Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nghi lễ cấp sắc cho thầy tào ở Cao Bằng

Văn Tiệp - 19:23, 28/02/2021

Lễ cấp sắc dành cho thầy tào bắt đầu mới vào nghề là một nghi lễ quan trọng để công nhận một người bình thường trở thành một thầy tào thực thụ. Thầy tào có vai trò chủ trì các nghi lễ tâm linh trong đời sống của người dân tộc Tày, Nùng và có từ rất lâu đời. Tuy nhiên đây là một nghề rất “kén người”, chỉ được truyền trong dòng họ hoặc những ai có duyên mới có thể theo nghề.

Thầy tào trẻ tuổi Lãnh Sinh Trưởng (ngoài cùng bên phải) đang được thực hiện nghi lễ cấp sắc.
Thầy tào trẻ tuổi Lãnh Sinh Trưởng (ngoài cùng bên phải) đang được thực hiện nghi lễ cấp sắc.

Được trải nghiệm một lễ cấp sắc của dân tộc Tày tại xóm Nà Đỏm, xã Xuân Trường (huyện Bảo Lạc, Cao Bằng), chúng tôi mới cảm nhận được đầy đủ những nghi lễ mang đậm  bản sắc của người dân địa phương nơi đây. Người được cấp sắc là anh Lãnh Sinh Trưởng (27 tuổi). Đây là một điều đặc biệt vì những người hành nghề thầy Tào của các dân tộc Tày, Nùng thường là những người lớn tuổi, có và uy tín trong cộng đồng.

Để tổ chức buổi lễ cấp sắc, ông thầy chính (được coi là sư phụ) cấp sắc cho thầy tào trẻ phải đi xem ngày đẹp để tổ chức nghi lễ. Vật phẩm trong Lễ cắp sắc có gạo nếp, gạo tẻ, gà, lợn, rượu... Trong buổi lễ, ông thầy chính nhiều kinh nghiệm cùng một người làm phụ sẽ thực hiện các nghi lễ cấp sắc cho thầy tào trẻ.

Bố mẹ mặc trang phục màu đỏ cho thầy tào sau khi làm lễ tẩy rửa những điều không tốt.
Bố mẹ mặc trang phục màu đỏ cho thầy tào sau khi làm lễ tẩy rửa những điều không tốt.

Ngoài ra, còn có các bà làm bụt ngồi hành lễ ở gian giữa trong ngôi nhà, tay phải cầm chùm sóc nhạc, tay trái cầm quạt. Những điệu múa nàng chàu cũng được biểu diễn trong nghi lễ này. Những người múa nàng chàu tay phải cầm chùm sóc nhạc nhún nhảy theo nhịp chân bước, tay trái cầm quạt uốn quanh, di chuyển dần đều tiến hoặc lùi theo vòng tròn.

Một bàn thờ có vịt sống, gà sống được tế trong buổi lễ.
Một bàn thờ có vịt sống, gà sống được tế trong buổi lễ.

Trong nhà thầy tào được cấp sắc sẽ có 4 bàn thờ khác nhau. Bên tay trái ngay cửa vào có bàn thờ nhỏ được đặt sát tường dưới sàn, có 6 bát gạo thắp hương cùng những dòng chữ Nôm, đó là bàn thờ cho người được cấp sắc. Sau khi nghi lễ hoàn tất, những hình nhân có chữ nôm ghi họ tên sẽ được đốt đi. Lễ vật nơi bàn thờ gồm 6 chén rượu, 1 lồng gà đặt trên là 1 bó lúa nếp, 3 con gà đã được sơ chế, 1 con vịt sống đặt trong lồng được đậy bằng 1 bó lúa nếp và lá bưởi với quan niệm phải có vịt sống để dâng lên tổ tiên. Những bậc thang được làm bằng sống tàu lá chuối tượng trưng cho ngôi nhà của gia chủ, cùng những hình nhân được cắt bằng giấy tượng trưng cho chính người được cấp sắc chứa đựng linh hồn.

Bàn thờ tiếp theo là bàn thờ hành lễ. Bàn thờ được bố trí khá lạ mắt, phía trên được dán những tờ dấy vàng và đỏ, có ghi chữ nôm. Bàn thờ chia làm hai tầng khác nhau, đều có bát hương đựng gạo, có những bát hương đựng trứng gà. Trên bàn đặt những quyển sách cổ ghi chép những bài cúng của thầy tào. Dưới sàn là 1 con lợn được tế, cùng 2 con gà luộc chín, 2 bát hương, 5 chén rượu. Trên trần rải một dải lụa đỏ và xanh, một sợi chỉ đỏ kết nối từ bát hương chính của bàn thờ dọc qua lưng con lợn cho đến cuối đuôi.

Họ hàng đến dự lễ cấp sắc sẽ mang theo một bó lúa nếp kèm theo lời chúc tốt đẹp cho thầy tào trẻ
Họ hàng đến dự lễ cấp sắc sẽ mang theo một bó lúa nếp kèm theo lời chúc tốt đẹp cho thầy tào trẻ

Ngoài ra còn có bàn thờ ở giữa gian nhà là nơi dành cho các bà bụt và bàn thờ tổ tiên.

Trong khi nghi lễ diễn ra, họ hàng của người được cấp sắc sẽ đến chung vui với gia đình và đem theo một bó lúa nếp kèm theo một nhánh lá bưởi cùng những lời chúc tốt đẹp cho thầy tào trẻ được chính thức vào nghề. Sau đó, tất cả sẽ được treo lên sào sát mép tường nhà tạo thành một dàn lúa nếp đẹp mắt. Nghi lễ kết thúc, từ đây, thầy tào trẻ chính thức được công nhận cấp sắc để hành nghề, làm cầu nối trong đời sống văn hóa tâm linh cho bà con trong dòng họ, cộng đồng làng bản quê hương.

Thầy tào chính chủ trì buổi lễ và cũng là sư phụ của thầy tào trẻ Lãnh Sinh Trưởng.
Thầy tào chính chủ trì buổi lễ và cũng là sư phụ của thầy tào trẻ Lãnh Sinh Trưởng.
Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Hàng nghìn người đổ về thắp hương trước ngày diễn ra lễ giỗ Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực

Hàng nghìn người đổ về thắp hương trước ngày diễn ra lễ giỗ Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực

Dù chưa chính thức diễn ra lễ giỗ, nhưng hàng nghìn người đã đổ về thắp hương, nhân kỷ niệm 157 năm Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực hy sinh (1868 - 2025). Khoảng 3.000 người làm công quả đã dốc sức nấu tiệc chay phục vụ miễn phí cho bà con, du khách.
Tin nổi bật trang chủ
Tổng Bí thư Tô Lâm kiểm tra công tác khắc phục hậu quả bão, lụt tại tỉnh Thái Nguyên

Tổng Bí thư Tô Lâm kiểm tra công tác khắc phục hậu quả bão, lụt tại tỉnh Thái Nguyên

Chiều 16/10, tại Thái Nguyên, Tổng Bí thư Tô Lâm cùng Đoàn công tác của Trung ương đã đi kiểm tra tình hình khắc phục hậu quả cơn bão số 11; thăm hỏi hộ dân bị ảnh hưởng bởi bão, lụt và động viên các lực lượng Quân đội, Công an tham gia hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả cơn bão trên địa bàn.
Tổng Bí thư Tô Lâm kiểm tra công tác khắc phục hậu quả bão, lụt tại tỉnh Thái Nguyên

Tổng Bí thư Tô Lâm kiểm tra công tác khắc phục hậu quả bão, lụt tại tỉnh Thái Nguyên

Thời sự - PV - 3 giờ trước
Chiều 16/10, tại Thái Nguyên, Tổng Bí thư Tô Lâm cùng Đoàn công tác của Trung ương đã đi kiểm tra tình hình khắc phục hậu quả cơn bão số 11; thăm hỏi hộ dân bị ảnh hưởng bởi bão, lụt và động viên các lực lượng Quân đội, Công an tham gia hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả cơn bão trên địa bàn.
Thủ tướng Phạm Minh Chính dự khởi công trường học tại xã biên giới Tây Giang (Đà Nẵng)

Thủ tướng Phạm Minh Chính dự khởi công trường học tại xã biên giới Tây Giang (Đà Nẵng)

Thời sự - PV - 4 giờ trước
Chiều 16/10, Uỷ viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự lễ khởi công dự án xây dựng trường phổ thông nội trú, bán trú tiểu học và trung học cơ sở Tây Giang-xã miền núi biên giới phía Tây giáp Lào, cách trung tâm thành phố Đà Nẵng khoảng 120 km về phía Tây.
Quảng Trị: Mưa lớn gây ngập cục bộ, chia cắt nhiều thôn bản

Quảng Trị: Mưa lớn gây ngập cục bộ, chia cắt nhiều thôn bản

Xã hội - Khánh Ngân - 4 giờ trước
Do ảnh hưởng của mưa lớn kéo dài trong 24 giờ qua, nhiều khu vực miền núi của tỉnh Quảng Trị đã xảy ra tình trạng ngập lụt, chia cắt cục bộ nhiều thôn bản.
Gia Lai chi hơn 4,4 tỷ đồng hỗ trợ chủ tàu cá không đủ điều kiện khai thác thủy sản

Gia Lai chi hơn 4,4 tỷ đồng hỗ trợ chủ tàu cá không đủ điều kiện khai thác thủy sản

Xã hội - Ngọc Thu - 4 giờ trước
Ngày 16/10, UBND tỉnh Gia Lai có quyết định tạm ứng hơn 4,4 tỷ đồng để hỗ trợ ổn định đời sống đối với các chủ tàu cá không đủ điều kiện tham gia khai thác thủy sản trên địa bàn tỉnh.
Hàng nghìn người đổ về thắp hương trước ngày diễn ra lễ giỗ Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực

Hàng nghìn người đổ về thắp hương trước ngày diễn ra lễ giỗ Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực

Tìm trong di sản - Tào Đạt - 4 giờ trước
Dù chưa chính thức diễn ra lễ giỗ, nhưng hàng nghìn người đã đổ về thắp hương, nhân kỷ niệm 157 năm Anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực hy sinh (1868 - 2025). Khoảng 3.000 người làm công quả đã dốc sức nấu tiệc chay phục vụ miễn phí cho bà con, du khách.
Tuổi trẻ biên giới Gia Lai sẵn sàng lên đường nhập ngũ

Tuổi trẻ biên giới Gia Lai sẵn sàng lên đường nhập ngũ

Bảo vệ Tổ quốc là nghĩa vụ thiêng liêng và là quyền cao quý của công dân. Tiếp nối truyền thống yêu nước nồng nàn của dân tộc, tuổi trẻ vùng biên giới, vùng đồng bào DTTS tỉnh Gia Lai đã hăng hái viết đơn tình nguyện thực hiện nghĩa vụ thiêng liêng của tuổi trẻ với khát vọng xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Bắt nhóm bán vàng giả lừa đảo hàng chục cửa hàng trên cả nước

Bắt nhóm bán vàng giả lừa đảo hàng chục cửa hàng trên cả nước

Pháp luật - Quỳnh Trâm - 4 giờ trước
Phòng Cảnh sát Hình sự Công an tỉnh Ninh Bình vừa bắt giữ 6 đối tượng trong đường dây lừa đảo chiếm đoạt tài sản bằng thủ đoạn bán vàng giả cho các cửa hàng kinh doanh vàng trên địa bàn nhiều tỉnh, thành phố.
Quảng Ngãi: Tổ chức thu dọn gỗ, bảo đảm an toàn trên tuyến tỉnh lộ 676

Quảng Ngãi: Tổ chức thu dọn gỗ, bảo đảm an toàn trên tuyến tỉnh lộ 676

Bạn đọc - Ngọc Chí - 6 giờ trước
Sau khi Báo Dân tộc và Phát triển có bài phản ánh “Quảng Ngãi: Người dân sợ hãi với cảnh gỗ nằm chênh vênh trên sườn núi ở tuyến tỉnh lộ 676”, các đơn vị có liên quan đã tổ chức thu dọn gỗ nằm chênh vênh trên các sườn núi.
Ba danh thắng Ninh Bình vào Top điểm đến được yêu thích nhất thế giới

Ba danh thắng Ninh Bình vào Top điểm đến được yêu thích nhất thế giới

Du lịch - Quỳnh Trâm - 6 giờ trước
Ba danh thắng nổi tiếng của Ninh Bình gồm Quần thể danh thắng Tràng An, Tam Cốc - Bích Động và chùa Bái Đính vừa được nền tảng du lịch toàn cầu TripAdvisor vinh danh trong hệ thống Travellers’ Choice Awards 2025.
Đại biểu dự Đại hội Đảng bộ tỉnh Cà Mau ủng hộ đồng bào bị ảnh hưởng cơn bão số 10

Đại biểu dự Đại hội Đảng bộ tỉnh Cà Mau ủng hộ đồng bào bị ảnh hưởng cơn bão số 10

Thời sự - Tào Đạt - 7 giờ trước
450 đại biểu dự phiên trù bị Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Cà Mau đã quyên góp ủng hộ đồng bào các tỉnh bị thiệt hại do bão lũ.
Phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Đại hội đại biểu Đảng bộ TP. Hà Nội lần thứ XVIII

Phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Đại hội đại biểu Đảng bộ TP. Hà Nội lần thứ XVIII

Thời sự - PV - 8 giờ trước
Sáng 16/10, Tổng Bí thư Tô Lâm tới dự và phát biểu chỉ đạo tại phiên khai mạc Đại hội Đại biểu Đảng bộ TP. Hà Nội lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025-2030. Báo Dân tộc và Phát triển trân trọng giới thiệu toàn văn phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm.