Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Những vấn đề cấp bách của các dân tộc có khó khăn đặc thù: Cần giải quyết các vấn đề xã hội bức thiết của đồng bào Lự (Bài 12)

Cù Hương - Sỹ Hào - 06:50, 04/12/2023

Điều kiện kinh tế dù còn khó khăn, nhiều vấn đề xã hội bức thiết cần được giải quyết, nhưng đại đa số đồng bào dân tộc Lự hiện đang cư trú tại những địa bàn đã “về đích” nông thôn mới. Chiếu theo quy định hiện hành, đồng bào dân tộc Lự khó tiếp cận chính sách đầu tư, hỗ trợ cho các dân tộc có khó khăn đặc thù.

Từ nguồn vốn Đề án 2086, các bản tập trung đồng bào Lự đã được đầu tư đường giao thông nội bản, bê tông hóa đường vào khu sản xuất. (Trong ảnh: Đường giao thông nội bản ở xã Bản Hon, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu).
Từ nguồn vốn Đề án 2086, các bản tập trung đồng bào Lự đã được đầu tư đường giao thông nội bản, bê tông hóa đường vào khu sản xuất. (Trong ảnh: Đường giao thông nội bản ở xã Bản Hon, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu).

Nhiều khởi sắc vùng đồng bào dân tộc Lự

Đồng bào dân tộc Lự cư trú chủ yếu ở tỉnh Lai Châu và một số ít sống xen kẽ ở huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên. Ở tỉnh Lai Châu, theo thống kê, dân tộc Lự hiện có 1.378 hộ, 6.733 người, chiếm 1,49% dân số toàn tỉnh. Đồng bào sinh sống tập trung tại 17 bản thuộc 4 xã của hai huyện: Tam Đường và Sìn Hồ (một bộ phận nhỏ sinh sống rải rác trên địa bàn huyện Than Uyên); trong đó, huyện Tam Đường có 764 hộ/3.768 nhân khẩu, huyện Sìn Hồ có 614 hộ/2.965 nhân khẩu.

Những năm qua, nhờ các chương trình, dự án từ ngân sách nhà nước, các địa bàn vùng đồng bào dân tộc Lự sinh sống tập trung đã được đầu tư cơ sở hạ tầng, hỗ trợ phát triển sản xuất. Đặc biệt, các chính sách đặc thù dành cho các dân tộc rất ít người theo Quyết định 2086/QĐ-TTg đã góp phần quan trọng cải thiện và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào dân tộc Lự, giảm dần sự chênh lệch về khoảng cách phát triển với các dân tộc khác trong vùng.

Xã Nậm Tăm (huyện Sìn Hồ) là một ví dụ. Toàn xã có hơn 1.000 hộ, trong đó khoảng 400 hộ là đồng bào dân tộc Lự sinh sống tập trung tại 5/10 bản của xã. Trước đây, cuộc sống của đồng bào dân tộc Lự ở Nậm Tăm còn nhiều khó khăn. Thực hiện Đề án đầu tư, hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội (KT – XH) các dân tộc rất ít người giai đoạn 2016 – 2025 theo Quyết định 2086/QĐ-TTg (gọi tắt là Đề án 2086), các bản tập trung đồng bào Lự đã được đầu tư đường giao thông nội bản, bê tông hóa đường vào khu sản xuất, xây dựng nhà văn hóa và các công trình nước sinh hoạt; điện lưới được kéo về từng hộ gia đình.

Ngoài ra, từ vốn của Đề án 2086, xã Nậm Tăm đã hỗ trợ cho các hộ dân tộc Lự ở 5 bản về giống vật nuôi (gà, vịt) và xây dựng chuồng trại; hỗ trợ giống cây trồng (bưởi da xanh, khoai tây) và phân bón các loại. Được cấp “đầu vào”, đồng thời được hỗ trợ nâng cao kiến thức, trình độ năng lực sản xuất, đồng bào dân tộc Lự đã tích cực chăn nuôi, trồng trọt, phát triển kinh tế, giúp địa phương giảm nhanh tỷ lệ nghèo. Theo thống kê, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều của xã Nậm Tăm hiện còn dưới 10%.

Phụ nữ dân tộc Lự trong trang phục truyền thống
Phụ nữ dân tộc Lự trong trang phục truyền thống

Từ năm 2022, nhiều hộ nghèo đa chiều là đồng bào dân tộc Lự ở xã Nậm Tăm tiếp tục được “tiếp sức” từ các chính sách trong Chương trình MTQG phát triển KT – XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 2025 theo Quyết định số 1719/QĐ-TTg (Chương trình MTQG 1719). Nguồn lực chính sách đã góp phần bù đắp thiếu hụt các chỉ số dịch vụ xã hội cơ bản, từ đó giảm tỷ lệ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều theo Nghị định số 07/2021/NĐ-CP của Chính phủ.

Như gia đình chị Tao Thị Nạn - hộ nghèo ở bản Nà Tăm 1, xã Nậm Tăm (huyện Sìn Hồ). Năm 2022, gia đình chị được hỗ trợ 40 triệu đồng theo Nghị định số 28/2022/NĐ-CP về chính sách tín dụng ưu đãi thực hiện Chương trình MTQG 1719 để xây mới, sửa chữa nhà ở. Ngoài ra, gia đình chị còn được tiếp cận vốn vay từ nguồn hỗ trợ người nghèo để mua trâu phát triển chăn nuôi. Thu nhập được cải thiện cùng với chỉ số về chất lượng nhà ở được bảo đảm, gia đình chị Tao Thị Nạn chắc chắn thoát nghèo trong năm 2023.

Gặp khó vì xã thoát nghèo

Cùng với xã Nậm Tăm của huyện Sìn Hồ, xã Bản Hon (huyện Tam Đường) là địa phương có đồng bào dân tộc Lự tập trung sinh sống nhiều nhất tỉnh Lai Châu. Toàn xã có 584 hộ, trong đó dân tộc Lự có 535 hộ, chiếm 91%. Cũng như ở xã Nậm Tăm, đồng bào dân tộc Lự ở xã Bản Hon đã được thụ hưởng các chính sách đầu tư, hỗ trợ phát triển KT – XH theo Đề án 2086.

Sinh kế ổn định, cùng với năng lực sản xuất được nâng lên trong quá trình thụ hưởng Đề án 2086 là nền tảng để đồng bào dân tộc Lự ở xã Nậm Tăm và xã Bản Hon phát triển mạnh mẽ hơn từ nguồn đầu tư, hỗ trợ của Chương trình MTQG 1719. Theo Quyết định số 1227/QĐ-TTg ngày 14/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ, Lự là một trong 14 dân tộc có khó khăn đặc thù giai đoạn 2021 – 2025, được thụ hưởng các chính sách tại Dự án 9 của Chương trình MTQG 1719.

Khi đó, đồng bào dân tộc Lự không chỉ được đầu tư cơ sở hạ tầng để phát triển kinh tế mà còn được hỗ trợ để giải quyết các vấn đề xã hội bức thiết. Hiện nay, mặc dù tỷ lệ nghèo không còn quá cao so với các dân tộc rất ít người khác, nhưng đời sống của đồng bào Lự vẫn còn khó khăn so với mặt bằng chung; đồng thời, nhiều hủ tục trong đời sống vẫn còn tồn tại tác động đến chất lượng dân số; nguy cơ mai một các bản sắc văn hóa truyền thống vẫn luôn thường trực.

Cùng với phát triển KT – XH thì bản sắc văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Lự được gìn giữ, phát huy. (Trong ảnh: Đồng bào dân tộc Lự có truyền thống trồng bông, nuôi tằm, kéo sợi, dệt vải, phục vụ nhu cầu may mặc trong gia đình và dòng họ - Ảnh: N.M)
Cùng với phát triển KT – XH thì bản sắc văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Lự được gìn giữ, phát huy. (Trong ảnh: Đồng bào dân tộc Lự có truyền thống trồng bông, nuôi tằm, kéo sợi, dệt vải, phục vụ nhu cầu may mặc trong gia đình và dòng họ - Ảnh: N.M)

Nhưng cái khó là, hiện đại đa số đồng bào dân tộc Lự đang cư trú tại các xã đã “về đích” nông thôn mới; đó là xã Nậm Tăm của huyện Sìn Hồ (khoảng 400 hộ) và xã Bản Hon của huyện Tam Đường (535 hộ). Theo Quyết định số 861/QĐ-TTg phê duyệt danh sách các xã khu vực III, khu vực II, khu vực I vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 2025 thì xã Nậm Tăm và xã Bản Hon đều thuộc khu vực I do đã đạt chuẩn nông thôn mới.

Trong khi đó, theo hướng dẫn thực hiện Dự án 9 thuộc Chương trình MTQG 1719 về đầu tư, hỗ trợ phát triển KT – XH các dân tộc có khó khăn đặc thù, các dân tộc còn nhiều khó khăn, thì địa bàn triển khai chính sách là tại các xã, thôn đặc biệt khó khăn. Điều này đồng nghĩa, đại đa số đồng bào dân tộc Lự ở Lai Châu (khoảng 935 hộ trên tổng số 1.378 hộ trên địa bàn tỉnh) sẽ không được thụ hưởng Dự án 9, mặc dù thuộc đối tượng thực hiện chính sách.

Thiết nghĩ, để tiếp tục phát triển kinh tế, đồng thời giải quyết các vấn đề xã hội bức thiết ở vùng đồng bào dân tộc Lự, các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, trình cấp có thẩm quyền điều chỉnh phạm vi thực hiện Tiểu dự án 1 – Dự án 9 của Chương trình MTQG 1719. Trên thực tế, mặc dù thuộc khu vực I, nhưng xã Bản Hon, cũng như xã Nậm Tăm hiện vẫn còn nhiều khó khăn. 

Cụ thể như, tại Nậm Tăm, hết năm 2022, thu nhập bình quân mới đạt 35 triệu đồng/người/năm, tỷ lệ hộ nghèo vẫn ở mức 29,6 %. Còn xã bản Hon, mặc dù có nhiều lợi thế phát triển KT – XH nhưng xã cũng đang rất nỗ lực để đạt chỉ tiêu nâng thu nhập bình quân đạt 45 triệu đồng/người/năm vào năm 2025; trong khi thu nhập bình quân chung của toàn tỉnh lai Châu trong năm 2022 đã đạt 48 triệu đồng/người/năm.

Theo kết quả điều tra thu thập thông tin KT –XH 53 DTTS do Ủy ban Dân tộc và Tổng cục Thống kê thực hiện tháng 4/2019, bên cạnh tỷ lệ nghèo còn cao thì dân tộc Lự còn có những vấn đề xã hội rất bức bách. Trong đó, tỷ lệ người từ 15 tuổi trở lên không biết đọc, không biết viết tiếng Việt của dân tộc Lự lên tới 50,3%, cao thứ hai trong các dân tộc có dân số dưới 10.000 người, chỉ sau dân tộc Mảng (53,8%); tỷ lệ chết trẻ em dưới 1 tuổi cao nhất trong các dân tộc rất ít người (59,13%); cùng với đó là vẫn còn tỷ lệ không nhỏ tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Đi qua những bản làng của đồng bào dân tộc rất ít người ở Lai Châu: Tiếp tục thực hiện hiệu quả các chính sách dân tộc (Bài cuối)

Đi qua những bản làng của đồng bào dân tộc rất ít người ở Lai Châu: Tiếp tục thực hiện hiệu quả các chính sách dân tộc (Bài cuối)

Lai Châu hiện có 20 dân tộc sinh sống, với dân số khoảng trên 484.000 người, trong đó có 4 dân tộc Mảng, Cống, Lự, Si La là thuộc nhóm dân tộc có khó khăn đặc thù. Nhờ các chính sách đối với của Đảng, Nhà nước, bộ mặt các bản làng dân tộc rất ít người của tỉnh Lai Châu dần thay đổi. Đặc biệt, giai đoạn 2021-2025, Chương trình MTQG phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi đã thiết kế tiểu dự án 1, Dự án 9 về đầu tư phát triển nhóm dân tộc thiểu số rất ít người và nhóm dân tộc còn nhiều khó khăn nhằm giải quyết toàn diện những vấn đề cấp thiết của đồng bào.
Tin nổi bật trang chủ
Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Gieo niềm tin yêu đến từng bạn đọc

Không chỉ chuyển tải chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Báo Dân tộc và Phát triển còn cập nhật những thông tin về các vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, bảo vệ môi trường…. Với nội dung đa dạng, phong phú, Báo Dân tộc và Phát triển đã trở thành người bạn đồng hành của đội ngũ già làng, trưởng bản, Người có uy tín, chức sắc, chức việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiệu quả và chính xác để phát huy tốt vai trò là “cánh tay nối dài” ở cơ sở trong tuyên truyền chính sách dân tộc, tôn giáo.
Về miền di sản Trường Lưu

Về miền di sản Trường Lưu

Sắc màu 54 - An Yên - 18:01, 20/06/2025
Ngoài 3 di sản được UNESCO vinh danh, thì miền đất văn vật Trường Lưu, tỉnh Hà Tĩnh còn có 23 di tích cấp quốc gia và cấp tỉnh được xếp hạng. Với bề dày trầm tích văn hóa ấy, Trường Lưu đang hướng đến làng văn hóa du lịch.
Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Người Gia Rai đầu tiên viết báo cách mạng

Gương sáng - Nguyễn Văn Chiến - 18:00, 20/06/2025
Ông Ksor Ní (tên thường gọi là Ama H’Nhan) là một trong những trí thức đầu tiên người Gia Rai đi theo cách mạng. Ông từng đảm nhiệm nhiều trọng trách, trong đó có cương vị Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Gia Lai sau ngày đất nước thống nhất. Ông cũng là thân sinh của ông Ksor Phước, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội.
Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6 và trao Giải báo chí Cao Bằng lần thứ III năm 2025

Tin tức - Thuỳ Như - 17:58, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh Cao Bằng, Tỉnh uỷ Cao Bằng đã tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025); trao Kỷ niệm chương “Vì sự nghiệp báo chí Việt Nam” của Hội Nhà báo Việt Nam; tặng Bằng khen cho các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong công tác thông tin, tuyên truyền trên địa bàn tỉnh Cao Bằng.
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình

Tin tức - Thiên An - 17:35, 20/06/2025
Công ty TNHH MTV Đạm Ninh Bình có địa chỉ tại Lô Đ7, KCN Khánh Phú, xã Khánh Phú, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình - SĐT: 02293 762 825
Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Báo chí góp công lớn trong quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cần Thơ

Tin tức - Tào Đạt - 16:49, 20/06/2025
Ngày 20/6, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Cần Thơ tổ chức họp mặt Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025); tổng kết Giải Báo chí Phan Ngọc Hiển TP. Cần Thơ lần thứ 19 (2024 - 2025) và Tôn vinh các nhà báo tiêu biểu.
Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Lễ hội Pang Phoóng của dân tộc Kháng

Trong danh mục 23 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận, tỉnh Điện Biên có 1 di sản thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng là Lễ hội Pang Phoóng (Tạ ơn) của cộng đồng dân tộc Kháng, xã Rạng Đông, huyện Tuần Giáo.
Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Tỉnh Đồng Nai khen thưởng 50 gia đình DTTS tiêu biểu 2025

Chính sách Dân tộc - Duy Chí - 16:26, 20/06/2025
Các gia đình là những điển hình về sự năng động trong lao động sản xuất, xây dựng gia đình hạnh phúc, kinh tế ổn định, lại tích cực tham gia các phòng trào văn hóa xã hội, bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc, bảo đảm an ninh chính trị địa phương; cũng như nhiều gia đình có con em là học sinh, sinh viên xuất sắc; tham gia bộ máy chính quyền địa phương, có người trở thành lãnh đạo tổ chức chính trị…
Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Những người kể chuyện bằng trái tim nhiệt huyết

Xã hội - Mỹ Dung - 16:11, 20/06/2025
Giữa núi rừng trùng điệp của Ba Chẽ, Bình Liêu,Tiên Yên... nơi những con dốc nối tiếp nhau như chẳng có điểm dừng vẫn có những bước chân đều đặn, bền bỉ của những “phóng viên vùng cao”. Không chỉ đưa tin, họ là những người kể chuyện bản làng bằng cả trái tim nhiệt huyết.
Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Ghi lại nhịp đập đời sống vùng cao bằng tất cả sự chân thành

Phóng sự - Quỳnh Trâm - 16:01, 20/06/2025
Chúng tôi đã có những tháng năm rong ruổi tác nghiệp nơi bản làng heo hút giữa đại ngàn miền Tây xứ Thanh. Ở những nơi xa ngái ấy, chúng tôi tìm thấy bản chất thật nhất của nghề báo: Ghi lại những nhịp sống bằng tất cả sự chân thành và rung cảm của một người chứng kiến.
Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Kon Tum: Ban hành Nghị quyết về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, nữ và người DTTS

Trang địa phương - Ngọc Chí - 15:38, 20/06/2025
Tỉnh ủy Kon Tum vừa ban hành Nghị quyết số 30-NQ/TU về xây dựng đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ và cán bộ là người DTTS ở tỉnh Kon Tum giai đoạn 2025 - 2030 và tầm nhìn đến 2045.
Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Hợp nhất hai Chương trình MTQG góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển một Việt Nam thịnh vượng

Thời sự - Hoàng Quý - 15:27, 20/06/2025
Ngày 20/6, tại buổi họp báo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức, Thứ trưởng Võ Văn Hưng đã công bố những kết quả quan trọng trong quá trình triển khai hai Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giai đoạn 2021–2025: Chương trình xây dựng nông thôn mới và Chương trình giảm nghèo bền vững.