Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Lễ cúng bến nước - Nét đẹp văn hóa của đồng bào các dân tộc ở Tây Nguyên

Thúy Hồng - 18:45, 14/02/2025

Lễ cúng bến nước (hay giọt nước) là văn hóa truyền thống lâu đời của đồng bào các dân tộc ở Tây Nguyên và cũng là một trong những nét đẹp văn hóa còn lưu giữ của đồng bào DTTS tại Tây Nguyên. Đồng bào các dân tộc Gia Rai, Xơ Đăng, Ê Đê, Tà Ôi, Cơ Tu, Raglay, Ba Na… cho rằng các vị thần linh đều có tình cảm như con người, cũng vui buồn, giận hờn, biết ghét, biết yêu thương… Cúng thần nhiều lễ vật với tấm lòng thành thì sẽ nhận lại sự giúp đỡ, che chở, ủng hộ, bênh vực tương ứng của các vị thần.

Đồng bào các dân tộc Gia Rai, Xơ Đăng, Ê Đê, Tà Ôi, Cơ Tu, Raglai, Ba Na cùng nhau tổ chức lễ cúng giọt nước
Đồng bào các dân tộc Gia Rai, Xơ Đăng, Ê Đê, Tà Ôi, Cơ Tu, Raglay, Ba Na cùng nhau tổ chức Lễ cúng giọt nước tại Làng Văn hóa Du lịch các dân tộc Việt Nam

Lễ cúng bến nước hay cúng giọt nước, hay Tết bến nước, là một trong những nghi lễ quan trọng bậc nhất đối với đồng bào Gia Rai nói riêng và đồng bào các dân tộc sinh sống trên dải đất Tây Nguyên nói chung. Lễ cúng bến nước được tổ chức mỗi năm 1 lần, nhưng có thể vài năm mới tổ chức 1 lần, tùy theo điều kiện kinh tế của chủ bến nước, buôn làng.

Đồng bào các dân tộc di chuyển xuống bến nước làng dân tộc Gia Rai để thực hiện nghi lễ cúng
Đồng bào các dân tộc di chuyển xuống bến nước làng dân tộc Gia Rai để thực hiện nghi lễ cúng

Sau khi mùa màng kết thúc, chuẩn bị bước vào vụ trồng trọt mới, các buôn làng tổ chức lễ cúng thần nước, vị thần linh thiêng miền đất Tây Nguyên, cầu cho dân làng được khỏe mạnh, ấm no, hạnh phúc và cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt.

Đồng bào các dân tộc Tây Nguyên có mặt tại bến nước tham dự Lễ cúng
Đồng bào các dân tộc Tây Nguyên có mặt tại bến nước tham dự Lễ cúng

Theo quan niệm của đồng bào Gia Rai, Yang Ia (Thần nước) là vị thần cung cấp nguồn nước mát lành, sức khỏe và bình an cho dân làng. Đồng bào tin rằng ở mỗi khúc sông có một vị thần cai quản. Những vị thần cai quản sông nước được người Gia Rai gọi chung là Yang Ia. Cầu Yang Ia ban nguồn nước dồi dào để phục vụ canh tác, sản xuất mùa vụ bội thu, dân làng được ấm no, khỏe mạnh. Xin Yang đừng trách phạt, gây họa cho dân làng khi dân làng thực hiện việc dọn dẹp, vô tình động đến nơi cư ngụ của Yang Ia.

Lễ cúng bến nước được tổ chức mỗi năm một lần, nhưng có thể vài năm mới tổ chức một lần tùy theo điều kiện kinh tế của chủ bến nước, buôn làng
Lễ cúng bến nước được tổ chức mỗi năm 1 lần, nhưng có thể vài năm mới tổ chức 1 lần tùy theo điều kiện kinh tế của chủ bến nước, buôn làng

Nằm trong hoạt động tháng 2 “Sắc Xuân trên mọi miền Tổ quốc”, nhóm đồng bào các dân tộc ở Tây Nguyên đang hoạt động hằng ngày tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) đã cùng nhau tổ chức tái hiện Lễ cúng bến nước do nhóm đồng bào dân tộc Gia Rai đại diện thực hiện.

Lễ vật cúng gồm có: 2 con gà trống, 1 đầu heo, thịt heo, tim, gan...3 ché rượu cần, rượu trắng...
Lễ vật cúng gồm có: 2 con gà trống, 1 đầu heo, thịt heo, tim, gan... 3 ché rượu cần, rượu trắng...

Lễ vật cúng gồm có: 2 con gà trống, 1 đầu heo, thịt heo, tim, gan... 3 ché rượu cần, rượu trắng... thịt heo, gà cắt phần như: Gan được cắt nhỏ mỗi thứ một ít, phần thịt để cúng này để bên cạnh ghè rượu và ly bằng lô ô. Sau khi bài trí xong, thầy cúng lấy nước bằng lô ô đổ xuống ghè và bắt đầu khấn.

Các Thầy cúng làm lễ tại bến nước
Các Thầy cúng làm lễ tại bến nước

Tại bến nước, thầy cúng chính và phụ lễ sẽ đọc các lời cầu khấn với nội dung cảm ơn Yàng đã ban cho dân làng nguồn nước để nuôi sống con người và gia súc, cho cây cối trên rẫy ngoài vườn tốt tươi trĩu bông nặng hạt; cầu xin các vị phù hộ cho dân làng, ban cho dân làng nguồn nước dồi dào, ban cho dân làng sức khỏe, ấm no, mùa màng tươi tốt bội thu...

Sau khi nghi lễ kết thúc bà con sẽ hứng lấy nước
Sau khi nghi lễ kết thúc bà con sẽ hứng lấy nước

Sau khi đọc xong lời cầu khấn, Già làng dùng một que nhỏ khơi thông những cặn bẩn, sau đó, người giúp việc cho Già làng lấy nước đổ vào ghè rượu. Già làng uống đầu tiên rồi sau đó dân làng mới uống. Đồng bào các dân tộc ở Tây Nguyên cùng nhau reo hò niềm vui chung của Lễ cúng bến nước.

Kết thúc lễ cúng, đồng bào các dân tộc Tây Nguyên cùng nhau reo hò cùng chung niềm vui buổi lễ đã diễn ra thành công thuận lợi.
Kết thúc lễ cúng, đồng bào các dân tộc Tây Nguyên cùng nhau reo hò cùng chung niềm vui buổi lễ đã diễn ra thành công thuận lợi

Lễ cúng bến nước là một truyền thống tốt đẹp của đồng bào các dân tộc ở Tây Nguyên. Ngoài ý nghĩa tâm linh, Lễ cúng bến nước còn truyền đi thông điệp giáo dục các buôn làng có trách nhiệm bảo vệ môi trường sinh thái, bảo vệ rừng, đất đai và nguồn nước, bởi từ xa xưa nguồn nước được xem là báu vật của cộng đồng.

Lễ cúng bến nước của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên


Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Lai Châu: Tăng cường công tác đối ngoại nâng tầm di sản và quảng bá văn hóa hiệu quả

Lai Châu: Tăng cường công tác đối ngoại nâng tầm di sản và quảng bá văn hóa hiệu quả

Trên địa bàn tỉnh Lai Châu hiện có 2 di sản văn hóa được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại và 11 di sản được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia. Thành quả này không chỉ khẳng định ý thức trách nhiệm từ việc “giữ gìn cái đã có” của di sản, mà còn là điểm nhấn để Lai Châu tăng cường hợp tác, giao lưu văn hóa với các nước láng giềng Trung Quốc, Lào gắn với phát triển du lịch bền vững.
Tin nổi bật trang chủ
Phòng chống khai thác thủy hải sản bất hợp pháp IUU - ghi nhận tại các địa phương

Phòng chống khai thác thủy hải sản bất hợp pháp IUU - ghi nhận tại các địa phương

Thời sự - Minh Thu - 4 phút trước
Thực hiện Tháng cao điểm chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) theo tinh thần Công điện số 198/CĐ-TTg ngày 17/10/2025 của Thủ tướng Chính phủ, thời gian qua, nhiều địa phương có biển đang tích cực chống khai thác hải sản bất hợp pháp thông qua các biện pháp như tăng cường tuần tra, kiểm soát, phát động thi đua cao điểm, và xử lý các tồn tại, vi phạm.
Lai Châu: Đối ngoại tạo đà phát triển “kinh tế xanh” và du lịch bền vững

Lai Châu: Đối ngoại tạo đà phát triển “kinh tế xanh” và du lịch bền vững

Xã hội - Châm Võ - 1 giờ trước
Từ vị trí phên giậu cực Tây của Tổ quốc, Lai Châu đang vươn mình mạnh mẽ, xác định phát triển “kinh tế xanh”, du lịch bền vững và liên kết biên mậu, hợp tác quốc tế là những trụ cột chiến lược trong thời gian tới, hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm giao thương và du lịch của vùng biên.
Cập nhật 7 tính năng mới của ứng dụng VNeID

Cập nhật 7 tính năng mới của ứng dụng VNeID

Xã hội - Minh Nhật - 1 giờ trước
Mới đây, ứng dụng VNeID vừa điều chỉnh, cập nhật 7 tính năng mới nhằm đơn giản hóa thủ tục, nâng cao trải nghiệm và tiện ích cho người dân.
Thuốc Pembroria của Nga vừa được cấp phép lưu hành tại Việt Nam chỉ định điều trị 14 loại ung thư

Thuốc Pembroria của Nga vừa được cấp phép lưu hành tại Việt Nam chỉ định điều trị 14 loại ung thư

Sức khỏe - Minh Nhật - 1 giờ trước
Thuốc Pembroria của Nga có hoạt chất chính Pembrolizumab, hiện được phê duyệt cho hơn 14 chỉ định điều trị ung thư khác nhau, bao gồm ung thư biểu mô phổi, u hắc tố, ung thư đại trực tràng, ung thư cổ tử cung, ung thư biểu mô tế bào thận, ung thư vú…
Thủ tướng yêu cầu khẩn trương đánh giá thiệt hại và khắc phục nhanh hậu quả bão, lũ tại khu vực Trung Bộ

Thủ tướng yêu cầu khẩn trương đánh giá thiệt hại và khắc phục nhanh hậu quả bão, lũ tại khu vực Trung Bộ

Thời sự - PV - 1 giờ trước
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 214/CĐ-TTg ngày 12/11/2025 (Công điện số 214) về việc khẩn trương thống kê, đánh giá thiệt hại và tập trung khắc phục nhanh hậu quả bão, lũ tại khu vực Trung Bộ.
Thắp sáng ước mơ biết chữ của đồng bào vùng cao

Thắp sáng ước mơ biết chữ của đồng bào vùng cao

Hơn hai tháng qua, mỗi khi màn đêm buông xuống, căn phòng nhỏ ở điểm trường thôn Ngọc Leng, xã Tu Mơ Rông, tỉnh Quảng Ngãi lại sáng đèn, rộn ràng tiếng đánh vần, tập viết. Hơn 30 học viên là đồng bào Xơ Đăng, họ ở đủ lứa tuổi, có người đã lên chức ông, bà, vẫn say sưa cầm bút, nắn nót từng nét chữ.
Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Trần Huy Tuấn được điều động, chỉ định giữ chức Phó Bí thư tỉnh Ninh Bình

Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Trần Huy Tuấn được điều động, chỉ định giữ chức Phó Bí thư tỉnh Ninh Bình

Tin tức - Trọng Bảo - 2 giờ trước
Ngày 12/11, Tỉnh ủy Ninh Bình đã tổ chức hội nghị công bố quyết định của Ban Bí thư Trung ương về công tác cán bộ.
Việt Nam từ “thị trường khán giả” đến điểm dừng chân của những World Tour toàn cầu

Việt Nam từ “thị trường khán giả” đến điểm dừng chân của những World Tour toàn cầu

Thể thao - Giải trí - PV - 2 giờ trước
Hai đêm diễn bùng nổ của “ông hoàng Kpop” G-DRAGON tại Ocean City không chỉ khẳng định sức hút của ngôi sao hàng đầu quốc tế, mà còn chứng minh năng lực tổ chức World Tour của Việt Nam - một điểm dừng chiến lược mới trên bản đồ âm nhạc toàn cầu. Đằng sau ánh đèn rực rỡ là tầm nhìn và chiến lược dài hạn, khi những tập đoàn tiên phong như Vingroup đang từng bước đặt nền móng cho kỷ nguyên công nghiệp văn hóa và du lịch âm nhạc Việt Nam.
Thiệt hại nặng nề do bão số 13, Đắk Lắk đề xuất Trung ương hỗ trợ 200 tỷ đồng để khắc phục

Thiệt hại nặng nề do bão số 13, Đắk Lắk đề xuất Trung ương hỗ trợ 200 tỷ đồng để khắc phục

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 4 giờ trước
Ông Tạ Anh Tuấn - Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk vừa ký báo cáo gửi Chính phủ và các bộ, ngành liên quan về công tác ứng phó, khắc phục hậu quả do bão số 13 và mưa lũ gây ra trên địa bàn tỉnh.
Đạ Nghịch bắt nhịp cuộc sống mới

Đạ Nghịch bắt nhịp cuộc sống mới

Xã hội - Nguyễn Hoàn - 4 giờ trước
Cuối năm ở Đạ Nghịch, tỉnh Lâm Đồng, sắc trời trong trẻo chiếu qua những vườn cà phê xanh mướt, diện mạo cơ sở hạ tầng buôn làng khang trang, sạch đẹp, phản ánh đời sống người dân đổi thay từ vật chất đến tinh thần.
Giáo dục ý thức thượng tôn pháp luật trong lực lượng vũ trang Thanh Hóa

Giáo dục ý thức thượng tôn pháp luật trong lực lượng vũ trang Thanh Hóa

Pháp luật - Quỳnh Trâm - 4 giờ trước
Hưởng ứng Ngày Pháp luật Nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam (9/11), các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) tỉnh Thanh Hóa những ngày qua đã đồng loạt tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, tạo khí thế thi đua sôi nổi, góp phần tuyên truyền, giáo dục ý thức thượng tôn pháp luật cho cán bộ, chiến sĩ.