Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người Ơ Đu ở xứ Nghệ: Những tấm gương sáng ở Văng Môn (Bài 2)

Thanh Hải - 08:57, 23/10/2022

Bao năm qua, những người tiêu biểu, điển hình trong phát triển kinh tế, xây dựng gia đình hạnh phúc, nỗ lực bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc… của người Ơ Đu là những tấm gương sáng để cộng đồng dân bản tin và làm theo.

Bò được người Ơ Đu nuôi theo hình thức bán chăn thả
Bò được người Ơ Đu nuôi theo hình thức bán chăn thả

“Người giàu” của bản

Trong số những hộ dân khấm khá, có của ăn của để ở vùng đất mới TĐC Văng Môn, có hộ ông Lo Văn Tiến, được bà con ví như một “cánh chim đầu đàn”. Phó Chủ tịch UBND xã Nga My Vi Thị Mùi, đã rất hào hứng khi nói về người đàn ông Ơ Đu này. Phó Chủ tịch xã kể say sưa: Hộ ông Tiến có nhiều trâu, bò, gà, lợn lắm. Vợ chồng ông chăn nuôi giỏi, trồng trọt giỏi và làm nghề mộc cũng giỏi.

Mới chỉ nghe thế, chúng tôi đã quá đỗi tò mò. Và rồi, khi gặp ông Tiến mới cảm nhận rõ những điều bà con và lãnh đạo địa phương nhận xét về ông.  Trong căn nhà gỗ còn thơm mùi sơn, vợ chồng ông Tiến vồn vã, vừa rót nước vừa kể, 2006 nhà ông chuyển về đây, theo diện TĐC nhường đất cho thủy điện Bản Vẽ. Về đây, đất sản xuất không có, nhiều đêm trằn trọc lo nghĩ lấy gì để ăn, để sống. Vậy là, ông bàn với vợ, trước mắt thử bắt tay vào chăn nuôi và phát huy nghề mộc mà mình biết.

Người Ơ Đu đã biết làm vườn, trồng rau quanh nhà
Người Ơ Đu đã biết làm vườn, trồng rau quanh nhà

Nhẩm tính gia tài của ông Tiến, hiện cũng đang sở hữu 20 con trâu bò, 4 con lợn, 100 con gà vịt, 5ha sắn. Cộng thêm thu nhập từ nghề mộc, mỗi năm ông bỏ túi 100 triệu đồng nhờ sự chăm chỉ, không trông chờ vào Nhà nước mà nỗ lực lao động sản xuất.

Đến vùng đất mới TĐC Văng Môn, ngoài chăn nuôi, nhiều hộ gia đình còn mở quán bán hàng tạp hóa phục vụ bà con quanh vùng. Trong số này, phải kể đến vợ chồng ông Lo Văn Tới và Lo Thị Nga. Tính đến nay, vợ chồng ông Tới đã có thâm niên chừng 20 năm hành nghề kinh doanh (bao gồm cả thời gian ở quê cũ). Trong căn nhà vừa ở vừa kinh doanh, vợ chồng ông Tới có vẻ rất bận rộn với những khách hàng.

Theo lời ông Tới, gia đình ông làm đủ nghề: nuôi 8 con bò, 11 con lợn. Ngoài ra, còn bán hàng tạp hóa các loại, thu mua hàng nông sản của bà con các bản lân cận và may trang phục của đồng bào dân tộc..., thu nhập cũng chừng 70 triệu mỗi năm, đủ để trang trải cuộc sống và chăm lo cho con cái thôi.

Nghề mộc không chỉ là bảo tồn nét văn hóa của dân tộc mà cũng đã giúp ông Lo Văn Tiến có thêm thu nhập
Nghề mộc đã giúp ông Lo Văn Tiến có thêm thu nhập

Trò chuyện cùng lãnh đạo xã Nga My, nghe vị lãnh đạo nữ trẻ tuổi kể về những người giàu ở bản còn nhắc đến ông Lo Văn Hùng, với việc sở hữu 7 con trâu bò, 3ha sắn và keo, 40 con gà vịt…và căn nhà mà anh Hùng đang ở mới được đầu tư khang trang, sạch đẹp. Hay hộ nhà ông Lo Xuân Tình cũng đang có 9 con trâu bò, 4 con dê, 3 con lợn mạ, 30 con gà… Phó Chủ tịch UBND xã Nga My Vi Thị Mùi không tiếc lời khi nói, vợ chồng anh Hùng, anh Tình siêng năng, chăm chỉ lắm.

Và những điển hình mới

Trước khi về bản Văng Môn, chúng tôi được Phó phòng Dân tộc huyện Tương Dương Lương Xuân Duy "lược trích” cụ thể về những tấm gương điển hình của người Ơ Đu. Đó là những Người có uy tín rất uy tín, là những hộ gia đình đã trở thành tấm gương về xây dựng mái ấm hạnh phúc, là những con người luôn đau đáu với việc bảo tồn nét văn hóa của dân tộc mình…

Trưởng bản Văng Môn Lương Thị Lan thăm mô hình chăn nuôi bò của Người có uy tín Lo Văn Cường
Trưởng bản Văng Môn Lương Thị Lan thăm mô hình chăn nuôi bò của Người có uy tín Lo Văn Cường

Như việc ông Lo Văn Cường,  không chỉ là Người có uy tín mà còn là thầy mo ở bản Văng Môn. Thấy có người lạ, ông Cường bỏ dở công việc cho bò ăn, vội đi vào nhà tiếp khách.

 Căn nhà của ông Cương đơn sơ, nhưng treo rất nhiều giấy khen mà ông được các cấp tặng thưởng. Không chỉ nói điều tốt, điều đúng để động viên bà con dân bản thực hiện tốt chủ trương cấp trên, ông Cường còn là người “làm được”. Bởi hiện nay gia đình ông cũng có đến 8 con bò, 9 con lợn, 40 con gà, hơn 1ha keo. Còn con cái của ông, học hành đến nơi đến chốn. Con đầu nay là Phó trạm Y tế xã Nga My, con thứ là Phó trưởng Công an xã Nhôn Mai (huyện Tương Dương).

Để duy trì tiếng nói và chữ viết Ơ Đu, ngoài bày dạy cho con trẻ, ông Cường đã thực hiện nghi lễ cúng bằng tiếng Ơ Đu, như nhắc nhở bà con dân bản chú ý bảo tồn chữ viết, tiếng nói của dân tộc. Ông Cường bảo: Người Ơ Đu có lễ đón tiếng sấm đầu năm mới. Đó là lễ lớn nhất của bà con. Tôi là thầy mo, được giao tổ chức lễ cúng. Năm nào, tôi cũng soạn lời và nói bằng tiếng Ơ Đu để hành lễ. Tự hào lắm.

Hộ ông Lo Văn Tới cũng khá lên nhờ mở cửa hàng tạp hóa
Hộ ông Lo Văn Tới cũng khá lên nhờ mở cửa hàng tạp hóa

Ở bản Văng Môn còn có một điều rất đáng nể. Cả hai hộ gia đình nhà Bí thư Chi bộ và Trưởng bản không chỉ là điển hình về kinh tế mà họ còn là điển hình về xây dựng gia đình hạnh phúc.

Bí thư Chi bộ Lo Xuân Tình cũng đang có 9 con trâu bò, 4 con dê, 3 con lợn mạ, 30 con gà… với cuộc sống khấm khá. Còn nhà Trưởng bản Lương Thị Lan, là “gia đình mẫu” ở bản làng vùng cao. Bản thân chị Lan tham gia tích cực nhiều tổ, hội tại bản; chồng là Trạm trưởng y tế xã Nga My; con đầu học trường nội trú THCS, con thứ 2 học trường tiểu học xã nhà. Gia đình chị thuộc diện khá giả và được các chị em trong bản noi theo để xây dựng gia đình hạnh phúc, no ấm.

Điều phấn khởi, tiếp nối tinh thần của cha mẹ đi trước, trong số những người trẻ ở bản Văng Môn, có bạn trẻ sinh năm 1995 Lo Thị Hằng, được nhắc đến rất nhiều. Là thế hệ trẻ người Ơ Đu, Hằng được học hành đầy đủ, không phải thất học như cha ông đi trước. Sau khi tốt nghiệp ngành kĩ sư nông nghiệp trường Đại học Vinh, Hằng về hoạt động tại thôn bản và đã được bầu là đại biểu Hội đồng nhân dân xã. Một nhân tố với cho sự học ở bản mới TĐC Nga My.

Cụ Vi Thị Dung, 75 tuổi giữ nghề dệt thổ cẩm truyền thống
Cụ Vi Thị Dung, 75 tuổi giữ nghề dệt thổ cẩm truyền thống

Nhiều người trẻ ở Văng Môn cũng đã là những quần chúng ưu tú, có nhận thức đúng đắn, tiến bộ; có ý chí và khát vọng, đã sớm được bồi dưỡng, kết nạp vào hàng ngũ của Đảng.

 Tính đến nay, bản đã có 20 đảng viên với hơn 50% là người trẻ. Năm 2021, bản Văng Môn đã kết nạp được 4 đảng viên, vượt chỉ tiêu kế hoạch 3 đảng viên, được Ban chấp hành đảng bộ huyện khen thưởng. Những đảng viên trẻ sẽ là những nòng cốt điển hình trong phát triển kinh tế, xây dựng gia đình no ấm, hạnh phúc và bản làng bình yên.

Trên con đường quanh bản Văng Môn, trong những mái nhà sàn, là những phụ nữ Ơ Đu miệt mài bên khung cửi, bên tấm váy sặc sỡ. Đó là những phần việc được họ thực hiện lúc rảnh rỗi, để có cho mình những tấm áo, tấm váy theo trang phục cổ truyền của dân tộc. Với nhiều người Ơ Đu, đó không chỉ là để phục vụ cho nhu cầu mặc hàng ngày mà còn là để bảo tồn nét văn hóa truyền thống.

Cụ Vi Thị Dung, 75 tuổi móm mém: Thói quen dệt vải vẫn được chúng tôi lưu giữ kể từ khi về Nga My. Chúng tôi cũng đã hướng dẫn bọn trẻ học dệt và thêu đấy. Phải cố giữ nghề truyền thống chớ.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.