Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nghi lễ cấp sắc cho thầy tào ở Cao Bằng

Văn Tiệp - 19:23, 28/02/2021

Lễ cấp sắc dành cho thầy tào bắt đầu mới vào nghề là một nghi lễ quan trọng để công nhận một người bình thường trở thành một thầy tào thực thụ. Thầy tào có vai trò chủ trì các nghi lễ tâm linh trong đời sống của người dân tộc Tày, Nùng và có từ rất lâu đời. Tuy nhiên đây là một nghề rất “kén người”, chỉ được truyền trong dòng họ hoặc những ai có duyên mới có thể theo nghề.

Thầy tào trẻ tuổi Lãnh Sinh Trưởng (ngoài cùng bên phải) đang được thực hiện nghi lễ cấp sắc.
Thầy tào trẻ tuổi Lãnh Sinh Trưởng (ngoài cùng bên phải) đang được thực hiện nghi lễ cấp sắc.

Được trải nghiệm một lễ cấp sắc của dân tộc Tày tại xóm Nà Đỏm, xã Xuân Trường (huyện Bảo Lạc, Cao Bằng), chúng tôi mới cảm nhận được đầy đủ những nghi lễ mang đậm  bản sắc của người dân địa phương nơi đây. Người được cấp sắc là anh Lãnh Sinh Trưởng (27 tuổi). Đây là một điều đặc biệt vì những người hành nghề thầy Tào của các dân tộc Tày, Nùng thường là những người lớn tuổi, có và uy tín trong cộng đồng.

Để tổ chức buổi lễ cấp sắc, ông thầy chính (được coi là sư phụ) cấp sắc cho thầy tào trẻ phải đi xem ngày đẹp để tổ chức nghi lễ. Vật phẩm trong Lễ cắp sắc có gạo nếp, gạo tẻ, gà, lợn, rượu... Trong buổi lễ, ông thầy chính nhiều kinh nghiệm cùng một người làm phụ sẽ thực hiện các nghi lễ cấp sắc cho thầy tào trẻ.

Bố mẹ mặc trang phục màu đỏ cho thầy tào sau khi làm lễ tẩy rửa những điều không tốt.
Bố mẹ mặc trang phục màu đỏ cho thầy tào sau khi làm lễ tẩy rửa những điều không tốt.

Ngoài ra, còn có các bà làm bụt ngồi hành lễ ở gian giữa trong ngôi nhà, tay phải cầm chùm sóc nhạc, tay trái cầm quạt. Những điệu múa nàng chàu cũng được biểu diễn trong nghi lễ này. Những người múa nàng chàu tay phải cầm chùm sóc nhạc nhún nhảy theo nhịp chân bước, tay trái cầm quạt uốn quanh, di chuyển dần đều tiến hoặc lùi theo vòng tròn.

Một bàn thờ có vịt sống, gà sống được tế trong buổi lễ.
Một bàn thờ có vịt sống, gà sống được tế trong buổi lễ.

Trong nhà thầy tào được cấp sắc sẽ có 4 bàn thờ khác nhau. Bên tay trái ngay cửa vào có bàn thờ nhỏ được đặt sát tường dưới sàn, có 6 bát gạo thắp hương cùng những dòng chữ Nôm, đó là bàn thờ cho người được cấp sắc. Sau khi nghi lễ hoàn tất, những hình nhân có chữ nôm ghi họ tên sẽ được đốt đi. Lễ vật nơi bàn thờ gồm 6 chén rượu, 1 lồng gà đặt trên là 1 bó lúa nếp, 3 con gà đã được sơ chế, 1 con vịt sống đặt trong lồng được đậy bằng 1 bó lúa nếp và lá bưởi với quan niệm phải có vịt sống để dâng lên tổ tiên. Những bậc thang được làm bằng sống tàu lá chuối tượng trưng cho ngôi nhà của gia chủ, cùng những hình nhân được cắt bằng giấy tượng trưng cho chính người được cấp sắc chứa đựng linh hồn.

Bàn thờ tiếp theo là bàn thờ hành lễ. Bàn thờ được bố trí khá lạ mắt, phía trên được dán những tờ dấy vàng và đỏ, có ghi chữ nôm. Bàn thờ chia làm hai tầng khác nhau, đều có bát hương đựng gạo, có những bát hương đựng trứng gà. Trên bàn đặt những quyển sách cổ ghi chép những bài cúng của thầy tào. Dưới sàn là 1 con lợn được tế, cùng 2 con gà luộc chín, 2 bát hương, 5 chén rượu. Trên trần rải một dải lụa đỏ và xanh, một sợi chỉ đỏ kết nối từ bát hương chính của bàn thờ dọc qua lưng con lợn cho đến cuối đuôi.

Họ hàng đến dự lễ cấp sắc sẽ mang theo một bó lúa nếp kèm theo lời chúc tốt đẹp cho thầy tào trẻ
Họ hàng đến dự lễ cấp sắc sẽ mang theo một bó lúa nếp kèm theo lời chúc tốt đẹp cho thầy tào trẻ

Ngoài ra còn có bàn thờ ở giữa gian nhà là nơi dành cho các bà bụt và bàn thờ tổ tiên.

Trong khi nghi lễ diễn ra, họ hàng của người được cấp sắc sẽ đến chung vui với gia đình và đem theo một bó lúa nếp kèm theo một nhánh lá bưởi cùng những lời chúc tốt đẹp cho thầy tào trẻ được chính thức vào nghề. Sau đó, tất cả sẽ được treo lên sào sát mép tường nhà tạo thành một dàn lúa nếp đẹp mắt. Nghi lễ kết thúc, từ đây, thầy tào trẻ chính thức được công nhận cấp sắc để hành nghề, làm cầu nối trong đời sống văn hóa tâm linh cho bà con trong dòng họ, cộng đồng làng bản quê hương.

Thầy tào chính chủ trì buổi lễ và cũng là sư phụ của thầy tào trẻ Lãnh Sinh Trưởng.
Thầy tào chính chủ trì buổi lễ và cũng là sư phụ của thầy tào trẻ Lãnh Sinh Trưởng.
Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Dân tộc Lào ở huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu là cộng đồng dân cư sinh sống chủ yếu ở ven các con suối, những nơi có nhiều nước, thuận lợi cho việc sản xuất nông nghiệp. Dân số không đông nhưng đời sống văn hóa tinh thần của người Lào có nhiều nét đặc sắc. Một trong những lễ hội tiêu biểu của người Lào là "Bun Vốc Nặm"- lễ hội té nước được tổ chức vào cuối mùa Xuân với mong ước, cầu mưa thuận, gió hòa một vụ mùa mới bội thu…
Tin nổi bật trang chủ
Bất ổn ... Quỹ bình ổn giá xăng dầu!

Bất ổn ... Quỹ bình ổn giá xăng dầu!

Thời sự - Sỹ Hào - 9 giờ trước
Quỹ bình ổn giá xăng dầu đang dư hàng nghìn tỷ đồng nhưng lại không sử dụng để điều tiết giá xăng dầu trên thị trường. Đặc biệt người dân ở nhiều địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi phải mua giá xăng dầu theo giá vùng 2, gánh thêm một khoản chi phí, khiến cho cuộc sống đã khó khăn lại càng khó khăn hơn.
Lễ hội

Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Sắc màu 54 - Hà Minh Hưng - 9 giờ trước
Dân tộc Lào ở huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu là cộng đồng dân cư sinh sống chủ yếu ở ven các con suối, những nơi có nhiều nước, thuận lợi cho việc sản xuất nông nghiệp. Dân số không đông nhưng đời sống văn hóa tinh thần của người Lào có nhiều nét đặc sắc. Một trong những lễ hội tiêu biểu của người Lào là "Bun Vốc Nặm"- lễ hội té nước được tổ chức vào cuối mùa Xuân với mong ước, cầu mưa thuận, gió hòa một vụ mùa mới bội thu…
Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Công tác Dân tộc - Thúy Hồng - 9 giờ trước
Sau gần 4 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: 2021 -2025 (Chương trình MTQG 1719), huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng đạt được nhiều kết quả quan trọng. Việc triển khai thực hiện hiệu quả các dự án của Chương trình đã giúp người dân được thụ hưởng các chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước kịp thời, qua đó, góp phần nâng cao đời sống của đồng bào các DTTS trên địa bàn huyện.
Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Công tác Dân tộc - Trọng Bảo - 9 giờ trước
Là huyện 30a của tỉnh Lào Cai, nhiều năm qua, huyện Si Ma Cai đã nhận được sự quan tâm đầu tư từ các chương trình, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hiện nay, huyện đang tập trung triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719). Để nâng cao chất lượng, hiệu quả nguồn vốn đầu tư từ các chương trình, huyện Si Ma Cai đặc biệt chú trọng công tác luân chuyển cán bộ, góp phần củng cố hệ thống chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo chỉ đạo, quản lý, giám sát nguồn vốn đầu tư.
Khâu Vai mùa hoa ban nở

Khâu Vai mùa hoa ban nở

Sắc màu 54 - Quỳnh Lưu - 9 giờ trước
Được triển khai trồng từ năm 2020 với hơn 300 cây hoa ban tím, hoa ban trắng; đến nay sau hơn 3 năm, cây hoa ban tại Mê cung đá, xã Khâu Vai, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang đã phát triển tốt và bắt đầu nở hoa.
Tin trong ngày - 28/3/2024

Tin trong ngày - 28/3/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 28/3, có những thông tin đáng chú ý sau: Bệnh lây từ động vật sang người gia tăng, khó khăn kiểm soát nguồn lây. Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện. Mưa đá xối xả, dày đặc ở Mù Cang Chải (Yên Bái). Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Du lịch - Doãn Đạt - 9 giờ trước
Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu) thu hút lượng khách du lịch đông đảo với mức tăng trưởng bình quân trên 20%/năm, doanh thu bình quân 15,5%/năm. Năm 2023, tổng lượt khách du lịch đạt 586.000 lượt, tổng thu từ khách du lịch đạt 2.088 tỷ đồng.
Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo dục - Tiêu Dao - 10 giờ trước
Dạy học tích hợp vẫn luôn là bài toán khó, nhất là đối với các trường ở vùng sâu, vùng xa vì điều kiện cơ sở vật chất, điều kiện chuyên môn và nhiều vấn đề liên quan khác.
Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Khởi nghiệp - T.Nhân-H.Trường - 10 giờ trước
Quảng Nam có 9 huyện miền núi là nơi sinh sống chủ yếu đồng bào DTTS. Khu vực này địa hình, thổ nhưõng, khí hậu...thường khó khăn, khắc nghiệt nên vấn đề sinh kế đối với người dân luôn là vấn đề quan tâm, trăn trở của các cấp chính quyền địa phương. Theo đó, khơi dậy ý chí thoát nghèo, hỗ trợ thúc đẩy xây dựng các mô hình khởi sự, khời nghiệp từ những sản vật của quê hương...là giải pháp đang được thực hiện và nhân rộng hiệu quả trong Nhân dân.
Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Thời sự - Sỹ Hào - Như Tâm - 10 giờ trước
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cùng một số tỉnh, thành vùng đồng bằng sông Cửu Long đang nghiên cứu xây dựng hệ thống thủy lợi dẫn nước ngọt từ sông Hậu, sông Đồng Nai về để giải bài toán thiếu nước ngọt trầm trọng trong mùa khô. Trước biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, ý tưởng đầu tư công trình để dẫn nước về cho vùng sông nước không còn là một nghịch lý “chở củi về rừng”.
Sóc Trăng: Bộ đội Biên phòng tổng kết chuyên án mua bán người ST1223

Sóc Trăng: Bộ đội Biên phòng tổng kết chuyên án mua bán người ST1223

Pháp luật - Văn Long - Minh Triết - 10 giờ trước
Sáng 28/3, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Sóc Trăng tổ chức Hội nghị tổng kết Chuyên án ST1223. Đại tá Trịnh Kim Khâm - Chỉ huy trưởng BĐBP tỉnh dự, chỉ đạo hội nghị; Đại tá Bùi Văn Bình - Phó chỉ huy trưởng Nghiệp vụ BĐBP tỉnh chủ trì hội nghị.