Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Trồng bông, dệt vải - nét đẹp văn hóa của đồng bào La Chí

Vũ Mừng - 3 giờ trước

Bao đời nay, nghề trồng bông, dệt vải đã trở thành nét đẹp trong đời sống của người La Chí, xã Bản Phùng, tỉnh Hà Giang. Từ những dụng cụ thô sơ, thông qua đôi bàn tay khéo léo của người phụ nữ La Chí đã tạo ra những sản phẩm dệt với hoa văn phong phú, chứa đựng nhiều giá trị văn hóa truyền thống.

Xã Bản Phùng nằm cách huyện lỵ Hoàng Su Phì của tỉnh Hà Giang gần 30km. Đây là địa bàn sinh sống lâu đời của đồng bào dân tộc La Chí. Hiện nay toàn xã có hơn 500 hộ với gần 3.000 nhân khẩu trong đó đồng bào dân tộc La Chí chiếm trên 98% dân số. Xã Bản Phùng không chỉ đẹp bởi thiên nhiên hùng vĩ, những thửa ruộng bậc thang trải dài quanh sườn núi, những ngôi nhà sàn nằm xen lẫn ruộng bậc thang mà còn hấp dẫn du khách bởi những nét văn hóa truyền thống độc đáo được cộng đồng ở đây bảo tồn, gìn giữ qua nhiều thế hệ.

Người La Chí là một trong những dân tộc có truyền thống tự làm trang phục từ khâu trồng bông, dệt vải cho đến may, thêu. Trang phục của người La Chí giản dị, nhưng mang bên trong đó cả một kho tàng văn hóa, tri thức dân gian.
Người La Chí là một trong những dân tộc có truyền thống tự làm trang phục từ khâu trồng bông, dệt vải cho đến may, thêu. Trang phục của người La Chí giản dị, nhưng ẩn chứa nền văn hóa, tri thức dân gian
Từ tháng 1, tháng 2, người La Chí đã trồng bông, đến tháng 8, tháng 9 thì bắt đầu vào mùa bật bông dệt vải. Bông khi thu hái vẫn còn chứa hạt, sau khi tách hạt sẽ được bật cho tơi ra, rồi cuộn lại thành từng thỏi nhỏ.
Từ tháng 1, tháng 2, người La Chí đã trồng bông, đến tháng 8, tháng 9 thì bắt đầu vào mùa bật bông dệt vải. Bông khi thu hái vẫn còn chứa hạt, sau khi tách hạt sẽ được bật cho tơi ra, rồi cuộn lại thành từng thỏi nhỏ
Công đoạn kéo sợi là khó nhất và đòi hỏi sự khéo léo, mềm mại của người phụ nữ. Phải dùng xa kéo thật đều và uyển chuyển để làm sao sợi chỉ dài, không đứt đoạn, đều nhau, sau đó cuộn thành từng cuộn sợi, đem đi luộc, phơi rồi mới dệt thành vải. Xa kéo sợi gồm guồng se sợi và quay tơ.
Công đoạn kéo sợi là khó nhất và đòi hỏi sự khéo léo, mềm mại của người phụ nữ. Phải dùng xa kéo thật đều và uyển chuyển để làm sao sợi chỉ dài, không đứt đoạn, đều nhau, sau đó cuộn thành từng cuộn sợi, đem đi luộc, phơi rồi mới dệt thành vải. Xa kéo sợi gồm guồng se sợi và quay tơ
Sợi sau khi se xong quấn thành những guồng nhỏ.
Sợi sau khi se xong quấn thành những guồng nhỏ
Từ những sợi chỉ mỏng manh, người phụ nữ tiếp tục dệt để có được một tấm vải thô ưng ý. Khi dệt vải, chân và tay phải phối hợp nhịp nhàng để không bị rối sợi.
Từ những sợi chỉ mỏng manh, người phụ nữ tiếp tục dệt để có được một tấm vải thô ưng ý. Khi dệt vải, chân và tay phải phối hợp nhịp nhàng để không bị rối sợi
Công đoạn dệt vải chiếm rất nhiều thời gian và đòi hỏi sự khéo léo cao. Những người thạo nghề có thể dệt được khoảng 7 - 8 mét vải mỗi ngày. Hiện nay, vải chưa nhuộm chàm có giá khoảng 80 nghìn đồng/mét, còn loại đã nhuộm chàm được bán với giá 120 nghìn đồng/mét.
Công đoạn dệt vải chiếm rất nhiều thời gian và đòi hỏi sự khéo léo cao. Những người thạo nghề có thể dệt được khoảng 7 - 8 mét vải mỗi ngày. Hiện nay, vải chưa nhuộm chàm có giá khoảng 80 nghìn đồng/mét, còn loại đã nhuộm chàm được bán với giá 120 nghìn đồng/mét
Trang phục người La Chí màu chàm là màu chủ đạo. Để vải lên đúng màu, người phụ nữ phải nhuộm rồi phơi khô ít nhất 5 lần. Người La Chí quan niệm, trang phục làm từ vải bông tự dệt và tự nhuộm màu chàm mới cho thấy được vẻ đẹp và sự khéo léo của người phụ nữ La Chí.
Trang phục người La Chí màu chàm là màu chủ đạo. Để vải lên đúng màu, người phụ nữ phải nhuộm rồi phơi khô ít nhất 5 lần. Người La Chí quan niệm, trang phục làm từ vải bông tự dệt và tự nhuộm màu chàm mới cho thấy được vẻ đẹp và sự khéo léo của người phụ nữ La Chí
Phụ nữ La Chí mặc áo dài tứ thân xẻ giữa, trên yếm và cổ áo được thêu hoa văn tạo nên sự mềm mại trong trang phục của phái nữ, có dây thắt lưng, yếm, đội khăn dài, váy, quấn xà cạp. Họ làm đẹp bằng những trang sức nhỏ như hoa tai, vòng tay và ưa dùng khăn đội đầu dài gần 3 mét.
Phụ nữ La Chí mặc áo dài tứ thân xẻ giữa, trên yếm và cổ áo được thêu hoa văn tạo nên sự mềm mại trong trang phục của phái nữ, có dây thắt lưng, yếm, đội khăn dài, váy, quấn xà cạp. Họ làm đẹp bằng những trang sức nhỏ như hoa tai, vòng tay và ưa dùng khăn đội đầu dài gần 3 mét
Trên các sản phẩm dệt của người La Chí có rất nhiều mẫu hoa văn đẹp, thể hiện sự sáng tạo, tinh tế trên từng đường kim, mũi chỉ, phổ biến nhất là hoa văn thêu chỉ và hoa văn ghép vải. Các mẫu hoa văn hình tam giác, hình chấm tròn, hình quả trám kết hợp với các đường viền.
Trên các sản phẩm dệt của người La Chí có rất nhiều mẫu hoa văn đẹp, thể hiện sự sáng tạo, tinh tế trên từng đường kim, mũi chỉ, phổ biến nhất là hoa văn thêu chỉ và hoa văn ghép vải. Các mẫu hoa văn hình tam giác, hình chấm tròn, hình quả trám kết hợp với các đường viền
Chị Vương Thị Lan - Phó Chủ tịch Hội phụ nữ xã Bản Phùng cho biết để giữ gìn nét văn hóa của dân tộc mình những năm gần đây Hội liên hiệp phụ nữ xã đã phối hợp với các đơn vị trường học mở lớp dệt thổ cẩm dân tộc cho các em học sinh vào các buổi sinh hoạt ngoại khóa trong tuần, khuyến khích hội viên truyền nghề dệt vải, thêu, cắt, may trang phục cho thế hệ trẻ, hướng tới đưa các sản phẩm thêu may, trang phục truyền thống trở thành hàng hóa, hình thành Câu lạc bộ nghề dệt thổ cẩm... Việc giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa không chỉ góp phần nâng cao đời sống tinh thần, khích lệ người dân thi đua phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, phát triển du lịch, mở ra những cơ hội phát triển mới cho địa phương.
Chị Vương Thị Lan, Phó Chủ tịch Hội Phụ nữ xã Bản Phùng cho biết: Để giữ gìn nét văn hóa của dân tộc mình, những năm gần đây, Hội Liên hiệp Phụ nữ xã đã phối hợp với các đơn vị trường học mở lớp dệt thổ cẩm dân tộc cho các em học sinh vào các buổi sinh hoạt ngoại khóa trong tuần, khuyến khích hội viên truyền nghề dệt vải, thêu, cắt, may trang phục cho thế hệ trẻ, hướng tới đưa các sản phẩm thêu may, trang phục truyền thống trở thành hàng hóa, hình thành Câu lạc bộ nghề dệt thổ cẩm... Việc giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa không chỉ góp phần nâng cao đời sống tinh thần, khích lệ người dân thi đua phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, phát triển du lịch, mở ra những cơ hội phát triển mới cho địa phương
Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Bộ Dân tộc và Tôn giáo trao Quyết định nghỉ hưu đối với công chức, người lao động theo Nghị định số 178/NĐ-CP

Bộ Dân tộc và Tôn giáo trao Quyết định nghỉ hưu đối với công chức, người lao động theo Nghị định số 178/NĐ-CP

Tin tức - Hồng Phúc - 8 phút trước
Chiều 22/4, tại Hà Nội, Bộ Dân tộc và Tôn giáo đã tổ chức Hội nghị Trao Quyết định nghỉ hưu đối với công chức, người lao động theo Nghị định số 178/NĐ-CP. Tham dự Hội nghị còn có các Thứ trưởng: Y Vinh Tơr, Y Thông, Nguyễn Hải Trung, Nông Thị Hà; cùng lãnh đạo các vụ, đơn vị trực thuộc UBDT.
Đắk Lắk dự kiến còn 67 xã sau sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã

Đắk Lắk dự kiến còn 67 xã sau sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã

Trang địa phương - Lê Hường - 1 giờ trước
Ngày 22/4, một lãnh đạo Sở Nội vụ của tỉnh Đắk Lắk cho biết, theo Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã năm 2025 của UBND tỉnh, dự kiến sau sáp nhập, Đắk Lắk còn 67 đơn vị hành chính cấp xã.
Bí thư Tỉnh ủy Kon Tum thăm, làm việc với đồng bào Hrê làng Vi Ô Lăk

Bí thư Tỉnh ủy Kon Tum thăm, làm việc với đồng bào Hrê làng Vi Ô Lăk

Trang địa phương - Ngọc Chí - 1 giờ trước
Chiều 22/4, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Kon Tum Dương Văn Trang đã đến thăm, làm việc với đồng bào Hrê ở làng Vi Ô Lăk, xã Pờ Ê, huyện Kon Plông. Tham dự buổi làm việc có Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Kon Tum Nguyễn Đức Tuy và lãnh đạo các sở, ngành của tỉnh.
Đà Nẵng: Chi tiết tên gọi xã, phường dự kiến khi sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã

Đà Nẵng: Chi tiết tên gọi xã, phường dự kiến khi sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã

Tin tức - T.Nhân - H.Trường - 1 giờ trước
Ngày 22/4, Ban Chấp hành Đảng bộ TP. Đà Nẵng khóa XXII đã ban hành Nghị quyết thống nhất điều chỉnh tên gọi các đơn vị hành chính cấp xã hình thành sau đợt sắp xếp.
Tránh bẫy phòng giá rẻ, vé giá hời dịp đại lễ

Tránh bẫy phòng giá rẻ, vé giá hời dịp đại lễ

Pháp luật - Minh Nhật - 3 giờ trước
Trong thời gian gần đây, các nhóm lừa đảo trên mạng đã lợi dụng nhu cầu du lịch tăng cao trong dịp nghỉ lễ 30/4 – 1/5 để thực hiện nhiều thủ đoạn lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.
Nhà trình tường - Sáng tạo của người Mông

Nhà trình tường - Sáng tạo của người Mông

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 22/4, có những thông tin đáng chú ý sau: Tôn vinh Nghệ nhân Làng nghề Việt Nam . Vườn Cherry ở Khánh Vĩnh. Nhà trình tường - Sáng tạo của người Mông. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Trồng bông, dệt vải - nét đẹp văn hóa của đồng bào La Chí

Trồng bông, dệt vải - nét đẹp văn hóa của đồng bào La Chí

Photo - Vũ Mừng - 3 giờ trước
Bao đời nay, nghề trồng bông, dệt vải đã trở thành nét đẹp trong đời sống của người La Chí, xã Bản Phùng, tỉnh Hà Giang. Từ những dụng cụ thô sơ, thông qua đôi bàn tay khéo léo của người phụ nữ La Chí đã tạo ra những sản phẩm dệt với hoa văn phong phú, chứa đựng nhiều giá trị văn hóa truyền thống.
Nghệ An phát hiện 9 bộ di cốt của cư dân văn hóa Quỳnh Văn

Nghệ An phát hiện 9 bộ di cốt của cư dân văn hóa Quỳnh Văn

Tìm trong di sản - Minh Nhật - 3 giờ trước
Ngày 22/4, thông tin từ Bảo tàng Nghệ An cho biết, sau hơn 1 tháng tiến hành khai quật khảo cổ tại Di tích Quỳnh Văn (thôn 6, xã Quỳnh Văn, huyện Quỳnh Lưu) các nhà khảo cổ đã phát hiện nhiều bộ di cốt và hiện vật của cư dân văn hóa Quỳnh Văn.
Những thức uống giúp chống viêm trong mùa Hè

Những thức uống giúp chống viêm trong mùa Hè

Sức khỏe - Minh Nhật - 3 giờ trước
Một số thức uống làm mát, giàu chất chống oxy hóa có thể giúp cơ thể chống viêm tự nhiên bằng cách cấp nước, bổ sung hoạt chất kháng viêm và hỗ trợ thải độc hiệu quả.
Tiếng nói từ bản làng- Táng Ngá giữ lửa văn hóa dân tộc Cống

Tiếng nói từ bản làng- Táng Ngá giữ lửa văn hóa dân tộc Cống

Dân tộc - Tôn giáo - V. Long - 3 giờ trước
Giữa sắc xanh bạt ngàn của núi rừng Nậm Nhùn, bản Táng Ngá, xã Nậm Chà, huyện Nậm Nhùn (Lai Châu) vừa khép lại một hoạt động đặc biệt - Lễ bế giảng lớp dạy tiếng dân tộc Cống theo hình thức truyền khẩu.
Trưng bày 150 tài liệu, hiện vật chủ đề “Non sông liền một dải”

Trưng bày 150 tài liệu, hiện vật chủ đề “Non sông liền một dải”

Văn hóa dân tộc - Anh Trúc - 3 giờ trước
Nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), nhiều tư liệu, hiện vật được trưng bày tại Triển lãm "Non sông liền một dải" tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia đã mang đến những thông tin quý về lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc cho đến ngày thống nhất đất nước của dân tộc ta.