Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Tì lầu Lẩu

Phạm Việt Thắng - 19:57, 06/08/2021

Xồng Bá Lẩu còn rất trẻ. Thế mà cậu được bà con tín nhiệm bầu làm Trưởng bản Buộc Mú (xã Na Ngoi, huyện Kỳ Sơn – Nghệ An). Không chỉ làm ăn giỏi, Lẩu còn giúp bà con cùng nhau thoát nghèo. Vì thế mà mọi người trân quý gọi cậu là "Tì lầu Lẩu" – tiếng Mông có nghĩa là anh Lẩu.

Trưởng bản Buộc Mú Xồng Bá Lẩu: “Phải làm tốt thì bà con mới tin”
Trưởng bản Buộc Mú Xồng Bá Lẩu: “Phải làm tốt thì bà con mới tin”

Cử nhân… trồng gừng

Bản Buộc Mú nằm ở lưng chừng đỉnh Phu xai lai leng, cao 2.700 mét so với mực nước biển. Từ đây ra đến trung tâm huyện phải mất đến dăm chục cây số, đường đã dốc lại còn ngoằn ngoèo, khó đi. 

Lẩu kể, nhà nghèo lắm, quanh năm thiếu thốn. Được cái bố mẹ cố gắng cho ăn học tử tế. Bố cứ luôn miệng nhắc, muốn thoát nghèo thì phải có con chữ, phải học hành.  Nghe lời bố, Lẩu cố gắng học hành, và năm 2008, Lẩu đã thi đậu vào trường Đại học Kinh tế Huế, Khoa Kinh tế nông nghiệp. 

“Em là người thứ hai ở xã Na Ngoi này đi học đại học chính quy đấy” – Lẩu khoe về thành tích học tập.

Tốt nghiệp đại học, tấm bằng chính quy của Lẩu cũng không “biến” cậu trở thành cán bộ nhà nước. Không hề nản lòng. “Mình có kiến thức, có sức khoẻ làm gì mà chả được. Quê mình quanh năm mát mẻ, khí hậu rất tốt, đất đai phì nhiêu, tại sao lại phải nghèo” – Lẩu từng ra lệnh cho mình như thế. 

Cũng là cơ hội với Lẩu khi cây gừng ở Na Ngoi đang bắt đầu manh nha trở thành hàng hoá. Trước, bà con cũng trồng gừng nhưng nhỏ lẻ, manh mún, chủ yếu là tự cung tự cấp. Không bạ đâu trồng đó, Lẩu đã biết quy hoạch cho mình những vùng đất trồng gừng, những chỗ nuôi trâu và sẽ trồng cây khác khi đủ vốn. 

Sáng sáng, Lẩu thức dậy khi gà vừa gáy, vừa lùa trâu vào rừng vừa đào hố trồng gừng. Gừng của Lẩu được trồng ngay hàng thẳng lối, gốc cách gốc chừng 30cm. Cậu giải thích: Khi thu hoạch thì cây gừng đã rục xuống hết, không phát hiện được đâu là gốc, rất dễ sót củ. Nếu trồng có hàng có lối thì chỉ cần chọc cuốc xuống là đúng gốc gừng, không để sót củ nào. Đúng một năm, Lẩu đã có tiền tỷ trong tay, một ha gừng và hơn chục con trâu.

“Gừng Na Ngoi ta thì nức tiếng về hàm lượng tinh dầu, củ vàng, vỏ trơn rất ưa nhìn. Có điều đường sá xa xôi, với lại ngoằn ngoèo nên thương lái thường ép giá. Ta xuôi về Vinh, làm việc với các doanh nghiệp, bàn với họ để ta làm đại lí, thu mua cho họ với giá mà bà con chấp nhận được. Ta nói có lí có tình, họ ưng liền. Ta cũng có thêm ít tiền mà bà con cũng bán thêm được mấy giá. Chỉ đơn giản rứa thôi” – Lẩu say sưa nói về cách thức tiêu thụ gừng cho bà con.

Kể từ đó, diện tích trồng gừng ở Buộc Mú và cả xã Na Ngoi không ngừng tăng. Ông Mùa Bá Giờ - Chủ tịch xã Na Ngoi hồ hởi: “Năm nay cả xã ta trồng được gần 400 ha gừng, riêng Buộc Mú có hơn 60 ha. Gừng được mùa, được giá, vui lắm”.

Cùng bà con làm giàu

Chị Lầu A Sủ cười rõ tươi khi nói về vị trưởng bản của mình: “Tì lầu Lẩu tốt cái bụng lắm. Anh ấy bày đến nơi đến chốn cách trồng gừng, trồng đào và chăm sóc trâu bò nữa. Ngày trước, bản ta nghèo lắm, cứ cắm cổ làm thôi, không biết kỹ thuật gì cả, từ ngày anh Lẩu làm trưởng bản, ai cũng biết làm ăn. Nay thì dân ta, nhà nào cũng khá khá rồi”.

Xồng Bá Lầu giới thiệu cây tam thất ở long chừng Phu xai lai leng (ảnh Hữu Vi)
Xồng Bá Lầu giới thiệu cây tam thất ở lưng chừng Phu xai lai leng (ảnh Hữu Vi)

Lẩu kể, sau những “mùa ngọt gừng”, cậu đã trồng thêm đào, tăng thêm đàn trâu. Thấy hiệu quả, Lẩu vận động bà con làm theo. “Mình cứ làm cho tốt là bà con tin theo ngay mà. Ngày xưa đói đến mức một số gia đình bỏ bản mà đi tận bên Lào. Sau khi cây gừng có giá, bản ta phát triển, họ nghe tin liền quay về. Bây giờ thì cuộc sống đã ổn cả rồi” – Trưởng bản Xồng Bá Lẩu cho biết. Lẩu nói tiếp: Mà muốn làm tốt thì phải học, phải nghiên cứu nhiều từ sách vở, tài liệu, từ kinh nghiệm của bà con. Những gì đã được học là chưa đủ đâu. “Năm vừa rồi, nhà ta thu hơn 200 triệu tiền gừng sau khi đã trừ chi phí và 200 triệu tiền bán đào hồi Tết cổ truyền. Ở bản ta, có nhiều nhà thu hơn thế nhiều. Tết vui lắm” – Tì lầu Lẩu hớn hở khoe.

Chưa hài lòng với những gừng, đào và nuôi trâu, Lẩu còn lặng lẽ với hai giống cây dược liệu quý ở Phu xai lai leng. Cậu kể, năm trước mình đi thăm một người bạn học ở Tây Bắc, thấy cây tam thất phát triển rất tốt, Lẩu mê mẩn với loại cây này. Sau khi nghiên cứu thổ nhưỡng, khí hậu, độ cao ở Phu xai lai leng, Lẩu quyết định bỏ ra 100 triệu đồng “rước” cây tam thất về Buộc Mú. Cây tam thất được trồng dưới tán cây rừng quanh năm ẩm ướt nên đã phát triển tốt. “Nghiến răng” nhổ một cây tam thất mới 3 năm tuổi, Lẩu mừng rỡ: Đã có củ rồi đấy. Chỉ cần 3 năm nữa thôi là có thể thu hoạch được.

Ngược hướng đỉnh núi, Lẩu vạch những lùm cây um tùm, nói: Sâm quý đấy, sâm Phu xai lai leng đấy. Lẩu nói nhỏ: Mình mới trồng được chừng 500 gốc thôi. Số sâm này phải mua của những người đi rừng rồi chia nhỏ ra để trồng. Trước khi quyết định trồng sâm Phu xai lai leng, mình phải vào tận Quảng Nam để học hỏi kỹ thuật trồng sâm Ngọc Linh. “Mình tìm hiểu kỹ rồi, sâm Phu xai lai leng chẳng thua kém gì sâm Ngọc Linh đâu” – Lẩu nói chắc nịch.

Xuống núi, tôi hỏi Lẩu, có chia sẻ kỹ thuật trồng dược liệu cho bà con như đã từng hướng dẫn bà con trồng gừng, trồng đào? Trưởng bản Lẩu rạng ngời nét mặt: “Có mà! Nhưng như mình đã nói, phải làm tốt thì bà con mới tin. Chờ đến khi thành công, mình sẽ hướng dẫn bà con cả bản cùng làm. Phải có sản lượng nhiều thì mới có thị trường chứ, nhỏ lẻ không ai quan tâm đâu, anh báo ạ".

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Đổi thay ở vùng đất khó khăn Đại Dực

Đổi thay ở vùng đất khó khăn Đại Dực

Giữa trập trùng núi rừng huyện Tiên Yên (Quảng Ninh), đồng bào Sán Chỉ xã vùng cao Đại Dực đang viết nên câu chuyện mới cho vùng đất nghèo khó, với nhiều thay đổi ấn tượng từ nhận thức đến hành động. Đặc biệt là việc gìn giữ được bản sắc văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch cộng đồng, góp phần cho sự phát triển bền vững tại vùng cao nơi đây.
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06

Thời sự - Thúy Hồng - 1 giờ trước
Sáng 17/5, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06, chủ trì Phiên họp lần thứ hai Ban Chỉ đạo.
Lễ hội Mừng lúa mới của dân tộc Xtiêng

Lễ hội Mừng lúa mới của dân tộc Xtiêng

Media - PV - 3 giờ trước
Dân tộc Xtiêng còn có nhiều tên gọi khác, như: Điêng, Xa Điêng, Xơ Điêng, Xa Chiêng, là dân tộc sinh sống lâu đời ở vùng Trường Sơn - Tây Nguyên và miền Đông Nam bộ.
Đổi thay ở vùng đất khó khăn Đại Dực

Đổi thay ở vùng đất khó khăn Đại Dực

Phóng sự - Mỹ Dung - 4 giờ trước
Giữa trập trùng núi rừng huyện Tiên Yên (Quảng Ninh), đồng bào Sán Chỉ xã vùng cao Đại Dực đang viết nên câu chuyện mới cho vùng đất nghèo khó, với nhiều thay đổi ấn tượng từ nhận thức đến hành động. Đặc biệt là việc gìn giữ được bản sắc văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch cộng đồng, góp phần cho sự phát triển bền vững tại vùng cao nơi đây.
“Tôi luôn nhớ mãi lời Bác dạy”

“Tôi luôn nhớ mãi lời Bác dạy”

Phóng sự - Thanh Hải - 4 giờ trước
Đời người, có những ký ức không thể nào quên, như là động lực, là niềm tin, là tự hào, là hãnh diện mãi mãi. Khoảnh khắc gặp Bác, khi thì ở Phủ Chủ tịch, khi lại ở quê nhà… với một cụ bà đã vượt qua hơn một thế kỷ cuộc đời, là tất cả như thế. Cụ là Nguyễn Thị Thức, 106 tuổi, ở làng Hồng Lĩnh, xã Hậu Thành, Yên Thành (Nghệ An).
70 năm nhìn lại cuộc chia tay lịch sử tại Cảng Quy Nhơn

70 năm nhìn lại cuộc chia tay lịch sử tại Cảng Quy Nhơn

Tin tức - T.Nhân - N.Triều - 4 giờ trước
Tối 16/5, tại quảng trường Nguyễn Tất Thành, Tp. Quy Nhơn, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bình Định long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 70 năm hoàn thành việc chuyển quân tập kết ra Bắc của cán bộ, chiến sĩ, đồng bào và học sinh miền Nam (16/5/1955 - 16/5/2025). Đây là dịp để ôn lại một chặng đường lịch sử hào hùng, nơi hàng vạn cán bộ, chiến sĩ, đồng bào miền Nam rời quê hương trong niềm tin “ra đi để trở về”, góp phần làm nên thắng lợi vẻ vang của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Khánh Hòa: Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo năm 2025

Khánh Hòa: Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo năm 2025

Dân tộc - Tôn giáo - T.Nhân - H.Trường - 4 giờ trước
Ngày 16/5, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Khánh Hòa tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến pháp luật về tín ngưỡng, tôn giáo năm 2025. Tham dự hội nghị có hơn 50 đại biểu là chức sắc, chức việc, nhà tu hành đại diện các tổ chức tôn giáo.
Ý nghĩa chương trình “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương” tại xã biên giới của Long An

Ý nghĩa chương trình “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương” tại xã biên giới của Long An

Nhịp cầu nhân ái - Tào Đạt - Sa Rây - 4 giờ trước
Ngày 16/5, tại xã Bình Thạnh (huyện Mộc Hóa, tỉnh Long An), Hội Liên hiệp phụ nữ (LHPN) tỉnh Trà Vinh và Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Trà Vinh phối hợp với Hội LHPN tỉnh Long An và Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh Long An đã tổ chức Chương trình “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương” năm 2025.
Các nạn nhân bị thương vụ sạt lở tại huyện Phong Thổ đang được điều trị tích cực

Các nạn nhân bị thương vụ sạt lở tại huyện Phong Thổ đang được điều trị tích cực

Thời sự - Trọng Bảo - 5 giờ trước
Vụ sạt lở tại công trường thi công thủy điện Tả Páo Hồ 1A, thuộc bản Lản Nhì Thàng, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu đã làm 05 người mất tích và 04 người bị thương. Hiện, các nạn nhân bị thương đang được điều trị tích cực tại Bệnh viên Đa khoa tỉnh Lai Châu.
Xác định danh tính các nạn nhân mất tích vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Xác định danh tính các nạn nhân mất tích vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Thời sự - Trọng Bảo - 5 giờ trước
Vụ sạt lở đất tại công trường thủy điện Tả Páo Hồ 1A, thuộc bản Lản Nhì Thàng, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu, ngày 16/5 làm 9 người bị thương và mất tích.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Media - BDT - 5 giờ trước
Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.