Đánh thức tình yêu văn hóa dân tộc trong giới trẻ

Liên hoan cồng chiêng, hát dân ca và diễn tấu nhạc cụ dân tộc thanh thiếu nhi toàn tỉnh lần thứ VI được Tỉnh Đoàn, Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam tỉnh Gia Lai tổ chức tại 3 điểm gồm, huyện Phú Thiện, Đăk Đoa và thị xã An Khê đã thu hút hơn 600 nghệ nhân DTTS Gia Rai, Ba Na tham gia. Tại các điểm tổ chức, các đội thi đã thể hiện nét văn hóa đặc sắc; cũng như tình yêu của thế hệ trẻ với văn hóa dân tộc thông qua các màn trình diễn cồng chiêng, hát dân ca, nhạc cụ dân tộc độc đáo, hấp dẫn.

Tại Quảng trường 30/3 (huyện Phú Thiện) trở nên sôi động, bởi sự có mặt của hơn 200 thanh thiếu nhi đến từ các huyện: Ia Pa, Krông Pa, Phú Thiện, Chư Sê, Chư Pưh và thị xã Ayun Pa. Tại liên hoan, mỗi đội trình diễn 3 nội dung: hòa tấu nhạc cụ dân tộc, hát dân ca và trình diễn cồng chiêng.

Trong đó, các thành viên đến từ huyện Phú Thiện đã khẳng định thế mạnh khi đạt giải cao nhất tại nội dung hát dân ca và trình diễn cồng chiêng. Đó là phần trình diễn cồng chiêng tái hiện lễ pơ thi đặc sắc của người Gia Rai. 

Ấn tượng hơn đó là,  các pram dẫn đầu đoàn được hóa trang với mặt nạ bằng gỗ, áo bằng lá chuối khô, trét bùn lên cơ thể rồi thực hiện những hành động hài hước, ngộ nghĩnh. Một số thành viên di chuyển trên đôi cà kheo thành thạo đã nhận được sự cổ vũ nhiệt tình của khán giả. Các thành viên nam trình diễn trống, cồng chiêng, còn thành viên nữ nắm tay di chuyển theo vòng tròn để biểu diễn vòng xoang nhịp nhàng.

Không kém phần hấp dẫn, giọng ca nam mượt mà, ấm áp của anh Rmah Mich, Phó Bí thư Đoàn xã Chư A Thai (huyện Phú Thiện) đã chiếm lòng khán giả bằng bài hát dân ca “Ring kông Alơng Lyem” (Vang vọng núi rừng), ca ngợi vẻ đẹp của vùng đất, con người Tây Nguyên. 

Anh Mich chia sẻ: “Mỗi địa phương, mỗi dân tộc có những nét văn hóa riêng. Khi cất lên tiếng hát, mình cảm thấy rất tự hào, muốn thể hiện những nét đẹp về văn hóa dân tộc Gia Rai của mình cho các bạn trẻ ở đội khác biết. Tham gia Liên hoan, mình có thêm cơ hội học hỏi, giao lưu và tạo động lực để chăm chỉ tập luyện nhằm giữ gìn bản sắc văn hóa của dân tộc”.

Góp phần vào thành công của liên hoan, đội đến từ huyện Chư Sê mang đến màn hòa tấu nhạc cụ dân tộc với chủ đề “Anh em lên rẫy”, bài dân ca “Nhớ”. Đặc biệt, phần trình diễn cồng chiêng đã tái hiện khung cảnh buổi lễ “Mừng lúa mới”. Đội đã chú trọng bố trí đạo cụ như: kho chứa thóc, bó lúa, rượu cần... 

Một thành viên nữ đứng giã gạo, luôn nở nụ cười hạnh phúc vì có một vụ mùa bội thu. 18 thành viên khác say sưa biểu diễn cồng chiêng, chia sẻ niềm vui và mong muốn có một cuộc sống yên bình, no ấm.

Ấn tượng nữa là ở các điểm thi, mỗi đội sẽ có tối đa 30 thành viên, ở nhiều độ tuổi khác nhau nhưng nhờ tập luyện thường xuyên nên các thành viên trình diễn rất nhịp nhàng, thuần thục. Các tiết mục biểu diễn, các bài chiêng phản ánh đời sống sinh hoạt của đồng bào DTTS diễn ra tốt đẹp và thu hút nhiều khán giả đến xem, thưởng thức như: “Mừng lúa mới”, “Pơ thi”, “Mừng chiến thắng"; hay những bài dân ca ca ngợi tình yêu quê hương, đất nước, tình yêu lứa đôi như: “Ngày vui được mùa”… đã mang lại nhiều cung bậc cảm xúc cho người xem. Thanh âm của các nhạc cụ như trống, chiêng, t'rưng, đinh dek, lục lạc… được dịp hội tụ và ngân vang.

Là thành viên nhỏ tuổi nhất của huyện Chư Pưh, em Rcom Y Tư (10 tuổi) được hóa trang thành pram trong phần trình diễn cồng chiêng. Em Y Tư bày tỏ: “Em tham gia đội cồng chiêng thanh- thiếu niên Plei Djriêk từ lúc 5 tuổi. Được các nghệ nhân hướng dẫn tận tình nên em thuộc rất nhiều bài chiêng của dân tộc Gia Rai. Em mong liên hoan được tổ chức thường xuyên hơn để đội cồng chiêng có cơ hội biểu diễn”.

Hòa trong không khí sôi nổi, rộn ràng của nhịp chiêng trống, tại huyện Đăk Đoa và và thị xã An Khê, hơn 400 nghệ nhân các đội diễn của các địa phương đã mang đến Liên hoan những màn trình diễn độc đáo, mãn nhãn. Với sự nỗ lực, chuẩn bị chu đáo từ nội dung đến hình thức trình diễn, các đội thi đã thể hiện các bài dân ca êm ái: Ru em, Mừng chiến thắng Đảng ta, Ru con Ơ Vắt Ơ Vông, Ơ mih pơ la... cùng các tiết mục trình diễn cồng chiêng: mừng lúa mới, lễ pơ thi, liên khúc bung san… rộn ràng.

Em Nụ (11 tuổi, đoàn nghệ nhân Ba Na huyện Đăk Đoa) bày tỏ: Lần đầu tiên em được tham gia Liên hoan có quy mô lớn, nhiều đoàn và các nghệ nhân Ba Na và cả Gia Rai tham gia em thấy rất thú vị. Cùng với đó, em được giao lưu, biết thêm về văn hóa dân tộc Gia Rai. Em sẽ múa xoang thật hay, thật đẹp để các đoàn khác có ấn tượng tốt về văn hóa dân tộc Ba Na của em.

Đối với thế hệ trẻ tỉnh Gia Lai, Liên hoan cồng chiêng, hát dân ca và diễn tấu nhạc cụ dân tộc thanh thiếu nhi toàn tỉnh lần thứ VI, không chỉ mang đến những màn trình diễn ấn tượng mà còn tạo cơ hội giao lưu, khơi dậy tình yêu văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ.

Anh Đỗ Đức Thanh, Phó Bí thư Tỉnh Đoàn, Chủ tịch Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam tỉnh, Trưởng ban tổ chức liên hoan, cho biết: Liên hoan được tổ chức định kỳ 2 năm/lần. Năm 2023, liên hoan được tổ chức tại 3 địa điểm: huyện Phú Thiện, thị xã An Khê, huyện Đak Đoa.

 Thông qua liên hoan, Ban tổ chức mong muốn tạo sân chơi bổ ích, lành mạnh cho thanh thiếu nhi; phát huy vai trò của tổ chức Đoàn-Hội các cấp trong việc bảo tồn, gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa truyền thống, thắt chặt tình đoàn kết dân tộc, góp phần bảo tồn Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên. Đây cũng là cơ hội để các câu lạc bộ, đội, nhóm cồng chiêng của các địa phương được giao lưu, học hỏi kinh nghiệm nhằm thực hiện tốt công tác đoàn kết, tập hợp thanh niên.