Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Nà Hỳ, những điều không dễ hình dung

Trương Hữu Thiêm - 08:46, 14/12/2022

Như mối duyên “trời định”, một ngày đầu tháng 12/2022, chúng tôi trở lại xã Nà Hỳ, huyện Nậm Pồ, tỉnh Điện Biên. Cảnh cũ vẫn đây nhưng người xưa đâu chẳng thấy. Trong khi chờ được làm việc với Ban Chỉ huy Đồn Biên phòng Nà Hỳ (Bộ Chỉ huy Biên phòng Điện Biên), chúng tôi lang thang ở trung tâm xã biên giới Nà Hỳ, để có thể cảm nhận phần nào những đổi thay trên vùng đất biên thùy này. Mỗi bước chân nghe lòng dội lên những kỷ niệm quá khứ thật khó cắt nghĩa và cũng không dễ gọi tên...


Gần dân để lắng nghe, thấu hiểu và giúp đỡ - Đó là phương châm hành động của Đội Vận động quần chúng Đồn Biên phòng Nà Hỳ
Gần dân để lắng nghe, thấu hiểu và giúp đỡ - Đó là phương châm hành động của Đội Vận động quần chúng Đồn Biên phòng Nà Hỳ

Thời gian như bóng câu qua cửa, mới đó mà đã hơn hai thập niên rồi. Dạo ấy là tết Tân Tỵ (2001), lần đầu tiên tôi cùng mấy phóng viên trẻ tới đây, lúc Nà Hỳ vừa chia tách từ xã Chà Cang (thời điểm ấy xã Chà Cang thuộc huyện Mường Nhé) được hơn một năm. Cũng cần nhắc lại một chút để bạn đọc bây giờ dễ hình dung, dễ chia sẻ hơn, cả về những khó khăn cũng như thành công của Nà Hỳ hôm nay. Vốn là vùng “đất nóng” phía Tây huyện Mường Lay (nay là huyện Mường Chà), xã Nà Hỳ khi đó chạy dài 67km dọc biên giới Việt - Lào, qua 4 cột mốc: B1, B2, B3 và B4; thuộc địa bàn quản lý của Đồn Biên phòng phiên hiệu 413 Nà Hỳ, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Lai Châu (cũ). 

Bên kia, song song với Nà Hỳ, là phân khu 10 (Mường Mày) và phân khu 11 (Xăm Phăn), thuộc tỉnh Phoong Sa Ly, nước Cộng hòa dân chủ Nhân dân Lào. Hôm chúng tôi tới thăm Đồn Biên phòng Nà Hỳ, trong hội trường của đồn, trên bàn thờ, cành đào Tết được các chiến sỹ đội trinh sát, thay nhau leo dốc 2 ngày mang về từ địa bàn giáp biên, giờ đã rụng gần hết lá. Bánh kẹo Tết đã hết, chè thuốc cũng không còn, duy chỉ nỗi niềm chờ mong những lá thư xuân của hậu phương, là vẫn nguyên vẹn trong tâm tư những người lính theo đúng nghĩa đen là đang “trấn ải lưu đồn”.

Thời điểm ấy xã Nà Hỳ, có diện tích gần bằng hai phần ba tỉnh Bắc Ninh, hầu hết là đồi núi dốc, ba mặt Đông - Tây - Nam giáp Lào, phía Bắc giáp xã nội địa Chà Cang. Nhưng nay, sau mấy cuộc chia tách diễn ra trong hơn hai thập kỷ, theo Báo cáo Vận động quần chúng tháng 11/2022, Đồn Biên phòng Nà Hỳ được giao nhiệm vụ quản lý, bảo vệ đoạn biên giới gần 15km gồm 4 cột mốc (từ mốc 61 đến mốc 64), tiếp giáp với huyện Mường Mày, tỉnh Phong Sa Lỳ (nước bạn Lào). 

Đại úy Vũ Bằng Tường, Phó Đồn trưởng Đồn biên phòng Nà Hỳ nói: So với 67km đường biên trước đây, thì 15km bây giờ quả là con số rất nhỏ. Địa bàn xã Nà Hỳ gồm 9 bản, 1.133 hộ dân, 5.119 khẩu, với 8 dân tộc anh em sinh sống gồm (Mông, Thái, Dao, Kinh, Mường, Khơ Mú, Kháng, Tày). 

Tình hình chủ quyền, an ninh biên giới được giữ vững; chưa phát hiện các dấu hiệu vi phạm chủ quyền. Nhân dân hai bên biên giới Việt Nam - Lào chấp hành và thực hiện nghiêm hiệp định, quy chế biên giới, có ý thức trách nhiệm bảo vệ đường biên mốc giới và giữ gìn an ninh chính trị - trật tự an toàn xã hội ở khu vực biên giới.

Hưởng ứng chủ trương “Ngày thứ Bảy tình nguyện” do Huyện ủy Nậm Pồ phát động, cán bộ chiến sĩ Đồn Biên phòng Nà Hỳ tham gia làm các tuyến giao thông liên bản trên biên giới
Hưởng ứng chủ trương “Ngày thứ Bảy tình nguyện” do Huyện ủy Nậm Pồ phát động, cán bộ chiến sĩ Đồn Biên phòng Nà Hỳ tham gia làm các tuyến giao thông liên bản trên biên giới

Thiếu tá Chu Quang Hiển, Chính trị viên phó Đồn Biên phòng Nà Hỳ cho biết: Do những khó khăn, hạn chế đặc thù của địa bàn biên giới, tại thời điểm này xã Nà Hỳ tỷ lệ hộ nghèo còn cao, sản xuất nông nghiệp vẫn mang tính tự cung, tự cấp. Tình hình chủ quyền, an ninh biên giới được giữ vững; Nhân dân hai bên biên giới Việt Nam - Lào chấp hành và thực hiện nghiêm hiệp định, quy chế biên giới, có ý thức trách nhiệm bảo vệ đường biên mốc giới. Tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tiềm ẩn những diễn biến phức tạp. Đơn vị chủ động phối hợp với cấp ủy, chính quyền xã triển khai tốt công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân tham gia quản lý, bảo vệ biên giới, giữ gìn an ninh trật tự địa bàn, phát triển kinh tế - xã hội địa phương, xây dựng khu vực biên giới ổn định.

Để có những thông tin phong phú hơn về Nà Hỳ, chúng tôi liên hệ làm việc với UBND xã và được “xếp lịch” ngay buổi chiều hôm đó. Tiếp chúng tôi là ông Lò Văn Khan, Phó Bí thư Đảng ủy xã Nà Hỳ. Ông Khan người dân tộc Khơ Mú, nguyên là Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Nà Hỳ mấy khóa trước, công tác ở Nà Hỳ đã hơn 20 năm. Vợ ông, bà Lý Thị Rơi, cũng là công chức tư pháp mẫn cán của xã Nà Hỳ. 

Trong căn phòng xây với diện tích hơn chục mét vuông, Phó Bí thư Đảng ủy xã Lò Văn Khan cho biết những năm qua, được sự quan tâm của các cấp các ngành, xã được đầu tư khá nhiều để phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội, nhờ vậy mà đời sống vật chất của Nhân dân các dân tộc đã và đang được nâng lên. Thêm vào đó, các đơn vị quân đội đóng chân trên địa bàn chính là “điểm tựa” cho xã trong nhiều lĩnh vực, nhất là về mặt giữ gìn an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội.

Tuy nhiên, điều mà Phó bí thư Đảng ủy Lò Văn Khan nói riêng và tập thể lãnh đạo xã nói chung trăn trở trong nhiều năm qua, như người ta thường nói đó là “điểm xuất phát” thấp, mặt bằng dân trí không đồng đều, không ít người dân còn nặng tư tưởng trông chờ sự giúp đỡ vật chất của cấp trên hoặc của các tổ chức nhân đạo, từ thiện trong và ngoài nước... Nếu chương trình nước sạch nông thôn được xem là rất hiệu quả, thì ngược lại, vấn đề giáo dục - đào tạo, điện thắp sáng, giao thông thôn bản... nhiều nơi còn rất khó khăn. Báo cáo của chính quyền xã cho biết hiện thời một số thôn bản vẫn chưa có điện lưới quốc gia.

Một trong những nguyên nhân khiến Nà Hỳ chưa thể có những đột phá trong phát triển kinh tế, đó là việc nông dân thiếu ruộng canh tác. Điển hình là bản Lai Khoang của đồng bào Mông, chỉ một số hộ có ít ruộng ở khe suối, làm nương thì bị sâu bọ, thiên tai mất mùa nên đời sống rất khó khăn. Mặc dù theo giải thích của Phó Bí thư Đảng ủy Lò Văn Khan, thì Nà Hỳ nguyên thể tiếng Thái là Na Hý, tức ruộng dài; đồng đất ở đây phì nhiêu, làm mỗi năm một vụ lúa, không cần phân bón mà lúa vẫn tốt...

 Cũng do đời sống kinh tế khó khăn nên một số hộ nghe lời bọn xấu tin vào những điều tuyên truyền nhảm nhí. Đó là việc đem niềm tin gửi vào chỗ vu vơ, rồi chờ cho chúng hóa thành nhà cao cửa rộng, thành trâu béo bò to, thành lúa nhiều ngô lắm, thành áo hoa quần mới... như những lời đồn thổi hết sức ngây thơ, nhảm nhí(!).

Con đường khang trang nhất, nhộn nhịp nhất tại trung tâm xã biên giới Nà Hỳ, huyện Nậm Pồ
Con đường khang trang nhất, nhộn nhịp nhất tại trung tâm xã biên giới Nà Hỳ, huyện Nậm Pồ

Để hoàn thành tốt hơn nữa nhiệm vụ lãnh đạo Nhân dân trên con đường xóa đói giảm nghèo, chính quyền xã Nà Hỳ cũng thẳng thắn chỉ ra những nguyên nhân tồn tại; đó là công tác quản lý Nhà nước chỉ đạo điều hành còn có những hạn chế, bất cập, đặc biệt là công tác quản lý về lĩnh vực đất đai, quản lý rừng, môi trường. Mặt khác, chế độ chấp hành báo cáo, việc tổ chức triển khai thực hiện các ý kiến chỉ đạo của cấp trên có lúc chưa thật nghiêm túc và chưa kịp thời; chất lượng đội ngũ cán bộ còn nhiều bất cập, không đồng đều. Hiệu quả cải cách hành chính còn thấp. Thực hiện nhiệm vụ, chất lượng tham mưu chưa cao, nhất là trong công việc phối hợp tham mưu, đề xuất và tổ chức biện pháp thực hiện. Việc chỉ đạo giải quyết vấn đề tuyên truyền đạo trái pháp luật, di dịch cư tự do, buôn bán vận chuyển ma túy... có lúc chưa kiên quyết và chưa đạt hiệu quả như mong muốn.

... Chúng tôi chia tay Nà Hỳ trong một chiều mưa trắng trời biên giới. Cả khu chợ trung tâm sũng nước, nhưng mùi phở chiều đặc trưng Nà Hỳ thì vẫn lan tỏa hấp dẫn khắp không gian. Đoạn đường từ trung tâm xã Nà Hỳ ra lối rẽ “Cây số 45” (quốc lộ 4H) chưa đầy 30km, mà có tới 4 điểm sạt trượt, do những trận mưa trái mùa là “thủ phạm”. Xe chúng tôi phải “bò” kịch liệt trong gần hai giờ đồng hồ mới trút được tiếng thờ phào. 

Thật hú vía! Lại nhớ những lời đùa vui rất hồn nhiên, lạc quan của các chàng “Ngự lâm quân” ở Đồn Biên phòng Nà Hỳ, lúc chia tay sáng nay: “Nhà báo các anh cả đời mới đến đây vài lần còn chúng em đi lại suốt ngày. Mà cũng phải thế này thì khách xa tới mới thông cảm với Nà Hỳ, mới thấy hết một Nà Hỳ đang vượt lên khó khăn, vượt lên trở ngại, vượt lên những điều mà ai không tới Nà Hỳ thì nhất định không thể hình dung ra”...



Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.