“Điểm tựa pháp lý” cho đồng bào DTTS- Ghi nhận từ Sơn La và Quảng Trị

Bảo đảm quyền con người, quyền công dân

Từ đầu năm đến nay, Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh Sơn La đã phối hợp với các địa phương tổ chức 4 đợt truyền thông, phổ biến pháp luật tại các xã đặc biệt khó khăn vùng đồng bào DTTS cho hơn 1.000 lượt người là già làng, trưởng bản, Người có uy tín và người dân ở các bản.

Tại các cuộc tuyên truyền, phổ biến pháp luật, báo cáo viên không chỉ phổ biến nội dung cơ bản của các Bộ Luật Hình sự, Luật Phòng, chống bạo lực gia đình, Luật phòng chống ma túy… mà còn trực tiếp giải đáp các vướng mắc về pháp luật; đồng thời, tiếp thu ý kiến của người dân báo cáo cấp ủy đảng, chính quyền địa phương để giải quyết theo thẩm quyền.

Theo ông Giàng Khua Dính, Người có uy tín bản Hua Lạnh, xã Sốp Cộp: Qua tuyên truyền, chúng tôi hiểu rõ hơn về những quy định quan trọng trong các bộ luật. Đây là những kiến thức thiết thực, giúp bà con trong bản tránh được sai phạm, biết bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

“Với vai trò là Người có uy tín, tôi sẽ tiếp tục vận động, nhắc nhở con cháu trong dòng họ và bà con trong bản cùng nhau chấp hành nghiêm quy định của pháp luật, xây dựng đời sống đoàn kết, văn minh, giữ gìn an ninh trật tự tại cơ sở” - ông Dính khẳng định.

Theo ông Phan Trọng Hùng, Trợ giúp viên pháp lý, Trung tâm TGPL Nhà nước số 1 tỉnh Quảng Trị, với chức năng TGPL miễn phí cho người nghèo, đồng bào DTTS và các đối tượng chính sách, thời gian qua, trung tâm đã trực tiếp xử lý, hỗ trợ kịp thời, hiệu quả hằng trăm vụ việc, trong đó có nhiều vụ việc phức tạp. Qua đó, bảo đảm quyền con người, quyền công dân trong tiếp cận công lý và bình đẳng trước pháp luật.

Điển hình như, vụ tham gia bào chữa cho anh Hồ V.A. (SN 1993), dân tộc Bru Vân Kiều ở bản Ploang, xã Trường Sơn là bị cáo trong vụ án “Hủy hoại rừng” do Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Bình (cũ) xét xử phúc thẩm bởi tội danh đốt rừng, gây thiệt hại 1,75ha rừng. Tại phiên tòa sơ thẩm, bị cáo Hồ V.A. bị truy tố về tội “Hủy hoại rừng” và bị tuyên phạt 24 tháng tù. Bị cáo A. đã có đơn kháng cáo.

Tại phiên tòa phúc thẩm, trợ giúp viên pháp lý đã trình bày, phân tích các tình tiết liên quan đến nguyên nhân, nhân thân, trình độ nhận thức của bị cáo… Từ đó, trợ giúp viên pháp lý đề nghị HĐXX chuyển từ hình phạt tù sang hưởng án treo theo hướng nhẹ hơn so với bản án sơ thẩm đã xét xử.

Kết quả, HĐXX đã xử phạt bị cáo 24 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách gấp đôi. Đây là một trong nhiều vụ án liên quan đến đồng bào DTTS sinh sống trên địa bàn tỉnh Quảng Trị được TGPL thành công.

Tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác TGPL

Với phương châm hướng về cơ sở, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân được tiếp cận với các hoạt động TGPL và giảm thời gian, chi phí đi lại, thời gian qua, Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh Quảng Trị đã tổ chức hằng trăm buổi truyền thông, cung cấp thông tin về TGPL tại các thôn, bản thuộc vùng đồng bào DTTS và miền núi; tổ chức các lớp tập huấn thuộc Chương trình MTQG 1719 về tiếp cận TGPL cho già làng, trưởng bản, Người có uy tín trong cộng đồng, cán bộ cơ sở vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Ở tỉnh Sơn La, để đảm bảo triển khai hiệu quả các hoạt động TGPL theo Chương trình MTGQ 1719, Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Sơn La tiếp tục đổi mới hình thức, phương thức truyền thông; tăng cường trợ giúp lưu động; đào tạo, bồi dưỡng, nghiệp vụ cho đội ngũ người thực hiện TGPL. Tổ chức các chuyên đề về TGPL kết nối cộng đồng tại vùng đồng bào DTTS trên địa bàn, đảm bảo quyền công dân trong tiếp cận và bình đẳng trước pháp luật, gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.

Ông Tòng Văn Minh, Phó Giám đốc Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh Sơn La cho biết: Quá trình thực hiện TGPL không chỉ giúp người dân bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình, mà còn giúp họ hiểu nhiều hơn các vấn đề liên quan đến pháp luật, cũng như nâng cao ý thức chấp hành pháp luật. Từ đó, người dân có thể tiếp cận và sử dụng dịch vụ pháp lý miễn phí, đây là hoạt động thể hiện giá trị đạo đức và tính nhân văn cao cả trong việc bảo vệ quyền lợi của mỗi công dân, tạo sự bình đẳng, công bằng xã hội.

Theo nhận định của Ban Chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021 - 2025, trong thời gian qua, công tác TGPL góp phần nâng cao nhận thức pháp luật, ý thức chấp hành pháp luật và khả năng tiếp cận công lý cho người dân. Qua đó thúc đẩy hiệu quả triển khai Chương trình và các chính sách dân tộc trên địa bàn xã, thôn ĐBKK, tăng cường ổn định chính trị - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh vùng đồng bào DTTS và miền núi.