Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Những vấn đề cấp bách của các dân tộc có khó khăn đặc thù: Nâng cao thu nhập vùng đồng bào dân tộc Cống (Bài 11)

Cù Hương - Sỹ Hào - 14:13, 03/12/2023

Cư trú tập trung thành cộng đồng ở những thôn bản đặc biệt khó khăn trên địa bàn hai tỉnh Điện Biên và Lai Châu, đồng bào dân tộc Cống đã được thụ hưởng các chính sách đầu tư, hỗ trợ cho toàn vùng và các chính sách đặc thù để phát triển kinh tế - xã hội, bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống. Tuy nhiên, để nâng cao thu nhập cho đồng bào dân tộc Cống thì vẫn còn nhiều rào cản cần được quan tâm tháo gỡ.

Tết Hoa của người Cống là 1 trong 8 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia của tỉnh Điện Biên.
Tết Hoa của người Cống là 1 trong 8 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia của tỉnh Điện Biên.

Thu nhập thấp khiến tỷ lệ nghèo cao

Theo thống kê gần đây nhất, trên địa bàn tỉnh Lai Châu có khoảng 350 hộ/1.565 nhân khẩu người dân tộc Cống. Đồng bào Cống ở Lai Châu cư trú tập trung ở xã Nậm Khao (huyện Mường Tè) và một số hộ sinh sống rải rác trên địa bàn huyện Nậm Nhùn.

Còn tại Điện Biên, đồng bào Cống có 225 hộ/1.152 nhân khẩu. Đồng bào Cống ở Điện Biên sinh sống xen ghép ở 5 bản thuộc 3 xã trên địa bàn 3 huyện, gồm các bản: Huổi Moi, Si Văn, Púng Bon của xã Pa Thơm (huyện Điện Biên); Lả Chà của xã Pa Tần (huyện Nậm Pồ) và bản Nậm Kè, xã Nậm Kè (huyện Mường Nhé).

Như vậy, so với thời điểm Ủy ban Dân tộc và Tổng cục Thống kê tiến hành điều tra thu thập thông tin kinh tế - xã hội (KT – XH) 53 DTTS, dân số dân tộc Cống đã có sự gia tăng đáng kể. Cụ thể, tại thời điểm tháng 4/2019, theo thống kê, dân tộc Cống của nước ta có 604 hộ; đến thời điểm này đã tăng lên khoảng 775 hộ.

Tuy nhiên, do chủ yếu sinh sống ở các địa bàn đặc biệt khó khăn nên tỷ lệ nghèo trong đồng bào dân tộc Cống hiện rất cao khi áp dụng chuẩn nghèo giai đoạn 2021 – 2025. Chỉ riêng tại xã Nậm Khao - xã có hơn 60% dân số là dân tộc Cống, với khoảng 270 hộ, kết quả rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo thời điểm tháng 6/2022 theo Quyết định số 1141/QĐ-UBND ngày 7/6/2022 của UBND huyện Mường Tè cho thấy, Nậm Khao có 131 hộ nghèo là người dân tộc Cống trong tổng số 265 hộ nghèo của xã; có 47 hộ cận nghèo là người dân tộc Cống trong tổng số 67 hộ cận nghèo của xã, theo chuẩn nghèo đa chiều.

Phụ nữ dân tộc Cống với trang phụ truyền thống.
Phụ nữ dân tộc Cống với trang phụ truyền thống.

Trước đó, tại thời điểm tháng 4/2019, kết quả điều tra thu thập thông tin KT – XH 53 DTTS cho thấy, trong tổng số 604 hộ dân tộc Cống trên cả nước thì có 326 hộ nghèo và 71 hộ cận nghèo, theo chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều giai đoạn 2016 – 2020. Một trong những nguyên nhân tỷ lệ nghèo cao được xác định do nguồn thu nhập thấp, không ổn định. Tại thời điểm tháng 4/2019, dân tộc Cống nằm trong nhóm dân tộc rất ít người có thu nhập bình quân từ 400.000 - 800.000 đồng/tháng/năm.

Sau hơn 4 năm kể từ thời điểm tiến hành điều tra thu thập thông tin KT – XH 53 DTTS, các địa phương đã tích cực triển khai các chương trình, dự án đầu tư, hỗ trợ đồng bào dân tộc Cống phát triển KT – XH. Nhất là từ Đề án phát triển KT – XH dân tộc Cống theo Quyết định số 1672/QĐ-TTG ngày 26/9/2011 và Đề án hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội các DTTS rất ít người theo Quyết định số 2086/QĐ-TTg ngày 31/10/2016, đời sống của đồng bào dân tộc Cống đã được nâng lên một bước.

Tuy nhiên, thu nhập bình quân của đồng bào dân tộc Cống vẫn thấp so với bình quân chung. Đơn cử tại xã Nậm Khao của huyện Mường Tè, xã đang nỗ lực để nâng thu nhập bình quần đạt trên 30 triệu đồng/người/năm vào năm 2025; trong khi thu nhập bình quân toàn tỉnh Lai Châu năm 2022 đã đạt 48 triệu đồng/người/năm.

Với nguồn lực từ các chương trình, dự án, đời sống của đồng bào dân tộc Cống đã có nhiều khởi sắc. (Trong ảnh: Một góc bản La Chà, xã Pa Tần, huyện Nậm Pồ, tỉnh Điện Biên ).
Với nguồn lực từ các chương trình, dự án, đời sống của đồng bào dân tộc Cống đã có nhiều khởi sắc. (Trong ảnh: Một góc bản La Chà, xã Pa Tần, huyện Nậm Pồ, tỉnh Điện Biên ).

Thiếu hụt nhiểu chỉ số áp lực lên thu nhập

Theo các chuyên gia dân tộc học, hoạt động sản xuất chủ yếu của đồng bào dân tộc Cống là trồng trọt trên nương rẫy và canh tác ruộng nước, chăn nuôi bò lợn, nuôi cá, khai thác sản vật tự nhiên như rau củ quả, dược liệu… Đồng bào dân tộc Cống còn có một số nghề như nấu rượu, đan lát… nhưng chủ yếu để phục vụ nhu cầu trong gia đình.

Điều này cũng phù hợp với kết quả điều tra thu thập thông tin KT – XH 53 DTTS được thực hiện năm 2019. Theo kết quả điều tra, có 93,2% lao động (LĐ) người dân tộc Cống sản xuất trong lĩnh vực nông, lâm nghiệp và thủy sản; chỉ có 6,2% LĐ làm dịch vụ và 0,6% làm trong lĩnh vực công nghiệp - xây dựng.

Thậm chí, số hộ dân tộc Cống làm dịch vụ - du lịch và làm nghề thủ công truyền thống đều là 0,0%; đồng thời chỉ có 1,4% hộ sản xuất kinh doanh khác. Sản xuất nông nghiệp thuần túy nên có đến 79,8% hộ dân tộc Cống sử dụng diện tích đất canh tác từ 1ha trở lên, chỉ có 2,8% hộ không có đất sản xuất. Mặc dù có đất sản xuất, đại đa số LĐ đều có việc làm, nhưng ngoài thu nhập thấp, thì đồng bào dân tộc Cống còn có nhiều chỉ số thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản khiến tỷ lệ nghèo đa chiều ở mức cao.

Các chính sách đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước đã góp phần gìn giữ, phát huy những nét văn hóa truyền thống của dân tộc Cống. (Trong ảnh: Nhà văn hóa xã Nậm Kè, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên, đáp ứng nhu cầu hội họp, sinh hoạt văn hoá của đồng bào các dân tộc nói chung, người Cống nói riêng )
Các chính sách đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước đã góp phần gìn giữ, phát huy những nét văn hóa truyền thống của dân tộc Cống. (Trong ảnh: Nhà văn hóa xã Nậm Kè, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên, đáp ứng nhu cầu hội họp, sinh hoạt văn hoá của đồng bào các dân tộc nói chung, người Cống nói riêng )

Tại xã Nậm Khao của huyện Mường Tè (Lai Châu), tại thời điểm tháng 6/2022, kết quả phân tích nguyên nhân nghèo Quyết định số 1141/QĐ-UBND ngày 7/6/2022 của UBND huyện Mường Tè cho thấy, trong tổng số 265 hộ nghèo của xã (trong đó có 131 hộ nghèo người dân tộc Cống), tỷ lệ thiếu hụt việc làm là 0,0%; chỉ có 25,3% hộ có người phụ thuộc… Tuy nhiên, 100% hộ nghèo của xã thiếu hụt nguồn nước sinh hoạt và BHYT; 91,3% hộ thiếu hụt chỉ số sử dụng dịch vụ viễn thông, có 33,2% hộ thiếu hụt chỉ số nhà tiêu hợp vệ sinh; có 28,7 hộ thiếu hụt chỉ số phương tiện phục vụ tiếp cận thông tin…

Trong điều kiện thu nhập thấp, việc thiếu hụt các chỉ số chăm sóc sức khỏe (BHYT, nguồn nước sinh hoạt) càng tăng áp lực lên đời sống kinh tế của đồng bào dân tộc Cống ở Nậm Khao. Đồng thời, việc thiếu hụt các chỉ số tiếp cận thông tin khiến bà con khó cập nhật các kiến thức sản xuất mới, vẫn luẩn quẩn với lối canh tác truyền thống, thu nhập từ sản xuất nông nghiệp ngày càng bấp bênh trước biến đổi khí hậu phức tạp, thiên tai diễn ra khó đoán định.

Đây là những vấn đề cần được các địa phương lưu tâm trong quá trình triển khai thực hiện Tiểu dự án 1 – Dự án 9 thuộc Chương trình MTQG phát triển KT – XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 2025 theo Quyết định số 1719/QĐ-TTg về “Đầu tư phát triển KT – XH các dân tộc còn gặp nhiều khó khăn, có khó khăn đặc thù”; trong đó, dân tộc Cống là một trong 14 dân tộc có khó khăn đặc thù.

Cũng như nhiều dân tộc khác, dân tộc Cống cũng có ngôn ngữ riêng, trang phục riêng và nhiều nét văn hóa đặc trưng. Cùng với việc tập trung phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo nâng cao đời sống cho đồng bào, thời gian qua, các chính sách đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước đã góp phần gìn giữ, phát huy những nét văn hóa truyền thống của dân tộc Cống. Tết Hoa mào gà hay còn gọi là Tết Hoa của người Cống, là 1 trong 8 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia của tỉnh Điện Biên.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Đi qua những bản làng của đồng bào dân tộc rất ít người ở Lai Châu: Tiếp tục thực hiện hiệu quả các chính sách dân tộc (Bài cuối)

Đi qua những bản làng của đồng bào dân tộc rất ít người ở Lai Châu: Tiếp tục thực hiện hiệu quả các chính sách dân tộc (Bài cuối)

Lai Châu hiện có 20 dân tộc sinh sống, với dân số khoảng trên 484.000 người, trong đó có 4 dân tộc Mảng, Cống, Lự, Si La là thuộc nhóm dân tộc có khó khăn đặc thù. Nhờ các chính sách đối với của Đảng, Nhà nước, bộ mặt các bản làng dân tộc rất ít người của tỉnh Lai Châu dần thay đổi. Đặc biệt, giai đoạn 2021-2025, Chương trình MTQG phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi đã thiết kế tiểu dự án 1, Dự án 9 về đầu tư phát triển nhóm dân tộc thiểu số rất ít người và nhóm dân tộc còn nhiều khó khăn nhằm giải quyết toàn diện những vấn đề cấp thiết của đồng bào.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.