Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Lễ cúng bến nước - Nét đẹp văn hóa của đồng bào các dân tộc ở Tây Nguyên

Thúy Hồng - 18:45, 14/02/2025

Lễ cúng bến nước (hay giọt nước) là văn hóa truyền thống lâu đời của đồng bào các dân tộc ở Tây Nguyên và cũng là một trong những nét đẹp văn hóa còn lưu giữ của đồng bào DTTS tại Tây Nguyên. Đồng bào các dân tộc Gia Rai, Xơ Đăng, Ê Đê, Tà Ôi, Cơ Tu, Raglay, Ba Na… cho rằng các vị thần linh đều có tình cảm như con người, cũng vui buồn, giận hờn, biết ghét, biết yêu thương… Cúng thần nhiều lễ vật với tấm lòng thành thì sẽ nhận lại sự giúp đỡ, che chở, ủng hộ, bênh vực tương ứng của các vị thần.

Đồng bào các dân tộc Gia Rai, Xơ Đăng, Ê Đê, Tà Ôi, Cơ Tu, Raglai, Ba Na cùng nhau tổ chức lễ cúng giọt nước
Đồng bào các dân tộc Gia Rai, Xơ Đăng, Ê Đê, Tà Ôi, Cơ Tu, Raglay, Ba Na cùng nhau tổ chức Lễ cúng giọt nước tại Làng Văn hóa Du lịch các dân tộc Việt Nam

Lễ cúng bến nước hay cúng giọt nước, hay Tết bến nước, là một trong những nghi lễ quan trọng bậc nhất đối với đồng bào Gia Rai nói riêng và đồng bào các dân tộc sinh sống trên dải đất Tây Nguyên nói chung. Lễ cúng bến nước được tổ chức mỗi năm 1 lần, nhưng có thể vài năm mới tổ chức 1 lần, tùy theo điều kiện kinh tế của chủ bến nước, buôn làng.

Đồng bào các dân tộc di chuyển xuống bến nước làng dân tộc Gia Rai để thực hiện nghi lễ cúng
Đồng bào các dân tộc di chuyển xuống bến nước làng dân tộc Gia Rai để thực hiện nghi lễ cúng

Sau khi mùa màng kết thúc, chuẩn bị bước vào vụ trồng trọt mới, các buôn làng tổ chức lễ cúng thần nước, vị thần linh thiêng miền đất Tây Nguyên, cầu cho dân làng được khỏe mạnh, ấm no, hạnh phúc và cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt.

Đồng bào các dân tộc Tây Nguyên có mặt tại bến nước tham dự Lễ cúng
Đồng bào các dân tộc Tây Nguyên có mặt tại bến nước tham dự Lễ cúng

Theo quan niệm của đồng bào Gia Rai, Yang Ia (Thần nước) là vị thần cung cấp nguồn nước mát lành, sức khỏe và bình an cho dân làng. Đồng bào tin rằng ở mỗi khúc sông có một vị thần cai quản. Những vị thần cai quản sông nước được người Gia Rai gọi chung là Yang Ia. Cầu Yang Ia ban nguồn nước dồi dào để phục vụ canh tác, sản xuất mùa vụ bội thu, dân làng được ấm no, khỏe mạnh. Xin Yang đừng trách phạt, gây họa cho dân làng khi dân làng thực hiện việc dọn dẹp, vô tình động đến nơi cư ngụ của Yang Ia.

Lễ cúng bến nước được tổ chức mỗi năm một lần, nhưng có thể vài năm mới tổ chức một lần tùy theo điều kiện kinh tế của chủ bến nước, buôn làng
Lễ cúng bến nước được tổ chức mỗi năm 1 lần, nhưng có thể vài năm mới tổ chức 1 lần tùy theo điều kiện kinh tế của chủ bến nước, buôn làng

Nằm trong hoạt động tháng 2 “Sắc Xuân trên mọi miền Tổ quốc”, nhóm đồng bào các dân tộc ở Tây Nguyên đang hoạt động hằng ngày tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) đã cùng nhau tổ chức tái hiện Lễ cúng bến nước do nhóm đồng bào dân tộc Gia Rai đại diện thực hiện.

Lễ vật cúng gồm có: 2 con gà trống, 1 đầu heo, thịt heo, tim, gan...3 ché rượu cần, rượu trắng...
Lễ vật cúng gồm có: 2 con gà trống, 1 đầu heo, thịt heo, tim, gan... 3 ché rượu cần, rượu trắng...

Lễ vật cúng gồm có: 2 con gà trống, 1 đầu heo, thịt heo, tim, gan... 3 ché rượu cần, rượu trắng... thịt heo, gà cắt phần như: Gan được cắt nhỏ mỗi thứ một ít, phần thịt để cúng này để bên cạnh ghè rượu và ly bằng lô ô. Sau khi bài trí xong, thầy cúng lấy nước bằng lô ô đổ xuống ghè và bắt đầu khấn.

Các Thầy cúng làm lễ tại bến nước
Các Thầy cúng làm lễ tại bến nước

Tại bến nước, thầy cúng chính và phụ lễ sẽ đọc các lời cầu khấn với nội dung cảm ơn Yàng đã ban cho dân làng nguồn nước để nuôi sống con người và gia súc, cho cây cối trên rẫy ngoài vườn tốt tươi trĩu bông nặng hạt; cầu xin các vị phù hộ cho dân làng, ban cho dân làng nguồn nước dồi dào, ban cho dân làng sức khỏe, ấm no, mùa màng tươi tốt bội thu...

Sau khi nghi lễ kết thúc bà con sẽ hứng lấy nước
Sau khi nghi lễ kết thúc bà con sẽ hứng lấy nước

Sau khi đọc xong lời cầu khấn, Già làng dùng một que nhỏ khơi thông những cặn bẩn, sau đó, người giúp việc cho Già làng lấy nước đổ vào ghè rượu. Già làng uống đầu tiên rồi sau đó dân làng mới uống. Đồng bào các dân tộc ở Tây Nguyên cùng nhau reo hò niềm vui chung của Lễ cúng bến nước.

Kết thúc lễ cúng, đồng bào các dân tộc Tây Nguyên cùng nhau reo hò cùng chung niềm vui buổi lễ đã diễn ra thành công thuận lợi.
Kết thúc lễ cúng, đồng bào các dân tộc Tây Nguyên cùng nhau reo hò cùng chung niềm vui buổi lễ đã diễn ra thành công thuận lợi

Lễ cúng bến nước là một truyền thống tốt đẹp của đồng bào các dân tộc ở Tây Nguyên. Ngoài ý nghĩa tâm linh, Lễ cúng bến nước còn truyền đi thông điệp giáo dục các buôn làng có trách nhiệm bảo vệ môi trường sinh thái, bảo vệ rừng, đất đai và nguồn nước, bởi từ xa xưa nguồn nước được xem là báu vật của cộng đồng.

Lễ cúng bến nước của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên


Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Làng Văn hóa du lịch các Dân tộc Việt Nam: Cầu nối gìn giữ, lan tỏa văn hóa các dân tộc

Làng Văn hóa du lịch các Dân tộc Việt Nam: Cầu nối gìn giữ, lan tỏa văn hóa các dân tộc

Chiều 18/4, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) đã tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác phối hợp với các địa phương huy động đồng bào các dân tộc về tổ chức hoạt động tại Làng. Bà Trịnh Thị Thủy - Thứ trưởng BộVHTT&DL chủ trì Hội nghị. Tham dự Hội nghị có đại diện lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Bộ, ban ngành Trung ương, Sở VHTT&DL các tỉnh có ký kết phối hợp với Làng Văn hóa du lịch các dân tộc Việt Nam cùng đồng bào các dân tộc sinh sống tại Làng.
Tin nổi bật trang chủ
Làng Văn hóa du lịch các Dân tộc Việt Nam: Cầu nối gìn giữ, lan tỏa văn hóa các dân tộc

Làng Văn hóa du lịch các Dân tộc Việt Nam: Cầu nối gìn giữ, lan tỏa văn hóa các dân tộc

Sắc màu 54 - PV - 19:51, 18/04/2025
Chiều 18/4, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) đã tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác phối hợp với các địa phương huy động đồng bào các dân tộc về tổ chức hoạt động tại Làng. Bà Trịnh Thị Thủy - Thứ trưởng BộVHTT&DL chủ trì Hội nghị. Tham dự Hội nghị có đại diện lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Bộ, ban ngành Trung ương, Sở VHTT&DL các tỉnh có ký kết phối hợp với Làng Văn hóa du lịch các dân tộc Việt Nam cùng đồng bào các dân tộc sinh sống tại Làng.
Lễ hội Tháp Bà Ponagar năm 2025

Lễ hội Tháp Bà Ponagar năm 2025

Media - BDT - 19:49, 18/04/2025
Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin chiều nay ngày 18/4, có những thông tin đáng chú ý sau: Lễ hội Tháp Bà Ponagar năm 2025. Nhà thờ xóm đạo Tha La. Soọng cô - Niềm tự hào của người Sán Dìu. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Lễ hội Roóng Poọc của dân tộc Giáy

Lễ hội Roóng Poọc của dân tộc Giáy

Media - BDT - 19:40, 18/04/2025
Lễ hội Roóng Poọc hay còn gọi là Lễ hội Xuống đồng của người Giáy là dịp kết thúc một tháng Tết vui chơi, đồng thời mở đầu cho một chu kỳ sản xuất, một mùa vụ mới. Đây còn là dịp cúng Thổ địa - thần cai quản địa bàn để cầu cho ngô lúa tốt tươi, chăn nuôi phát triển, xóm làng bình yên, mọi người khỏe mạnh,…
Vụ sản xuất thuốc giả quy mô

Vụ sản xuất thuốc giả quy mô "khủng": Thuốc chữa xương khớp chủ yếu thành phần chất "cấm" dùng trong Đông y

Pháp luật - Minh Nhật - 19:34, 18/04/2025
Liên quan tới vụ đấu tranh, triệt phá đường dây sản xuất thuốc giả quy mô toàn quốc, kết quả phân tích, xét nghiệm mẫu thuốc giả thuộc nhóm thuốc Đông dược, phát hiện trong thành phần thuốc có lượng lớn thuốc giảm đau, không được phép sản xuất trong Đông y.
Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Nguyễn Hải Trung tiếp xúc cử tri quận Bắc Từ Liêm, Tây Hồ và huyện Hoài Đức

Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Nguyễn Hải Trung tiếp xúc cử tri quận Bắc Từ Liêm, Tây Hồ và huyện Hoài Đức

Tin tức - Văn Hoa - 19:33, 18/04/2025
Ngày 18/4, tại Hà Nội, Trung tướng Nguyễn Hải Trung - Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo, cùng Đoàn Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội - Đơn vị bầu cử số 5, đã tiếp xúc cử tri các quận Bắc Từ Liêm, Tây Hồ và huyện Hoài Đức trước kỳ họp thứ IX Quốc hội khóa XV, bằng hình thức trực tiếp và trực tuyến.
Nét đẹp văn hóa tâm linh ở xứ trầm hương

Nét đẹp văn hóa tâm linh ở xứ trầm hương

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 18/4, có những thông tin đáng chú ý sau: Nét đẹp văn hóa tâm linh ở xứ trầm hương. Danh lam cổ tự ở Bắc Giang. Làm giàu nhờ nuôi cá. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Khánh Hòa: Đẩy mạnh các hoạt động khởi sự kinh doanh, khởi nghiệp vùng đồng bào DTTS và miền núi

Khánh Hòa: Đẩy mạnh các hoạt động khởi sự kinh doanh, khởi nghiệp vùng đồng bào DTTS và miền núi

Khởi nghiệp - T.Nhân - H.Trường - 19:29, 18/04/2025
UBND tỉnh Khánh Hòa đã có văn bản chỉ đạo về việc triển khai kế hoạch công tác dân tộc và thực hiện chính sách dân tộc năm 2025 trên địa bàn tỉnh. Trong đó, đặc biệt đẩy mạnh các hoạt động khởi sự kinh doanh, khởi nghiệp vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Ba Chẽ (Quảng Ninh): Tổ chức Ngày Sách và Văn hóa đọc năm 2025

Ba Chẽ (Quảng Ninh): Tổ chức Ngày Sách và Văn hóa đọc năm 2025

Trang địa phương - Mỹ Dung - 19:28, 18/04/2025
Ngày 18/4, tại huyện Ba Chẽ (Quảng Ninh), Trung tâm Truyền thông và Văn hóa huyện phối hợp với Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện tổ chức Ngày sách và Văn hóa đọc năm 2025, với chủ đề “Cùng Sách bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”.
Đặc sản gỏi lá Kon Tum

Đặc sản gỏi lá Kon Tum

Ẩm thực - Đào Văn Hậu - 19:27, 18/04/2025
Trong kho tàng ẩm thực phong phú của Việt Nam, gỏi lá Kon Tum là một món ẩm thực đặc trưng của đồng bào dân tộc… Đặt chân đến mảnh đất Kon Tum, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp hoang sơ của núi rừng Tây Nguyên mà còn được thưởng thức món ăn đặc biệt này - một nét đặc sắc không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực của người dân nơi đây.
Hội đồng Dân tộc của Quốc hội làm việc với tỉnh Đắk Lắk về Chương trình MTQG 1719

Hội đồng Dân tộc của Quốc hội làm việc với tỉnh Đắk Lắk về Chương trình MTQG 1719

Công tác Dân tộc - Lê Hường - 19:26, 18/04/2025
Chiều 18/4, Đoàn công tác của Hội đồng Dân tộc của Quốc hội do Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Nguyễn Lâm Thành làm Trưởng đoàn, đã có buổi làm việc với tỉnh Đắk Lắk về khảo sát, đánh giá kết quả việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719).
Hơn 1.000 học sinh, sinh viên đối mặt vòng lao lý trong vụ Mr. Pips lừa đảo 5.300 tỷ đồng

Hơn 1.000 học sinh, sinh viên đối mặt vòng lao lý trong vụ Mr. Pips lừa đảo 5.300 tỷ đồng

Xã hội - Minh Nhật - 16:05, 18/04/2025
Vụ việc gây chấn động bởi số lượng người trẻ tham gia và mức độ tinh vi của hình thức lừa đảo.