Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Những vấn đề cấp bách của các dân tộc có khó khăn đặc thù: Cần giải quyết các vấn đề xã hội bức thiết của đồng bào Lự (Bài 12)

Cù Hương - Sỹ Hào - 06:50, 04/12/2023

Điều kiện kinh tế dù còn khó khăn, nhiều vấn đề xã hội bức thiết cần được giải quyết, nhưng đại đa số đồng bào dân tộc Lự hiện đang cư trú tại những địa bàn đã “về đích” nông thôn mới. Chiếu theo quy định hiện hành, đồng bào dân tộc Lự khó tiếp cận chính sách đầu tư, hỗ trợ cho các dân tộc có khó khăn đặc thù.

Từ nguồn vốn Đề án 2086, các bản tập trung đồng bào Lự đã được đầu tư đường giao thông nội bản, bê tông hóa đường vào khu sản xuất. (Trong ảnh: Đường giao thông nội bản ở xã Bản Hon, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu).
Từ nguồn vốn Đề án 2086, các bản tập trung đồng bào Lự đã được đầu tư đường giao thông nội bản, bê tông hóa đường vào khu sản xuất. (Trong ảnh: Đường giao thông nội bản ở xã Bản Hon, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu).

Nhiều khởi sắc vùng đồng bào dân tộc Lự

Đồng bào dân tộc Lự cư trú chủ yếu ở tỉnh Lai Châu và một số ít sống xen kẽ ở huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên. Ở tỉnh Lai Châu, theo thống kê, dân tộc Lự hiện có 1.378 hộ, 6.733 người, chiếm 1,49% dân số toàn tỉnh. Đồng bào sinh sống tập trung tại 17 bản thuộc 4 xã của hai huyện: Tam Đường và Sìn Hồ (một bộ phận nhỏ sinh sống rải rác trên địa bàn huyện Than Uyên); trong đó, huyện Tam Đường có 764 hộ/3.768 nhân khẩu, huyện Sìn Hồ có 614 hộ/2.965 nhân khẩu.

Những năm qua, nhờ các chương trình, dự án từ ngân sách nhà nước, các địa bàn vùng đồng bào dân tộc Lự sinh sống tập trung đã được đầu tư cơ sở hạ tầng, hỗ trợ phát triển sản xuất. Đặc biệt, các chính sách đặc thù dành cho các dân tộc rất ít người theo Quyết định 2086/QĐ-TTg đã góp phần quan trọng cải thiện và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào dân tộc Lự, giảm dần sự chênh lệch về khoảng cách phát triển với các dân tộc khác trong vùng.

Xã Nậm Tăm (huyện Sìn Hồ) là một ví dụ. Toàn xã có hơn 1.000 hộ, trong đó khoảng 400 hộ là đồng bào dân tộc Lự sinh sống tập trung tại 5/10 bản của xã. Trước đây, cuộc sống của đồng bào dân tộc Lự ở Nậm Tăm còn nhiều khó khăn. Thực hiện Đề án đầu tư, hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội (KT – XH) các dân tộc rất ít người giai đoạn 2016 – 2025 theo Quyết định 2086/QĐ-TTg (gọi tắt là Đề án 2086), các bản tập trung đồng bào Lự đã được đầu tư đường giao thông nội bản, bê tông hóa đường vào khu sản xuất, xây dựng nhà văn hóa và các công trình nước sinh hoạt; điện lưới được kéo về từng hộ gia đình.

Ngoài ra, từ vốn của Đề án 2086, xã Nậm Tăm đã hỗ trợ cho các hộ dân tộc Lự ở 5 bản về giống vật nuôi (gà, vịt) và xây dựng chuồng trại; hỗ trợ giống cây trồng (bưởi da xanh, khoai tây) và phân bón các loại. Được cấp “đầu vào”, đồng thời được hỗ trợ nâng cao kiến thức, trình độ năng lực sản xuất, đồng bào dân tộc Lự đã tích cực chăn nuôi, trồng trọt, phát triển kinh tế, giúp địa phương giảm nhanh tỷ lệ nghèo. Theo thống kê, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều của xã Nậm Tăm hiện còn dưới 10%.

Phụ nữ dân tộc Lự trong trang phục truyền thống
Phụ nữ dân tộc Lự trong trang phục truyền thống

Từ năm 2022, nhiều hộ nghèo đa chiều là đồng bào dân tộc Lự ở xã Nậm Tăm tiếp tục được “tiếp sức” từ các chính sách trong Chương trình MTQG phát triển KT – XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 2025 theo Quyết định số 1719/QĐ-TTg (Chương trình MTQG 1719). Nguồn lực chính sách đã góp phần bù đắp thiếu hụt các chỉ số dịch vụ xã hội cơ bản, từ đó giảm tỷ lệ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều theo Nghị định số 07/2021/NĐ-CP của Chính phủ.

Như gia đình chị Tao Thị Nạn - hộ nghèo ở bản Nà Tăm 1, xã Nậm Tăm (huyện Sìn Hồ). Năm 2022, gia đình chị được hỗ trợ 40 triệu đồng theo Nghị định số 28/2022/NĐ-CP về chính sách tín dụng ưu đãi thực hiện Chương trình MTQG 1719 để xây mới, sửa chữa nhà ở. Ngoài ra, gia đình chị còn được tiếp cận vốn vay từ nguồn hỗ trợ người nghèo để mua trâu phát triển chăn nuôi. Thu nhập được cải thiện cùng với chỉ số về chất lượng nhà ở được bảo đảm, gia đình chị Tao Thị Nạn chắc chắn thoát nghèo trong năm 2023.

Gặp khó vì xã thoát nghèo

Cùng với xã Nậm Tăm của huyện Sìn Hồ, xã Bản Hon (huyện Tam Đường) là địa phương có đồng bào dân tộc Lự tập trung sinh sống nhiều nhất tỉnh Lai Châu. Toàn xã có 584 hộ, trong đó dân tộc Lự có 535 hộ, chiếm 91%. Cũng như ở xã Nậm Tăm, đồng bào dân tộc Lự ở xã Bản Hon đã được thụ hưởng các chính sách đầu tư, hỗ trợ phát triển KT – XH theo Đề án 2086.

Sinh kế ổn định, cùng với năng lực sản xuất được nâng lên trong quá trình thụ hưởng Đề án 2086 là nền tảng để đồng bào dân tộc Lự ở xã Nậm Tăm và xã Bản Hon phát triển mạnh mẽ hơn từ nguồn đầu tư, hỗ trợ của Chương trình MTQG 1719. Theo Quyết định số 1227/QĐ-TTg ngày 14/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ, Lự là một trong 14 dân tộc có khó khăn đặc thù giai đoạn 2021 – 2025, được thụ hưởng các chính sách tại Dự án 9 của Chương trình MTQG 1719.

Khi đó, đồng bào dân tộc Lự không chỉ được đầu tư cơ sở hạ tầng để phát triển kinh tế mà còn được hỗ trợ để giải quyết các vấn đề xã hội bức thiết. Hiện nay, mặc dù tỷ lệ nghèo không còn quá cao so với các dân tộc rất ít người khác, nhưng đời sống của đồng bào Lự vẫn còn khó khăn so với mặt bằng chung; đồng thời, nhiều hủ tục trong đời sống vẫn còn tồn tại tác động đến chất lượng dân số; nguy cơ mai một các bản sắc văn hóa truyền thống vẫn luôn thường trực.

Cùng với phát triển KT – XH thì bản sắc văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Lự được gìn giữ, phát huy. (Trong ảnh: Đồng bào dân tộc Lự có truyền thống trồng bông, nuôi tằm, kéo sợi, dệt vải, phục vụ nhu cầu may mặc trong gia đình và dòng họ - Ảnh: N.M)
Cùng với phát triển KT – XH thì bản sắc văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Lự được gìn giữ, phát huy. (Trong ảnh: Đồng bào dân tộc Lự có truyền thống trồng bông, nuôi tằm, kéo sợi, dệt vải, phục vụ nhu cầu may mặc trong gia đình và dòng họ - Ảnh: N.M)

Nhưng cái khó là, hiện đại đa số đồng bào dân tộc Lự đang cư trú tại các xã đã “về đích” nông thôn mới; đó là xã Nậm Tăm của huyện Sìn Hồ (khoảng 400 hộ) và xã Bản Hon của huyện Tam Đường (535 hộ). Theo Quyết định số 861/QĐ-TTg phê duyệt danh sách các xã khu vực III, khu vực II, khu vực I vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 – 2025 thì xã Nậm Tăm và xã Bản Hon đều thuộc khu vực I do đã đạt chuẩn nông thôn mới.

Trong khi đó, theo hướng dẫn thực hiện Dự án 9 thuộc Chương trình MTQG 1719 về đầu tư, hỗ trợ phát triển KT – XH các dân tộc có khó khăn đặc thù, các dân tộc còn nhiều khó khăn, thì địa bàn triển khai chính sách là tại các xã, thôn đặc biệt khó khăn. Điều này đồng nghĩa, đại đa số đồng bào dân tộc Lự ở Lai Châu (khoảng 935 hộ trên tổng số 1.378 hộ trên địa bàn tỉnh) sẽ không được thụ hưởng Dự án 9, mặc dù thuộc đối tượng thực hiện chính sách.

Thiết nghĩ, để tiếp tục phát triển kinh tế, đồng thời giải quyết các vấn đề xã hội bức thiết ở vùng đồng bào dân tộc Lự, các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, trình cấp có thẩm quyền điều chỉnh phạm vi thực hiện Tiểu dự án 1 – Dự án 9 của Chương trình MTQG 1719. Trên thực tế, mặc dù thuộc khu vực I, nhưng xã Bản Hon, cũng như xã Nậm Tăm hiện vẫn còn nhiều khó khăn. 

Cụ thể như, tại Nậm Tăm, hết năm 2022, thu nhập bình quân mới đạt 35 triệu đồng/người/năm, tỷ lệ hộ nghèo vẫn ở mức 29,6 %. Còn xã bản Hon, mặc dù có nhiều lợi thế phát triển KT – XH nhưng xã cũng đang rất nỗ lực để đạt chỉ tiêu nâng thu nhập bình quân đạt 45 triệu đồng/người/năm vào năm 2025; trong khi thu nhập bình quân chung của toàn tỉnh lai Châu trong năm 2022 đã đạt 48 triệu đồng/người/năm.

Theo kết quả điều tra thu thập thông tin KT –XH 53 DTTS do Ủy ban Dân tộc và Tổng cục Thống kê thực hiện tháng 4/2019, bên cạnh tỷ lệ nghèo còn cao thì dân tộc Lự còn có những vấn đề xã hội rất bức bách. Trong đó, tỷ lệ người từ 15 tuổi trở lên không biết đọc, không biết viết tiếng Việt của dân tộc Lự lên tới 50,3%, cao thứ hai trong các dân tộc có dân số dưới 10.000 người, chỉ sau dân tộc Mảng (53,8%); tỷ lệ chết trẻ em dưới 1 tuổi cao nhất trong các dân tộc rất ít người (59,13%); cùng với đó là vẫn còn tỷ lệ không nhỏ tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Đi qua những bản làng của đồng bào dân tộc rất ít người ở Lai Châu: Tiếp tục thực hiện hiệu quả các chính sách dân tộc (Bài cuối)

Đi qua những bản làng của đồng bào dân tộc rất ít người ở Lai Châu: Tiếp tục thực hiện hiệu quả các chính sách dân tộc (Bài cuối)

Lai Châu hiện có 20 dân tộc sinh sống, với dân số khoảng trên 484.000 người, trong đó có 4 dân tộc Mảng, Cống, Lự, Si La là thuộc nhóm dân tộc có khó khăn đặc thù. Nhờ các chính sách đối với của Đảng, Nhà nước, bộ mặt các bản làng dân tộc rất ít người của tỉnh Lai Châu dần thay đổi. Đặc biệt, giai đoạn 2021-2025, Chương trình MTQG phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi đã thiết kế tiểu dự án 1, Dự án 9 về đầu tư phát triển nhóm dân tộc thiểu số rất ít người và nhóm dân tộc còn nhiều khó khăn nhằm giải quyết toàn diện những vấn đề cấp thiết của đồng bào.
Tin nổi bật trang chủ
Huyện Văn Lãng (Lạng Sơn): Tuyên truyền giảm thiểu tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong nhà trường

Huyện Văn Lãng (Lạng Sơn): Tuyên truyền giảm thiểu tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong nhà trường

Tin tức - Văn Hoa - 2 giờ trước
Ngày 4/12, Phòng Lao động, Thương binh, Xã hội - Dân tộc huyện Văn Lãng, tỉnh Lạng Sơn đã tổ chức Hội nghị truyền thông tuyên truyền “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống (TH-HNCHT) trong vùng đồng bào DTTS và miền núi năm 2024 tại Trường Phổ thông Dân tộc Bán trú, Trung học cơ sở xã Bắc La.
Vượt Hyundai, Toyota, VinFast chính thức là hãng xe có mạng lưới xưởng dịch vụ số 1 tại Việt Nam

Vượt Hyundai, Toyota, VinFast chính thức là hãng xe có mạng lưới xưởng dịch vụ số 1 tại Việt Nam

Kinh tế - PV - 4 giờ trước
Sau khi chính thức vượt qua các hãng xe trên thị trường Việt Nam để chiếm “ngôi vương” về thị phần, hãng xe điện Việt Nam tiếp tục ghi thêm dấu mốc lịch sử khi trở thành thương hiệu có mạng lưới xưởng dịch vụ số 1 thị trường.
Sa Thầy (Kon Tum): Người có uy tín, kênh truyền thông hữu hiệu Chương trình MTQG 1719

Sa Thầy (Kon Tum): Người có uy tín, kênh truyền thông hữu hiệu Chương trình MTQG 1719

Công tác Dân tộc - Ngọc Chí - 6 giờ trước
Những năm qua, đội ngũ Người có uy tín trên địa bàn huyện biên giới Sa Thầy (Kon Tum) đã phát huy vai trò của mình, chung tay, góp sức cùng với cấp ủy đảng, chính quyền địa phương thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân chấp hành tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và chăm lo phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng cuộc sống. Đặc biệt, Người có uy tín là một “kênh truyền thông” hữu hiệu Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 đến năm 2025 (Chương trình MTQG 1719) đến với Nhân dân.
Sơn La: Vận hành hiệu quả và nhân rộng các mô hình thay đổi “nếp nghĩ, cách làm”

Sơn La: Vận hành hiệu quả và nhân rộng các mô hình thay đổi “nếp nghĩ, cách làm”

Công tác Dân tộc - Khánh Thư - 6 giờ trước
Để thúc đẩy bình đẳng giới, giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em gái, từ nguồn vốn Chương trình MTQG 1719, Sơn La đã xây dựng, vận hành hiệu quả và đang nhân rộng các mô hình thay đổi “nếp nghĩ, cách làm” ở vùng đồng bào DTTS của tỉnh. Các mô hình “thay đổi nếp nghĩ, cách làm” trên địa bàn tỉnh đang hướng tới mục tiêu nâng cao nhận thức về bình đẳng giới; hỗ trợ chăm lo đời sống vật chất, tinh thần, bảo vệ, chăm sóc phụ nữ và trẻ em DTTS.
Nhận diện thực trạng kinh tế - xã hội theo điều tra phiếu xã: Tạo xung lực phát triển vùng khó khăn (Bài 8)

Nhận diện thực trạng kinh tế - xã hội theo điều tra phiếu xã: Tạo xung lực phát triển vùng khó khăn (Bài 8)

Công tác Dân tộc - Sỹ Hào - 6 giờ trước
Cuộc điều tra thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS lần thứ IV tiếp tục thu thập thông tin về thực trạng tiếp cận điện lưới quốc gia ở vùng đồng bào DTTS và miền núi, tính đến ngày 01/7/2024. Thông tin từ cuộc điều tra, sau khi được phân tích sẽ giúp nhận diện được “vùng trũng” trong công cuộc điện khí hóa nông thôn, miền núi; từ đó có những quyết sách mạnh hơn trong việc “phủ sóng” điện lưới quốc gia, tạo xung lực phát triển vùng khó khăn.
Mong ước ở Ra Nhong

Mong ước ở Ra Nhong

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng nay, ngày 4/12, có những thông tin đáng chú ý sau: Công nhận nghề làm đường thốt nốt là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Mong ước ở Ra Nhong. Mường Tè - Hội tụ sắc màu truyền thống. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi. Sau đây là thông tin chi tiết.
Xây dựng nông thôn mới ở Trà Vinh: Tạo “bệ đỡ” cho sản phẩm du lịch xanh

Xây dựng nông thôn mới ở Trà Vinh: Tạo “bệ đỡ” cho sản phẩm du lịch xanh

Xã hội - Tào Đạt - Như Tâm - 6 giờ trước
Với quan điểm “nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân thông minh”, Ban Chỉ đạo Nông thôn mới (NTM) tỉnh Trà Vinh đã chủ động tham mưu xây dựng và trình Tỉnh ủy phê duyệt Nghị quyết về xây dựng lộ trình để tỉnh Trà Vinh đạt chuẩn NTM trước năm 2025. Là cơ quan tham mưu, chủ trì phối hợp các Sở, ban ngành và địa phương xây dựng kế hoạch trình Ban chỉ đạo, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (PTNT) đã linh hoạt chọn ưu thế, tiềm năng về nông nghiệp để phát triển du lịch gắn với xây dựng NTM, đặc biệt là du lịch cộng đồng gắn với bản sắc văn hóa dân tộc của địa phương.
Tổng Bí thư Tô Lâm: Hội Cựu chiến binh nêu cao tinh thần cách mạng, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Tổng Bí thư Tô Lâm: Hội Cựu chiến binh nêu cao tinh thần cách mạng, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Thời sự - PV - 6 giờ trước
Sáng 4/12, tại Hà Nội, Hội Cựu Chiến binh Việt Nam tổ chức Đại hội thi đua yêu nước Hội Cựu chiến binh Việt Nam lần thứ VII, giai đoạn 2024-2029; kỷ niệm 35 năm Ngày truyền thống Hội Cựu chiến binh Việt Nam (06/12/1989-06/12/2024) và đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhất.
Ban Dân tộc Lạng Sơn: Bồi dưỡng kiến thức dân tộc cho lãnh đạo phòng và cán bộ, công chức, viên chức

Ban Dân tộc Lạng Sơn: Bồi dưỡng kiến thức dân tộc cho lãnh đạo phòng và cán bộ, công chức, viên chức

Tin tức - Thúy Hồng - 7 giờ trước
Từ ngày 3-7/12, Ban Dân tộc tỉnh Lạng Sợn tổ chức hai lớp bồi dưỡng kiến thức dân tộc cho đối tượng 3 và đối tượng 4 (mỗi đối tượng một lớp), thuộc nội dung số 1, Tiểu dự án 2, Dự án 5 trong Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Chư Pưh (Gia Lai): Giúp phụ nữ DTTS tự tin khẳng định vai trò, vị thế

Chư Pưh (Gia Lai): Giúp phụ nữ DTTS tự tin khẳng định vai trò, vị thế

Công tác Dân tộc - Ngọc Thu - 7 giờ trước
Thực hiện Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết các vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: Từ năm 2021 - 2025 (Chương trình MTQG 1719), những năm qua, huyện Chư Pưh, tỉnh Gia Lai đã chủ động triển khai nhiều hoạt động thiết thực nhằm tạo điều kiện cho phụ nữ vươn lên, khẳng định vai trò, vị thế trong các lĩnh vực, góp phần nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi về công tác bình đẳng giới.
Chuyện bỏ rượu ở bản Mò O Ồ Ồ

Chuyện bỏ rượu ở bản Mò O Ồ Ồ

Pháp luật - Thùy Linh - 11 giờ trước
Vào đầu năm 2024, các đảng viên trong Chi bộ bản Mò O Ồ Ồ, xã Thượng Hóa, huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình đã đồng nhất biểu quyết thực hiện quy định đảng viên không uống rượu bia vào buổi sáng, hạn chế rượu, bia vào chiều tối. Sau gần một năm thực hiện, các đảng viên của Chi bộ Mò O Ồ Ồ đã thay đổi được thói quen uống rượu, bia và tiếp tục vận động đồng bào Rục làm theo để tập trung làm ăn, phát triển kinh tế, xây dựng bản làng văn hóa.