Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Hình ảnh cô gái mặc “váy hoa” trong bức Panorama tại Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ: Phản hồi từ những người trong cuộc (Bài 3)

Văn Hoa - 18:08, 26/12/2021

Vừa qua, Báo Dân tộc và Phát triển đã đăng tải loạt bài "Hình ảnh cô gái mặc “váy hoa” trong bức Panorama tại Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ" đã thu hút được sự quan tâm của bạn đọc, đặc biệt nhất là cộng đồng người Thái. Trong đó, các ý kiến đều cho rằng, thể hiện chiếc “váy hoa” ấy trong bức Panorama tái hiện toàn cảnh Chiến dịch Điện Biên Phủ là không thực tế, không đúng bối cảnh lịch sử. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, Báo Dân tộc và Phát triển xin chuyển tới độc giả một số ý kiến phản hồi từ những người trong cuộc, cơ quan quản lý, cơ quan chuyên ngành...

Hình ảnh chiếc “váy hoa” gây tranh cãi
Hình ảnh chiếc “váy hoa” gây tranh cãi

Mang hình ảnh đẹp nhất đến với tác phẩm nghệ thuật

Đó là khẳng định của Họa sĩ Nguyễn Văn Mạc- người chủ trì thực hiện bức tranh Panorama Chiến dịch Điện Biên Phủ. Theo ông Mạc, trước khi thực hiện tác phẩm trên, ông đã đến Bảo tàng tỉnh Điện Biên để lấy hiện vật gốc (chiếc váy hoa) để chụp ảnh và vẽ lại.

Ông Mạc khẳng định, đây là chiếc váy của người Thái cổ, váy ngày xưa với nhiều họa tiết hoa văn, nhiều màu sắc rất đẹp. Bức tranh này đã được UBND tỉnh Điện Biên, Hội đồng Nghệ thuật quốc gia bao gồm các nhà mỹ thuật, nhà điêu khắc, các nhà khoa học lý luận phê bình duyệt 2 lần trên bản phác thảo và 3 lần trên bản vẽ 1:1.

“Trên một tác phẩm nghệ thuật người ta phải đưa tinh hoa của dân tộc đó lên, việc Bảo tàng tỉnh đưa cho tôi cái gì đẹp nhất (váy hoa) thì tôi phải vẽ cái đó. Chiếc váy rất đẹp, đây là tinh hoa của dân tộc mà mọi người muốn bỏ đi thì tôi cũng thấy lạ”, ông Mạc nhấn mạnh.

Ông Mạc cho rằng, ông cũng hỏi ý kiến của nhiều người Thái cao niên, trong đó có nhiều người là lãnh đạo và nguyên lãnh đạo tỉnh Điện Biên. Tất cả đều khẳng định, đây là váy hoa của người Thái, và đã đồng thuận việc thể hiện chiếc váy hoa đẹp nhất của người Thái ấy trên tác phẩm Panorama tại Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ.

Ông Vừ A Bằng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên cho biết, chiếc váy hoa trong bức Panorama đã được Hội đồng Nghệ thuật quốc gia tranh luận rất nhiều, nhưng vẫn tôn trọng tư tưởng của nhà thiết kế, liên quan đến bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc. Các nhà bảo tồn di sản cũng đã đi lấy ý kiến của các cụ cao niên người Thái ở Sơn La và Điện Biên, tất cả đều nói không vấn đề gì. Hội đồng Nghệ thuật quốc gia đánh giá trên cơ sở nghiên cứu khoa học và dựa trên ý kiến của các bậc cao niên người Thái.

Qua sự giải thích của tác giả bức tranh - Họa sĩ Nguyễn Văn Mạc và phản hồi từ Phó Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên ông Vừ A Bằng, có thể khẳng định rằng, chiếc “váy hoa” trong bức Panorama là váy cổ của người Thái, được lấy mẫu từ Bảo tàng tỉnh Điện Biên. Tổng thể bức vẽ đã được UBND tỉnh Điện Biên, Hội đồng Nghệ thuật quốc gia, Hội đồng nghiệm thu đánh giá trên cơ sở nghiên cứu khoa học và đã được lấy ý kiến từ các cụ cao niên có uy tín người dân tộc Thái.

Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ nơi trưng bày bức Panorama tầm cỡ thế giới
Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ nơi trưng bày bức Panorama tầm cỡ thế giới

Cần giải thích để người dân hiểu

Với chiếc “váy hoa” đặc biệt, phần lớn giới trẻ người Thái không biết đó là trang phục truyền thống của dân tộc mình. Hơn nữa, nhiều người Thái cao niên ở một số địa phương cũng nhìn nhận đây không phải váy của người Thái...

Và dù nhiều Người có uy tín, nhiều nhà nghiên cứu văn hóa là người Thái khẳng định, đây là chiếc váy hoa cổ của dân tộc Thái, nhưng phần lớn đều cho rằng, thể hiện chiếc váy hoa vào trong một tác phẩm có ý nghĩa lịch sử, giáo dục trong bức Panorama tái hiện chiến thắng Điện Biên Phủ là không đúng với hoàn cảnh lịch sử và phi thực tế, không mang tính chất đại diện cho cộng đồng dân tộc Thái.

Với những phản hồi từ phía họa sĩ và lãnh đạo tỉnh Điện Biên, thì chắc chắn rằng, hình ảnh cô gái Thái với chiếc váy hoa đặc biệt ấy vẫn được giữ nguyên. Chúng tôi đã liên hệ với Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên phủ về phương án khi khách tham quan, đặc biệt là người Thái tại Tây Bắc và Điện Biên đến với Bảo tàng và thắc mắc về vấn đề trên. 

Tuy nhiên, Phó Giám đốc Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ, bà Vũ Thị Tuyết Nga cho biết, bà không phải là thành viên chính thức trong Hội đồng nghiệm thu và Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ chưa được quyền quản lý bức tranh, nên không thể phát ngôn.

Xung quanh các ý kiến về vấn đề này, ông Nguyễn Minh Phú, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Điện Biên  thông tin, qua phản ánh từ báo Dân tộc và Phát triển, ông đã trao đổi với Ban Quản lý dự án, Bảo tàng tỉnh Điện Biên và tác giả bức vẽ về nội dung mà Báo và bạn đọc quan tâm.

Ông Phú cho biết, qua trao đổi với tác giả, là Họa sĩ Nguyễn Văn Mạc, ông Mạc nói rằng: “Thực ra tôi không muốn làm cái gì đó cho nó đặc biệt. Nhưng bản chất của chiếc váy này đúng là váy của người Thái và váy này hiện nay vẫn đang lưu giữ tại Bảo tàng tỉnh Điện Biên. Bối cảnh thời bấy giờ là cả nước ra trận, mặc dù khó khăn, gian khổ, hy sinh, nhưng ngày ấy cũng như ngày hội và chiếc váy hoa cũng là hình ảnh đẹp nhất, tinh túy nhất của dân tộc Thái”.

Cộng đồng dân tộc Thái cần một tiếng nói chung thống nhất về hình ảnh đại diện của dân tộc. (Ảnh được ghi nhận tại trụ sở Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch nhân sự kiện UNESCO ghi danh Xòe Thái vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại)
Cộng đồng dân tộc Thái cần một tiếng nói chung thống nhất về hình ảnh đại diện của dân tộc. (Ảnh được ghi nhận tại trụ sở Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch nhân sự kiện UNESCO ghi danh Xòe Thái vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại)

“Quan điểm của Sở là không phân định đúng - sai, vì cũng không có căn cứ nói tác phẩm sai. Toàn bộ quá trình thực hiện đều có căn cứ, cơ sở khoa học và đã được Hội đồng khoa học nghiệm thu. Trách nhiệm của chúng ta, nhất là hướng dẫn viên Bảo tàng phải hiểu biết thật đầy đủ, có trách nhiệm khi người dân thắc mắc, thì phải giải thích thật cặn kẽ cho người dân hiểu và như vậy nó sẽ có thêm cả trí tò mò, tạo được hiệu ứng tích cực”, ông Phú chia sẻ nhận định.

Song ông Nguyễn Minh Phú, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng cho rằng, chiếc váy hoa là tinh hoa của dân tộc Thái. Vì là tinh hoa, nên mới được lưu trữ ở bảo tàng tỉnh. Và đây là hình ảnh biểu tượng, nên tác giả muốn thể hiện cái gì đẹp nhất, tươi tắn nhất vào tác phẩm nghệ thuật.

Từ thực tế, cũng phải nhìn nhận khách quan rằng, sự quan tâm phản hồi của cộng đồng dân tộc Thái đối với chiếc "váy hoa" trong bức Panorama là có căn cứ, thể hiện trách nhiệm của mỗi cá nhân, lòng tự tôn dân tộc trong việc bảo vệ, gìn giữ hình ảnh của dân tộc Thái. 

Cũng thật tiếc rằng, thay vì thể hiện chiếc “váy hoa” (có phần vẽ khó hơn), nếu tác giả thể hiện chiếc váy màu đen hoặc màu chàm dễ nhận diện, thì niềm vui, niềm tự hào của cộng đồng dân tộc Thái sẽ thật trọn vẹn và giá trị tác phẩm sẽ được nhân lên gấp bội.

Và, nếu chiếc “váy hoa” đặc biệt ấy được cộng đồng người Thái nhìn nhận lại, coi đó là tinh hoa, là hình ảnh đẹp nhất của dân tộc Thái, thì tác giả và tác phẩm sẽ đạt được ý nghĩa rất lớn trong việc bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc Thái...do vậy, cộng đồng dân tộc Thái cũng cần có tiếng nói chung thống nhất về hình ảnh đại diện.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.