Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Nhận diện thực trạng kinh tế - xã hội theo điều tra phiếu xã: Quy hoạch mạng lưới y tế cơ sở (Bài cuối)

Sỹ Hào - 08:04, 08/12/2024

Quy hoạch mạng lưới cơ sở y tế thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đặt mục tiêu xây dựng và phát triển mạng lưới cơ sở y tế quốc gia phù hợp với yêu cầu bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân. Số liệu từ cuộc điều tra thu thập thông tin thực trạng y tế ở của 53 DTTS năm 2024, sẽ có đóng góp quan trọng vào việc thực hiện quy hoạch mạng lưới y tế cơ sở này.

Đội ngũ y tế cơ sở là tuyến đầu trong chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân. (Ảnh minh họa)
Đội ngũ y tế cơ sở là tuyến đầu trong chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân. (Ảnh minh họa)

Đã “phủ sóng” nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu

“Phủ sóng” trạm y tế xã là một trong những dấu ấn quan trọng của lĩnh vực công tác dân tộc, thực hiện chính sách dân tộc trong 05 năm (2019 – 2024). Đây là thông tin chung trong các báo cáo chính trị tại Đại hội Đại biểu các DTTS cấp tỉnh lần thứ IV, năm 2024 được các địa phương tổ chức trong 10, tháng 11 vừa qua.

Theo đó, tất cả các địa phương đều đạt tỷ lệ 100% số xã có trạm y tế; phần lớn xã đã đạt chuẩn quốc gia về y tế. Ngay ở địa phương còn nhiều khó khăn như Cao Bằng, năm 2024, tỷ lệ trạm y tế đạt chuẩn quốc gia về y tế/tổng số trạm y tế trên địa bàn tỉnh đạt 88,8%.

Trước đó, tại thời điểm năm 2019, kết quả điều tra, thu thập thông tin thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS lần thứ II cũng đã thể hiện, toàn vùng đồng bào DTTS và miền núi (bao gồm 5.266 xã thuộc 51 tỉnh, thành phố, theo Quyết định số 582/QĐ-TTg phê duyệt danh sách các xã vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2016 - 2020) chỉ còn 30 xã là chưa có trạm y tế.

“Phần lớn các xã không có trạm y tế là do đã sáp nhập vào Trung tâm y tế huyện hoặc Phòng khám đa khoa khu vực. Các xã này chủ yếu tập trung tại 3 tỉnh miền núi phía Bắc là Hà Giang, Yên Bái và Tuyên Quang”, kết quả phân tích số liệu điều tra thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS năm 2019 nêu.

Cuộc điều tra thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS năm 2024 thu thập thông tin về tình trạng trạm y tế xã được xây dựng kiên cố, bán kiên cố hay thiếu kiên cố và đơn sơ; đồng thời xác nhận thực trạng trạm y tế xã có đạt chuẩn quốc gia về y tế cấp xã theo bộ tiêu chí được quy định tại Quyết định số 1300/QĐ-BYT ngày 09/3/2023 của Bộ Y tế.

Nguồn lực đầu tư từ các chương trình, dự án từ ngân sách nhà nước, vốn viện trợ nước ngoài không hoàn lại đã tưng bước hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở của cả nước; không chỉ về cơ sở vật chất mà cả nhân lực y tế.

Theo số liệu của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, hiện 100% đơn vị cấp huyện trên cả nước có trung tâm y tế (707 trung tâm); 99,6% số xã, phường, thị trấn có trạm y tế (10.559 trạm); trên 80% trạm y tế xã thực hiện khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế; 97,3% trạm y tế xã đạt chuẩn quốc gia về y tế.

Ỏ khu vực miền núi, vùng đồng bào DTTS, hiện 100% số xã có trạm y tế hoặc có phòng khám đa khoa khu vực liên xã; 87,5% số trạm y tế xã có bác sĩ làm việc; 96% số trạm y tế xã có nữ hộ sinh/y sĩ sản nhi và hơn 95% số thôn, bản có nhân viên y tế thôn, bản hoặc cô đỡ thôn, bản…

Mặc dù đã “phủ sóng”, nhưng theo đánh giá của Bộ Y tế, hiện thực trạng cơ sở hạ tầng ở các trạm y tế xã khu vực miền núi vẫn cần được quan tâm đầu tư; nhiều trạm y tế xây dựng đã lâu, cần được nâng cấp, cải tạo; một số trạm y tế vẫn trong tình trạng tạm bợ, bán kiên cố.

Tại thời điểm năm 2019, từ kết quả điều tra thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS thì, 99,6% các trạm y tế xã vùng đồng bào DTTS và miền núi được xây dựng kiên cố hoặc bán kiên cố. 

Tình trạng trạm y tế thiếu kiên cố hoặc đơn sơ còn rất ít và chủ yếu tại vùng Trung du và miền núi phía Bắc, với 14/20 trạm y tế. Các tỉnh có số trạm y tế thiếu kiên cố hoặc đơn sơ cao nhất là: Tuyên Quang (5 trạm y tế), Điện Biên (3 trạm y tế), Cao Bằng và Lạng Sơn (mỗi tỉnh 2 trạm y tế).

Hệ thống trạm y tế xã đã được quan tâm đầu tư, nâng cấp. (Trong ảnh: Trạm Y tế xã Tam Thành, huyện Phú Ninh, tỉnh Quảng Nam)
Hệ thống trạm y tế xã đã được quan tâm đầu tư, nâng cấp. (Trong ảnh: Trạm Y tế xã Tam Thành, huyện Phú Ninh, tỉnh Quảng Nam)

Năm 2023, theo kết quả rà soát của Bộ Y tế, cả nước vẫn còn 22,1% số trạm y tế xã chưa được đầu tư kiên cố và khoảng 40,1% trạm y tế xã có nhu cầu đầu tư cải tạo, xây dựng mới.

Thực trạng về trạm y tế xã vùng đồng bào DTTS và miền núi, đã được thu thập trong cuộc điều tra thông tin kinh tế - xã hội của 53 DTTS lần thứ III, dự kiến công bố vào tháng 7/2025. Đây sẽ là dữ liệu bổ sung cho ngành y tế để có định hướng trong việc huy đọng nguồn lực đầu tư, nâng cấp hệ thống trạm y tế xã trong giai đoạn tới.

“Nâng cấp” nhân lực y tế

Ngày 27/02/2024, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 201/QĐ-TTg phê duyệt Quy hoạch mạng lưới cơ sở y tế thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (sau đây gọi tắt là Quy hoạch).

Quy hoạch đạt mục tiêu đến năm 2030 đạt 35 giường bệnh trên 10.000 dân, 19 bác sĩ trên 10.000 dân, 4,0 dược sĩ trên 10.000 dân, 33 điều dưỡng trên 10.000 dân, tỉ lệ giường bệnh tư nhân đạt 15% tổng số giường bệnh.

Một trong những quan điểm của Quy hoạch là bảo đảm cung cấp các dịch vụ y tế cho các khu vực khó khăn; từng bước thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các khu vực, vùng, miền, hướng tới mục tiêu mọi người dân đều được tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe có chất lượng.

Để triển khai định hướng này, ngoài việc đầu tư, cải tạo mạng lưới trạm y tế xã như đã nêu trên thì một nhiệm vụ cấp bách hiện nay, là phải “nâng cấp” chất lượng nguồn nhân lực của ngành Y tế ở các địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, khu vực miền núi, vùng đồng bào DTTS.

Năm 2019, theo điều tra thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS, tại các trạm y tế cấp xã vùng đồng bào DTTS có hơn 33,4 nghìn lãnh đạo, nhân viên y tế đang làm việc; trong đó, số lãnh đạo, nhân viên y tế là người DTTS chiếm 37,9%.

Phần lớn lãnh đạo, nhân viên tại các trạm y tế xã có trình độ y sỹ, y tá hoặc điều dưỡng viên, chiếm trên 50%. Số nhân viên hộ sinh chỉ chiếm 15,1% tổng số lãnh đạo, nhân viên của các trạm y tế xã.

Mặc dù 100% xã vùng đồng bào DTTS và miền núi đã có trạm y tế xã, nhưng không ít trạm đầu tư đã lâu, nay xuống cấp, không đáp ứng yêu cầu khám chưa bệnh cho Nhân dân. (Trong ảnh: Thực trạng Trạm Y tế xã Cao Thăng, huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng)
Mặc dù 100% xã vùng đồng bào DTTS và miền núi đã có trạm y tế xã, nhưng không ít trạm đầu tư đã lâu, nay xuống cấp, không đáp ứng yêu cầu khám chữa bệnh cho Nhân dân. (Trong ảnh: Thực trạng Trạm Y tế xã Cao Thăng, huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng)

“Mặc dù tỷ lệ trạm y tế xã có bác sỹ đã được cải thiện, tăng từ 69,2% năm 2015 lên 77,2% năm 2019 nhưng hiện vẫn còn khoảng 1/5 số trạm y tế xã vùng đồng bào DTTS thiếu bác sỹ, đặc biệt ở khu vực biên giới; trên 60% số trạm y tế xã tại một số tỉnh như Lào Cai, Lai Châu, Khánh Hòa không có bác sỹ...”, kết quả phân tích số liệu điều tra thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS năm 2019 nêu.

Từ năm 2019 đến nay, nhiều chương trình, dự án được thực hiện nhằm thu hút lực lượng bác sỹ về công tác tại y tế cơ sở; tuy nhiên, hiện nhiều địa phương, nhất là ở các địa bàn vùng đồng bào DTTS và miền núi vẫn thiếu hụt nhân lực y tế trầm trọng.

Đơn cử tại Nghệ An, theo báo cáo Sở Y tế tỉnh, toàn ngành hiện cần 13.000 nhân viên y tế, trong đó tuyến y tế cơ sở cần tối thiểu 7.037 người; trong khi đó, tình trạng nhân lực ngành y đang rời bỏ cơ sở y tế công lập đang có dấu hiệu gia tăng.

Cùng như tỉnh Nghệ An, hiện các địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi trên cả nước đang đối mặt với việc thực trạng thiếu hụt nhân lực y tế chất lượng ở tuyến cơ sở. Từ số liệu thu thập được về tình hình nguồn nhân lực y tế ở các xã vùng đồng bào DTTS và miền núi, trong cuộc điều tra thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS năm 2024, Bộ Y tế, cũng như các địa phương sẽ có số liệu để đánh giá một cách cụ thể hơn, từ đó đưa ra những giải pháp phù hợp để giải bài toán này.

Thông tin về nhân viên y tế thôn bản trong cuộc điều tra thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS lần thứ IV năm 2024 sẽ là cơ sở để nghiên cứu, xây dựng cơ chế, chính sách để duy trì, phát triển mạng lưới y tế thôn, bản - cánh tay nối dài của ngành y tế tới rộng khắp các khu vực vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn của đất nước. (Trong ảnh: Nhân viên y tế thôn bản tỉnh Bắc Kạn truyền thông về chăm sóc sức khỏe, kế hoạch hóa gia đình tại cộng đồng)
Thông tin về nhân viên y tế thôn bản trong cuộc điều tra thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS lần thứ IV năm 2024 sẽ là cơ sở để nghiên cứu, xây dựng cơ chế, chính sách để duy trì, phát triển mạng lưới y tế thôn, bản - cánh tay nối dài của ngành y tế tới rộng khắp các khu vực vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn của đất nước. (Trong ảnh: Nhân viên y tế thôn bản tỉnh Bắc Kạn truyền thông về chăm sóc sức khỏe, kế hoạch hóa gia đình tại cộng đồng)

Một số liệu được thu thập, cần được phân tích cụ thể từ cuộc điều tra thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS năm 2024, là thông tin về nhân viên y tế thôn bản. Năm 2019, theo kết quả điều tra, 83,5% thôn thuộc các xã vùng đồng bào DTTS có nhân viên y tế thôn, bản; giảm nhẹ so với năm 2015 (85%).

Vậy từ năm 2019 đến nay, tỷ lệ nhân viên y tế thôn bản giảm hay tăng đã được thu thập trong cuộc điều tra lần thứ IV năm 2024. Nhưng cần lưu ý rằng, với vùng đồng bào DTTS và miền núi, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, lực lượng nhân viên y tế thôn bản là cánh tay nối dài của ngành y tế.

Ở các địa bàn này, giao thông đi lại và cơ hội tiếp cận với các dịch vụ y tế, chăm sóc và bảo vệ sức khỏe có phần hạn chế; do đó đòi hỏi phát triển mạng lưới y tế thôn bản nhằm đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe của Nhân dân.

Vì vậy, thông tin về nhân viên y tế thôn bản trong cuộc điều tra thực trạng kinh tế - xã hội của 53 DTTS lần thứ III năm 2024 sẽ là cơ sở để nghiên cứu, xây dựng cơ chế, chính sách để duy trì, phát triển mạng lưới y tế thôn, bản - cánh tay nối dài của ngành y tế tới rộng khắp các khu vực vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn của đất nước.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Người dân Canh Liên có thu nhập ổn định nhờ nhận giao khoán rừng

Người dân Canh Liên có thu nhập ổn định nhờ nhận giao khoán rừng

Những năm qua, nhờ nhận giao khoán bảo vệ rừng, hàng trăm hộ dân ở xã Canh Liên (Gia Lai) có được nguồn thu nhập ổn định. Từ đó, tinh thần trách nhiệm với rừng của người dân được nâng lên, các lực lượng chức năng cũng đỡ vất vả hơn trong việc giữ rừng.
Tin nổi bật trang chủ
Nga tuyên bố vaccine chống ung thư đã sẵn sàng sử dụng

Nga tuyên bố vaccine chống ung thư đã sẵn sàng sử dụng

Sức khỏe - Minh Nhật - 15 phút trước
Người đứng đầu Cơ quan Y tế và Sinh học Liên bang Nga (FMBA), cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Veronika Skvortsova tuyên bố, vaccine chống ung thư của Nga đã vượt qua các thử nghiệm tiền lâm sàng, đồng nghĩa với việc sẵn sàng để sử dụng và cơ quan đang chờ Bộ Y tế cấp phép sử dụng lâm sàng. FMBA đã đệ đơn lên Bộ Y tế.
Tỷ lệ người béo phì của người Việt gia tăng thuộc nhóm nhanh nhất Đông Nam Á

Tỷ lệ người béo phì của người Việt gia tăng thuộc nhóm nhanh nhất Đông Nam Á

Sức khỏe - Minh Nhật - 3 giờ trước
Theo Phó trưởng khoa Điều trị kỹ thuật cao, tại Việt Nam ThS.BS Nguyễn Thị Quỳnh Mai, tỷ lệ béo phì hiện rơi vào khoảng 20-25%. Con số này tuy chưa cao bằng một số quốc gia trong khu vực như Thái Lan, Malaysia, nhưng tốc độ gia tăng lại thuộc nhóm nhanh nhất Đông Nam Á.
Cán bộ, Nhân dân chung tay sửa chữa đường liên xã xuống cấp gần 10 năm

Cán bộ, Nhân dân chung tay sửa chữa đường liên xã xuống cấp gần 10 năm

Xã hội - Ngọc Chí - 4 giờ trước
Đường liên xã, từ xã Đăk Môn đi xã Đăk Long (ĐH 85), tỉnh Quảng Ngãi đã xuống cấp gần 10 năm nay nhưng chưa được đầu tư nâng cấp. Trước thực trạng này, cán bộ và Nhân dân xã Đăk Môn đã ra quân sửa chữa lại tuyến đường.
Bão số 7 mạnh cấp 9, nhiều tỉnh miền Bắc sẽ có mưa giông

Bão số 7 mạnh cấp 9, nhiều tỉnh miền Bắc sẽ có mưa giông

Tin tức - Minh Nhật - 4 giờ trước
Theo thông tin từ Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn Quốc gia, trong những giờ qua, bão số 7 hầu như ít dịch chuyển. Sáng ngày 7/9, tâm bão ở khoảng 18,7°N-114,6°E, trên vùng biển phía Bắc Biển Đông. Sức gió mạnh nhất vùng gần tâm bão cấp 9 (75-88km/h), giật cấp 11.
U23 Việt Nam thắng nhọc U23 Singapore, giữ vững ngôi đầu bảng C vòng loại U23 châu Á 2026

U23 Việt Nam thắng nhọc U23 Singapore, giữ vững ngôi đầu bảng C vòng loại U23 châu Á 2026

Thể thao - Giải trí - Hoàng Minh - 6 giờ trước
Đội tuyển U23 Việt Nam vừa giành chiến thắng tối thiểu 1-0 trước U23 Singapore ở lượt trận thứ hai bảng C, vòng loại U23 châu Á 2026. Bàn thắng duy nhất của trận đấu được ghi bởi tiền đạo Lê Văn Thuận ở phút 79, giúp thầy trò HLV Kim Sang Sik tiếp tục dẫn đầu bảng với 6 điểm tuyệt đối
Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Rực rỡ sắc đỏ cờ Tổ quốc ở xã vùng cao Ngọk Réo

Cùng với cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ xã Ngọk Réo, tỉnh Quảng Ngãi đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước. Trong đó, công trình “Đường cờ Tổ quốc” do Đoàn Thanh niên xã thực hiện đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và đồng bào DTTS nơi đây. Hơn 100 lá cờ Tổ quốc rực rỡ trên trục đường chính dẫn vào trung tâm xã không chỉ tạo điểm nhấn cho cảnh quan khu dân cư Nông thôn mới vùng đồng bào DTTS, mà còn thể hiện niềm tự hào, khát vọng vươn lên của vùng đất còn nhiều khó khăn.
Gia Lai tăng cường công chức, viên chức về “gỡ vướng” cho các xã khó khăn

Gia Lai tăng cường công chức, viên chức về “gỡ vướng” cho các xã khó khăn

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 21:35, 06/09/2025
Ngày 3/9, UBND tỉnh Gia Lai có quyết định điều động, tăng cường một số công chức, viên chức từ các sở, ngành về công tác tại các xã phía Tây của tỉnh, nhằm hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn, xử lý các vấn đề phát sinh trong quá trình vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Gia Lai: Nhiều xã bị ảnh hưởng nặng do mưa lũ

Gia Lai: Nhiều xã bị ảnh hưởng nặng do mưa lũ

Tin tức - Ngọc Thu - 19:20, 06/09/2025
Mưa lớn kéo dài từ tối 5/9, đã khiến nhiều khu dân cư, diện tích hoa màu tại các xã phía Tây Gia Lai như Ia Hiao, Ia Pa và Pờ Tó bị ngập sâu.
Quảng Ngãi: Tỉnh lộ 673 xuất hiện nhiều điểm sạt lở và có nguy cơ đứt gãy

Quảng Ngãi: Tỉnh lộ 673 xuất hiện nhiều điểm sạt lở và có nguy cơ đứt gãy

Trang địa phương - Ngọc Chí - 16:44, 06/09/2025
Do ảnh hưởng của thời tiết mưa kéo dài trong nhiều ngày qua, trên tuyến tỉnh lộ 673, đi qua địa phận các xã phía Tây tỉnh Quảng Ngãi đã xuất hiện nhiều điểm sạt lở nghiêm trọng, nguy cơ đứt gãy đường đang hiện hữu.
Thanh Hóa công bố tình huống khẩn cấp tại các xã miền núi

Thanh Hóa công bố tình huống khẩn cấp tại các xã miền núi

Tin tức - Quỳnh Trâm - 14:34, 06/09/2025
Do ảnh hưởng bão số 5, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã xảy ra lũ quét, sạt lở đất nghiêm trọng. UBND tỉnh vừa công bố tình huống khẩn cấp tại xã Linh Sơn (huyện Ngọc Lặc cũ) và xã Sơn Điện (huyện Quan Sơn cũ).
Khách hàng được EVNNPC giải quyết kịp thời phản ánh hóa đơn tháng 8/2025

Khách hàng được EVNNPC giải quyết kịp thời phản ánh hóa đơn tháng 8/2025

Xã hội - PV - 14:23, 06/09/2025
Thời gian qua, tại một số tỉnh thuộc phạm vi quản lý của Tổng công ty Điện lực miền Bắc (EVNNPC) xuất hiện những phản ánh trên mạng xã hội liên quan đến hóa đơn tiền điện, thu hút sự quan tâm của dư luận. Trước tình hình đó, EVNNPC đã chỉ đạo các đơn vị thành viên khẩn trương phối hợp với chính quyền địa phương, công an và các cơ quan chức năng để kiểm tra, xác minh và thông tin kịp thời, minh bạch đến người dân.