Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người Ơ Đu ở xứ Nghệ: Những tấm gương sáng ở Văng Môn (Bài 2)

Thanh Hải - 08:57, 23/10/2022

Bao năm qua, những người tiêu biểu, điển hình trong phát triển kinh tế, xây dựng gia đình hạnh phúc, nỗ lực bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc… của người Ơ Đu là những tấm gương sáng để cộng đồng dân bản tin và làm theo.

Bò được người Ơ Đu nuôi theo hình thức bán chăn thả
Bò được người Ơ Đu nuôi theo hình thức bán chăn thả

“Người giàu” của bản

Trong số những hộ dân khấm khá, có của ăn của để ở vùng đất mới TĐC Văng Môn, có hộ ông Lo Văn Tiến, được bà con ví như một “cánh chim đầu đàn”. Phó Chủ tịch UBND xã Nga My Vi Thị Mùi, đã rất hào hứng khi nói về người đàn ông Ơ Đu này. Phó Chủ tịch xã kể say sưa: Hộ ông Tiến có nhiều trâu, bò, gà, lợn lắm. Vợ chồng ông chăn nuôi giỏi, trồng trọt giỏi và làm nghề mộc cũng giỏi.

Mới chỉ nghe thế, chúng tôi đã quá đỗi tò mò. Và rồi, khi gặp ông Tiến mới cảm nhận rõ những điều bà con và lãnh đạo địa phương nhận xét về ông.  Trong căn nhà gỗ còn thơm mùi sơn, vợ chồng ông Tiến vồn vã, vừa rót nước vừa kể, 2006 nhà ông chuyển về đây, theo diện TĐC nhường đất cho thủy điện Bản Vẽ. Về đây, đất sản xuất không có, nhiều đêm trằn trọc lo nghĩ lấy gì để ăn, để sống. Vậy là, ông bàn với vợ, trước mắt thử bắt tay vào chăn nuôi và phát huy nghề mộc mà mình biết.

Người Ơ Đu đã biết làm vườn, trồng rau quanh nhà
Người Ơ Đu đã biết làm vườn, trồng rau quanh nhà

Nhẩm tính gia tài của ông Tiến, hiện cũng đang sở hữu 20 con trâu bò, 4 con lợn, 100 con gà vịt, 5ha sắn. Cộng thêm thu nhập từ nghề mộc, mỗi năm ông bỏ túi 100 triệu đồng nhờ sự chăm chỉ, không trông chờ vào Nhà nước mà nỗ lực lao động sản xuất.

Đến vùng đất mới TĐC Văng Môn, ngoài chăn nuôi, nhiều hộ gia đình còn mở quán bán hàng tạp hóa phục vụ bà con quanh vùng. Trong số này, phải kể đến vợ chồng ông Lo Văn Tới và Lo Thị Nga. Tính đến nay, vợ chồng ông Tới đã có thâm niên chừng 20 năm hành nghề kinh doanh (bao gồm cả thời gian ở quê cũ). Trong căn nhà vừa ở vừa kinh doanh, vợ chồng ông Tới có vẻ rất bận rộn với những khách hàng.

Theo lời ông Tới, gia đình ông làm đủ nghề: nuôi 8 con bò, 11 con lợn. Ngoài ra, còn bán hàng tạp hóa các loại, thu mua hàng nông sản của bà con các bản lân cận và may trang phục của đồng bào dân tộc..., thu nhập cũng chừng 70 triệu mỗi năm, đủ để trang trải cuộc sống và chăm lo cho con cái thôi.

Nghề mộc không chỉ là bảo tồn nét văn hóa của dân tộc mà cũng đã giúp ông Lo Văn Tiến có thêm thu nhập
Nghề mộc đã giúp ông Lo Văn Tiến có thêm thu nhập

Trò chuyện cùng lãnh đạo xã Nga My, nghe vị lãnh đạo nữ trẻ tuổi kể về những người giàu ở bản còn nhắc đến ông Lo Văn Hùng, với việc sở hữu 7 con trâu bò, 3ha sắn và keo, 40 con gà vịt…và căn nhà mà anh Hùng đang ở mới được đầu tư khang trang, sạch đẹp. Hay hộ nhà ông Lo Xuân Tình cũng đang có 9 con trâu bò, 4 con dê, 3 con lợn mạ, 30 con gà… Phó Chủ tịch UBND xã Nga My Vi Thị Mùi không tiếc lời khi nói, vợ chồng anh Hùng, anh Tình siêng năng, chăm chỉ lắm.

Và những điển hình mới

Trước khi về bản Văng Môn, chúng tôi được Phó phòng Dân tộc huyện Tương Dương Lương Xuân Duy "lược trích” cụ thể về những tấm gương điển hình của người Ơ Đu. Đó là những Người có uy tín rất uy tín, là những hộ gia đình đã trở thành tấm gương về xây dựng mái ấm hạnh phúc, là những con người luôn đau đáu với việc bảo tồn nét văn hóa của dân tộc mình…

Trưởng bản Văng Môn Lương Thị Lan thăm mô hình chăn nuôi bò của Người có uy tín Lo Văn Cường
Trưởng bản Văng Môn Lương Thị Lan thăm mô hình chăn nuôi bò của Người có uy tín Lo Văn Cường

Như việc ông Lo Văn Cường,  không chỉ là Người có uy tín mà còn là thầy mo ở bản Văng Môn. Thấy có người lạ, ông Cường bỏ dở công việc cho bò ăn, vội đi vào nhà tiếp khách.

 Căn nhà của ông Cương đơn sơ, nhưng treo rất nhiều giấy khen mà ông được các cấp tặng thưởng. Không chỉ nói điều tốt, điều đúng để động viên bà con dân bản thực hiện tốt chủ trương cấp trên, ông Cường còn là người “làm được”. Bởi hiện nay gia đình ông cũng có đến 8 con bò, 9 con lợn, 40 con gà, hơn 1ha keo. Còn con cái của ông, học hành đến nơi đến chốn. Con đầu nay là Phó trạm Y tế xã Nga My, con thứ là Phó trưởng Công an xã Nhôn Mai (huyện Tương Dương).

Để duy trì tiếng nói và chữ viết Ơ Đu, ngoài bày dạy cho con trẻ, ông Cường đã thực hiện nghi lễ cúng bằng tiếng Ơ Đu, như nhắc nhở bà con dân bản chú ý bảo tồn chữ viết, tiếng nói của dân tộc. Ông Cường bảo: Người Ơ Đu có lễ đón tiếng sấm đầu năm mới. Đó là lễ lớn nhất của bà con. Tôi là thầy mo, được giao tổ chức lễ cúng. Năm nào, tôi cũng soạn lời và nói bằng tiếng Ơ Đu để hành lễ. Tự hào lắm.

Hộ ông Lo Văn Tới cũng khá lên nhờ mở cửa hàng tạp hóa
Hộ ông Lo Văn Tới cũng khá lên nhờ mở cửa hàng tạp hóa

Ở bản Văng Môn còn có một điều rất đáng nể. Cả hai hộ gia đình nhà Bí thư Chi bộ và Trưởng bản không chỉ là điển hình về kinh tế mà họ còn là điển hình về xây dựng gia đình hạnh phúc.

Bí thư Chi bộ Lo Xuân Tình cũng đang có 9 con trâu bò, 4 con dê, 3 con lợn mạ, 30 con gà… với cuộc sống khấm khá. Còn nhà Trưởng bản Lương Thị Lan, là “gia đình mẫu” ở bản làng vùng cao. Bản thân chị Lan tham gia tích cực nhiều tổ, hội tại bản; chồng là Trạm trưởng y tế xã Nga My; con đầu học trường nội trú THCS, con thứ 2 học trường tiểu học xã nhà. Gia đình chị thuộc diện khá giả và được các chị em trong bản noi theo để xây dựng gia đình hạnh phúc, no ấm.

Điều phấn khởi, tiếp nối tinh thần của cha mẹ đi trước, trong số những người trẻ ở bản Văng Môn, có bạn trẻ sinh năm 1995 Lo Thị Hằng, được nhắc đến rất nhiều. Là thế hệ trẻ người Ơ Đu, Hằng được học hành đầy đủ, không phải thất học như cha ông đi trước. Sau khi tốt nghiệp ngành kĩ sư nông nghiệp trường Đại học Vinh, Hằng về hoạt động tại thôn bản và đã được bầu là đại biểu Hội đồng nhân dân xã. Một nhân tố với cho sự học ở bản mới TĐC Nga My.

Cụ Vi Thị Dung, 75 tuổi giữ nghề dệt thổ cẩm truyền thống
Cụ Vi Thị Dung, 75 tuổi giữ nghề dệt thổ cẩm truyền thống

Nhiều người trẻ ở Văng Môn cũng đã là những quần chúng ưu tú, có nhận thức đúng đắn, tiến bộ; có ý chí và khát vọng, đã sớm được bồi dưỡng, kết nạp vào hàng ngũ của Đảng.

 Tính đến nay, bản đã có 20 đảng viên với hơn 50% là người trẻ. Năm 2021, bản Văng Môn đã kết nạp được 4 đảng viên, vượt chỉ tiêu kế hoạch 3 đảng viên, được Ban chấp hành đảng bộ huyện khen thưởng. Những đảng viên trẻ sẽ là những nòng cốt điển hình trong phát triển kinh tế, xây dựng gia đình no ấm, hạnh phúc và bản làng bình yên.

Trên con đường quanh bản Văng Môn, trong những mái nhà sàn, là những phụ nữ Ơ Đu miệt mài bên khung cửi, bên tấm váy sặc sỡ. Đó là những phần việc được họ thực hiện lúc rảnh rỗi, để có cho mình những tấm áo, tấm váy theo trang phục cổ truyền của dân tộc. Với nhiều người Ơ Đu, đó không chỉ là để phục vụ cho nhu cầu mặc hàng ngày mà còn là để bảo tồn nét văn hóa truyền thống.

Cụ Vi Thị Dung, 75 tuổi móm mém: Thói quen dệt vải vẫn được chúng tôi lưu giữ kể từ khi về Nga My. Chúng tôi cũng đã hướng dẫn bọn trẻ học dệt và thêu đấy. Phải cố giữ nghề truyền thống chớ.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Người dân Canh Liên có thu nhập ổn định nhờ nhận giao khoán rừng

Người dân Canh Liên có thu nhập ổn định nhờ nhận giao khoán rừng

Những năm qua, nhờ nhận giao khoán bảo vệ rừng, hàng trăm hộ dân ở xã Canh Liên (Gia Lai) có được nguồn thu nhập ổn định. Từ đó, tinh thần trách nhiệm với rừng của người dân được nâng lên, các lực lượng chức năng cũng đỡ vất vả hơn trong việc giữ rừng.
Tin nổi bật trang chủ
Hà Tĩnh: Khởi công xây dựng nhà “3 cứng” cho 7 hộ dân tộc Chứt

Hà Tĩnh: Khởi công xây dựng nhà “3 cứng” cho 7 hộ dân tộc Chứt

Dân tộc - Tôn giáo - Khánh Ngân - 21:50, 07/09/2025
Hôm nay 7/9, tại bản Rào Tre, UBND xã Phúc Trạch (Hà Tĩnh) đã tổ chức lễ khởi công xây dựng 7 căn nhà “3 cứng” cho đồng bào dân tộc Chứt.
Quy định mới nhất về đối tượng được miễn, giảm, hỗ trợ học phí từ năm học 2025 - 2026

Quy định mới nhất về đối tượng được miễn, giảm, hỗ trợ học phí từ năm học 2025 - 2026

Giáo dục - Minh Nhật - 20:03, 07/09/2025
Theo Nghị định số 238/2025/NĐ-CP, ngoài các nhóm được miễn học phí, nhiều học sinh, sinh viên thuộc ngành nghệ thuật đặc thù, nghề nặng nhọc, độc hại hoặc sống ở vùng đặc biệt khó khăn sẽ được giảm từ 50% đến 70% học phí từ năm học 2025-2026.
Nga tuyên bố vaccine chống ung thư đã sẵn sàng sử dụng

Nga tuyên bố vaccine chống ung thư đã sẵn sàng sử dụng

Sức khỏe - Minh Nhật - 15:20, 07/09/2025
Người đứng đầu Cơ quan Y tế và Sinh học Liên bang Nga (FMBA), cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Veronika Skvortsova tuyên bố, vaccine chống ung thư của Nga đã vượt qua các thử nghiệm tiền lâm sàng, đồng nghĩa với việc sẵn sàng để sử dụng và cơ quan đang chờ Bộ Y tế cấp phép sử dụng lâm sàng. FMBA đã đệ đơn lên Bộ Y tế.
Tổng Bí thư Tô Lâm trao Huân chương Lao động hạng Nhất tặng Đài Truyền hình Việt Nam

Tổng Bí thư Tô Lâm trao Huân chương Lao động hạng Nhất tặng Đài Truyền hình Việt Nam

Thời sự - PV - 14:20, 07/09/2025
Sáng 7/9, tại Nhà hát Hồ Gươm (Hà Nội), Đài Truyền hình Việt Nam (VTV) long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 55 năm ngày phát sóng chương trình truyền hình đầu tiên, đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhất và Lễ ra mắt, phát sóng chính thức kênh truyền hình đối ngoại quốc gia - Vietnam Today. Tổng Bí thư Tô Lâm tới dự và phát biểu tại buổi lễ.
Thủ tướng:

Thủ tướng: "Tiếng nói Việt Nam" luôn vang xa, bay cao, tạo động lực, truyền cảm hứng cho các thế hệ

Thời sự - PV - 13:40, 07/09/2025
Sáng 7/9, tại Hà Nội, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự và phát biểu tại lễ kỷ niệm 80 năm ngày thành lập (7/9/1945-7/9/2025) và đón nhận Huân chương Hồ Chí Minh (lần thứ ba) của Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV).
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Tỷ lệ người béo phì của người Việt gia tăng thuộc nhóm nhanh nhất Đông Nam Á

Tỷ lệ người béo phì của người Việt gia tăng thuộc nhóm nhanh nhất Đông Nam Á

Sức khỏe - Minh Nhật - 12:20, 07/09/2025
Theo Phó trưởng khoa Điều trị kỹ thuật cao, tại Việt Nam ThS.BS Nguyễn Thị Quỳnh Mai, tỷ lệ béo phì hiện rơi vào khoảng 20-25%. Con số này tuy chưa cao bằng một số quốc gia trong khu vực như Thái Lan, Malaysia, nhưng tốc độ gia tăng lại thuộc nhóm nhanh nhất Đông Nam Á.
Cán bộ, Nhân dân chung tay sửa chữa đường liên xã xuống cấp gần 10 năm

Cán bộ, Nhân dân chung tay sửa chữa đường liên xã xuống cấp gần 10 năm

Xã hội - Ngọc Chí - 11:17, 07/09/2025
Đường liên xã, từ xã Đăk Môn đi xã Đăk Long (ĐH 85), tỉnh Quảng Ngãi đã xuống cấp gần 10 năm nay nhưng chưa được đầu tư nâng cấp. Trước thực trạng này, cán bộ và Nhân dân xã Đăk Môn đã ra quân sửa chữa lại tuyến đường.
Bão số 7 mạnh cấp 9, nhiều tỉnh miền Bắc sẽ có mưa giông

Bão số 7 mạnh cấp 9, nhiều tỉnh miền Bắc sẽ có mưa giông

Tin tức - Minh Nhật - 11:15, 07/09/2025
Theo thông tin từ Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn Quốc gia, trong những giờ qua, bão số 7 hầu như ít dịch chuyển. Sáng ngày 7/9, tâm bão ở khoảng 18,7°N-114,6°E, trên vùng biển phía Bắc Biển Đông. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão cấp 9 (75-88km/h), giật cấp 11.
U23 Việt Nam thắng nhọc U23 Singapore, giữ vững ngôi đầu bảng C vòng loại U23 châu Á 2026

U23 Việt Nam thắng nhọc U23 Singapore, giữ vững ngôi đầu bảng C vòng loại U23 châu Á 2026

Thể thao - Giải trí - Hoàng Minh - 09:24, 07/09/2025
Đội tuyển U23 Việt Nam vừa giành chiến thắng tối thiểu 1-0 trước U23 Singapore ở lượt trận thứ hai bảng C, vòng loại U23 châu Á 2026. Bàn thắng duy nhất của trận đấu được ghi bởi tiền đạo Lê Văn Thuận ở phút 79, giúp thầy trò HLV Kim Sang Sik tiếp tục dẫn đầu bảng với 6 điểm tuyệt đối
Gia Lai tăng cường công chức, viên chức về “gỡ vướng” cho các xã khó khăn

Gia Lai tăng cường công chức, viên chức về “gỡ vướng” cho các xã khó khăn

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 21:35, 06/09/2025
Ngày 3/9, UBND tỉnh Gia Lai có quyết định điều động, tăng cường một số công chức, viên chức từ các sở, ngành về công tác tại các xã phía Tây của tỉnh, nhằm hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn, xử lý các vấn đề phát sinh trong quá trình vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.