Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phụ nữ DTTS bước vào “sân chơi” khởi nghiệp: Cô giáo "lấn sân" sáng lập HTX dệt Zèng (Bài 2)

Phạm Tiến - 20:15, 19/07/2023

Là giáo viên Trường THPT A Lưới (huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế), công việc tương đối ổn định, nhưng cô giáo Hồ Thị Thu Hà, dân tộc Tà Ôi luôn trăn trở, tìm ra cách làm để góp phần vào bảo tồn bản sắc văn hóa truyền thống dân tộc. Theo đó, khôi phục nghề dệt Zèng truyền thống của người Tà Ôi, là sự lựa chọn "khởi nghiệp" của cô giáo trẻ Hồ Thị Thu Hà.

Phụ nữ DTTS bước vào “sân chơi” khởi nghiệp, Bài 2: Từ cô giáo đến người sáng lập HTX dệt Zèng
Cô Hồ Thị Thu Hà nói về sản phẩm dệt Zèng của HTX

Nặng lòng với bảo tồn văn hóa truyền thống 

Nghề dệt Zèng truyền thống của đồng bào Tà Ôi đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Thời hiện đại, nhiều mặt hàng phục vụ cuộc sống hàng ngày đã được sản xuất công nghiệp, trong đó, trang phục cũng không phải là ngoại lệ.

Đó là quy luật, thế nhưng điều này vô hình chung đẩy các làng nghề truyền thống rơi vào cảnh bế tắc, thậm chí là mất nghề. Dệt Zèng cũng cùng chung số phận. Là người con dân tộc Tà Ôi, hơn ai hết cô Hà thấu hiểu, tương lai nếu không hành động, rất có thể nghề dệt Zèng sẽ mai một, thất truyền.

Tốt nghiệp Khoa Vật lý, Trường Đại học Sư phạm Huế năm 2003, cô giáo Hồ Thị Thu Hà trở lại quê hương A Lưới gieo chữ trồng người. Làm việc trong môi trường giáo dục, cô Hà có điều kiện tham gia các hội thảo về sáng tạo khởi nghiệp; bảo tồn và phát triển các giá trị văn hóa truyền thống; du lịch… Điều này, cũng như chất xúc tác làm cho cái duyên giữa cô giáo và nghề dệt Zèn thêm nặng.

Trăn trở là vậy nhưng để bảo tồn, phát huy nghề dệt Zèng truyền thống của đồng bào, là cả một chặng đường đầy gian nan. Nào là phải tập hợp được những nghệ nhân, những người thợ có tay nghề cao. Rồi tìm được đầu mối để tiêu thụ sản phẩm làm ra, bảo đảm được ngày công và thu nhập cho người lao động. 

Những trăn trở, khó khăn ban đầu đó, nhiều lúc tưởng như đã vùi lấp ấp ủ khát khao khởi nghiệp của cô giáo Hà. Nhưng rồi như cái duyên tiền định với dệt Zèng, những trăn trở đó đã đủ lớn để cô giáo dân tộc Tà Ôi  lên phương án  thành lập Hợp tác xã (HTX) dệt Zèng.

Phụ nữ DTTS bước vào “sân chơi” khởi nghiệp, Bài 2: Từ cô giáo đến người sáng lập HTX dệt Zèng 1
Nhiều nghệ nhân, thợ dệt Zèng lành nghề được chiêu mộ về HTX để làm việc

Cái may mắn với cô Hà, là khi đưa ra kế hoạch thành lập HTX được người thân, chính quyền địa phương đồng thuận. Phần vốn đã được các thành viên trong gia đình thống nhất cùng cô Hà xoay xở “vừa hành quân vừa tập luyện”. Về phía chính quyền địa phương, vận dụng tối đã các chính sách như Đề án Cố đô khởi nghiệp của UBND tỉnh; Nguồn hỗ trợ đặc thù để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống các DTTS…

Chắp cánh cho nghề dệt Zèng vươn xa

Ngày 15/11/2019, HTX sản xuất và phân phối thổ cẩm A Lưới chính thức được thành lập và đi vào hoạt động. Ban đầu có sự tham gia của 12 thành viên và 15 cộng tác viên đến từ các xã A Ngo, A Đớt, A Roàng (huyện A Lưới).

Cũng như ý tưởng hoài bão ban đầu, muốn sản phẩm dệt Zèng truyền thống không chỉ tiêu thụ tại địa phương, mà còn đến với thời trang hiện đại. Hướng tới mục tiêu vươn ra nhiều địa phương trên cả nước và thế giới nên những khó khăn ban đầu, nhất là vấn đề kinh phí, điểm trưng bày, giới thiệu bán hàng, kết nối tiêu thụ sản phẩm… đã được cô Hà từng bước tháo gỡ.

Phụ nữ DTTS bước vào “sân chơi” khởi nghiệp, Bài 2: Từ cô giáo đến người sáng lập HTX dệt Zèng 2
Thợ dệt Zèng kế cận đã được truyền nghề thành thạo

Về nguồn nhân lực, HTX đã tìm kiếm và tập hợp nhiều nghệ nhân, thợ lành nghề ở A Lưới về làm việc. Đây là đội ngũ trực tiếp sản xuất những mã hàng có yêu cầu cao và đào tạo cho những học viên mới. Bên cạnh đó, HTX kết hợp với nhiều học sinh DTTS  trên địa bàn huyện A Lưới ra trường, không có việc làm nhận hàng về nhà làm thành phẩm. Với cách làm sáng tạo, nhân lực phục vụ cho nghề dệt Zèng đã từng bước được giải quyết. Thù lao được HTX trả cho các cộng tác viên là 100.000 đồng/ngày, các thành viên là 200.000 đồng/ngày.

Khâu sản xuất đi vào ổn định, HTX bắt đầu chú trọng vào các việc đầu tư nhà xưởng, cửa hàng giới thiệu sản phẩm. Đến nay, HTX có đã mở quầy bán hàng tại xã A Ngo với diện tích 30 m2, một cơ sở dệt 100 m2 với 10 công nhân dệt, 1 cơ sở may trang phục với 5 công nhân, cùng với 15 hộ liên kết dệt và sản xuất hàng lưu niệm, trang sức, phụ kiện...

Sau hơn 3 năm đi vào hoạt động, cô Hà và HTX đã kết nối và duy trì hàng loạt bạn hàng ở Huế, Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh để đưa sản phẩm dệt Zèng bay xa. Để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng và thị hiếu của thị trường, HTX sản xuất và phân phối thổ cẩm A Lưới cũng đầu tư vào cải tiến mẫu mã. Trong đó, có nhiều mẫu mã mang tính hiện đại phù hợp với nhiều đối tượng khách hàng.

Phụ nữ DTTS bước vào “sân chơi” khởi nghiệp, Bài 2: Từ cô giáo đến người sáng lập HTX dệt Zèng 3
Hiện HTX đã có nhiều bạn hàng ở Tp. Huế, TP. Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và nhiều địa phương khác trên địa bàn cả nước

Tại địa phương A Lưới, để đồng hành với cô Hà trong việc bảo tồn và phát huy giá trị nghề dệt Zèng, nhiều trường học ở A Lưới đã đưa trang phục truyền thống vào trường học. Chủ trương này được thầy cô giáo và các em học sinh hưởng ứng tích cực, vừa tạo nét đẹp văn hóa học đường, vừa góp phần bảo tồn, gìn giữ nghề dệt Zèng truyền thống của đồng bào Tà Ôi”. 

Vui hơn, đầu năm 2020, cô giáo Hồ Thị Thu Hà cùng với đồng nghiệp hướng dẫn học sinh Trường THPT A Lưới thực hiện đề tài “Bảo tồn và phát triển nghề dệt Zèng hướng đến phát triển du lịch về nguồn ở huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế”. Đề tài đã đạt giải Nhì tại cuộc thi Sáng tạo Khoa học và kỹ thuật học sinh trung học cấp tỉnh, năm học 2019 - 2020 do Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức.

“Hiện tại, HTX đã tạo được 20 mẫu sản phẩm lưu niệm có gắn kết vải zèng và hoa văn cườm: Mũ nam nữ, cài, kẹp tóc, hoa tai, cà vạt, thắt lưng, túi xách nam nữ, khăn quàng cổ, búp bê, huy hiệu, ví điện thoại, dây đồng hồ, tranh thư pháp, áo dài, nơ, dây thun cột tóc, ba lô, vòng tay. Từ đây, sẽ tạo ra hướng phát triển mới của nghề dệt Zèng", cô Hồ Thị Thu Hà phấn khởi thông tin với chúng tôi.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An vừa phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tổ chức hội thảo phổ biến kỹ thuật trồng tỏi Sanuki cho đồng bào DTTS vùng núi cao Nghệ An. Hội thảo còn hướng đến mục tiêu quan trọng hơn là xây dựng chuỗi giá trị từ sản xuất đến bán hàng, góp phần thay đổi từ tư duy sản xuất ứng dụng KHCN đến quá trình tiêu thụ sản phẩm.
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng: Phân cấp, phân quyền mạnh hơn cho cấp nào sát thực tế, gần dân, sát dân, làm tốt hơn, hiệu quả hơn

Thủ tướng: Phân cấp, phân quyền mạnh hơn cho cấp nào sát thực tế, gần dân, sát dân, làm tốt hơn, hiệu quả hơn

Chiều 17/5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp triển khai kế hoạch rà soát các nhiệm vụ phân cấp, phân quyền thuộc phạm vi lĩnh vực của các bộ, cơ quan ngang bộ khi thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Sóc Trăng: Nhiều hoạt động ý nghĩa của Bộ đội Biên phòng nhân Kỷ niệm 135 năm ngày sinh nhật Bác

Sóc Trăng: Nhiều hoạt động ý nghĩa của Bộ đội Biên phòng nhân Kỷ niệm 135 năm ngày sinh nhật Bác

Nhịp cầu nhân ái - Văn Long - Tào Đạt - 21:00, 17/05/2025
Nhân dịp Kỷ niệm 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025), Đồn Biên phòng Lai Hòa, Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Sóc Trăng, đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, ý nghĩa, chăm lo cho người nghèo trên địa bàn khu vực biên giới biển do đơn vị quản lý.
Tìm thấy thi thể 02 nạn nhân cuối cùng vụ sạt lở đất trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tìm thấy thi thể 02 nạn nhân cuối cùng vụ sạt lở đất trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tin tức - Trọng Bảo - 17:23, 17/05/2025
Chiều ngày 17/5, các lực lượng chức năng đã tìm thấy 02 thi thể cuối cùng trong vụ sạt lở khi đang thi công tại công trường thủy điện Tả Páo Hồ 1A, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.
Bình Định: Tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh mở rộng

Bình Định: Tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh mở rộng

Thể thao - T.Nhân - H.Trường - 16:40, 17/05/2025
Hướng tới Kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025) và tiếp tục thực hiện Cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, ngày 17/5, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bình Định tổ chức Giải xe đạp các câu lạc bộ tỉnh Bình Định mở rộng năm 2025, với sự tham gia của 150 vận động viên.
Tạo điều kiện thuận lợi khi thực hiện thủ tục nhập, trở lại quốc tịch Việt Nam

Tạo điều kiện thuận lợi khi thực hiện thủ tục nhập, trở lại quốc tịch Việt Nam

Thời sự - Hoàng Quý - 16:16, 17/05/2025
Ngày 17/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam.
Bình Định: Phấn đấu giảm 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025

Bình Định: Phấn đấu giảm 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025

Công tác Dân tộc - T.Nhân - H.Trường - 16:04, 17/05/2025
Theo kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, tỉnh Bình Định đặt ra mục tiêu phấn đấu giảm từ 3 - 4% tỷ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS trong năm 2025.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Phú Yên: Tập huấn, nâng cao năng lực giám sát Chương trình MTQG 1719

Phú Yên: Tập huấn, nâng cao năng lực giám sát Chương trình MTQG 1719

Công tác Dân tộc - T.Nhân-H.Trường - 15:33, 17/05/2025
Nhằm nâng cao năng lực giám sát cho đội ngũ cán bộ, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Phú Yên vừa tổ chức Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực tham gia giám sát, đánh giá thực hiện các dự án, tiểu dự án, nội dung thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025 (Chương trình MTQG 1719).
Dấu ấn 100 năm báo chí cách mạng hội tụ tại Quảng Ninh

Dấu ấn 100 năm báo chí cách mạng hội tụ tại Quảng Ninh

Trang địa phương - Mỹ Dung - 15:31, 17/05/2025
Sáng 17/5, tại Bảo tàng tỉnh Quảng Ninh, Hội Nhà báo tỉnh, Trung tâm Truyền thông tỉnh, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Bảo tàng Báo chí Việt Nam đã tổ chức khai mạc Triển lãm “100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam” nhằm tái hiện chặng đường vẻ vang của báo chí cách mạng, tôn vinh những đóng góp của người làm báo trong sự nghiệp phát triển quê hương, đất nước.
Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Kon Tum: Chủ trương tháo dỡ nhà rông để xây dựng phòng học của huyện Đăk Hà là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh

Pháp luật - Ngọc Chí - 13:34, 17/05/2025
Sáng ngày 17/5, trao đổi với phóng viên Báo Dân tộc và Phát triển, ông Phan Văn Hoàng – Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Kon Tum cho biết, việc huyện Đăk Hà yêu cầu dân làng dỡ bỏ nhà rông để xây dựng phòng học, trong khi người dân không đồng tình như báo nêu là đi ngược lại sự chỉ đạo của tỉnh.
JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

JICA tổ chức hội thảo hỗ trợ kỹ thuật trồng tỏi cho đồng bào DTTS tại Nghệ An

Kinh tế - An Yên - 13:30, 17/05/2025
Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An vừa phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tổ chức hội thảo phổ biến kỹ thuật trồng tỏi Sanuki cho đồng bào DTTS vùng núi cao Nghệ An. Hội thảo còn hướng đến mục tiêu quan trọng hơn là xây dựng chuỗi giá trị từ sản xuất đến bán hàng, góp phần thay đổi từ tư duy sản xuất ứng dụng KHCN đến quá trình tiêu thụ sản phẩm.
Đã tìm thấy thi thể 3 nạn nhân vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Đã tìm thấy thi thể 3 nạn nhân vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện trên địa bàn huyện Phong Thổ

Tin tức - Trọng Bảo - 13:27, 17/05/2025
Thông tin từ lực lượng cứu nạn, cứu hộ cho biết, đến cuối giờ trưa nay (17/5) lực lượng chức năng đã tìm thấy thi thể 03 nạn nhân trong vụ sạt lở tại công trình thi công thủy điện Tả Páo Hồ 1A, xã Sì Lở Lầu, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.