Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nâng cao chất lượng dạy học tiếng DTTS: Xác định vị trí việc làm cho giáo viên (Bài 2)

Cù Hương - Sỹ Hào - 11:03, 22/11/2023

Để nâng cao chất lượng dạt học tiếng DTTS theo Quyết định số 142/QĐ-TTg ngày 27/1/2022 của Thủ tướng Chính phủ, một trong những giải pháp được đưa ra là tăng cường mở mã ngành đào tạo giáo viên giảng dạy. Tuy nhiên, bài toán “đầu ra” cho giáo viên dạy tiếng DTTS rất khó giải bởi Nghị định số 82/2010/NĐ-CP ngày 15/7/2010 quy định việc dạy và học tiếng nói, chữ viết của DTTS trong các cơ sở giáo dục phổ thông và trung tâm giáo dục thường xuyên (NĐ 82) không quy định vị trí việc làm cho đội ngũ này.

Thầy trò Trường PTDTBT Tiểu học Sủng Cháng, huyện Yên Minh, tỉnh Hà Giang
Thầy trò Trường PTDTBT Tiểu học Sủng Cháng, huyện Yên Minh, tỉnh Hà Giang

Dạy tiếng DTTS chỉ được hưởng phụ cấp

Trong NĐ 82, Bộ Nội vụ được giao phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) và các Bộ, ngành liên quan xây dựng và ban hành định mức biên chế sự nghiệp giáo dục, chế độ chính sách đối với đội ngũ giáo viên (GV) dạy tiếng DTTS (Điều 11). Tuy nhiên, Nghị định lại không có quy định về vị trí việc làm của GV dạy tiếng DTTS mà chỉ quy định: “GV dạy tiếng DTTS được hưởng phụ cấp trách nhiệm công việc bằng 0,3 so với mức lương tối thiểu chung” (Khoản 1, Điều 9).

Chính sách đối với GV dạy tiếng DTTS tại các cơ sở giáo dục phổ thông và trung tâm giáo dục thường xuyên được duy trì từ năm 2010 cho đến nay. Gần đây nhất được quy định tại Thông tư số 32/2021/TT-BGDĐT ngày 22/11/2022 của Bộ GD&ĐT về hướng dẫn thực hiện một số điều Nghị định số 82/2010/NĐ-CP ngày 15/7/2010 của Chính phủ.

Trong Báo cáo số 1533/BC-UBDT ngày 11/11/2020 về kết quả rà soát chính sách, pháp luật liên quan đến vùng đồng bào DTTS và miền núi, Ủy ban Dân tộc (UBDT) cho biết, vì không có vị trí việc làm nên các địa phương không tuyển GV dạy tiếng DTTS. Các địa phương đều sử dụng vị trí việc làm của GV tiểu học nói chung để tuyển GV, sau đó lựa chọn GV là người DTTS để điều chuyển sang giảng dạy tiếng DTTS. Do đó, các GV dạy tiếng DTTS đều thuộc vị trí việc làm của GV tiểu học.

Do đó, một thực tế hiện nay là, chỉ tiêu tuyển dụng GV dạy tiếng DTTS ở nhiều địa phương còn hạn chế. Sinh viên ra trường cũng gặp không ít khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm đúng chuyên ngành.

Giờ học chính tả của thầy và trò ở Điểm trường Thèn Pả, xã Thượng Phùng, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang
Giờ học chính tả của thầy và trò ở Điểm trường Thèn Pả, xã Thượng Phùng, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang

Đồng bằng sông Cửu Long là khu vực triển khai dạy học tiếng DTTS sớm nhất trong cả nước, với chương trình tiếng Khmer được đưa vào từ năm học 2006 - 2007 ở trường tiểu học và THCS tại 10 tỉnh, thành (An Giang, Bạc liêu, Cà Mau, Hậu Giang, Kiên Giang, Sóc Trăng, Tây Ninh, Trà Vinh, Vĩnh Long, TP Cần Thơ). Đây cũng là khu vực duy nhất của cả nước hiện nay có cơ sở giáo dục đào tạo chính quy và cấp bằng chuẩn trình độ GV tiếng DTTS - là Trường ĐH Trà Vinh, với ngành Sư phạm Ngữ văn Khmer Nam Bộ. 

Trong điều kiện chưa quy định vị trí việc làm đối với GV tiếng DTTS, hơn nữa theo Chương trình giáo dục phổ thông mới, tiếng DTTS chỉ còn 2 tiết/tuần (trước đây 4 tiết/tuần) thì cơ hội để có việc làm tại các cơ sở giáo dục tại địa phương của sinh viên ngành Sư phạm Ngữ văn Khmer càng hẹp hơn.

Khó mở rộng đào tạo

Theo quy định tại NĐ 82, để thực hiện dạy học tiếng DTTS thì GV phải đạt trình độ chuẩn đào tạo của cấp học tương ứng, được đào tạo dạy tiếng DTTS tại các trường cao đẳng, đại học sư phạm, khoa sư phạm. Tuy nhiên, theo Báo cáo số 1533/BC-UBDT ngày 11/11/2020, UBDT cho rằng, vì không có quy định vị trí việc làm cho GV dạy tiếng DTTS, do đó việc đào tạo GV dạy tiếng DTTS rất khó khăn và hầu như không triển khai được.

Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến việc, đến thời điểm này, Bộ GD&ĐT mới chỉ cấp phép cho Trường Đại học Trà Vinh mở mã ngành đào tạo Sư phạm Ngữ văn Khmer Nam Bộ - là trường đại học duy nhất hiện nay đào tạo GV chính quy và cấp bằng chuẩn trình GV tiếng DTTS. Và hiện GV tiếng Khmer được đánh giá là cơ bản đạt trình độ chuẩn đào tạo về chuyên môn tiếng DTTS theo quy định.

Trong khi đó, theo thống kê, cả nước hiện có khoảng 1.026 GV tiếng DTTS (gần 90% số GV dạy cấp tiểu học), chiếm 0,2% tổng số GV các cấp học phổ thông. Đây là một rào cản rất lớn để thực hiện chương trình 8 thứ tiếng DTTS (Khmer, Chăm, Ê Đê, Mnông, Mông, Thái, Gia Rai, Ba Na) trong Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể. 

Theo ước tính của Bộ GD&ĐT, để triển khai chương trình tiếng DTTS mới, năm học 2024 - 2025 cần thêm khoảng gần 4.000 GV, đến năm học 2029 - 2030 là khoảng hơn 9.000 GV dạy 8 thứ tiếng.

Trường Đại học Trà Vinh hiện là cơ sở đào tạo nguồn cán bộ dân tộc quan trọng cho khu vực phía Nam và cả nước. (Trong ảnh: Khai giảng Lớp bồi dưỡng tiếng Khmer thực hiện theo Kết luận 39-KL/TW ngày 18/7/2022 của Bộ Chính trị về chủ trương bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý ở nước do Cục Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ – Ban Tổ chức Trung ương phối hợp với Trường ĐH Trà Vinh tổ chức diễn ra ngày 12/4/2023)
Trường Đại học Trà Vinh hiện là cơ sở đào tạo nguồn cán bộ dân tộc quan trọng cho khu vực phía Nam và cả nước. (Trong ảnh: Khai giảng Lớp bồi dưỡng tiếng Khmer thực hiện theo Kết luận 39-KL/TW ngày 18/7/2022 của Bộ Chính trị về chủ trương bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý ở nước do Cục Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ – Ban Tổ chức Trung ương phối hợp với Trường ĐH Trà Vinh tổ chức diễn ra ngày 12/4/2023)

Tại Hội nghị triển khai Quyết định số 142/QĐ-TTg ngày 27/1/2022 về phê duyệt Chương trình “Nâng cao chất lượng dạy học các môn tiếng DTTS trong chương trình giáo dục phổ thông giai đoạn 2021 – 2030”, đại diện một số trường đại học tham dự hội nghị kiến nghị cần linh hoạt trong việc cho phép các trường mở mã ngành đào tạo GV giảng dạy tiếng DTTS. Cùng với đó, để nhanh chóng có được nguồn GV có trình độ đại học dạy tiếng DTTS có thể sử dụng phương pháp đào tạo liên thông hoặc đào tạo bằng đại học thứ hai. Các trường cũng kiến nghị nên mở rộng hơn phương thức đào tạo và đối tượng được đào tạo tiếng DTTS, vì nhu cầu học tiếng DTTS ở các vùng có đông đồng bào DTTS và miền núi không chỉ dừng lại ở GV, học sinh, sinh viên.

Thực trạng đội ngũ GV dạy tiếng DTTS cũng đã được là rõ trong Báo cáo của Đoàn giám sát về “Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông” trình bày tại Phiên họp thứ 25 - Ủy ban Thường vụ Quốc hội ngày 14/8/2023. Tại phiên họp này, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Y Thanh Hà Niê Kđăm cho rằng, cần phân tích, đánh giá bổ sung về chế độ, chính sách đối với GV dạy tiếng DTTS hiện còn nhiều vấn đề bất cập khi thiếu hụt nguồn nhân lực, ít có GV đạt chuẩn, chưa có trong biên chế, vị trí việc làm, thậm chí có GV được phân công dạy học sinh DTTS nhưng không phải dân tộc đó nên có khó khăn trong việc hiểu và hướng dẫn cho các em, nhất là khối tiểu học. 

Thông tư số 32/2021/TT-BGDĐT ngày 22/11/2022 của Bộ GD&ĐT về hướng dẫn thực hiện một số điều NĐ 82 quy định, GV dạy tiếng DTTS được đào tạo ngành, chuyên ngành sư phạm về tiếng DTTS tại các cơ sở giáo dục đại học. Cơ sở giáo dục đại học được giao nhiệm vụ đào tạo GV chuẩn bị đầy đủ các điều kiện mở ngành đào tạo GV dạy tiếng DTTS đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Việc bồi dưỡng GV dạy học tiếng DTTS thực hiện theo hướng dẫn của Bộ GD&ĐT.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Khánh Hòa: Dành nhiều sự quan tâm chăm lo giáo dục miền núi

Khánh Hòa: Dành nhiều sự quan tâm chăm lo giáo dục miền núi

Những năm qua, tỉnh Khánh Hoà dành nhiều sự quan tâm cho giáo dục miền núi, đầu tư cơ sở hạ tầng, hỗ trợ học sinh có điều kiện ăn ở ổn định. Ngoài các chính sách theo quy định của Chính phủ, tỉnh Khánh Hòa thực hiện hỗ trợ chi phí từ khi học mẫu giáo đến tốt nghiệp đại học; hỗ trợ gạo, miễn, giảm học phí…; tặng quà, học bổng từ các tổ chức chính trị xã hội, cá nhân trong và ngoài tỉnh dành cho học sinh, sinh viên DTTS.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.