Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Có một giống lúa quý mang tên "khẩu cháo hom"

Việt Thắng – Trung Kim - 20:09, 15/04/2021

Từ tâm sự của ông Vi Hoè, Bí thư huyện uỷ Kỳ Sơn, chúng tôi ngược lên miền tẻ thơm ở xã Na Loi, cách TP. Vinh (Nghệ An) hơn 300 km để tìm hiểu về giống lúa nức tiếng "khẩu cháo hom". “Khẩu cháo hom” đang là niềm tự hào của xã vùng cao, vùng sâu miền Tây Nghệ An, bởi giống lúa này có một mùi hương thơm rất đặc trưng.

Niềm vui của phụ nữ xã Na Loi với lúa khẩu cháo hom
Người dân xã Na Loi tự hào với giống lúa khẩu cháo hom của mình

Lúa tẻ thơm là niềm tự hào của dân bản

Thực ra, lúa tẻ thơm này có ở Na Loi gần 30 năm nay. Đồng bào dân tộc Thái nơi đây quen gọi giống lúa tẻ thơm này là “khẩu cháo hom”. “Khẩu cháo hom” đang là niềm tự hào của xã vùng cao, vùng sâu miền Tây Nghệ An, bởi giống lúa này có một mùi hương thơm rất kì lạ, rất đặc trưng. 

Nói về niềm tự hào của người dân năm bản trong xã Na Loi thì nhiều lắm. Ví như có người nói: “Mùi hơm từ cây lúa đến hạt gạo đến nồi cơm”; “Do là khẩu cháo hom đặc biệt nên mỗi mùa lúa chín, sau khi dân bản đi gặt lúa là có lễ ăn mừng lúa mới, vui lắm”. Hay có người khoe: “gạo tẻ thơm ở đây được người dân quý lắm, ít người bán lắm nên tìm mua rất khó, muốn mua phải đặt hàng trước đấy”. Hoặc, “lúa tẻ thơm của chúng tôi đã trở thành hàng hiệu, là quà quý đấy”.

Trao đổi về hàng hiệu của giống lúa này, bà Pịt Thị Hà, Chủ tịch UBND xã Na Loi hào hứng: “Vì mùi thơm đặc trưng, dẻo và ngon của khẩu cháo hom, nên địa phương đang tiến hành xây dựng thương hiệu cho giống lúa. Khổ nỗi, lúa thơm nhưng khó tính lắm. Vì thế việc xây dựng thương hiệu cho khẩu cháo hom đang gặp không ít khó khăn”.

Theo tìm hiểu, chúng tôi biết khó khăn thứ nhất ở đây, là giống lúa "khẩu cháo hom" ít được bà con ưa trồng, vì tuy thơm ngon nhưng năng suất thấp hơn giống lúa truyền thống. Với giống lúa truyền thống, dân bản chỉ cần trồng một vụ nhưng ăn được cả năm. Giống lúa khẩu cháo hom chăm sóc tốt cũng chỉ đạt mức 1 tấn/ha.

Thứ hai, cây lúa "khẩu cháo hom" cao hơn 1m nên gặp gió bão là gãy xuống. Rất nhọc công nhưng khi lúa gãy là mất mùa. 

Giải thích về những sự khó khăn này, Chủ tịch xã Na Loi nói: Vì dân bản chưa có quyết tâm cao nên chính quyền địa phương có kế hoạch truyên truyền, vận động đồng bào, làm sao để giữ được giống lúa, rồi mới tính đến chuyện lớn lao hơn là xây dựng thương hiệu cho giống lúa. Hiện xã cũng đã làm tờ trình xin UBND huyện một ít kinh phí để giúp dân mua phân bón, tạo thêm không khí cho người dân yên tâm trồng lúa.

Hướng về sản phẩm đặc trưng

Nhìn những tấm ảnh chị em phụ nữ Na Loi căng tấm biển về "khẩu cháo hom" do bà Chủ tịch xã cung cấp, chúng tôi hiểu địa phương này đang vừa tự hào vừa đau đáu về việc xây dựng sản phẩm đặc trưng cho cây lúa ở vùng cao này.

Theo bà Pịt Thị Hà, Chủ tịch xã, năm 2018, xã Na Loi đã đề đạt nguyện vọng lên cấp trên nên Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã về để tìm hiểu về giống lúa, giúp bà con phương pháp xây dựng "khẩu cháo hom" thành một sản phẩm đặc trưng. Sau khi nghe ngóng, tìm hiểu giống lúa từ người dân đến chính quyền địa phương, đoàn cán bộ đã trồng thử nghiệm giống lúa này và đánh giá kết quả.

Người dân địa phương chuẩn bị lễ mừng lúa mới khẩu cháo hom
Người dân địa phương chuẩn bị lễ mừng lúa mới khẩu cháo hom

Trước mắt, đoàn công tác có những biện pháp giúp địa phương bảo tồn giống lúa quý này. Còn nguyện vọng của dân bản về hạ độ cao cây lúa để chống gãy đổ, và làm cách nào để tăng năng suất cây lúa như giống lúa truyền thống, thì đang được đoàn công tác tiếp tục nghiên cứu, vì lai tạo giống lúa thành công là một công trình khoa học không dễ dàng gì.

Đúng là “cái khó bó cái khôn”. Muốn xây dựng được sản phẩm đặc trưng từ giống khẩu cháo hom, chính quyền xã Na Loi cần phải thường xuyên vận động dân bản, bảo tồn tốt giống lúa và chờ đến kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học để biến nguyện vọng xây dựng sản phẩm đặc trung từ giống khẩu cháo hom thành hiện thực.

Tại UBND huyện Kỳ Sơn, chúng tôi trao đổi thực tế giống "khẩu cháo hom' và nguyện vọng của dân  Na Loi, với ông Phò Bá Rê, Phó Chủ tịch UBND huyện. Ông Rê cho hay, huyện biết chuyện này cũng đã lâu, nên mới có đoàn công tác của Sở KH&CN lên công tác. Riêng việc xã đề xuất huyện hỗ trợ một ít kinh phí để dân bản xây dựng sản phẩm đặc trưng, Ban Thường vụ Huyện uỷ sẽ bàn, huyện nghèo nhưng chắc chắn sẽ đáp ứng được.

Theo ông Rê, toàn huyện có 740 ha trồng lúa, thì xã Na Loi có 102 ha (chiếm 14%). Vì vậy, xã Na Loi được xem là “vựa” lúa vùng sâu, vùng xa (giáp Lào) của huyện. Trong đó, giống "khẩu cháo hom" ở Na Loi là rất đặc biệt, ít nơi trong tỉnh có giống lúa này. 

Nếu ý nguyện của dân bản và chính quyền địa phương xây dựng "khẩu cháo hom" là sản phẩm đặc trưng thành hiện thực, thì đây là một kết quả rất tốt. Huyện đang ủng hộ hướng đi này của Na Loi. Việc làm chỉ dẫn địa lý về khẩu cháo hom ở Na Loi là một dẫn chứng...

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Top 10 thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất Việt Nam có đến 5 nhãn hiệu của “nhà Vinamilk”

Top 10 thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất Việt Nam có đến 5 nhãn hiệu của “nhà Vinamilk”

Theo Kantar Việt Nam, Vinamilk tiếp tục là thương hiệu sữa được chọn mua nhiều nhất năm thứ 13, và chiếm sóng Top 10 với các nhãn hiệu cùng “nhà” là Ông Thọ, Ngôi sao Phương Nam, Susu và Probi. Đáng chú ý, sản phẩm Vinamilk có mặt trong gần 9/10 hộ gia đình Việt với tần suất mua đều đặn hàng tháng (14 lần/năm).
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.