Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nghi lễ cấp sắc cho thầy tào ở Cao Bằng

Văn Tiệp - 19:23, 28/02/2021

Lễ cấp sắc dành cho thầy tào bắt đầu mới vào nghề là một nghi lễ quan trọng để công nhận một người bình thường trở thành một thầy tào thực thụ. Thầy tào có vai trò chủ trì các nghi lễ tâm linh trong đời sống của người dân tộc Tày, Nùng và có từ rất lâu đời. Tuy nhiên đây là một nghề rất “kén người”, chỉ được truyền trong dòng họ hoặc những ai có duyên mới có thể theo nghề.

Thầy tào trẻ tuổi Lãnh Sinh Trưởng (ngoài cùng bên phải) đang được thực hiện nghi lễ cấp sắc.
Thầy tào trẻ tuổi Lãnh Sinh Trưởng (ngoài cùng bên phải) đang được thực hiện nghi lễ cấp sắc.

Được trải nghiệm một lễ cấp sắc của dân tộc Tày tại xóm Nà Đỏm, xã Xuân Trường (huyện Bảo Lạc, Cao Bằng), chúng tôi mới cảm nhận được đầy đủ những nghi lễ mang đậm  bản sắc của người dân địa phương nơi đây. Người được cấp sắc là anh Lãnh Sinh Trưởng (27 tuổi). Đây là một điều đặc biệt vì những người hành nghề thầy Tào của các dân tộc Tày, Nùng thường là những người lớn tuổi, có và uy tín trong cộng đồng.

Để tổ chức buổi lễ cấp sắc, ông thầy chính (được coi là sư phụ) cấp sắc cho thầy tào trẻ phải đi xem ngày đẹp để tổ chức nghi lễ. Vật phẩm trong Lễ cắp sắc có gạo nếp, gạo tẻ, gà, lợn, rượu... Trong buổi lễ, ông thầy chính nhiều kinh nghiệm cùng một người làm phụ sẽ thực hiện các nghi lễ cấp sắc cho thầy tào trẻ.

Bố mẹ mặc trang phục màu đỏ cho thầy tào sau khi làm lễ tẩy rửa những điều không tốt.
Bố mẹ mặc trang phục màu đỏ cho thầy tào sau khi làm lễ tẩy rửa những điều không tốt.

Ngoài ra, còn có các bà làm bụt ngồi hành lễ ở gian giữa trong ngôi nhà, tay phải cầm chùm sóc nhạc, tay trái cầm quạt. Những điệu múa nàng chàu cũng được biểu diễn trong nghi lễ này. Những người múa nàng chàu tay phải cầm chùm sóc nhạc nhún nhảy theo nhịp chân bước, tay trái cầm quạt uốn quanh, di chuyển dần đều tiến hoặc lùi theo vòng tròn.

Một bàn thờ có vịt sống, gà sống được tế trong buổi lễ.
Một bàn thờ có vịt sống, gà sống được tế trong buổi lễ.

Trong nhà thầy tào được cấp sắc sẽ có 4 bàn thờ khác nhau. Bên tay trái ngay cửa vào có bàn thờ nhỏ được đặt sát tường dưới sàn, có 6 bát gạo thắp hương cùng những dòng chữ Nôm, đó là bàn thờ cho người được cấp sắc. Sau khi nghi lễ hoàn tất, những hình nhân có chữ nôm ghi họ tên sẽ được đốt đi. Lễ vật nơi bàn thờ gồm 6 chén rượu, 1 lồng gà đặt trên là 1 bó lúa nếp, 3 con gà đã được sơ chế, 1 con vịt sống đặt trong lồng được đậy bằng 1 bó lúa nếp và lá bưởi với quan niệm phải có vịt sống để dâng lên tổ tiên. Những bậc thang được làm bằng sống tàu lá chuối tượng trưng cho ngôi nhà của gia chủ, cùng những hình nhân được cắt bằng giấy tượng trưng cho chính người được cấp sắc chứa đựng linh hồn.

Bàn thờ tiếp theo là bàn thờ hành lễ. Bàn thờ được bố trí khá lạ mắt, phía trên được dán những tờ dấy vàng và đỏ, có ghi chữ nôm. Bàn thờ chia làm hai tầng khác nhau, đều có bát hương đựng gạo, có những bát hương đựng trứng gà. Trên bàn đặt những quyển sách cổ ghi chép những bài cúng của thầy tào. Dưới sàn là 1 con lợn được tế, cùng 2 con gà luộc chín, 2 bát hương, 5 chén rượu. Trên trần rải một dải lụa đỏ và xanh, một sợi chỉ đỏ kết nối từ bát hương chính của bàn thờ dọc qua lưng con lợn cho đến cuối đuôi.

Họ hàng đến dự lễ cấp sắc sẽ mang theo một bó lúa nếp kèm theo lời chúc tốt đẹp cho thầy tào trẻ
Họ hàng đến dự lễ cấp sắc sẽ mang theo một bó lúa nếp kèm theo lời chúc tốt đẹp cho thầy tào trẻ

Ngoài ra còn có bàn thờ ở giữa gian nhà là nơi dành cho các bà bụt và bàn thờ tổ tiên.

Trong khi nghi lễ diễn ra, họ hàng của người được cấp sắc sẽ đến chung vui với gia đình và đem theo một bó lúa nếp kèm theo một nhánh lá bưởi cùng những lời chúc tốt đẹp cho thầy tào trẻ được chính thức vào nghề. Sau đó, tất cả sẽ được treo lên sào sát mép tường nhà tạo thành một dàn lúa nếp đẹp mắt. Nghi lễ kết thúc, từ đây, thầy tào trẻ chính thức được công nhận cấp sắc để hành nghề, làm cầu nối trong đời sống văn hóa tâm linh cho bà con trong dòng họ, cộng đồng làng bản quê hương.

Thầy tào chính chủ trì buổi lễ và cũng là sư phụ của thầy tào trẻ Lãnh Sinh Trưởng.
Thầy tào chính chủ trì buổi lễ và cũng là sư phụ của thầy tào trẻ Lãnh Sinh Trưởng.
Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Lai Châu: Tăng cường công tác đối ngoại nâng tầm di sản và quảng bá văn hóa hiệu quả

Lai Châu: Tăng cường công tác đối ngoại nâng tầm di sản và quảng bá văn hóa hiệu quả

Trên địa bàn tỉnh Lai Châu hiện có 2 di sản văn hóa được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại và 11 di sản được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia. Thành quả này không chỉ khẳng định ý thức trách nhiệm từ việc “giữ gìn cái đã có” của di sản, mà còn là điểm nhấn để Lai Châu tăng cường hợp tác, giao lưu văn hóa với các nước láng giềng Trung Quốc, Lào gắn với phát triển du lịch bền vững.
Tin nổi bật trang chủ
Những đảng viên lan tỏa phong trào sản xuất giỏi trong vùng đồng bào DTTS xã Ya Ly

Những đảng viên lan tỏa phong trào sản xuất giỏi trong vùng đồng bào DTTS xã Ya Ly

Với tính tiên phong và gương mẫu, đội ngũ đảng viên là người DTTS ở xã Ya Ly, tỉnh Quảng Ngãi đã trở thành lực lượng nòng cốt, tiên phong mang ánh sáng của tri thức, khoa học kỹ thuật và ý chí vươn lên đến từng thôn, làng và họ trở thành những "hạt nhân" lan tỏa phong trào sản xuất giỏi một cách mạnh mẽ và bền vững.
Khai mạc Giao lưu hữu nghị Quốc phòng biên giới Việt Nam - Campuchia lần thứ 2

Khai mạc Giao lưu hữu nghị Quốc phòng biên giới Việt Nam - Campuchia lần thứ 2

Thời sự - Như Tâm - 12 phút trước
Sáng 13/11, tại khu vực Cửa khẩu Quốc tế Mộc Bài (tỉnh Tây Ninh, Việt Nam), giáp với tỉnh Svay Riêng (Vương quốc Campuchia), chương trình Giao lưu hữu nghị Quốc phòng biên giới Việt Nam - Campuchia lần thứ 2 đã chính thức khai mạc trong không khí trọng thể, thắm tình đoàn kết, hữu nghị.
Nghệ An: Tập huấn nâng cao năng lực cộng đồng theo Chương trình MTQG 1719

Nghệ An: Tập huấn nâng cao năng lực cộng đồng theo Chương trình MTQG 1719

Dân tộc - Tôn giáo - An Yên - 17 phút trước
Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Nghệ An vừa tổ chức đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực cộng đồng theo Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719).
EVNNPC: Tập trung cao độ hoàn thành nhiệm vụ 2 tháng cuối năm

EVNNPC: Tập trung cao độ hoàn thành nhiệm vụ 2 tháng cuối năm

Xã hội - PV - 20 phút trước
Tháng 10/2025, mặc dù chịu ảnh hưởng nặng nề của cơn bão số 10 (Bualoi) và hoàn lưu bão số 11 (Matmo) gây ngập lụt trên diện rộng tại nhiều địa phương miền Bắc, làm hư hại công trình điện và ảnh hưởng lớn đến việc cung cấp điện ở Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Thái Nguyên, Bắc Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng...Song, Tổng Công ty Điện lực miền Bắc (EVNNPC) đã nỗ lực vượt khó bảo đảm cung cấp điện an toàn, ổn định, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và đời sống Nhân dân tại 17 tỉnh, thành phố miền Bắc.
Cần đặc biệt quan tâm phát triển nguồn nhân lực vùng đồng bào DTTS và miền núi

Cần đặc biệt quan tâm phát triển nguồn nhân lực vùng đồng bào DTTS và miền núi

Sự kiện - Bình luận - Thanh Huyền - 1 giờ trước
Góp ý vào dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng, Ts. Nguyễn Văn Tạo - Viện Dân tộc và Tôn giáo, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, cho hay, cần đặc biệt quan tâm phát triển nguồn nhân lực vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Lê Quang Liêm lập kỳ tích, lần đầu tiên vào vòng 5 World Cup Cờ vua

Lê Quang Liêm lập kỳ tích, lần đầu tiên vào vòng 5 World Cup Cờ vua

Thể thao - Giải trí - Hoàng Quý - 1 giờ trước
Từ một ván cờ nghẹt thở kéo dài gần 5 giờ thi đấu, Đại kiện tướng quốc tế Lê Quang Liêm đã tạo nên cột mốc mới cho cờ vua Việt Nam, khi giành quyền vào vòng 5 World Cup Cờ vua 2025.
Xã Tuấn Sơn nỗ lực cải cách hành chính vì sự hài lòng của người dân

Xã Tuấn Sơn nỗ lực cải cách hành chính vì sự hài lòng của người dân

Xây dựng một nền hành chính phục vụ, minh bạch và hiệu quả là nhiệm vụ trọng tâm của công tác cải cách thủ tục hành chính. Tại tỉnh Lạng Sơn, xã Tuấn Sơn đã cụ thể hóa mục tiêu này bằng việc thành lập Trung tâm Phục vụ hành chính công xã, theo Nghị quyết của HĐND xã từ ngày 1/7/2025.
Đoàn công tác Bộ Quốc phòng làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Tây Ninh

Đoàn công tác Bộ Quốc phòng làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Tây Ninh

Tin tức - Như Tâm - 2 giờ trước
Chiều 12/11, tại tỉnh Tây Ninh, Đoàn công tác của Bộ Quốc phòng do Đại tướng Phan Văn Giang - Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng dẫn đầu, đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Tây Ninh về tình hình phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại nhân dân trên địa bàn.
Đánh bại U22 Trung Quốc 1-0: U22 Việt Nam khởi đầu hoàn hảo tại Panda Cup 2025

Đánh bại U22 Trung Quốc 1-0: U22 Việt Nam khởi đầu hoàn hảo tại Panda Cup 2025

Thể thao - Hoàng Minh - 22:02, 12/11/2025
Tối 12/11, tại Thành Đô (Trung Quốc), Đội tuyển bóng đá nam U22 Việt Nam đã giành chiến thắng ấn tượng 1-0 trước U22 Trung Quốc trong trận mở màn Panda Cup 2025. Bàn thắng duy nhất của trận đấu được ghi bởi Phạm Minh Phúc, ở phút 80, mang về khởi đầu hoàn hảo cho các "chiến binh sao vàng".
Đưa khoa học công nghệ vào trung tâm của sản xuất nông nghiệp là động lực phát triển bền vững nông thôn Việt Nam

Đưa khoa học công nghệ vào trung tâm của sản xuất nông nghiệp là động lực phát triển bền vững nông thôn Việt Nam

Khoa học - Công nghệ - Hoàng Quý - 19:26, 12/11/2025
Phát biểu tại Lễ kỷ niệm 80 năm thành lập ngành Nông nghiệp và Môi trường (1945 - 2025), Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “Cần đưa khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo vào trung tâm của sản xuất nông nghiệp, coi đây là động lực then chốt để phát triển nông nghiệp hiện đại, sinh thái, bền vững”.
Phát triển kinh tế xanh và y học cổ truyền vùng Tây Bắc

Phát triển kinh tế xanh và y học cổ truyền vùng Tây Bắc

Sức khỏe - PV - 19:01, 12/11/2025
Tây Bắc không chỉ giàu bản sắc văn hóa, mà còn là vùng đất vàng của dược liệu quý hiếm, nơi đang hình thành và phát triển kinh tế xanh và y học cổ truyền Việt Nam.
Xã Tuấn Sơn nỗ lực cải cách hành chính vì sự hài lòng của người dân

Xã Tuấn Sơn nỗ lực cải cách hành chính vì sự hài lòng của người dân

Media - Tuấn Ninh - Thúy Hồng - 18:44, 12/11/2025
Xây dựng một nền hành chính phục vụ, minh bạch và hiệu quả là nhiệm vụ trọng tâm của công tác cải cách thủ tục hành chính. Tại tỉnh Lạng Sơn, xã Tuấn Sơn đã cụ thể hóa mục tiêu này bằng việc thành lập Trung tâm Phục vụ hành chính công xã, theo Nghị quyết của HĐND xã từ ngày 1/7/2025.