Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Những vấn đề cấp bách của các dân tộc có khó khăn đặc thù: Nâng cao thu nhập vùng đồng bào dân tộc Cống (Bài 11)

Cù Hương - Sỹ Hào - 14:13, 03/12/2023

Cư trú tập trung thành cộng đồng ở những thôn bản đặc biệt khó khăn trên địa bàn hai tỉnh Điện Biên và Lai Châu, đồng bào dân tộc Cống đã được thụ hưởng các chính sách đầu tư, hỗ trợ cho toàn vùng và các chính sách đặc thù để phát triển kinh tế - xã hội, bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống. Tuy nhiên, để nâng cao thu nhập cho đồng bào dân tộc Cống thì vẫn còn nhiều rào cản cần được quan tâm tháo gỡ.

Tết Hoa của người Cống là 1 trong 8 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia của tỉnh Điện Biên.
Tết Hoa của người Cống là 1 trong 8 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia của tỉnh Điện Biên.

Thu nhập thấp khiến tỷ lệ nghèo cao

Theo thống kê gần đây nhất, trên địa bàn tỉnh Lai Châu có khoảng 350 hộ/1.565 nhân khẩu người dân tộc Cống. Đồng bào Cống ở Lai Châu cư trú tập trung ở xã Nậm Khao (huyện Mường Tè) và một số hộ sinh sống rải rác trên địa bàn huyện Nậm Nhùn.

Còn tại Điện Biên, đồng bào Cống có 225 hộ/1.152 nhân khẩu. Đồng bào Cống ở Điện Biên sinh sống xen ghép ở 5 bản thuộc 3 xã trên địa bàn 3 huyện, gồm các bản: Huổi Moi, Si Văn, Púng Bon của xã Pa Thơm (huyện Điện Biên); Lả Chà của xã Pa Tần (huyện Nậm Pồ) và bản Nậm Kè, xã Nậm Kè (huyện Mường Nhé).

Như vậy, so với thời điểm Ủy ban Dân tộc và Tổng cục Thống kê tiến hành điều tra thu thập thông tin kinh tế - xã hội (KT – XH) 53 DTTS, dân số dân tộc Cống đã có sự gia tăng đáng kể. Cụ thể, tại thời điểm tháng 4/2019, theo thống kê, dân tộc Cống của nước ta có 604 hộ; đến thời điểm này đã tăng lên khoảng 775 hộ.

Tuy nhiên, do chủ yếu sinh sống ở các địa bàn đặc biệt khó khăn nên tỷ lệ nghèo trong đồng bào dân tộc Cống hiện rất cao khi áp dụng chuẩn nghèo giai đoạn 2021 – 2025. Chỉ riêng tại xã Nậm Khao - xã có hơn 60% dân số là dân tộc Cống, với khoảng 270 hộ, kết quả rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo thời điểm tháng 6/2022 theo Quyết định số 1141/QĐ-UBND ngày 7/6/2022 của UBND huyện Mường Tè cho thấy, Nậm Khao có 131 hộ nghèo là người dân tộc Cống trong tổng số 265 hộ nghèo của xã; có 47 hộ cận nghèo là người dân tộc Cống trong tổng số 67 hộ cận nghèo của xã, theo chuẩn nghèo đa chiều.

Phụ nữ dân tộc Cống với trang phụ truyền thống.
Phụ nữ dân tộc Cống với trang phụ truyền thống.

Trước đó, tại thời điểm tháng 4/2019, kết quả điều tra thu thập thông tin KT – XH 53 DTTS cho thấy, trong tổng số 604 hộ dân tộc Cống trên cả nước thì có 326 hộ nghèo và 71 hộ cận nghèo, theo chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều giai đoạn 2016 – 2020. Một trong những nguyên nhân tỷ lệ nghèo cao được xác định do nguồn thu nhập thấp, không ổn định. Tại thời điểm tháng 4/2019, dân tộc Cống nằm trong nhóm dân tộc rất ít người có thu nhập bình quân từ 400.000 - 800.000 đồng/tháng/năm.

Sau hơn 4 năm kể từ thời điểm tiến hành điều tra thu thập thông tin KT – XH 53 DTTS, các địa phương đã tích cực triển khai các chương trình, dự án đầu tư, hỗ trợ đồng bào dân tộc Cống phát triển KT – XH. Nhất là từ Đề án phát triển KT – XH dân tộc Cống theo Quyết định số 1672/QĐ-TTG ngày 26/9/2011 và Đề án hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội các DTTS rất ít người theo Quyết định số 2086/QĐ-TTg ngày 31/10/2016, đời sống của đồng bào dân tộc Cống đã được nâng lên một bước.

Tuy nhiên, thu nhập bình quân của đồng bào dân tộc Cống vẫn thấp so với bình quân chung. Đơn cử tại xã Nậm Khao của huyện Mường Tè, xã đang nỗ lực để nâng thu nhập bình quần đạt trên 30 triệu đồng/người/năm vào năm 2025; trong khi thu nhập bình quân toàn tỉnh Lai Châu năm 2022 đã đạt 48 triệu đồng/người/năm.

Với nguồn lực từ các chương trình, dự án, đời sống của đồng bào dân tộc Cống đã có nhiều khởi sắc. (Trong ảnh: Một góc bản La Chà, xã Pa Tần, huyện Nậm Pồ, tỉnh Điện Biên ).
Với nguồn lực từ các chương trình, dự án, đời sống của đồng bào dân tộc Cống đã có nhiều khởi sắc. (Trong ảnh: Một góc bản La Chà, xã Pa Tần, huyện Nậm Pồ, tỉnh Điện Biên ).

Thiếu hụt nhiểu chỉ số áp lực lên thu nhập

Theo các chuyên gia dân tộc học, hoạt động sản xuất chủ yếu của đồng bào dân tộc Cống là trồng trọt trên nương rẫy và canh tác ruộng nước, chăn nuôi bò lợn, nuôi cá, khai thác sản vật tự nhiên như rau củ quả, dược liệu… Đồng bào dân tộc Cống còn có một số nghề như nấu rượu, đan lát… nhưng chủ yếu để phục vụ nhu cầu trong gia đình.

Điều này cũng phù hợp với kết quả điều tra thu thập thông tin KT – XH 53 DTTS được thực hiện năm 2019. Theo kết quả điều tra, có 93,2% lao động (LĐ) người dân tộc Cống sản xuất trong lĩnh vực nông, lâm nghiệp và thủy sản; chỉ có 6,2% LĐ làm dịch vụ và 0,6% làm trong lĩnh vực công nghiệp - xây dựng.

Thậm chí, số hộ dân tộc Cống làm dịch vụ - du lịch và làm nghề thủ công truyền thống đều là 0,0%; đồng thời chỉ có 1,4% hộ sản xuất kinh doanh khác. Sản xuất nông nghiệp thuần túy nên có đến 79,8% hộ dân tộc Cống sử dụng diện tích đất canh tác từ 1ha trở lên, chỉ có 2,8% hộ không có đất sản xuất. Mặc dù có đất sản xuất, đại đa số LĐ đều có việc làm, nhưng ngoài thu nhập thấp, thì đồng bào dân tộc Cống còn có nhiều chỉ số thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản khiến tỷ lệ nghèo đa chiều ở mức cao.

Các chính sách đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước đã góp phần gìn giữ, phát huy những nét văn hóa truyền thống của dân tộc Cống. (Trong ảnh: Nhà văn hóa xã Nậm Kè, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên, đáp ứng nhu cầu hội họp, sinh hoạt văn hoá của đồng bào các dân tộc nói chung, người Cống nói riêng )
Các chính sách đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước đã góp phần gìn giữ, phát huy những nét văn hóa truyền thống của dân tộc Cống. (Trong ảnh: Nhà văn hóa xã Nậm Kè, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên, đáp ứng nhu cầu hội họp, sinh hoạt văn hoá của đồng bào các dân tộc nói chung, người Cống nói riêng )

Tại xã Nậm Khao của huyện Mường Tè (Lai Châu), tại thời điểm tháng 6/2022, kết quả phân tích nguyên nhân nghèo Quyết định số 1141/QĐ-UBND ngày 7/6/2022 của UBND huyện Mường Tè cho thấy, trong tổng số 265 hộ nghèo của xã (trong đó có 131 hộ nghèo người dân tộc Cống), tỷ lệ thiếu hụt việc làm là 0,0%; chỉ có 25,3% hộ có người phụ thuộc… Tuy nhiên, 100% hộ nghèo của xã thiếu hụt nguồn nước sinh hoạt và BHYT; 91,3% hộ thiếu hụt chỉ số sử dụng dịch vụ viễn thông, có 33,2% hộ thiếu hụt chỉ số nhà tiêu hợp vệ sinh; có 28,7 hộ thiếu hụt chỉ số phương tiện phục vụ tiếp cận thông tin…

Trong điều kiện thu nhập thấp, việc thiếu hụt các chỉ số chăm sóc sức khỏe (BHYT, nguồn nước sinh hoạt) càng tăng áp lực lên đời sống kinh tế của đồng bào dân tộc Cống ở Nậm Khao. Đồng thời, việc thiếu hụt các chỉ số tiếp cận thông tin khiến bà con khó cập nhật các kiến thức sản xuất mới, vẫn luẩn quẩn với lối canh tác truyền thống, thu nhập từ sản xuất nông nghiệp ngày càng bấp bênh trước biến đổi khí hậu phức tạp, thiên tai diễn ra khó đoán định.

Đây là những vấn đề cần được các địa phương lưu tâm trong quá trình triển khai thực hiện Tiểu dự án 1 – Dự án 9 thuộc Chương trình MTQG phát triển KT – XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 2025 theo Quyết định số 1719/QĐ-TTg về “Đầu tư phát triển KT – XH các dân tộc còn gặp nhiều khó khăn, có khó khăn đặc thù”; trong đó, dân tộc Cống là một trong 14 dân tộc có khó khăn đặc thù.

Cũng như nhiều dân tộc khác, dân tộc Cống cũng có ngôn ngữ riêng, trang phục riêng và nhiều nét văn hóa đặc trưng. Cùng với việc tập trung phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo nâng cao đời sống cho đồng bào, thời gian qua, các chính sách đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước đã góp phần gìn giữ, phát huy những nét văn hóa truyền thống của dân tộc Cống. Tết Hoa mào gà hay còn gọi là Tết Hoa của người Cống, là 1 trong 8 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia của tỉnh Điện Biên.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Đi qua những bản làng của đồng bào dân tộc rất ít người ở Lai Châu: Tiếp tục thực hiện hiệu quả các chính sách dân tộc (Bài cuối)

Đi qua những bản làng của đồng bào dân tộc rất ít người ở Lai Châu: Tiếp tục thực hiện hiệu quả các chính sách dân tộc (Bài cuối)

Lai Châu hiện có 20 dân tộc sinh sống, với dân số khoảng trên 484.000 người, trong đó có 4 dân tộc Mảng, Cống, Lự, Si La là thuộc nhóm dân tộc có khó khăn đặc thù. Nhờ các chính sách đối với của Đảng, Nhà nước, bộ mặt các bản làng dân tộc rất ít người của tỉnh Lai Châu dần thay đổi. Đặc biệt, giai đoạn 2021-2025, Chương trình MTQG phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi đã thiết kế tiểu dự án 1, Dự án 9 về đầu tư phát triển nhóm dân tộc thiểu số rất ít người và nhóm dân tộc còn nhiều khó khăn nhằm giải quyết toàn diện những vấn đề cấp thiết của đồng bào.
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng: Lập Tổ công tác đặc biệt, mở đợt cao điểm truy quét buôn lậu, hàng giả

Thủ tướng: Lập Tổ công tác đặc biệt, mở đợt cao điểm truy quét buôn lậu, hàng giả

Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo thành lập Tổ công tác đặc biệt và mở đợt tấn công cao điểm đấu tranh, truy quét, ngăn chặn, đẩy lùi buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, lưu thông hàng giả, hàng nhái, hàng không rõ xuất xứ, vi phạm bản quyền, vi phạm sở hữu trí tuệ, xuất xứ hàng hóa, trong thời gian từ ngày 15/5-15/6.
Xã vùng cao Tâm Thắng đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu về chuyển đổi số

Xã vùng cao Tâm Thắng đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu về chuyển đổi số

Trang địa phương - Lê Hường - 4 giờ trước
Ngày 14/5, UBND huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông tổ chức Lễ công bố Quyết định xã Tâm Thắng đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu về chuyển đổi số năm 2024.
Hà Giang: Chương trình MTQG 1719 đạt được nhiều kết quả quan trọng trong giai đoạn I

Hà Giang: Chương trình MTQG 1719 đạt được nhiều kết quả quan trọng trong giai đoạn I

Công tác Dân tộc - Vũ Mừng - 4 giờ trước
Ngày 14/5, UBND tỉnh Hà Giang đã tổ chức Hội nghị tổng kết đánh giá kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS và miền núi giai đoạn I: Từ năm 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719) và đề xuất nội dung Chương trình giai đoạn II, từ năm 2026 - 2030, trên địa bàn tỉnh.
Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Khi trí thức Dao nhập thế, giúp đời (Bài 4)

Học vấn - Con đường phát triển bền vững của người Dao: Khi trí thức Dao nhập thế, giúp đời (Bài 4)

Phóng sự - Vàng Ni - Vân Long - 4 giờ trước
Xa xưa, nếu việc học chữ Nôm Dao gần như là trách nhiệm của nam giới, thì tri thức y dược dân tộc lại là không gian học tập chung của người Dao. Ở đó, mọi giới, mọi lứa tuổi đều chung tay góp sức. Để từ đó, một kho tàng tri thức y thuật được liệt vào hàng đồ sộ bậc nhất ra đời, không chỉ là niềm tự hào của đồng bào mà còn là một kho tàng vô giá để ngành Y học Quốc gia tìm tòi và khám phá.
Lông gà cũng thành “vàng nâu” cho đất

Lông gà cũng thành “vàng nâu” cho đất

Kinh tế - T.Nhân - H.Trường - 4 giờ trước
Từ phế phẩm tưởng chừng bỏ đi tại các lò mổ, chàng trai trẻ Nguyễn Hà Thiên (xã Duy Phước, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam) đã mày mò thử nghiệm thành công biến lông gà thành phân hữu cơ dạng viên nén hoặc bột – sản phẩm không chỉ thân thiện với môi trường trong sản xuất nông nghiệp mà còn mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt cho gia gia đình anh cùng nhiều lao động tại địa phương.
Hương Tích tự trên đỉnh non Hồng

Hương Tích tự trên đỉnh non Hồng

Phóng sự - An Yên - 4 giờ trước
Mãi cho đến nay, trên dãy núi Hồng Lĩnh (Hà Tĩnh) vẫn còn vang vọng truyền thuyết một nàng công chúa tu hành đắc đạo, hóa thành Phật bà nghìn tay nghìn mắt, phổ độ chúng sinh. Câu chuyện huyền bí trên đỉnh non ngàn bảng lảng mây bay, càng làm cho điểm dừng chân chiêm bái ở chùa Hương Tích thu hút đông đảo du khách và phật tử gần xa.
Phát hiện loài thực vật quý hiếm ở Sơn La

Phát hiện loài thực vật quý hiếm ở Sơn La

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 14/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Phát hiện loài thực vật quý hiếm ở Sơn La. Chùa Quán Sứ, Hà Nội. Nghệ nhân “chữa bệnh” cho chiêng. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Cú hích chiến lược làm thay đổi diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số: Góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc - (Bài cuối)

Cú hích chiến lược làm thay đổi diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số: Góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc - (Bài cuối)

Dân tộc - Tôn giáo - Hà Anh - 4 giờ trước
Với việc tập trung nguồn lực lớn để giải quyết những điểm nghẽn phát triển kinh tế -xã hội vùng DTTS, Chương trình MTQG 1719 không chỉ đưa ra lời hứa mà đã hiện thực hóa cam kết của Đảng và Nhà nước trong việc “không để ai bị bỏ lại phía sau”. Khi người dân tận mắt thấy sự thay đổi cụ thể trong cuộc sống thường ngày, điều đó tạo nên niềm tin thực chất, một niềm tin không xuất phát từ tuyên truyền, mà từ trải nghiệm và kiểm chứng của chính họ.
Giữ rừng như giữ vàng - Lời thề từ Chư Yanh Sin

Giữ rừng như giữ vàng - Lời thề từ Chư Yanh Sin

Môi trường sống - Xuân Hòa - 4 giờ trước
Ở Vườn Quốc gia Chư Yang Sin - vùng lõi sinh học quan trọng bậc nhất của tỉnh Đắk Lắk - công tác giữ rừng được thực hiện bằng cả trái tim và đôi tay của đồng bào Ê Đê, Mnông, Tày…
Bí thư Tỉnh ủy Kiên Giang kiểm tra, chỉ đạo kiện toàn các điều kiện thành lập Đặc khu Kiên Hải

Bí thư Tỉnh ủy Kiên Giang kiểm tra, chỉ đạo kiện toàn các điều kiện thành lập Đặc khu Kiên Hải

Trang địa phương - Phương Vũ - Tiến Vinh - 5 giờ trước
Trong 2 ngày 13 và 14/5, nằm trong kế hoạch công tác tại vùng biển Tây Nam, Đoàn công tác của Tỉnh ủy, HĐND, UBND và Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Kiên Giang do ông Nguyễn Tiến Hải - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Kiên Giang làm Trưởng đoàn, đã đến khảo sát, kiểm tra và làm việc với các xã An Sơn, Nam Du, Lại Sơn và Hòn Tre thuộc huyện đảo Kiên Hải, tỉnh Kiên Giang. Đây là địa bàn thành lập đặc khu theo định hướng sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị hành chính của tỉnh.
Đầu tư trên 320 tỷ đồng xây dựng Khu lưu niệm cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc

Đầu tư trên 320 tỷ đồng xây dựng Khu lưu niệm cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc

Tin tức - Anh Trúc - 7 giờ trước
Khu lưu niệm cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc rộng hơn 3,6ha, tọa lạc tại phường Phú Cường (Tp. Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương), được xây dựng gần chùa Hội Khánh, nơi cụ từng gắn bó trong giai đoạn 1923 - 1926.
Mong Tập đoàn Hoa Điện hỗ trợ Việt Nam phát triển năng lượng xanh

Mong Tập đoàn Hoa Điện hỗ trợ Việt Nam phát triển năng lượng xanh

Thời sự - PV - 7 giờ trước
Sáng 14/5, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp ông Bành Cương Bình, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty hữu hạn Tập đoàn Khoa học Kỹ thuật Hoa Điện Trung Quốc (CHEC).