Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Sinh kế từ cây dược liệu: Khai thác tiềm năng (Bài 1)

Minh Anh - 09:00, 04/06/2025

Với hơn 5.000 loài cây dược liệu, trong đó nhiều loài quý hiếm, Việt Nam có nhiều tiềm năng, lợi thế để phát triển dược liệu trở thành một ngành kinh tế - kỹ thuật. Việc phát triển ngành công nghiệp dược liệu không chỉ phục vụ cho công tác chăm sóc bảo vệ sức khỏe Nhân dân, mà còn góp phần tạo sinh kế bền vững, tăng thu nhập cho người dân vùng DTTS miền núi.

Sâm Lai Châu một trong những cây dược liệu quý, có giá trị cao. (Trong ảnh: Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính thăm vườn sâm Lai Châu tại huyện Sìn Hồ)
Sâm Lai Châu một trong những cây dược liệu quý, có giá trị cao. (Trong ảnh: Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính thăm vườn sâm Lai Châu tại huyện Sìn Hồ)

Tiềm năng dồi dào

Thôn Nặm Đăm, xã Quản Bạ, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang được biết đến là nơi bảo tồn nguồn gen cây thuốc quý như: Đương quy; Huyền sâm; Kim ngân hoa; củ Hoành tinh; củ Dòm…. Được thành lập từ năm 2014, HTX Cộng đồng Nặm Đăm đã nghiên cứu, tạo ra các sản phẩm OCOP.

Anh Lý Tà Dèn, Giám đốc HTX cộng đồng Nặm Đăm, chia sẻ: Xác định tiềm năng từ nguồn cây dược liệu của địa phương và được sự hỗ trợ của chính quyền địa phương, tôi đã thành lập HTX để thu mua và chế biến dược liệu của bà con trong vùng. HTX sản xuất được một số sản phẩm, như: Cao Atiso; cao củ Dòm; cao mạnh gân hoạt cốt; cao ích não; trà gừng, dầu xoa bóp Nặm Đăm; cao hà thủ ô; nước tắm thảo dược… Hiện HTX có hai sản phẩm đạt 3 sao OCOP là cao Atiso và trà gừng Cao nguyên đá, đây cũng là những sản phẩm đắt hàng nhất của HTX.

Từ khi đi vào hoạt động ổn định giúp cho nhiều thanh niên trong thôn có việc làm, cho thu nhập khá từ cây dược liệu.

Chị Lý Tà Liềm, một thành viên của HTX phấn khởi chia sẻ: Từ khi HTX được thành lập đến nay đã giúp cho thanh niên trong thôn như em có được việc làm tại địa phương. Từ khi tham gia làm việc tại HTX, được tập huấn kiến thức và kỹ thuật trồng, gia đình cũng tham gia trồng cây dược liệu để bán cho HTX, mang lại thu nhập ổn định.

Còn tại tỉnh Lai Châu có diện tích tự nhiên rộng, địa hình nhiều nơi núi cao trên 1.200m so với mực nước biển, khí hậu mát mẻ, diện tích rừng tự nhiên lớn... là yếu tố rất thuận lợi để phát triển cây dược liệu.

Theo số liệu thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lai Châu, tính đến nay tổng diện tích cây dược liệu toàn tỉnh là 11.063ha. Trong đó, thảo quả 3.440ha, sa nhân 2.360ha, sâm Lai Châu 50ha, đương quy 68ha, đỗ trọng 13ha, cỏ thơm 200ha, sả 730ha, cây quả đỏ 400ha và một số cây dược liệu khác.

Qua nghiên cứu, tỉnh có nguồn dược liệu quý, có giá trị y học và kinh tế cao như: sâm Lai Châu, lan kim tuyến, thất diệp nhất chi hoa… Những loại dược liệu này có giá khá cao.

Việc phát triển ngành công nghiệp dược liệu không chỉ phục vụ cho công tác chăm sóc bảo vệ sức khỏe Nhân dân mà còn góp phần tạo sinh kế bền vững, tăng thu nhập cho người dân vùng DTTS miền núi
Việc phát triển ngành công nghiệp dược liệu không chỉ phục vụ cho công tác chăm sóc bảo vệ sức khỏe Nhân dân mà còn góp phần tạo sinh kế bền vững, tăng thu nhập cho người dân vùng DTTS miền núi

Sâm Lai Châu trồng 6 năm trở lên giá bán bình quân khoảng 60 triệu đồng/kg, cây bảy lá một hoa giá bán bình quân khoảng 1,7 triệu đồng/kg, cây lan kim tuyến giá bán bình quân khoảng 1,5 triệu đồng/kg...

Theo chia sẻ của anh Tẩn Sài Sông ở bản Lả Nhì Thàng, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu, từ năm 2015, gia đình anh bắt đầu trồng sâm đã mang lại thu nhập khá cho gia đình. Hiện gia đình anh có khoảng trên 1 vạn cây sâm và thất diệp nhất chi hoa từ 1-10 năm tuổi. Theo ước tính trong vòng 5 năm nữa, cây phát triển tốt, với số lượng cây hiện có, gia đình có thể thu đến 3 tỷ đồng.

Thúc đẩy phát triển cây dược liệu

Hiện nay, nước ta có trên 5.100 loài cây dược liệu có nhiều tiềm năng, lợi thế để phát triển dược liệu trở thành một ngành kinh tế và thậm chí xuất khẩu tới nhiều nước trên thế giới.

Việc sử dụng các sản phẩm từ tự nhiên, dược liệu được sử dụng làm nguyên liệu sản xuất các sản phẩm bảo vệ, chăm sóc sức khỏe con người như thuốc chữa bệnh, thực phẩm bảo vệ sức khỏe, hóa mỹ phẩm, thực phẩm thực dưỡng, đồ uống thảo dược… ngày càng cao. Với tiềm năng dược liệu của nước ta, đã đến lúc cần nghiêm túc nhìn nhận lại việc phát triển dược liệu theo hướng, là một ngành kinh tế có thể mang lại giá trị hàng chục tỉ USD cho đất nước.

Để nắm bắt cơ hội này, Việt Nam từng bước xây dựng được mạng lưới bảo tồn nguồn gene và trung tâm nghiên cứu giống cây thuốc trong cả nước, trải dài ở các vùng sinh thái. Hiện Việt Nam đã lưu giữ và bảo tồn 1.531 nguồn gene thuộc 884 loài cây thuốc, có nhiều loài quý hiếm thuộc diện có nguy cơ bị tuyệt chủng, loài đặc hữu, loài có giá trị kinh tế; tại các vườn cây thuốc trên diện tích phát triển cây dược liệu hơn 357,17ha.

Việc khai thác tiềm năng, lợi thế để liên kết trồng cây dược liệu theo chuỗi giá trị đang mở ra hướng đi mới trong sản xuất nông nghiệp vùng cao, vùng đồng bào DTTS
Việc khai thác tiềm năng, lợi thế để liên kết trồng cây dược liệu theo chuỗi giá trị đang mở ra hướng đi mới trong sản xuất nông nghiệp vùng cao, vùng đồng bào DTTS

Bên cạnh đó, Việt Nam đã nghiên cứu, xây dựng và ban hành được trên 150 quy trình kỹ thuật nuôi trồng, chăm sóc, chế biến của 40 loài cây thuốc làm cơ sở cho các tổ chức, cá nhân tham khảo; đã đánh giá chất lượng nguồn gene, chọn lọc và tạo được 74 giống cây dược liệu; việc nuôi trồng dược liệu đáp ứng nguyên tắc, tiêu chuẩn Thực hành tốt nuôi trồng, thu hái dược liệu và khai thác dược liệu tự nhiên của Tổ chức Y tế thế giới (GACP-WHO) bước đầu được quan tâm đầu tư với 76 vùng trồng được Bộ Y tế cấp giấy chứng nhận GACP-WHO.

Đặc biệt, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS miền núi giai đoạn 2021 - 2030, với việc hỗ trợ, đầu tư để hình thành hệ thống chuỗi giá trị phát triển dược liệu quý vùng DTTS và miền núi được xem là chính sách quan trọng thúc đẩy phát triển dược liệu; đồng thời góp phần tăng thu nhập ổn định cho đồng bào DTTS và miền núi và giảm tỷ lệ các hộ nghèo.

Đơn cử tại Bắc Kạn, từ các chính sách khuyến khích đầu tư, phát triển vùng dược liệu, trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn đã có các chủ thể tham gia sản xuất dược liệu theo chuỗi, từ sơ cấp đến thứ cấp. Cụ thể có 11 doanh nghiệp, HTX sản xuất sơ cấp 21 loài dược liệu như trồng, thu gom, phân phối; 14 đơn vị sản xuất thứ cấp, tham gia vào chế biến sâu dưới các dạng bào chế, đóng gói. Các sản phẩm dược liệu được các tổ chức kinh tế phân phối tại cơ sở, hội chợ, các đại lý, mạng xã hội...

Người dân Bắc Kạn trồng cây cát sâm để phát triển kinh tế
Người dân Bắc Kạn trồng cây cát sâm để phát triển kinh tế

Theo ông Nguyễn Mỹ Hải, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Bắc Kạn, từ nguồn vốn của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS và miền núi, tỉnh đang triển khai thực hiện dự án đầu tư phát triển vùng dược liệu quý tại huyện Ba Bể, với mục tiêu xây dựng được vùng sản xuất dược liệu quý quy mô tối thiểu là 210ha vào năm 2025 và xây dựng nhà máy chế biến tại huyện Ba Bể. 

Mục tiêu Dự án là chế biến tại chỗ, tạo ra sản phẩm chất lượng cao đáp ứng nhu cầu thị trường. Quy trình khép kín từ trồng đến chế biến tại chỗ cũng sẽ giúp người dân không phải phụ thuộc vào tư thương.

Việc khai thác tiềm năng, lợi thế để liên kết trồng cây dược liệu theo chuỗi giá trị đang mở ra hướng đi mới trong sản xuất nông nghiệp vùng cao, vùng đồng bào DTTS. 

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Quốc lộ 7 huyết mạch lên các xã vùng lũ Nghệ An vẫn tắc nghẽn

Quốc lộ 7 huyết mạch lên các xã vùng lũ Nghệ An vẫn tắc nghẽn

Tin tức - Thanh Hải - 21:45, 25/07/2025
Lũ đang rút chậm trên hệ thống sông Cả. Tuy nhiên, tuyến giao thông huyết mạch là Quốc lộ 7 lên các xã vùng lũ miền Tây xứ Nghệ vẫn tắc nghẽn.
Tiêu điều những bản làng “ba không” sau lũ dữ

Tiêu điều những bản làng “ba không” sau lũ dữ

Thời sự - Thanh Hải - 20:24, 25/07/2025
Thảm họa lũ lụt đi qua, để lại những bản làng xơ xác, tiêu điều. Cho đến cuối chiều 25/7, thì nhiều bản làng ở Nghệ An vẫn chưa thể liên lạc, tiếp cận được, đối mặt với “nhiều không”.
BĐBP TP. Cần Thơ bàn giao Nhà đồng đội cho các quân nhân có hoàn cảnh khó khăn

BĐBP TP. Cần Thơ bàn giao Nhà đồng đội cho các quân nhân có hoàn cảnh khó khăn

Xã hội - Văn Long - Tào Đạt - 19:54, 25/07/2025
Từ ngày 22 - 25/7, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) TP. Cần Thơ đã tổ chức bàn giao 5 căn Nhà đồng đội cho các quân nhân có hoàn cảnh khó khăn đang công tác tại đơn vị. Đại tá Hà Huy Trường, Phó Chính ủy Ban Chỉ huy BĐBP TP. Cần Thơ chủ trì các Lễ bàn giao.
Cảnh sát biển Việt Nam với đồng bào DTTS, tôn giáo: Lan tỏa yêu thương trên đất Bình Minh

Cảnh sát biển Việt Nam với đồng bào DTTS, tôn giáo: Lan tỏa yêu thương trên đất Bình Minh

Dân tộc - Tôn giáo - Thiếu tá Nguyễn Minh Thế - 19:50, 25/07/2025
Trong khuôn khổ các hoạt động thiết thực hướng về cộng đồng, Trung tâm Đào tạo và Bồi dưỡng Nghiệp vụ Cảnh sát biển vừa tổ chức, thực hiện chương trình công tác dân vận với thông điệp “Cảnh sát biển với đồng bào DTTS, tôn giáo” tại xã Bình Minh, TP. Hà Nội.
Lâm Đồng: Nhiều hoạt động tri ân người có công, thể hiện truyền thống

Lâm Đồng: Nhiều hoạt động tri ân người có công, thể hiện truyền thống "Uống nước nhớ nguồn"

Tin tức - N.Tâm - B. Thuận - 19:03, 25/07/2025
Tỉnh Lâm Đồng đã tổ chức các đoàn công tác thăm hỏi, tặng quà các Mẹ Việt Nam Anh hùng, gia đình liệt sĩ, thương binh, người có công với cách mạng trên địa bàn tỉnh nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025). Đây là hoạt động có ý nghĩa, thể hiện truyền thống, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Khuyến cáo công dân Việt Nam về tình hình tại biên giới Thái Lan - Campuchia

Khuyến cáo công dân Việt Nam về tình hình tại biên giới Thái Lan - Campuchia

Tin tức - PV - 18:37, 25/07/2025
Ngày 25/7, Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao đưa ra khuyến cáo tới công dân Việt Nam liên quan tình hình biên giới Thái Lan - Campuchia.
Hàng trăm Bí thư chi bộ, trưởng thôn, khối phố được bồi dưỡng kiến thức dân tộc

Hàng trăm Bí thư chi bộ, trưởng thôn, khối phố được bồi dưỡng kiến thức dân tộc

Chính sách Dân tộc - Minh Anh - 18:11, 25/07/2025
Sáng 25/7, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Lạng Sơn phối hợp với Học viện Dân tộc khai giảng 2 lớp bồi dưỡng kiến thức dân tộc cho 140 bí thư chi bộ, trưởng thôn, khối phố ở vùng DTTS trên địa bàn.
Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân thăm Mẹ Việt Nam Anh hùng, thương binh tại tỉnh Cà Mau

Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân thăm Mẹ Việt Nam Anh hùng, thương binh tại tỉnh Cà Mau

Tin tức - Như Tâm - 17:59, 25/07/2025
Trong khuôn khổ chuyến công tác tại tỉnh Cà Mau, Đoàn công tác Trung ương do Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân dẫn đầu đã đến thăm, tặng quà các gia đình chính sách, người có công với cách mạng trên địa bàn tỉnh.
Bộ Tư lệnh Quân khu 9 kiểm tra kết quả sắp xếp tổ chức trong lực lượng tại TP. Cần Thơ

Bộ Tư lệnh Quân khu 9 kiểm tra kết quả sắp xếp tổ chức trong lực lượng tại TP. Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - Văn Long - 17:56, 25/07/2025
Ngày 25/7, Đoàn công tác của Bộ Tư lệnh Quân khu 9 do Thiếu tướng Chiêm Thống Nhất - Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Bộ Tư lệnh Quân khu 9 làm Trưởng đoàn, đã đến kiểm tra kết quả thực hiện nhiệm vụ sắp xếp tổ chức quân sự địa phương khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, tại Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng TP. Cần Thơ, Bộ Chỉ huy Quân sự TP. Cần Thơ.
Vinamilk “viết tiếp câu chuyện hòa bình” bằng tranh và hành động

Vinamilk “viết tiếp câu chuyện hòa bình” bằng tranh và hành động

Xã hội - PV - 17:54, 25/07/2025
“Bức tranh nhỏ, nhưng tình cảm thì lớn lắm. Thế hệ sau vẫn nhớ đến chúng tôi, thế là đủ ấm lòng rồi”, Thượng sĩ Nguyễn Chí Tường – cựu chiến binh đang điều dưỡng tại Trung tâm Điều dưỡng Thương binh và Người có công Long Đất (xã Long Điền, TPHCM) xúc động chia sẻ khi nhận được bức tranh do chính con em nhân viên Vinamilk vẽ tặng.