Hướng tới Đại hội Đảng bộ Bộ Dân tộc và Tôn giáo lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 – 2030, một sự kiện chính trị có ý nghĩa đặc biệt trong tiến trình cải cách tổ chức bộ máy nhà nước và xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, nhiều địa phương trên cả nước, trong đó có Cà Mau, đang thể hiện sự kỳ vọng lớn vào những chuyển biến mới trong lĩnh vực dân tộc và tôn giáo. Liên quan tới nội dung này, phóng viên có cuộc trao đổi với bà Nguyễn Thu Tư, Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Cà Mau.
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Tỉnh Kon Tum có gần 55% dân số là đồng bào DTTS, với 43 dân tộc anh em cùng sinh sống. Được sự quan tâm đầu tư, hỗ trợ của Trung ương, sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, quyết liệt của cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương và sự đồng hành của các cơ quan báo chí, công tác dân tộc, chính sách dân tộc được tỉnh Kon Tum triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả, góp phần làm thay đổi diện mạo vùng đồng bào DTTS.
Tỉnh Sơn La là nơi sinh sống của khoảng 3.380 người Lào, tập trung chủ yếu tại các huyện biên giới như Sốp Cộp và Sông Mã. Trong số đó, bản Mường Và, xã Mường Và, huyện Sốp Cộp là địa phương tiêu biểu trong việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống dân tộc Lào, từng bước hướng tới phát triển du lịch cộng đồng, gắn với mô hình nông nghiệp và làng nghề truyền thống.
Những ngôi nhà mới khang trang đang dần hình thành tại các điểm dân cư được đầu tư đầy đủ cơ sở hạ tầng thiết yếu. Mơ ước có căn nhà ở ổn định của các hộ đồng bào DTTS nghèo tại tỉnh Kon Tum đã trở thành hiện thực. Kết quả đó thể hiện sự quyết tâm cao của cấp ủy Đảng, chính quyền tỉnh Kon Tum trong việc triển khai thực hiện Dự án 1 và Dự án 2, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 2030, giai đoạn I: từ năm 2021 – 2025 (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719).
Sau ngày tái lập tỉnh từ tháng 4/1992 đến nay, kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS) tỉnh Ninh Thuận không ngừng phát triển đi lên. Công tác dân tộc luôn được các cấp ủy đảng, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở quan tâm thực hiện, người dân phấn khởi thi đua lao động sản xuất, hòa cùng nhịp sống mới với các dân tộc anh em trong toàn tỉnh.
Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, giai đoạn I: Từ năm 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719) đã tiếp sức tỉnh Gia Lai giải quyết một số nhu cầu cấp thiết trong vùng đồng bào DTTS của tỉnh, trong đó có nội dung hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát. Theo đó, gần 3.000 hộ nghèo được hiện thực hoá giấc mơ an cư, là nền tảng để người dân ổn định cuộc sống, vươn lên thoát nghèo.
Những năm qua, với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước bằng các chương trình, dự án, chính sách dân tộc và nỗ lực của đồng bào, diện mạo các làng Chăm ở tỉnh Ninh Thuận đã và đang có nhiều nét khởi sắc, đời sống đồng bào Chăm ngày một ấm no.
Chúng tôi trở lại xã vùng cao Ma Nới, huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận vào những ngày trung tuần tháng 6/2025, khi địa phương đang chuẩn bị sáp nhập với xã Hòa Sơn để hình thành xã mới mang tên Anh Dũng. Những năm qua, Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn I: từ 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719) đã phát huy hiệu quả nguồn lực đầu tư, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, làm thay đổi diện mạo xã vùng cao.
Thực hiện Dự án 3 về Phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp bền vững, phát huy tiềm năng, thế mạnh của các vùng miền để sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội và miền núi giao đoạn I: từ 2021-2025, huyện Bác Ái, tỉnh Ninh Thuận, thành lập 22 HTX hoạt động hiệu quả, tích cực góp phần nâng cao đời sống đồng bào dân tộc Raglay trên địa bàn 9 xã.
Làng Chất Thường (tên gọi tiếng Chăm là Palei Baoh Dana Palei Baoh Dana) ở xã Phước Hậu, huyện Ninh Phước, là ngôi làng Chăm nhỏ nhưng giàu truyền thống của tỉnh Ninh Thuận. Gắn bó với nông nghiệp từ lâu đời, người dân nơi đây không chỉ cần cù lao động mà còn nổi tiếng với tinh thần hiếu học, từng có người vươn tới học vị Tiến sĩ ở nước ngoài.
Ngày 12/6 vừa qua, Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết về sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025. Theo đó, hai tỉnh Ninh Thuận và Khánh Hòa sẽ sáp nhập thành tỉnh Khánh Hòa (mới) có diện tích tự nhiên 8.555km2, quy mô hơn 2,2 triệu dân và 65 đơn vị hành chính trực thuộc (48 xã, 16 phường, 1 đặc khu). Việc sáp nhập hai tỉnh Khánh Hòa và Ninh Thuận đang mở ra nhiều cơ hội thúc đẩy vùng đồng bào DTTS phát triển.
Vùng đất đầy nắng và gió Ninh Thuận đang đổi thay từng ngày, nhất là trong công tác giảm nghèo ở vùng có đông đồng bào DTTS. Một trong những “cú hích” cho sự phát triển ở những địa bàn khó khăn của Ninh Thuận là dòng vốn tín dụng chính sách đang được triển khai trúng nhu cầu của người dân.
Huyện Ninh Sơn là một trong những địa phương của tỉnh Ninh Thuận triển khai thực hiện hiệu quả Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (gọi tắt là Chương trình MTQG 1719). Nguồn vốn đầu tư hỗ trợ đất ở, nhà ở giúp người dân an cư lập nghiệp, ổn định cuộc sống. Đồng thời hỗ trợ con giống gia súc, bảo vệ rừng tạo sinh kế cho người nghèo có điều kiện sản xuất vươn lên thoát nghèo bền vững.
Sau 4 năm triển khai Dự án 1, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030; giai đoạn I: từ 2021 đến 2025 (Chương trình MTQG 1719); tỉnh Ninh Thuận đã tập trung triển khai sắp xếp ổn định dân cư ở những nơi cần thiết; đồng thời giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt cho người dân. Nhờ đó, đại bộ phận đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh có điều kiện để phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo và vươn lên làm giàu.
Từ những mô hình sản xuất quy mô nhỏ, manh mún, các Hợp tác xã (HTX) và Tổ hợp tác ở huyện Bác Ái (Ninh Thuận) đang chuyển mình mạnh mẽ với định hướng nông nghiệp sạch, bền vững. Nhiều sản phẩm đã đạt chứng nhận OCOP, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân, bảo vệ môi trường và thúc đẩy kinh tế địa phương.
Qua gần 4 năm triển khai, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030; giai đoạn I: từ 2021 đến 2025 (Chương trình MTQG 1719) tại tỉnh Ninh Thuận đã phát huy hiệu quả tích cực. Từ nguồn vốn của Chương trình MTQG 1719, kết cấu hạ tầng được đầu tư đồng bộ, các dự án hỗ trợ sản xuất được triển khai sâu rộng. Nhờ đó, vùng đồng bào DTTS đã có nhiều khởi sắc, đời sống người dân từng bước được cải thiện, nâng cao.
Một trong những dự án thành phần quan trọng của Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi, được tỉnh Tuyên Quang khẩn trương triển khai là Dự án 4 đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu, phục vụ sản xuất, đời sống trong vùng đồng bào DTTS và miền núi. Theo đó, các công trình, dự án đưa vào sử dụng đã phát huy hiệu quả tốt, làm thay đổi diện mạo nông thôn vùng sâu, vùng xa, thúc đẩy phát triển toàn diện đời sống đồng bào DTTS.
Nhờ chủ trương đúng đắn của Đảng, chính sách kịp thời của Nhà nước và sự đồng lòng, góp sức của người dân, Chương trình xây dựng nông thôn mới ở Thanh Hóa đạt nhiều thành tựu nổi bật. Từ những bản vùng biên đến vùng đồng bằng, diện mạo nông thôn đổi thay rõ nét, đưa Thanh Hóa trở thành một trong những địa phương dẫn đầu cả nước về xây dựng nông thôn mới.
Bà Nguyễn Thị Khánh Hải, Phó Chủ tịch UBND xã Phước Vinh, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận cho biết, Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021- 2030, giai đoạn 1: 2021- 2025 (Chương trình MTQG 1719) hỗ trợ cho địa phương 3.846 triệu đồng thực hiện các dự án thành phần nâng cao đời sống đồng bào Raglay.