Theo đó, có 125 dược liệu, vị thuốc cổ truyền và cây thuốc được giới thiệu có tiềm năng sử dụng trong phòng, chống dịch Covid-19. Trong đó, 71 dược liệu, vị thuốc cổ truyền và cây thuốc đã được Viện Dược liệu tổng hợp dữ liệu, biên soạn vào tháng 4/2020, khi dịch Covid-19 mới bùng phát ở nước ta.
Cuốn sách gồm hai phần:
Phần 1: Giới thiệu danh mục 125 dược liệu, vị thuốc cổ truyền và cây thuốc có tiềm năng sử dụng trong phòng và hỗ trợ điều trị viêm đường hô hấp cấp do virus SARS-CoV-2.
Danh mục được xếp theo vần A, B, C, cung cấp các thông tin cơ bản của các dược liệu, vị thuốc và cây thuốc dưới dạng bảng gồm 3 phần chính:
Phần thông tin chung về dược liệu/vị thuốc bao gồm: Tên gọi của dược liệu/vị thuốc trong y học cổ truyền; tên khoa học dược liệu/vị thuốc theo tiếng Latin và ghi chú tóm tắt về bộ phận dùng, cách thu hái, sơ chế hay chế biến dược liệu theo Dược điển Việt Nam V và Công văn số 1306/BYT YHCT ngày 17/3/2020 của Bộ Y tế.
Phần thông tin về nguồn gốc: Cho biết dược liệu/vị thuốc được lấy từ nguồn nguyên liệu nào trong tự nhiên: Tên Việt Nam, tên khoa học của loài/họ sinh vật (thực vật - nấm, động vật) hay loại khoáng vật được sử dụng. Các thông tin được tham khảo từ Danh lục thực vật Việt Nam, Danh lục cây thuốc Việt Nam và một số tài liệu chuyên ngành khác.
Phần xuất xứ: Ghi cụ thể dược liệu/vị thuốc được nuôi trồng khai thác trong nước (nam) hay từ nước ngoài (bắc) theo Thông tư số 05/2015/TT-BYT ban hành “Danh mục thuốc đông y, thuốc từ dược liệu và vị thuốc y học cổ truyền thuộc phạm vi thanh toán quỹ bảo hiểm y tế”.
Phần 2: Giới thiệu hình ảnh và thông tin của 125 dược liệu, vị thuốc cổ truyền và cây thuốc được nghiên cứu, sử dụng trong phòng và hỗ trợ điều trị viêm đường hô hấp cấp do virus SARS-CoV-2. Để thuận lợi cho việc tra cứu, các thông tin được giới thiệu ngắn gọn, bao gồm: Tên dược liệu, vị thuốc cổ truyền; tên cây thuốc/động vật hoặc khoáng vật; họ…
PGS, TS Nguyễn Thanh Huyền, Trưởng Khoa Tài nguyên Dược liệu (Viện Dược liệu) cho biết, để phát huy thế mạnh của y học cổ truyền trong việc phòng và hỗ trợ điều trị viêm đường hô hấp cấp do virus SARS-CoV-2 gây ra, Bộ Y tế đã ban hành công văn số 1306/BYT-YDCT ngày 17/03/2020 về việc hướng dẫn sử dụng thuốc cổ truyền, phương pháp y học cổ truyền trong phòng và hỗ trợ điều trị. Nội dung văn bản giới thiệu một số bài thuốc, vị thuốc, cây thuốc sử dụng trong quá trình hỗ trợ điều trị và phòng bệnh. Trên cơ sở đó, nhóm nghiên cứu đã biên soạn sách lần 1.
Việc cập nhật bổ sung thông tin lần này về các dược liệu, vị thuốc cổ truyền có tiềm năng sử dụng trong phòng, hỗ trợ điều trị Covid-19 dựa trên cơ sở rà soát các văn bản của Bộ Y tế, dược điển Việt Nam, danh mục các thuốc thiết yếu của Bộ Y tế và các nghiên cứu của thế giới về tác dụng của một số cây thuốc đối với phòng, chống dịch Covid-19.
Nhóm cán bộ nghiên cứu của Khoa Tài nguyên Dược liệu đã biên soạn khá công phu. Hy vọng, các thông tin về tên gọi, nguồn gốc xuất xứ, đặc biệt là các hình ảnh rõ nét về dược liệu, vị thuốc… góp phần vào việc sử dụng đúng các vị thuốc, cây thuốc trong các bài thuốc và các sản phẩm phòng, chống dịch Covid-19./.