Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Hình ảnh cô gái mặc “váy hoa” trong bức Panorama tại Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ: Các bậc cao niên và các học giả người Thái nói gì ? (Bài 2)

Văn Hoa - 17:50, 20/11/2021

Trong các ý kiến tranh luận về chiếc “váy hoa” trong bức tranh Panorama tại Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ, TP. Điện Biên Phủ (Điện Biên), Để “rộng đường” dư luận, phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển đã có nhiều cuộc trao đổi trực tiếp với những người cao tuổi, nhà nghiên cứu văn hóa Thái... để lắng nghe ý kiến từ nhiều góc độ nhìn nhận về chiếc "váy hoa" đặc biệt này.

Trang phục của phụ nữ Thái hiện nay
Trang phục của phụ nữ Thái hiện nay

Không đúng với hoàn cảnh lịch sử

Cựu chiến binh Tòng Trung Tiến, sinh năm 1959, dân tộc Thái, hiện là họa sĩ, Phó Chủ nhiệm Câu lạc bộ Văn nghệ dân gian huyện Điện Biên (Điện Biên) nhận định, chiếc váy hoa ấy lệch hẳn với váy dân tộc Thái.

“Muốn tái hiện hình ảnh đoàn dân công hỗ trợ cho tiền tuyến trong Chiến dịch Điện Biên Phủ, thì phải chọn những hình ảnh đúng với bối cảnh lịch sử. Thời điểm ấy cực kỳ khó khăn, người ta mặc những bộ trang phục không rực rỡ để tránh máy bay, tránh sự phát hiện của quân địch, nên không ai mặc váy ấy (váy hoa). Như vậy là tái hiện lịch sử nhưng không đúng với bối cảnh lịch sử thời bấy giờ, vừa sai bản sắc dân tộc, vừa phi thực tế”, ông Tiến nhấn mạnh.

Nhà nghiên cứu văn hóa Thái Tòng Hân, bản Liếng, xã Noong Luống, huyện Điện Biên (Điện Biên), sau khi ông thảo luận, tham khảo thêm các  ý kiến của nhiều người cao niên tại địa phương, cũng cho rằng đây không phải váy người Thái.

Hình ảnh chiếc váy đen, áo cóm, gánh bung luôn gắn liền với người phụ nữ dân tộc Thái trong cuộc sống thường ngày
Hình ảnh chiếc váy đen, áo cóm, gánh bung luôn gắn liền với người phụ nữ dân tộc Thái trong cuộc sống thường ngày

Ông Hân cho biết thêm, dù người Thái có chiếc váy hoa đó thật, thì khi đi dân công người ta cũng không mặc chiếc váy mới và sặc sỡ như vậy được, vì người ta còn mang vác, vận chuyển nặng. Ngày xưa, để làm được chiếc váy mất rất nhiều thời gian, kể cả các dân tộc khác cũng vậy. Do đó mặc chiếc váy hoa đó khi đi dân công là không thực tế.

“Tôi rất mong muốn các cơ quan liên quan cần sửa sang chiếc váy đen, hay màu chàm để mang tính chất đại diện hơn, đúng bản sắc văn hóa hơn. Tránh cho giới trẻ, khách du lịch hiểu nhầm người Thái mặc trang phục tạp nham, không có tính nhất quán, vì nó rất giống váy người Mông, Hà Nhì…”, ông Hân bày tỏ mong muốn.

Cũng có số ít ý kiến đồng tình với bức tranh và cho rằng, thể hiện chiếc váy hoa cổ của người Thái là giữ gìn bản sắc văn hóa và thể hiện hình ảnh đẹp nhất trong trang phục người Thái trên một tác phẩm tầm cỡ là rất ý nghĩa.

Ông Ca Chung, nhà nghiên cứu văn hóa Thái cũng cũng có ý kiến cho rằng, chiếc váy hoa trong bức vẽ là của người Thái. Tuy nhiên, nó thường dùng cho vợ của tầng lớp quý tộc, trung lưu và thường chỉ mặc khi thực hiện một số nghi lễ của bản làng, mà không mặc trong sinh hoạt hàng ngày.

Nghệ nhân Lương Thị Đại (Điện Biên) cũng khẳng định rằng, chiếc váy hoa ấy là váy người dân tộc Thái. Theo bà Đại, người Thái ở Điện Biên vẫn giữ chiếc váy hoa ấy. Nó cũng là hành trang cần có với người Thái cao tuổi khi về già. Bà Đại cho rằng, những ai không biết về chiếc váy hoa ấy, là không hiểu về bản sắc văn hóa dân tộc.

Cộng đồng người Thái cần có tiếng nói chung

Từ khảo sát, tìm hiểu thực tế cho thấy, rất ít người biết về chiếc váy hoa cổ của người Thái này, nên việc hiểu nhầm là váy của người Mông, người Hà Nhì và một số DTTS khác là điều dễ hiểu.

Trong một công trình biểu tượng quốc gia tại Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ, việc đưa hình ảnh cô gái Thái cùng tham gia vào đoàn dân công góp phần làm nên chiến thắng “Lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” là một niềm vinh dự, tự hào cho cả cộng đồng dân tộc Thái ở vùng Tây Bắc nói riêng, người Thái ở Việt Nam nói chung.

Cộng đồng người Thái cần có một tiếng nói chung thống nhất về hình ảnh đại diện cho dân tộc. (Ảnh minh họa)
Cộng đồng người Thái cần có một tiếng nói chung thống nhất về hình ảnh đại diện cho dân tộc. (Ảnh minh họa)

Tuy nhiên, việc thể hiện một hình ảnh không mang tính chất đại diện, gây ra nhiều hiểu nhầm, tranh luận vừa không đẹp, vừa khiến người Thái cảm thấy khó chịu. Đáng nhẽ, trước khi thực hiện công trình ấy, thì tác giả cần xem xét văn hóa người Thái, tranh thủ ý kiến để có một tiếng nói chung của cộng đồng, thống nhất về hình ảnh đại diện cho dân tộc. Khi thực hiện đúng với bản sắc văn hóa người Thái, thì chắc chắn giá trị của tác phẩm sẽ được nâng lên.

Có ý kiến nói rằng, thay vì thể hiện chiếc váy hoa cổ, nếu như tác giả vẽ chiếc váy màu đen, màu chàm thì chắc chắn sẽ không có sự tranh luận xảy ra. Và niềm vui của cộng đồng người Thái, một dân tộc chiếm đa số ở Tây Bắc sẽ nhân lên gấp bội, đồng nghĩa với là ý nghĩa, giá trị của bức tranh sẽ nhân lên rất nhiều lần.

Việc cộng đồng người Thái phản ánh với nhiều ý kiến trái chiều, là hoàn toàn có cơ sở. Tuy nhiên, thiết nghĩ để lựa chọn một hình ảnh đại diện cho một dân tộc chiếm số đông tại Tây Bắc, thì tác giả cũng như những người trong cuộc phải có một lý do nào đó, mới lựa chọn chiếc “váy hoa” đặc biệt ấy. 

Báo Dân tộc và Phát triển sẽ tiếp tục cập nhật tới độc giả về phản hồi của những người trong cuộc, từ tác giả và các cơ quan chuyên ngành trong bài tiếp theo.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.