Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Đưa cây lúa nước lên ngàn

Khánh Ngân - 19:39, 15/10/2021

Khi bưng bát cơm dẻo thơm, bà con đồng bào Chứt, Bru Vân Kiều… dọc tuyến biên giới Việt - Lào ở tỉnh Quảng Bình lại rưng rưng, nhớ đến những người lính Biên phòng. Các anh đã đào đất, đắp đập, cầm tay chỉ cho đồng bào trồng lúa nước. Từ bỡ ngỡ với cây lúa dưới xuôi, đến nay người Chứt, Bru Vân Kiều trên ngàn đã biết ủ giống, gieo trồng, chăm sóc cây lúa để có những mùa vàng bội thu trên đỉnh Trường Sơn.

Thắm đượm tình quân dân trên những cánh đồng. (Trong ảnh Bộ đội Biên phòng giúp dân gặt lúa)
Thắm đượm tình quân dân trên những cánh đồng. (Trong ảnh Bộ đội Biên phòng giúp dân gặt lúa)

Mang cây lúa nước lên ngàn

Chúng tôi về bản Mò O Ồ Ồ, xã Thượng Hóa, huyện Minh Hóa (Quảng Bình) muộn hơn so với kế hoạch, để viết về cây lúa nước ở trên ngàn. Những chân ruộng lúa nước trên đỉnh Trường Sơn ở bản Mò O Ồ Ồ còn trơ lại gốc rạ vàng óng, dấu hiệu của một vụ mùa bội thu.

Bản Mò O Ồ Ồ, có 280 nhân khẩu, 71 hộ, đều là đồng bào dân tộc Chứt. Trước đây bà con chỉ quen với phương thức canh tác “chặt, đốt, cốt, trỉa”. Nay đã khác xưa, người Chứt ở bản đã thâm canh lúa hai vụ, thành thạo với ủ giống, bón phân cho cây lúa dưới xuôi.

Đúng như dự đoán, vụ hè thu năm nay, bà con ở bản Mò O Ồ Ồ được mùa. “Năng suất đạt 55 tạ/ha, bản có 5 ha lúa nước, mỗi năm canh tác hai vụ. Đồng bào Chứt đã hoàn toàn làm chủ được gạo để ăn. Gia đình nào chăm chỉ, ngay cả mùa giáp hạt cũng không còn cảnh thiếu gạo", ông Đinh Thanh Văn, Chủ tịch xã Thượng Hóa phấn khởi thông tin.

Như để ghi nhận công sức của các chiến sĩ Biên phòng, Đồn Biên phòng Cà Xeng, ông Văn chia sẻ thêm, không ai dám nghĩ ở bản Mò O Ồ Ồ lại có thể làm được lúa nước, nhưng bây giờ nó đã trở thành hiện thực. "Nhờ Bộ đội Biên phòng cả đấy. Các đồng chí đã đưa máy múc lên đắp khe, bạt núi khai khẩn đất thành ruộng nước, hướng dẫn bà con người Chứt trồng lúa nước. Có đồng chí được bà con đồng bào coi là Chủ nhiệm hợp tác xã, hướng dẫn bà con làm cỏ, bón phân. Bây giờ thì bà con thuần thục rồi. Tuy nhiên, bộ đội vẫn đồng hành cùng bà con để nâng cao năng suất lúa", ông Văn cho biết thêm.

Để cổ vũ tinh thần cho đồng bào, sau khi có chuyến thăm bản, thăm mô hình sản xuất lúa nước của người Chứt ở bản Mò O Ồ Ồ, Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Bình đã tặng bà con một chiếc máy cày, để bà con từng bước cơ giới hóa sản xuất cây lúa nước.

Người Bru Vân Kiều ở bản Tân Ly, lúa đã đầy bao
Những bao thóc, gùi lúa đầy ắp đang tiếp tục vun đắp thêm niềm tin đối với chính quyền, người lính của đồng bào Bru Vân Kiều ở bản Tân Ly

Khi có chủ trương đưa lúa nước lên ngàn của Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Bình, chiến sĩ Đồn Biên phòng Làng Ho (xã Lâm Thủy, huyện Lệ Thủy), cũng bắt đầu hành trình “gieo lúa nước trên ngàn”.

Chàng kỹ sư nông nghiệp mang quân hàm xanh Phạm Xuân Ninh đã nhanh chóng có mặt ở biên giới, cùng với cán bộ chiến sĩ Đồn Biên phòng Làng Ho, các anh bắt đầu phát cỏ, be bờ, làm đất, đắp đập giữ nước rồi gieo hạt trước sự lạ lẫm của đồng bào Bru Vân Kiều ở bản Tân Ly (xã Lâm Thủy).

Để động viên bà con, một quy tắc được đặt ra: Ruộng khai hoang trên khu vực rẫy của nhà nào, thì nhà ấy hưởng. Diện tích khai hoang mới được chia cho những người góp sức. Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Quảng Bình cũng đầu tư đường mương dẫn nước đến tận ruộng. Cứ thế, 41 hộ Bru Vân Kiều bắt đầu canh tác trên 2ha ruộng nước. Lúa trên cánh đồng Tân Ly chín vàng, cho những gùi thóc đầy ắp đã thực sự mang lại niềm tin cho người Bru Vân Kiều.

Thế rồi, các hộ dân ở bản Tân Ly cũng tự khai hoang thêm diện tích trồng lúa nước cho gia đình mình. Tiêu biểu như hộ ông Hồ Xuân Hoạch, Hồ Văn Hùng, Hồ Văn Lái, Hồ Văn Lai. Diện tích lúa nước ở Tân Ly ngày càng được mở rộng. Mô hình lúa nước ở bản Tân Ly ngày càng phát triển, năng suất cũng tăng dần lên. Sau 10 năm, cây lúa nước dưới xuôi theo chân Bộ đội Biên phòng, trên đỉnh Trường Sơn đã bám sâu đồng đất nơi đây, để bà con có những mùa vàng bội thu.

Những  “Chủ nhiệm hợp tác xã”

Trong thời gian tìm hiểu về cuộc sống, cây lúa nước ở Tân Ly, Mò O Ồ Ồ hay Ka Ai, bà con người Chứt, Bru Vân Kiều nhắc nhiều đến những “chủ nhiệm hợp tác xã” bất đắc dĩ như Thiếu tá Phạm Xuân Ninh - người đã có một thời gian dài đã “4 cùng” với đồng bào làm lúa nước. Hay như Ðại tá Nguyễn Văn Phúc, người được cho là “tác giả” của dự án đưa lúa nước lên ngàn, được bà con người Chứt, Bru Vân Kiều và cả chính quyền địa phương ghi nhận, biết ơn.

Thiếu tá Phạm Xuân Ninh tốt nghiệp Đại học Nông Lâm Huế, sau đó học văn bằng 2 tại Học viện Chính trị. Nhận công tác tại Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Bình, đúng vào thời điểm đơn vị có chủ trương giúp đồng bào Bru Vân Kiều ở bản Tân Ly làm lúa nước. Lợi thế xuất phát là kỹ sư nông nghiệp, Phạm Xuân Ninh có kiến thức chuyên ngành, lại có tâm huyết trong việc đưa cây lúa nước lên ngàn, làm cây chủ lực xóa đói cho người Chứt, người Bru Vân Kiều.

Cánh đồng lúa “biên phòng” ở bản Ka Ai, xã Dân Hóa, huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình đang vào mùa thu hoạch
Cánh đồng lúa “biên phòng” ở bản Ka Ai, xã Dân Hóa, huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình đang vào mùa thu hoạch

Cùng với các chiến sĩ Đồn Biên phòng Làng Ho, Thiếu tá Phạm Xuân Ninh đã bền bỉ làm, bền bỉ hướng dẫn bà con từ làm đất, ủ giống, bón phân chăm sóc cây lúa… Hình ảnh Thiếu tá Phạm Xuân Ninh xắn quần lội ruộng cùng đồng đội của mình gieo cấy, chăm sóc cây lúa đã để lại một ấn tượng đẹp đối với đồng bào Bru Vân Kiều.

Qua thời gian, Phạm Xuân Ninh cùng đồng đội ở Đồn Biên phòng Làng Ho đã làm cho đồng bào hiểu, tin và cùng trồng lúa nước ở trên ngàn. Đến nay, 41 hộ Bru Vân Kiều ở bản Tân Ly đã canh tác thuần thục lúa nước. Trên cánh đồng Tân Ly lúa chín vàng, năm 2 vụ cho những gùi đầy ắp lúa. Người Bru Vân Kiều ở Tân Ly thêm tin Bộ đội, tin Đảng và yêu nước.

Ngược đỉnh Giăng Màn cao 1.500m so với mực nước biển, bản Ka Ai, xã Dân Hóa, huyện Minh Hóa đang vào mùa thu hoạch. Trên cánh đồng “Biên phòng” ở bản Ka Ai có 5 ha lúa chín vàng rực. Bộ đội Biên phòng đang cùng người Chứt khẩn trương thu hoạch lúa.

Ka Ai đang chuyển mình đi lên trong hành trình xóa đói, giảm nghèo bằng chính đôi tay của người dân và những giọt mồ hôi của người lính. Ðại tá Nguyễn Văn Phúc, nguyên Chỉ huy trưởng Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Bình, được coi là "tác giả" của các dự án sản xuất lúa nước trên tuyến biên giới Việt Nam - Lào tỉnh Quảng Bình. 

Không dừng lại ở ý tưởng, Đại tá Nguyễn Văn Phúc đã cùng với đồng bào Chứt ở bản Ka Ai “lăn lộn” với cây lúa nước. Từ khâu cải tạo đồi thành ruộng nước, đến ủ giống cấy lúa đồng bào đều được hướng dẫn chi tiết. Trong những năm đầu trồng cây lúa nước, Đại tá Nguyễn Văn Phúc như một "Chủ nhiệm hợp tác xã" ở bản Ka Ai.

Nhớ lại những ngày đầu Bộ đội Biên phòng lên Ka Ai làm ruộng lúa nước, chị Hồ Thị Đụt cho biết, cán bộ Phúc cũng như các chú Bộ đội ở Đồn Biên phòng cửa khẩu Cha Lo vất vả lắm. Không chỉ mất công mất sức để cải tạo đất đồi thành ruộng lúa, còn tận tình chỉ cho chúng tôi biết trồng lúa nước. Từ thúc giục mọi người ra đồng, đến bón phân theo từng giai đoạn của cây lúa. Đến khi lúa chín lại hướng dẫn bà con thu hoạch, phơi phóng rất tỷ mỉ.

Đưa cây lúa nước lên ngàn là một ý tưởng hay, táo bạo, được Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Bình thực hiện từ những năm 2011 - 2012. Những năm gần đây, cây lúa nước đã trở thành cây chủ lực trong công tác xóa đói giảm nghèo cho người Chứt, Bru Vân Kiều dọc tuyến biên giới Việt - Lào.

Rời Ka Ai, tuột dốc Cổng Trời để về xuôi, để lại sau lưng những cánh đồng lúa nước của người Chứt, người Bru Vân Kiều đang vào vụ thu hoạch mà lòng thấy vui. Hình ảnh những chiến sĩ Biên phòng đang hòa màu áo của mình lẫn vào những trang phục của người Chứt, người Bru Vân Kiều mà thấy dấy lên một cảm giác thật yên bình. 

Đến bây giờ nếu ai hỏi tôi, miền Tây Quảng Bình có gì đẹp? tôi sẽ dứt khoát trả lời: Đó là những cách đồng lúa vàng óng dọc tuyến biên giới Việt - Lào. Hình ảnh đó đã nói lên tất cả sự bình yên của Tổ quốc, tình quân dân thắm thiết, bền chặt.     

   

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Người dân ở Yang Tao mong một công trình nước sạch

Người dân ở Yang Tao mong một công trình nước sạch

Nhiều năm qua, hàng trăm hộ đồng bào dân tộc Mnông ở xã Yang Tao, huyện Lắk, tỉnh Đắk Lắk sống trong cảnh thiếu nước sinh hoạt, đặc biệt là vào mùa khô. Năm nay, tình trạng thiếu nước càng trầm trọng hơn, hầu hết người dân phải đến con suối cách nhà hàng cây số chở từng bình, can nước về sử dụng.
Tin nổi bật trang chủ
OCOP – nâng tầm sản phẩm nông nghiệp xứ Nghệ

OCOP – nâng tầm sản phẩm nông nghiệp xứ Nghệ

Kinh tế - An Yên - 9 giờ trước
Thành công sau 5 năm xây dựng Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) ở Nghệ An, không chỉ là 558 sản phẩm OCOP được công nhận (520 sản phẩm 3 sao, 37 sản phẩm 4 sao và 1 sản phẩm 5 sao); mà hơn hết là đã góp phần thay đổi tư duy, nhận thức của mỗi người dân, khơi dậy tiềm năng, thế mạnh của mỗi vùng đất… để những sản phẩm nông nghiệp được nâng tầm.
Sắc màu văn hóa dân tộc Mông ở Cao Bằng

Sắc màu văn hóa dân tộc Mông ở Cao Bằng

Sắc màu 54 - Thúy Hồng-Thanh Thuận - 9 giờ trước
Dân tộc Mông ở Cao Bằng chiếm hơn 10% dân số toàn tỉnh, gồm 3 nhóm Mông trắng, Mông hoa và Mông đen. Hiện nay, đồng bào Mông ở Cao Bằng luôn có ý thức giữ gìn, bảo tồn và phát huy bản sắc dân tộc...
Thành công từ nuôi lợn trong hang đá

Thành công từ nuôi lợn trong hang đá

Kinh tế - Hà Việt Lâm - 10 giờ trước
Học xong cấp 3, anh Đinh Văn Sơn ở xóm Sơn Lập, xã Cao Sơn, huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình từng đi làm thuê nhiều nơi để kiếm sống. Cuộc sống nay đây mai đó, luôn trong cảnh thiếu trước hụt sau. Sau khi bàn với vợ, Sơn quyết định về quê lập nghiệp bằng việc làm chuồng nuôi lợn rừng và lợn bản địa.
Sẻ chia khó khăn với trẻ em DTTS có hoàn cảnh khó khăn khu vực biên giới

Sẻ chia khó khăn với trẻ em DTTS có hoàn cảnh khó khăn khu vực biên giới

Nhịp cầu nhân ái - Trọng Bảo - 10 giờ trước
Bộ đội Biên phòng tỉnh Lào Cai vừa tổ chức ra mắt mô hình “Mẹ đỡ đầu” cho các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn, là con em đồng bào DTTS ở khu vực biên giới.
Bắc Giang tập huấn chính sách pháp luật về đất đai cho đồng bào DTTS

Bắc Giang tập huấn chính sách pháp luật về đất đai cho đồng bào DTTS

Tin tức - Mạnh Cường - 10 giờ trước
Thực hiện Tiểu dự án 4, Dự án 5, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 (Chương trình MTQG 1719), Ban Dân tộc tỉnh Bắc Giang đã phối hợp UBND huyện Lục Ngạn tổ chức 15 lớp tập huấn “Nội dung cơ bản, chính sách hỗ trợ trực tiếp cho hộ gia đình, cá nhân trong chính sách pháp luật về đất đai vùng đồng đồng bào DTTS và miền núi”.
Tin trong ngày - 18/3/2024

Tin trong ngày - 18/3/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 18/3, có những thông tin đáng chú ý sau: 50 triệu tin nhắn rác, 50.000 thuê bao lừa đảo bị chặn mỗi tháng. Số hóa gần 10.000 cây sầu riêng tại Đắk Lắk . Người truyền dạy tri thức dân gian dân tộc Dao cho lớp trẻ. Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Lào Cai đã giải ngân được gần 1.000 tỷ đồng vốn đầu tư công

Lào Cai đã giải ngân được gần 1.000 tỷ đồng vốn đầu tư công

Thời sự - Trọng Bảo - 10 giờ trước
Theo báo cáo của Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Lào Cai, tính đến ngày 15/3, giá trị giải ngân vốn đầu tư công của tỉnh đạt 910 tỷ đồng, bằng 18% kế hoạch giao năm 2024.
Thanh Hóa: Công bố Lễ hội “Sết Boóc Mạy” là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Thanh Hóa: Công bố Lễ hội “Sết Boóc Mạy” là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Sắc màu 54 - Hà Khải - 10 giờ trước
Ngày 17/3, UBND huyện Như Thanh (tỉnh Thanh Hoá) đã long trọng tổ chức Lễ công bố quyết định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc công nhận Lễ hội “Sết Boóc Mạy” xã Cán Khê là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.
Hướng tới Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh Kiên Giang lần thứ IV năm 2024: Tiếp tục khơi thông động lực phát triển vùng đồng bào DTTS

Hướng tới Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh Kiên Giang lần thứ IV năm 2024: Tiếp tục khơi thông động lực phát triển vùng đồng bào DTTS

Trang địa phương - Như Tâm - 10 giờ trước
Cùng với các địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi trên cả nước, tỉnh Kiên Giang đang tích cực triển khai công tác chuẩn bị tổ chức Đại hội đại biểu các DTTS cấp huyện, cấp tỉnh lần thứ IV- năm 2024. Là tỉnh duy nhất khu vực Đồng bằng sông Cửu Long có biên giới đất liền, biển và hải đảo, cũng là tỉnh có đông đồng bào DTTS sinh sống; tỉnh Kiên Giang xác định, đây là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, từ đó tiếp tục khơi dậy quyết tâm của cả hệ thống chính trị và ý chí của đồng bào các dân tộc, đóng góp vào sự phát triển bền vững vùng đồng bào DTTS của tỉnh. Báo Dân tộc và Phát triển đã có cuộc phỏng vấn ông Nguyễn Lưu Trung, Phó Chủ tịch UBND tỉnh - Trưởng Ban Chỉ đạo Đại hội đại biểu các DTTS tỉnh Kiên Giang lần IV năm 2024, xung quanh nội dung này.
Hậu Giang: Phá thành công một chuyên án làm tiền giả lớn

Hậu Giang: Phá thành công một chuyên án làm tiền giả lớn

Pháp luật - Tào Đạt - Thế Phong - 10 giờ trước
Tối 18/3, phòng An ninh điều tra Công an tỉnh Hậu Giang cho biết vừa phối hợp các phòng nghiệp vụ phá thành công chuyên án “Làm, tàng trữ, lưu hành tiền giả” liên tỉnh, thu giữ số lượng lớn tiền giả tương đương hơn 640 triệu đồng.
Quảng Ngãi: Đổi mới cách làm đối với sản phẩm OCOP

Quảng Ngãi: Đổi mới cách làm đối với sản phẩm OCOP

Kinh tế - T.Nhân-H.Trường - 10 giờ trước
Quảng Ngãi vừa ban hành Kế hoạch thực hiện Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) năm 2024. Theo đó, tỉnh yêu cầu đổi mới cách làm đối với các sản phẩm OCOP như tập trung phát triển các sản phẩm chế biến, chế biến sâu, sản phẩm truyền thống gắn với lợi thế, tiềm năng của địa phương, các sản phẩm được thị trường ưa chuộng và đón nhận.