Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Tuyên truyền pháp luật bằng tiếng DTTS: Ưu tiên sử dụng đội ngũ tuyên truyền viên người DTTS và người biết tiếng DTTS (Bài 2)

Khánh Thư - 07:25, 02/11/2022

Giai đoạn 2021 – 2030, các chính sách đã chuyển sang đầu tư phát triển để phát huy nguồn lực nội tại của vùng đồng bào DTTS và miền núi, phù hơp với quá trình hội nhập. Để nắm bắt được chính sách, người dân có nhu cầu được phổ biến từ đội ngũ tuyên truyền viên người DTTS, hoặc biết tiếng DTTS.

Tỷ lệ nhận thức đúng về xác định độ tuổi trẻ em tại các địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi còn khá thấp. (Ảnh chụp tại Làng le, xã Mo Rai, huyện Sa Thầy, Kon Tum)
Tỷ lệ nhận thức đúng về xác định độ tuổi trẻ em tại các địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi còn khá thấp. (Ảnh chụp tại Làng le, xã Mo Rai, huyện Sa Thầy, Kon Tum)

Nhu cầu lớn

Tháng 8/2020, một báo cáo được Bộ Tư pháp phối hợp cùng Chương trình phát triển Liên Hợp quốc (UNDP) công bố cho thấy, tỷ lệ nhận thức một số vấn đề pháp luật liên quan đến các quyền cơ bản của người DTTS còn khá hạn chế. Mặc dù chỉ khảo sát trong phạm vi không quá rộng (tại 6 tỉnh: Hà Giang, Hòa Bình, Thanh Hóa, Đăk Nông, Kiên Giang, Đồng Tháp), nhưng báo cáo đã chỉ ra “lỗ hổng” trong nhận thức về chính sách, pháp luật của một bộ phận người dân là đồng bào DTTS.

Báo cáo này dẫn ví dụ, về vấn đề xác định tuổi trẻ em, tỷ lệ nhận thức đúng tại các địa phương khảo sát chỉ đạt tỷ lệ khá khiêm tốn. Trong đó, Hà Giang chỉ đạt 18,4%, Hòa Bình đạt 21,2% tại Hòa Bình, Thanh Hóa đạt 38,5%, Đăk Nông đạt 22,8%, Kiên Giang đạt 24% và Đồng Tháp là 16,7%. Việc nhận thức không đúng độ tuổi trẻ em sẽ dẫn tới những hệ lụy nghiêm trọng trong thực thi Luật Trẻ em và các quy định liên quan; đặc biệt đây có thể là nguồn cơn khiến tảo hôn vẫn là vấn nạn dai dăng ở vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Qua khảo sát, Bộ Tư pháp và UNDP đánh giá, nhu cầu cần truyền thông, PBGDPL của đồng bào DTTS số là rất lớn. Trong đó, người dân có nhu cầu tìm hiểu chính sách, pháp luật liên quan đến 06 nhóm lĩnh vực, bao gồm: hỗ trợ, ưu đãi hộ nghèo; ưu đãi về y tế; chính sách về giáo dục; bình đẳng nam, nữ; hỗ trợ nạn nhân bạo lực gia đình và trợ giúp pháp lý. Để nắm bắt được các lĩnh vực pháp luật này, người dân có nhu cầu được phổ biến từ đội ngũ tuyên truyền viên người DTTS, hoặc biết tiếng DTTS.

Bộ đội Biên phòng học tiếng đồng bào để “Nghe được dân nói, nói cho dân hiểu, làm cho dân tin”. (Ảnh: Lê Hiếu)
Bộ đội Biên phòng học tiếng đồng bào để “Nghe được dân nói, nói cho dân hiểu, làm cho dân tin”. (Ảnh: Lê Hiếu)

Như đã phản ánh ở kỳ báo trước, việc sử dụng đội ngũ tuyên truyền viên pháp luật là người DTTS, hoặc biết tiếng DTTS mang lại hiệu quả cao trong PBGDPL. Nhưng theo đánh giá của Bộ Tư pháp, đội ngũ tuyên truyền viên pháp luật biết ngôn ngữ DTTS, nhất là đội ngũ có kỹ năng, nghiệp vụ, hiểu biết về văn hóa, tập quán sinh hoạt của đồng bào DTTS còn hạn chế.

Trong khi đó, đội ngũ cán bộ công chức cấp xã là người DTTS hiện vẫn còn thiếu về lượng, chất lượng lại chưa đồng đều. Báo cáo số 732/BC-UBDT ngày 10/6/2021 của Ủy ban Dân tộc về tổng kết Chiến lược công tác dân tộc đến năm 2020 theo Quyết định số 449/QĐ-TTg ngày 12/03/2013 cho thấy, hiện cả nước có 68.781 biên chế là người DTTS, chiếm 11,68% tổng số biên chế cả nước. Cũng theo báo cáo này, trong 10 năm qua có 22.229 lượt người được đào tạo, bồi dưỡng kiến thức quản lý nhà nước và 10.516 lượt người được đào tạo, bồi dưỡng kiến thức về tin học văn phòng…

Ngày 20/6/2020, Ban Bí thư đã ban hành Kết luận số 80-KL/TW về việc tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 9/12/2003 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác PBGDPL, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, Nhân dân. Trong Kết luận, Ban Bí thư tiếp tục yêu cầu đổi mới cơ chế quản lý, sử dụng kinh phí, ưu tiên bố trí nguồn lực cho các nhóm đối tượng đặc thù yếu thế, đồng bào DTTS, người dân ở vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.

Kế hoạch triển khai thực hiện Kết luận số 80-KL/TW đã được Thủ tướng Chính phủ ký ban hành tại Quyết định số 1521/QĐ-TTg ngày 06/10/2020. Theo đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu, trong thời gian tới, các bộ, ngành, địa phương cần đẩy mạnh thực hiện các hình thức PBGDPL bằng tiếng DTTS; ưu tiên nguồn lực PBGDPL cho các nhóm đối tượng đặc thù, yếu thế, DTTS gắn việc thực hiện công tác PBGDPL với việc thực hiện Nghị quyết số 88/2019/QH14 ngày 18/11/2019 của Quốc hội phê duyệt Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 và các chương trình, đề án liên quan.

Xây dựng chính sách đặc thù 

Sau 5 năm thực hiện Đề án “Đẩy mạnh công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và tuyên truyền, vận động đồng bào vùng DTTS và miền núi giai đoạn 2017 - 2021” theo Quyết định số 1163/QĐ-TTg ngày 8/8/2017 của Thủ tướng Chính phủ (gọi tắt là Đề án 1163), nhiều địa phương đã chú trọng “gia cố” đội ngũ tuyên truyền viên pháp luật là người DTTS, hoặc biết tiếng DTTS. Đơn cử như huyện Cát Tiên (Lâm Đồng), toàn huyện hiện có 124 tuyên truyền viên pháp luật cấp xã, đa phần đều biết tiếng DTTS. Ngoài ra, tại 59 thôn, buôn, tổ dân phố của huyện đều có tổ hoà giải với 365 hoà giải viên, trong đó có 68 người DTTS.

Thực hiện Đề án 1163, nhiều địa phương, đơn vị đã có những mô hình sáng tạo, hiệu quả. (Trong ảnh: Chiến sĩ Đồn Biên phòng Mo Rai, huyện Sa Thầy, tỉnh kon Tum với mô hình “Tiếng loa biên phòng” - Ảnh: L.T.S)
Thực hiện Đề án 1163, nhiều địa phương, đơn vị đã có những mô hình sáng tạo, hiệu quả. (Trong ảnh: Chiến sĩ Đồn Biên phòng Mo Rai, huyện Sa Thầy, tỉnh kon Tum với mô hình “Tiếng loa biên phòng” - Ảnh: L.T.S)

Trong Quyết định số 1521/QĐ-TTg ngày 06/10/2020, Thủ tướng Chính phủ giao Ủy ban Dân tộc chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, đoàn thể Trung ương và địa phương tăng cường PBGDPL cho đồng bào DTTS; tham mưu, thực hiện chính sách ưu tiên sử dụng người biết tiếng DTTS, Người có uy tín trong cộng đồng dân cư, già làng, trưởng bản, chức sắc, chức việc trong các tôn giáo ở vùng đồng bào DTTS và miền núi tham gia công tác PBGDPL.

Điều này là hết sức cần thiết, bởi giai đoạn 2021 – 2025, các địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi đồng thời triển khai 3 chương trình mục tiêu quốc gia (nông thôn mới, giảm nghèo và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi). So với giai đoạn trước thì chương trình nông thôn mới và chương trình giảm nghèo có những cơ chế hoàn toàn khác, cần được tuyên truyền để người dân nắm bắt để chủ động tham gia.

Với riêng Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi thì đây là lần đầu tiên thực hiện, nên sẽ không khỏi bỡ ngỡ, ngay cả với đội ngũ cán bộ cấp xã. Chính vì vậy, ngày 28/7/2022, Ủy ban Dân tộc đã ban hành Quyết định số 495/QĐ-UBDT phê duyệt Kế hoạch truyền thông về Chương trình này. Một trong những giải pháp được đặt ra trong kế hoạch truyền thông là xây dựng, phát triển, bồi dưỡng mạng lưới cán bộ tuyên truyền viên, báo cáo viên, đội ngũ Người có uy tín, già làng, trưởng thôn, bản nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền thực hiện Đề án tổng thể và Chương trình mục tiêu bằng nhiều loại hình phong phú.

Để giải pháp này thực thi hiệu quả trong thực tiễn, việc bố trí nguồn lực cho công tác PBGDPL cần phải được các bộ ngành, địa phương chú trọng. Bởi theo đánh giá của Bộ Tư pháp, nguồn lực phục vụ cho tổ chức triển khai thực hiện các chương trình, đề án, dự án liên quan đến PBGDPL cho đồng bào DTTS còn khiêm tốn; một số địa phương, nhất là cấp cơ sở chưa bố trí kinh phí cho công tác này.

Theo đề xuất của Bộ Tư pháp, để đẩy mạnh công tác PBGDPL thì cần sớm xây dựng, ban hành chính sách đặc thù hỗ trợ các báo cáo viên pháp luật, tuyên truyền viên pháp luật là người DTTS, hoặc biết tiếng DTTS, Câu lạc bộ sinh viên tình nguyện là người DTTS tham gia công tác PBGDPL; xây dựng, hỗ trợ các báo viết bằng ngôn ngữ các DTTS để PBDGPL… Đây là những hoạt động đảm bảo người dân dễ tiếp cận, thu hút được sự quan tâm của đông đảo người dân, dễ hiểu, dễ nhớ, vận dụng sáng tạo, lồng ghép việc PBGDPL phù hợp với bản sắc văn hoá, tập quán của từng dân tộc, vùng miền.

Theo Báo cáo số 975/BC-UBDT ngày 21/6/2022 của Ủy ban Dân tộc về tổng kết 5 năm thực hiện Đề án “Đẩy mạnh công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và tuyên truyền, vận động đồng bào vùng DTTS và miền núi giai đoạn 2017 - 2021” theo Quyết định số 1163/QĐ-TTg ngày 8/8/2017 của Thủ tướng Chính phủ, giai đoạn 2017 – 2021, tại 37/51 địa phương vùng DTTS và miền núi đã tổ chức được 348.016 hội nghị, lớp tập huấn PBGDPL cho khoảng 9.846.083 lượt người tham dự; tổ chức 17 hội thảo cho khoảng 1.530 lượt người tham dự để trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm TTPBGDPL; tổ chức 931 hội thi, cuộc thi tìm hiểu pháp luật cho hơn 305.956 lượt người tham dự… Ở các địa phương cũng đã xây dựng, nhân rộng 188 mô hình điểm ở các xã, thôn, bản về PBGDPL và tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Đồn Biên phòng Ia Pnôn (Gia Lai): Giữ vững một dải biên cương

Đồn Biên phòng Ia Pnôn (Gia Lai): Giữ vững một dải biên cương

Trên dải đất biên cương phía Tây tỉnh Gia Lai, bên núi Chư Pông hùng vĩ, Đồn Biên phòng Ia Pnôn như tấm lá chắn vững chãi của Tổ quốc, với hành trình hơn nửa thế kỷ (1975 - 2025) vượt lên muôn vàn gian khó, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, xây dựng vững vàng thế trận lòng dân, trở thành điểm tựa vững chắc cho sự ổn định an ninh chính trị và phát triển kinh tế - xã hội của vùng biên cương.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.