Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người Ơ Đu ở xứ Nghệ: Những tấm gương sáng ở Văng Môn (Bài 2)

Thanh Hải - 08:57, 23/10/2022

Bao năm qua, những người tiêu biểu, điển hình trong phát triển kinh tế, xây dựng gia đình hạnh phúc, nỗ lực bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc… của người Ơ Đu là những tấm gương sáng để cộng đồng dân bản tin và làm theo.

Bò được người Ơ Đu nuôi theo hình thức bán chăn thả
Bò được người Ơ Đu nuôi theo hình thức bán chăn thả

“Người giàu” của bản

Trong số những hộ dân khấm khá, có của ăn của để ở vùng đất mới TĐC Văng Môn, có hộ ông Lo Văn Tiến, được bà con ví như một “cánh chim đầu đàn”. Phó Chủ tịch UBND xã Nga My Vi Thị Mùi, đã rất hào hứng khi nói về người đàn ông Ơ Đu này. Phó Chủ tịch xã kể say sưa: Hộ ông Tiến có nhiều trâu, bò, gà, lợn lắm. Vợ chồng ông chăn nuôi giỏi, trồng trọt giỏi và làm nghề mộc cũng giỏi.

Mới chỉ nghe thế, chúng tôi đã quá đỗi tò mò. Và rồi, khi gặp ông Tiến mới cảm nhận rõ những điều bà con và lãnh đạo địa phương nhận xét về ông.  Trong căn nhà gỗ còn thơm mùi sơn, vợ chồng ông Tiến vồn vã, vừa rót nước vừa kể, 2006 nhà ông chuyển về đây, theo diện TĐC nhường đất cho thủy điện Bản Vẽ. Về đây, đất sản xuất không có, nhiều đêm trằn trọc lo nghĩ lấy gì để ăn, để sống. Vậy là, ông bàn với vợ, trước mắt thử bắt tay vào chăn nuôi và phát huy nghề mộc mà mình biết.

Người Ơ Đu đã biết làm vườn, trồng rau quanh nhà
Người Ơ Đu đã biết làm vườn, trồng rau quanh nhà

Nhẩm tính gia tài của ông Tiến, hiện cũng đang sở hữu 20 con trâu bò, 4 con lợn, 100 con gà vịt, 5ha sắn. Cộng thêm thu nhập từ nghề mộc, mỗi năm ông bỏ túi 100 triệu đồng nhờ sự chăm chỉ, không trông chờ vào Nhà nước mà nỗ lực lao động sản xuất.

Đến vùng đất mới TĐC Văng Môn, ngoài chăn nuôi, nhiều hộ gia đình còn mở quán bán hàng tạp hóa phục vụ bà con quanh vùng. Trong số này, phải kể đến vợ chồng ông Lo Văn Tới và Lo Thị Nga. Tính đến nay, vợ chồng ông Tới đã có thâm niên chừng 20 năm hành nghề kinh doanh (bao gồm cả thời gian ở quê cũ). Trong căn nhà vừa ở vừa kinh doanh, vợ chồng ông Tới có vẻ rất bận rộn với những khách hàng.

Theo lời ông Tới, gia đình ông làm đủ nghề: nuôi 8 con bò, 11 con lợn. Ngoài ra, còn bán hàng tạp hóa các loại, thu mua hàng nông sản của bà con các bản lân cận và may trang phục của đồng bào dân tộc..., thu nhập cũng chừng 70 triệu mỗi năm, đủ để trang trải cuộc sống và chăm lo cho con cái thôi.

Nghề mộc không chỉ là bảo tồn nét văn hóa của dân tộc mà cũng đã giúp ông Lo Văn Tiến có thêm thu nhập
Nghề mộc đã giúp ông Lo Văn Tiến có thêm thu nhập

Trò chuyện cùng lãnh đạo xã Nga My, nghe vị lãnh đạo nữ trẻ tuổi kể về những người giàu ở bản còn nhắc đến ông Lo Văn Hùng, với việc sở hữu 7 con trâu bò, 3ha sắn và keo, 40 con gà vịt…và căn nhà mà anh Hùng đang ở mới được đầu tư khang trang, sạch đẹp. Hay hộ nhà ông Lo Xuân Tình cũng đang có 9 con trâu bò, 4 con dê, 3 con lợn mạ, 30 con gà… Phó Chủ tịch UBND xã Nga My Vi Thị Mùi không tiếc lời khi nói, vợ chồng anh Hùng, anh Tình siêng năng, chăm chỉ lắm.

Và những điển hình mới

Trước khi về bản Văng Môn, chúng tôi được Phó phòng Dân tộc huyện Tương Dương Lương Xuân Duy "lược trích” cụ thể về những tấm gương điển hình của người Ơ Đu. Đó là những Người có uy tín rất uy tín, là những hộ gia đình đã trở thành tấm gương về xây dựng mái ấm hạnh phúc, là những con người luôn đau đáu với việc bảo tồn nét văn hóa của dân tộc mình…

Trưởng bản Văng Môn Lương Thị Lan thăm mô hình chăn nuôi bò của Người có uy tín Lo Văn Cường
Trưởng bản Văng Môn Lương Thị Lan thăm mô hình chăn nuôi bò của Người có uy tín Lo Văn Cường

Như việc ông Lo Văn Cường,  không chỉ là Người có uy tín mà còn là thầy mo ở bản Văng Môn. Thấy có người lạ, ông Cường bỏ dở công việc cho bò ăn, vội đi vào nhà tiếp khách.

 Căn nhà của ông Cương đơn sơ, nhưng treo rất nhiều giấy khen mà ông được các cấp tặng thưởng. Không chỉ nói điều tốt, điều đúng để động viên bà con dân bản thực hiện tốt chủ trương cấp trên, ông Cường còn là người “làm được”. Bởi hiện nay gia đình ông cũng có đến 8 con bò, 9 con lợn, 40 con gà, hơn 1ha keo. Còn con cái của ông, học hành đến nơi đến chốn. Con đầu nay là Phó trạm Y tế xã Nga My, con thứ là Phó trưởng Công an xã Nhôn Mai (huyện Tương Dương).

Để duy trì tiếng nói và chữ viết Ơ Đu, ngoài bày dạy cho con trẻ, ông Cường đã thực hiện nghi lễ cúng bằng tiếng Ơ Đu, như nhắc nhở bà con dân bản chú ý bảo tồn chữ viết, tiếng nói của dân tộc. Ông Cường bảo: Người Ơ Đu có lễ đón tiếng sấm đầu năm mới. Đó là lễ lớn nhất của bà con. Tôi là thầy mo, được giao tổ chức lễ cúng. Năm nào, tôi cũng soạn lời và nói bằng tiếng Ơ Đu để hành lễ. Tự hào lắm.

Hộ ông Lo Văn Tới cũng khá lên nhờ mở cửa hàng tạp hóa
Hộ ông Lo Văn Tới cũng khá lên nhờ mở cửa hàng tạp hóa

Ở bản Văng Môn còn có một điều rất đáng nể. Cả hai hộ gia đình nhà Bí thư Chi bộ và Trưởng bản không chỉ là điển hình về kinh tế mà họ còn là điển hình về xây dựng gia đình hạnh phúc.

Bí thư Chi bộ Lo Xuân Tình cũng đang có 9 con trâu bò, 4 con dê, 3 con lợn mạ, 30 con gà… với cuộc sống khấm khá. Còn nhà Trưởng bản Lương Thị Lan, là “gia đình mẫu” ở bản làng vùng cao. Bản thân chị Lan tham gia tích cực nhiều tổ, hội tại bản; chồng là Trạm trưởng y tế xã Nga My; con đầu học trường nội trú THCS, con thứ 2 học trường tiểu học xã nhà. Gia đình chị thuộc diện khá giả và được các chị em trong bản noi theo để xây dựng gia đình hạnh phúc, no ấm.

Điều phấn khởi, tiếp nối tinh thần của cha mẹ đi trước, trong số những người trẻ ở bản Văng Môn, có bạn trẻ sinh năm 1995 Lo Thị Hằng, được nhắc đến rất nhiều. Là thế hệ trẻ người Ơ Đu, Hằng được học hành đầy đủ, không phải thất học như cha ông đi trước. Sau khi tốt nghiệp ngành kĩ sư nông nghiệp trường Đại học Vinh, Hằng về hoạt động tại thôn bản và đã được bầu là đại biểu Hội đồng nhân dân xã. Một nhân tố với cho sự học ở bản mới TĐC Nga My.

Cụ Vi Thị Dung, 75 tuổi giữ nghề dệt thổ cẩm truyền thống
Cụ Vi Thị Dung, 75 tuổi giữ nghề dệt thổ cẩm truyền thống

Nhiều người trẻ ở Văng Môn cũng đã là những quần chúng ưu tú, có nhận thức đúng đắn, tiến bộ; có ý chí và khát vọng, đã sớm được bồi dưỡng, kết nạp vào hàng ngũ của Đảng.

 Tính đến nay, bản đã có 20 đảng viên với hơn 50% là người trẻ. Năm 2021, bản Văng Môn đã kết nạp được 4 đảng viên, vượt chỉ tiêu kế hoạch 3 đảng viên, được Ban chấp hành đảng bộ huyện khen thưởng. Những đảng viên trẻ sẽ là những nòng cốt điển hình trong phát triển kinh tế, xây dựng gia đình no ấm, hạnh phúc và bản làng bình yên.

Trên con đường quanh bản Văng Môn, trong những mái nhà sàn, là những phụ nữ Ơ Đu miệt mài bên khung cửi, bên tấm váy sặc sỡ. Đó là những phần việc được họ thực hiện lúc rảnh rỗi, để có cho mình những tấm áo, tấm váy theo trang phục cổ truyền của dân tộc. Với nhiều người Ơ Đu, đó không chỉ là để phục vụ cho nhu cầu mặc hàng ngày mà còn là để bảo tồn nét văn hóa truyền thống.

Cụ Vi Thị Dung, 75 tuổi móm mém: Thói quen dệt vải vẫn được chúng tôi lưu giữ kể từ khi về Nga My. Chúng tôi cũng đã hướng dẫn bọn trẻ học dệt và thêu đấy. Phải cố giữ nghề truyền thống chớ.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Chủ động tham mưu chính sách giúp vùng dân tộc thiểu số phát triển bền vững

Chủ động tham mưu chính sách giúp vùng dân tộc thiểu số phát triển bền vững

Công tác Dân tộc - Bảo Khánh - 22:20, 15/09/2025
Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Nông Thị Hà đề nghị tỉnh Bắc Ninh chủ động tham mưu chính sách phù hợp, thúc đẩy phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi.
Lãnh đạo TP. Hồ Chí Minh thăm, tặng quà đồng bào dân tộc Khmer nhân dịp Lễ Sene Dolta

Lãnh đạo TP. Hồ Chí Minh thăm, tặng quà đồng bào dân tộc Khmer nhân dịp Lễ Sene Dolta

Dân tộc - Tôn giáo - Tào Đạt - 21:59, 15/09/2025
Ông Phạm Minh Tuấn - Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP. Hồ Chí Minh đã thăm hỏi, động viên chức sắc Phật giáo Nam tông Khmer và đồng bào dân tộc Khmer trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh đón Lễ Sene Dolta năm 2025 an lành, hạnh phúc.
Phát triển các xã biên giới kết hợp với củng cố quốc phòng, an ninh, đối ngoại tỉnh Lạng Sơn

Phát triển các xã biên giới kết hợp với củng cố quốc phòng, an ninh, đối ngoại tỉnh Lạng Sơn

Tin tức - Minh Anh - 17:53, 15/09/2025
Tỉnh Lạng Sơn đã ban hành cơ chế, chính sách đặc thù để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội gắn với tăng cường củng cố an ninh, quốc phòng; huy động hơn 12,8 tỷ đồng và trên 31.000 ngày công xây dựng đường kiểm tra cột mốc bảo vệ biên giới.
Bộ đội Biên phòng Lai Châu kịp thời cứu cháu bé dân tộc Dao bị ngã cầu, chấn thương nặng

Bộ đội Biên phòng Lai Châu kịp thời cứu cháu bé dân tộc Dao bị ngã cầu, chấn thương nặng

Tin tức - Minh Anh - 17:49, 15/09/2025
Bộ đội Biên phòng Lai Châu đã cấp cứu kịp thời cháu bé dân tộc Dao bị ngã xuống cầu chấn thương nặng
Lâm Đồng: Bàn giao Nhà tình nghĩa quân - dân cho hộ đồng bào DTTS

Lâm Đồng: Bàn giao Nhà tình nghĩa quân - dân cho hộ đồng bào DTTS

Nhịp cầu nhân ái - Nguyễn Hoàn - 17:21, 15/09/2025
Tại tổ dân phố Đạ Nghịch (phường 3 Bảo Lộc, tỉnh Lâm Đồng) Ban Chỉ huy Phòng thủ Khu vực 3 - Bảo Lâm (Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Lâm Đồng) đã phối hợp với cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương tổ chức Lễ bàn giao Nhà tình nghĩa Quân - Dân cho gia đình bà Ka Dềm.
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Mô hình lúa chuyên canh chất lượng cao ở ĐBSCL đạt lợi nhuận trên 36 triệu/ha

Mô hình lúa chuyên canh chất lượng cao ở ĐBSCL đạt lợi nhuận trên 36 triệu/ha

Kinh tế - Như Tâm - Tào Đạt - 17:20, 15/09/2025
Qua thống kê cho thấy, có 10/11 mô hình chuyên canh chất lượng cao ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) có lợi nhuận từ 14,5 - 36,3 triệu đồng/ha, tăng 4,6 - 15,8 triệu đồng/ha so với diện tích lúa ngoài mô hình.
Việt Nam sẽ cập nhật chiến lược AI quốc gia và Luật AI vào cuối năm 2025

Việt Nam sẽ cập nhật chiến lược AI quốc gia và Luật AI vào cuối năm 2025

Khoa học - Công nghệ - Minh Nhật - 17:06, 15/09/2025
Cuối năm nay, Việt Nam sẽ có bản cập nhật Chiến lược AI quốc gia và Luật AI. Đây không chỉ là khung pháp lý, mà còn là tuyên ngôn về tầm nhìn quốc gia, AI phải trở thành hạ tầng trí tuệ của đất nước, phục vụ Nhân dân, phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
An cư cho đồng bào DTTS vùng sạt lở Mường Lý vẫn chưa trọn vẹn

An cư cho đồng bào DTTS vùng sạt lở Mường Lý vẫn chưa trọn vẹn

Dân tộc - Tôn giáo - Quỳnh Trâm - 17:05, 15/09/2025
Trước nguy cơ sạt lở rất cao ở xã Mường Lý (Thanh Hóa), những năm qua, chính quyền địa phương đã nhanh chóng có giải pháp đầu tư để xây dựng các khu tái định cư đảm bảo cuộc sống của các hộ đồng bào DTTS nơi đây được an toàn, nhất là trong những ngày mưa lũ. Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều hộ dân dù được bố trí nơi ở mới nhưng đến nay vẫn chưa thể dựng nhà...
Người Xơ Đăng bảo tồn giống sâm quý trên đỉnh Ngọc Linh

Người Xơ Đăng bảo tồn giống sâm quý trên đỉnh Ngọc Linh

Photo - Nguyễn Quang Vinh - 16:59, 15/09/2025
Mùa mưa lại đến trên những khoảnh rừng phòng hộ xã Đăk Sao, phía Tây tỉnh Quảng Ngãi, bà con người Xơ Đăng hàng ngày cần mẫn bảo vệ chăm sóc rừng đã giao khoán, đồng thời phát triển mô hình kinh tế vườn rừng vun trồng giống sâm Ngọc Linh quý hiếm - Bảo vật Quốc gia.
Phá đường dây chế tạo, mua bán, tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng với quy mô lớn

Phá đường dây chế tạo, mua bán, tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng với quy mô lớn

Pháp luật - Minh Nhật - 16:55, 15/09/2025
Cục Cảnh sát Hình sự (Bộ Công an), Phòng Cảnh sát Hình sự Công an các tỉnh Lai Châu, Hà Tĩnh, Bắc Ninh và Hải Phòng, huy động gần 200 cán bộ, chiến sĩ để triệt phá đường dây này.