới 500 nhà nổi, trừ hộ không bị lũ thì không xây nhà nổi
Nhà nổi đã phát huy tốt công năng trong việc tránh lũ ở Tân Hóa

"Rốn lũ" giữa vùng cao

Từ con đường bê tông men theo những dãy đá vôi dựng đứng, chúng tôi tìm về xã Tân Hóa trong những ngày cuối tháng 5 đầy nắng và gió Lào bỏng rát. Cái nắng “như thiêu như đốt” làm chúng tôi thèm được ngâm mình trong dòng Rục Là Ken xanh mát. Cái cảm giác đó, khiến tôi quên mất rằng, Tân Hóa vốn được ví như  “túi đựng nước” của huyện vùng cao Minh Hóa.

Kiến tạo của địa chất qua hàng triệu năm, đã tạo cho Tân Hóa một địa hình riêng, có lẽ không nơi nào có. Được bao bọc bởi những dãy đá vôi dựng đứng, xuyên qua Tân Hóa còn là dòng Rục Là Ken, dòng Rục Hung Tơn. Cùng với sự hình thành của tạo hóa, không biết từ bao giờ con người cũng đã có mặt ở tại vùng “túi đựng nước” này. 

Nhấp xong chén trà, ông Trần Xuân Lam, xóm 2, xã Tân Hóa, nói như than thở: Vùng này từ xưa tới giờ chỉ cần mưa 2 - 3 ngày là ngập tới nhà rồi. Từ ngày họ phá lèn đá đoạn Thượng Hóa đi Phú Minh, thì lượng nước đổ về đây nhiều hơn. Các hang đá trong đó có hang Con Chuột nhỏ thoát nước không kịp. 

"Xã Tân Hóa bị bao vây bởi những dãy lèn đá dựng đứng. Chỉ còn cách duy nhất là đục hang Con Chuột cho rộng ra để thông lũ, may ra tránh được ngập lũ”, ông Lam trầm ngâm.

Nhưng đục hang Con Chuột để thông nước lũ thì kinh phí quá lớn nên Tân Hóa vẫn chưa phá được thế “bí”. Không chỉ là năm 2010, mà những năm 2019, năm 2020, vùng đất này đã bao phen chìm trong nước lũ. 

Vùng này một năm xảy ra vài ba trận lũ. Lũ nhẹ thì ngập lúa hoa màu, lũ lớn thì ngập luôn cả nhà.

Ông Cao Xuân DiệuNgười dân xóm Bãi Lội, thôn Cố Liên, xã Tân Hóa

Khi mưa lớn, nước từ các xã Hóa Sơn, Trung Hòa, Thượng Hóa và thị trấn Quy Đạt theo các dòng Rục đổ dồn về đây. Những dãy núi đá vôi bao quanh trở thành những con đê khổng lồ “vây nước” dâng cao, Tân Hóa mênh mông như biển.

Còn nhớ trong trận lũ lịch sử 2010, vùng Tân Hóa nước đã ngập cao tới 10m. Trụ sở Ủy ban Nhân dân xã Tân Hóa được xây dựng 2 tầng, thế nhưng đợt lũ này nước đã ngập lên hết trần tầng 2. 

Cũng trong trận lũ này, một ca “vượt cạn” của một sản phụ khiến cả vùng ai cũng lo. Nhớ lại trận lũ lịch sử 2010 ông Bùi Anh Tấn, Bí thư Huyện ủy Minh Hóa chia sẻ: “ Khi lũ về, UBND xã Tân Hóa đã đưa sản phụ về ở trên tầng 2 trụ sở làm việc của ủy ban cùng một cán bộ y tế, không ngờ lũ lên ngập gần hết cả tầng 2. Phải điều ca nô đến để đưa sản phụ vào viện, sinh nở an toàn”.

Hộ nghèo cũng phải có nhà nổi.

Từ bao đời nay, người dân Tân Hóa vẫn sống chung hiền hòa cùng từng đợt lũ lên. Trong dân gian cũng tồn tại nhiều “sáng chế” độc đáo, ứng dụng cho vùng đất Tân Hóa để phòng, chống lũ lụt. Chẳng hạn như, kết nhà bè bằng cây chuối, cây mét, xây nhà có chạn…; Nước lên đến đâu, di dời tài sản đến đó, tất cả lên bè chuối, bè nứa lên chạn nhà….

Chân thành mời cơm khách ngồi ăn bữa cơm trưa cùng gia đình, ông Cao Xuân Diệu ở xóm Bãi Lội, thôn Cố Liên, xã Tân Hóa, phấn khởi nói: "Nhà ông mệ (ông bà- pv) mới được tặng nhà nổi, có mái che, tôn vách chắc chắn lắm. Mùa lũ năm nay đỡ lo, khỏi phải lênh đênh bè chuối….".

Kết cấu nhà nổi của người dân ở Tân Hóa làm bằng thép, có hệ thống thùng phi ở đáy nhà, mái che và vắch ngăn làm bằng tôn
Kết cấu nhà nổi của người dân ở Tân Hóa làm bằng thép, có hệ thống thùng phi ở đáy nhà, mái che và vắch ngăn làm bằng tôn

Sau trận lũ lịch sử năm 2010 có một “sáng chế” mới đó là làm nhà nổi, sáng chế này rất phù hợp cho vùng đất này. Không biết ai là chủ nhân của “sáng chế” này, nhưng đây là một sản phẩm rất phù hợp và có tính ứng dụng rất cao. 

Nhà nổi phù hợp đến nỗi cả xã Tân Hóa có 600 hộ dân, thì có tới 500 nhà nổi (trừ hộ không bị lũ không xây nhà nổi). Hộ nghèo cũng có thêm một ngôi nhà nổi để chống lũ, phòng thân!

Nhà nổi được kết cấu bằng khung sắt, có mái che và tôn ngăn vách, phía giới có hệ thống thùng phi, có cột định vị (cố định). Khi nước lũ lên, nhà nổi gắn với cột định vị, bởi hệ thống trợt cũng theo đó mà nổi lên. 

Sau trận lũ lịch sử năm 2010, Ủy ban MTTQ tỉnh Quảng Bình, Ủy ban MTTQ huyện Minh Hóa, cũng đã có chính sách hỗ trợ nhà nổi cho người dân để ứng phó với lũ. Bên cạnh đó, nhiều nhà hảo tâm, nhóm thiện nguyện cũng đã về đây xây nhà nổi cho Nhân dân. Đến nay, 100% số hộ dân trong vùng thường xuyên bị lũ ngập đều đã có nhà nổi để phòng thân.

“Từ ngày có nhà nổi mọi người bớt lo hơn khi lũ về. Năm 2019 và năm 2020 lũ về, cả vùng này nhà nào cũng ngập, may có nhà nổi nên đỡ thiệt hại”, anh Trương Văn Luận, người dân ở xóm 1, xã Tân Hóa tâm sự.

Mô hình nhà nổi ở xã Tân Hóa phát huy hiệu quả, chúng tỏ được tính cơ động, hiệu quả trong việc phòng chống lũ cho bà con. Từ đó, nhiều nơi đã học tập và triển khai xây dựng nhà nổi chống lũ ở những vùng ngập lụt như vùng Năm Nam, huyện Nam Đàn (Nghệ An); huyện Hương Khê, huyện Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh)….

Khi ánh mặt trời  rực lửa đã khuất, bóng của dãy đá vôi phía Tây đã ôm trọn lấy Tân Hóa. Trên con đường bê tông dẫn ra đường lộ, ngoái đầu nhìn lại vùng "rốn lũ", chúng tôi bất giác tự hỏi, sao tạo hóa lại khéo sắp đặt. Hình ảnh Tân Hóa mênh mông trong biển nước và những ngôi nhà nổi trông thật chông chênh, bé nhỏ… thoáng qua.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Đổi thay ở vùng đất khó khăn Đại Dực

Đổi thay ở vùng đất khó khăn Đại Dực

Giữa trập trùng núi rừng huyện Tiên Yên (Quảng Ninh), đồng bào Sán Chỉ xã vùng cao Đại Dực đang viết nên câu chuyện mới cho vùng đất nghèo khó, với nhiều thay đổi ấn tượng từ nhận thức đến hành động. Đặc biệt là việc gìn giữ được bản sắc văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch cộng đồng, góp phần cho sự phát triển bền vững tại vùng cao nơi đây.
Tin nổi bật trang chủ
Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Tái hiện Lễ hội Cúng thần núi, cúng thần rừng của đồng bào dân tộc Cơ Tu tại “Ngôi nhà chung”

Sắc màu 54 - Minh Anh - 6 giờ trước
Về tham gia hoạt động tháng 5 “Bác Hồ với cộng đồng các dân tộc Việt Nam”, sáng 18/5, tại Làng Văn hóa Du lịch các dân tộc Việt Nam, Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội, đồng bào dân tộc Cơ Tu huyện A Lưới, TP. Huế đã tổ chức tái hiện Lễ hội Tác Giảng Ka Coong, Tấc Giàng Xứ (cúng thần núi, cúng thần rừng).
Linh Trường (Quảng Trị): Nơi toàn dân lập bàn thờ Bác Hồ

Linh Trường (Quảng Trị): Nơi toàn dân lập bàn thờ Bác Hồ

Vấn đề - Sự kiện - Đức Việt - 23:56, 18/05/2025
Với lòng tôn kính và biết ơn, suốt hàng chục năm qua, hàng trăm gia đình người đồng bào dân tộc Vân Kiều ở xã Linh Trường, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị, đã lập bàn thờ Bác Hồ một cách trang trọng. Vào mỗi dịp Tết, lễ kỷ niệm của quê hương, đất nước, hay những sự kiện quan trọng trong gia đình, người dân nơi đây luôn chăm sóc, thắp hương trên bàn thờ Bác với tấm lòng thành kính.
Hội thảo khoa học quốc tế: Triển khai mô hình kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế

Hội thảo khoa học quốc tế: Triển khai mô hình kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế

Sức khỏe - Minh Nhật - 23:30, 18/05/2025
Việc tiến hành nghiên cứu khoa học, học hỏi kinh nghiệm quốc tế và triển khai các mô hình kết hợp trong thực tiễn, xây dựng bộ tiêu chí chuẩn hóa năng lực bác sĩ y học cổ truyền là các bước quan trọng để hiện thực hóa mục tiêu kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền trong đào tạo và thực hành y tế tại Việt Nam.
Sắc hoa thổ cẩm trên

Sắc hoa thổ cẩm trên "vùng đất khô" Cán Tỷ

Sắc màu 54 - Vũ Mừng - 18:46, 18/05/2025
Những năm qua, HTX Dệt lanh Cán Tỷ, xã Cán Tỷ, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang đã xây dựng và khẳng định thương hiệu trên thị trường bởi những sản phẩm độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc Mông.
Khởi công tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu

Khởi công tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu

Tin tức - Minh Nhật - 18:43, 18/05/2025
Ngày 18/5, tại phường Vân Sơn, thị xã Mộc Châu, UBND tỉnh Sơn La đã tổ chức Lễ khởi công Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu đoạn tuyến thuộc địa bàn tỉnh Sơn La.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Đặc sắc Lễ hội Hoa sim biên giới 2025

Đặc sắc Lễ hội Hoa sim biên giới 2025

Sắc màu 54 - Mỹ Dung - 18:39, 18/05/2025
Trong 2 ngày (17 - 18/5), tại xã Hải Sơn, Tp. Móng Cái (Quảng Ninh) đã diễn ra Lễ hội “Hoa sim biên giới năm 2025”, với chủ đề “Sắc tím biên cương - Kết nối di sản”. Đây là năm thứ 4 sự kiện được tổ chức, thu hút đông đảo người dân, du khách trong và ngoài tỉnh tham gia, trải nghiệm.
Thú vị trải nghiệm “Giữ màu di sản”

Thú vị trải nghiệm “Giữ màu di sản”

Tin tức - Minh Anh - 18:37, 18/05/2025
Hưởng ứng Ngày Quốc tế Bảo tàng 18/5, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam tổ chức hoạt động trải nghiệm “Giữ màu di sản”, nơi người tham gia có cơ hội tìm hiểu một kỹ thuật tạo hoa văn trên vải của phụ nữ dân tộc Mông ở Mù Cang Chải, Yên Bái, mang đến cơ hội khám phá và kết nối sâu sắc với di sản văn hóa địa phương.
Sau chùa Tam Chúc, dự kiến Xá lợi Đức Phật sẽ được tôn trí tại chùa Phúc Sơn (Bắc Giang) trong 2 ngày

Sau chùa Tam Chúc, dự kiến Xá lợi Đức Phật sẽ được tôn trí tại chùa Phúc Sơn (Bắc Giang) trong 2 ngày

Tôn giáo - Tín ngưỡng - Tào Đạt - 18:33, 18/05/2025
Theo thông tin từ Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam, sau chùa Tam Chúc (Hà Nam), dự kiến Xá lợi Đức Phật Thích Ca Mâu Ni - Bảo vật quốc gia của Ấn Độ, sẽ được tôn trí tại chùa Phúc Sơn (huyện Tân Yên, Bắc Giang) trong 2 ngày (20, 21/5).
Nhiều hoạt động ý nghĩa tại Ngày hội “Thanh niên công nhân - Lan tỏa năng lượng tích cực”

Nhiều hoạt động ý nghĩa tại Ngày hội “Thanh niên công nhân - Lan tỏa năng lượng tích cực”

Xã hội - Văn Hoa - 18:29, 18/05/2025
Sáng 18/5, tại Công viên Biên Hùng Tp. Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai, Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên (LHTN) Việt Nam, Tỉnh đoàn Đồng Nai phối hợp cùng Công ty TNHH TCP Việt Nam (Nhãn hàng Red Bull) và các đơn vị tổ chức Ngày hội “Thanh niên công nhân - Lan tỏa năng lượng tích cực” năm 2025.
Mưa lớn gây lũ quét ở Bắc Kạn, 4 người thiệt mạng, nhiều khu vực bị cô lập

Mưa lớn gây lũ quét ở Bắc Kạn, 4 người thiệt mạng, nhiều khu vực bị cô lập

Tin tức - Minh Nhật - 18:26, 18/05/2025
Theo thống kê từ Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai tỉnh Bắc Kạn, đã có 4 người thiệt mạng do lũ quét và sạt lở đất do mưa lũ xảy ra đêm 17 và sáng 18/5.