Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Tín ngưỡng cúng rừng và “lá phổi xanh” ở Bản Mế

Hoàng Quý - 07:41, 03/09/2021

Ngược lên thượng nguồn dòng sông Chảy, chúng tôi đến thôn Bản Mế (xã Bản Mế) nơi sinh sống chủ yếu của đồng bào Nùng ở huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai. Điều khiến chúng tôi ấn tượng nhất, là màu xanh ngút ngàn của những cánh rừng già nguyên sinh.

Thầy cúng chuẩn bị làm lễ cúng rừng. (Ảnh: TL)
Thầy cúng chuẩn bị làm lễ cúng rừng. (Ảnh: TL)

Trong tâm thức của người Nùng ở xã Bản Mế, rừng thiêng có một vị trí vô cùng quan trọng trong đời sống và tâm linh, đây là nơi Thần rừng cư ngụ, được người dân gìn giữ và bảo vệ bởi các luật tục và những điều kiêng kỵ. Đối với họ, không được xâm phạm nơi ở của Thần, không được vào rừng chặt cây, lấy củi, săn bắn, và việc bảo vệ rừng thiêng đã ăn sâu vào tiềm thức từ bao đời nay.

Theo già làng Lùng Dảo Chín, Người có uy tín ở Bản Mế, người dân ở Bản Mế luôn tự hào khi nhắc đến khu rừng nguyên sinh của mình. “Không ai dám phá rừng, chỉ tìm cách để bảo vệ nó thôi. Cứ đời này qua đời khác, người dân Bản Mế coi rừng như tính mạng của mình. Trong tâm trí của người dân, cánh rừng là báu vật, nó là tấm bình phong che chở dân làng mỗi mùa gió bão”.

Để minh chứng cho lời nói của mình, già làng Chín đưa chúng tôi đi chiêm ngưỡng “báu vật” của làng. Chúng tôi không khỏi choáng ngợp trước khu rừng nguyên sinh ở sát khu dân cư này. Không một dấu vết bị tàn phá, thảm thực vật phong phú với nhiều loại cây dây leo cùng hàng hàng, lớp lớp những gốc cây gỗ quý hàng trăm năm tuổi, có kích thước lớn, có gốc cây to đến 2 - 3 người ôm không xuể… lừng lững giữa trời xanh.

Hầu hết người dân ở Bản Mế đồng tâm bảo vệ rừng. Mỗi nhóm gia đình cử 2 - 3 người luân phiên nhau đi kiểm tra hằng tuần, nếu phát hiện dấu hiệu khả nghi thì lập tức báo tin về bản. Ở vào thời điểm mà thiên tai, biến đổi khí hậu ngày càng khốc liệt, thì người dân Bản Mế càng tích cực hơn trong việc phủ xanh đồi trọc bằng những dự án trồng rừng.

Một góc xã Bản Mế, Si Ma Cai, Lào Cai với màu xanh ngát của đồng ruộng và những khu rừng già
Một góc xã Bản Mế, Si Ma Cai, Lào Cai với màu xanh ngát của đồng ruộng và những khu rừng già

Những quy ước giữ rừng của cộng đồng người Nùng đã trở thành thiết chế văn hóa trong việc bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường sinh thái. Rừng cấm Bản Mế rất linh thiêng, người Nùng trong làng quan niệm, người nào vi phạm vào rừng cấm sẽ bị Thần rừng trừng phạt nên không người nào dám chặt cây, lấy củi, kể cả những cành cây khô rụng xuống cũng không ai dám lấy. Cũng từ tín ngưỡng thờ Thần rừng và bảo vệ rừng, không chỉ rừng cấm mà các khu rừng khác xung quanh thôn Bản Mế đều xanh tốt, giống như lá phổi xanh điều hòa khí hậu, làm cho không khí luôn trong lành, những dòng suối đầy ăm ắp nước cung cấp cho cánh đồng lúa thêm tươi tốt.

Trước khi chia tay, già làng Lùng Dảo Chín nhiệt tình mời chúng tôi dịp 30 tháng Giêng năm sau lại về Bản Mế chơi. Theo lời già làng, đó là ngày hội của người dân nơi đây, trong làng đều góp tiền mua con lợn to và các lễ vật dâng cúng Thần rừng, cầu thần phù hộ cho mùa màng bội thu, ngô lúa được mùa, cuộc sống ấm no.

Ngoài ý nghĩa tín ngưỡng mang đậm nét văn hóa của cư dân nông nghiệp, tục cúng Thần rừng của người Nùng còn mang một ý nghĩa nhân văn hết sức sâu sắc, đó là ý nghĩa giáo dục Nhân dân tình yêu thiên nhiên, ý thức bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường sống xung quanh con người.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Níu giữ những đêm khan ở lại với buôn làng

Níu giữ những đêm khan ở lại với buôn làng

Cùng với cồng chiêng, sử thi (đồng bào Ê Đê gọi là klei khan) là di sản văn hóa đặc trưng của các dân tộc Tây Nguyên. Xu hướng phát triển của cuộc sống hiện đại, những đêm khan huyền thoại dần vắng bóng. Trước thực trạng đó, chính quyền và các nghệ nhân ở huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk đã nỗ lực tìm nhiều giải pháp để níu giữ những đêm khan ở lại với buôn làng.
Sa Pa, hành trình từ Trạm nghỉ dưỡng đến khu du lịch Quốc gia

Sa Pa, hành trình từ Trạm nghỉ dưỡng đến khu du lịch Quốc gia

Sắc màu 54 - Trọng Bảo - 1 giờ trước
Nằm trong chuỗi các hoạt động kỷ niệm 120 năm du lịch Sa Pa và chào mừng 65 năm Bác Hồ lên thăm Lào Cai; chiều ngày 22/9, thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai đã tổ chức Hội thảo khoa học “Sa Pa- hành trình từ Trạm nghỉ dưỡng đến khu du lịch Quốc gia”. Tham dự Hội thảo có đại biểu Cục Du lịch Việt Nam, Hội quy hoạch phát triển Việt Nam, các nhà khoa học; lãnh đạo thị xã Sa Pa (trước đây là huyện Sa Pa) qua các thời kỳ.
Công bố lịch thi đánh giá tư duy năm 2024

Công bố lịch thi đánh giá tư duy năm 2024

Giáo dục - T.Hợp - 1 giờ trước
Sáng ngày 22/9, Đại học Bách khoa Hà Nội đã chính thức công bố lịch thi đánh giá tư duy (TSA) năm 2024. Theo đó, năm nay sẽ có 6 đợt thi TSA tạo điều kiện cho thí sinh được lựa chọn kết quả tốt nhất trong công tác xét tuyển.
PC Ninh Bình: Đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ, độ tin cậy cung cấp điện

PC Ninh Bình: Đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ, độ tin cậy cung cấp điện

Kinh tế - PV - 1 giờ trước
Độ tin cậy cung cấp điện của lưới điện phân phối, là khả năng của hệ thống cung cấp đầy đủ và liên tục điện năng cho hộ tiêu thụ, với chất lượng điện năng đảm bảo, được thể hiện qua các chỉ số SAIDI, SAIFI, MAIFI.. Những năm gần đây, được sự quan tâm và đầu tư đúng hướng của Công ty Điện lực Ninh Bình (PC Ninh Bình), lưới điện trên địa bàn tỉnh đã có nhiều thay đổi đáp ứng tốt cho nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội của địa phương.
Thất bại trước Iran, cửa đi tiếp của Olympic Việt Nam chưa hết

Thất bại trước Iran, cửa đi tiếp của Olympic Việt Nam chưa hết

Thể thao - L.Minh - 1 giờ trước
Thất bại 0-4 trước Iran khiến cửa đi tiếp của Olympic Việt Nam rất hẹp. Tuy nhiên HLV Hoàng Anh Tuấn cho rằng cuộc phiêu lưu ở Asiad 19 chưa kết thúc. Đội bóng của ông sẽ chơi hết mình trong trận đấu cuối với Saudi Arabia.
Gia Lai: Ra mắt sản phẩm “Rượu ghè mẹ Dung” của đồng bào Ba Na làng Kon Pơ Nang

Gia Lai: Ra mắt sản phẩm “Rượu ghè mẹ Dung” của đồng bào Ba Na làng Kon Pơ Nang

Sản phẩm - Thị trường - Ngọc Thu - 1 giờ trước
Ngày 22/9, xã Hà Tây (huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai) đã tổ chức ra mắt thương hiệu sản phẩm “Rượu ghè Mẹ Dung” với mô hình sản xuất rượu cần từ gạo lứt và men của vỏ cây rừng tại làng Kon Pơ Nang.
Tin trong ngày - 22/9/2023

Tin trong ngày - 22/9/2023

Bản tin hôm nay, ngày 22/9, có những thông tin đáng chú ý sau: Giới thiệu sản phẩm OCOP gắn với văn hóa các tỉnh miền núi phía Bắc. Lễ hội trà Shan tuyết lớn nhất miền Bắc. Hủy hoại cây rừng bằng thuốc độc ở huyện Bác Ái (Ninh Thuận). Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Hơn một thập niên, Vinamilk giữ vững ngôi vị trong các bảng xếp hạng doanh nghiệp niêm yết hàng đầu

Hơn một thập niên, Vinamilk giữ vững ngôi vị trong các bảng xếp hạng doanh nghiệp niêm yết hàng đầu

Kinh tế - PV - 1 giờ trước
Vinamilk liên tục góp mặt trong danh sách 50 Công ty niêm yết tốt nhất Việt Nam và bảng xếp hạng Top 50 Công ty kinh doanh hiệu quả nhất Việt Nam. Đáng chú ý là doanh nghiệp đã trụ vững trong 2 danh sách này hơn 10 năm qua, từ khi các bảng xếp hạng được thực hiện.
PC Điện Biên: Số hóa các hình thức thanh toán tiện lợi cho khách hàng

PC Điện Biên: Số hóa các hình thức thanh toán tiện lợi cho khách hàng

Khoa học - Công nghệ - PV - 1 giờ trước
Nhằm tạo thuận lợi tối đa cho khách hàng trong thanh toán tiền điện, PC Điện Biên đã liên kết với các Ngân hàng và tổ chức trung gian triển khai thanh toán không dùng tiền mặt, đa dạng hóa các kênh thanh toán.
Ban Dân tộc tỉnh Phú Yên tổ chức tập huấn Chương trình MTQG 1719

Ban Dân tộc tỉnh Phú Yên tổ chức tập huấn Chương trình MTQG 1719

Chính sách dân tộc - Mạnh Cường - 1 giờ trước
Từ ngày 18 - 23/9, Ban Dân tộc tỉnh Phú Yên phối hợp UBND các huyện Sông Hinh, Sơn Hòa, Đồng Xuân tổ chức 3 Hội nghị tập huấn hướng dẫn thực hiện phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị, phát triển sản xuất cộng đồng.
Huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk phản hồi về việc ra quyết định chuyển công tác, trường “trắng” giáo viên Tiếng Anh

Huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk phản hồi về việc ra quyết định chuyển công tác, trường “trắng” giáo viên Tiếng Anh

Sự kiện - Bình luận - Hoàng Thùy - 1 giờ trước
Liên quan đến việc phản ánh của nhà trường, dư luận và báo chí về việc huyện bất ngờ ra quyết định chuyển công tác khiến trường “trắng” giáo viên Tiếng Anh, ông Nguyễn Hữu Truyền, Trưởng Phòng Nội vụ huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk đã có thông tin chính thức cho báo chí.
Quảng Bình: Tài xế xe cấp cứu vi phạm nồng độ cồn

Quảng Bình: Tài xế xe cấp cứu vi phạm nồng độ cồn

Pháp luật - Khánh Ngân - 1 giờ trước
Tối 21/9, Tổ công tác số 5 của Bộ Công an phối hợp cùng Đội Cảnh sát Giao thông (CSGT) Công an Tp. Đồng Hới, Phòng CSGT Công an tỉnh Quảng Bình lập các chốt kiểm tra trên tuyến Quốc lộ 1A và một số tuyến đường trung tâm Tp. Đồng Hới (Quảng Bình).