Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Người Lào trên đất Hà Tĩnh

Minh Thanh - 08:47, 21/04/2022

Gần một thế kỉ trước, những người Lào đã vượt dãy Trường Sơn đến định cư ở thôn Phú Lâm, xã Phú Gia, huyện Hương Khê (Hà Tĩnh). Những bất đồng ngôn ngữ, phong tục tập quán của vùng đất mới đã từng là trở ngại lớn trên hành trình sinh cơ, lập nghiệp của họ. Nhưng, đó là chuyện đã xa. Hôm nay, một cuộc sống ấm no, đủ đầy đang hiện hữu dưới mái nhà của những người Lào.

Một góc bản Phú Lâm
Một góc bản Phú Lâm

Cuộc di tản “định mệnh”

Mỗi khi rảnh rỗi, ông Lê Văn Hòe (57 tuổi, tên Lào là Nai Hòe), lại kể cho  con cháu nghe về cội nguồn của dòng họ. “Ông bà nội tôi là người Lào chính gốc sang đây lập nghiệp và sinh được 3 người con là bố tôi và 1 chú, 1 cô. Tôi là thế hệ thứ 3 của người Lào Thưng ở đây và cũng là tộc trưởng của dòng họ Nai (cả ở Việt Nam lẫn Lào)”, ông Hòe chậm rãi.

Cội nguồn xa xăm ấy, lũ cháu, lũ con chỉ được biết qua lời kể; ngay bản thân ông Nai Hòe cũng vậy. Nhưng, đó là tất cả niềm tự tôn, tự hào của dòng họ Nai phía bên kia đất nước Triệu Voi.

Theo dòng hồi tưởng của ông Nai Hòe, chúng tôi hình dung ra một cuộc chạy loạn vượt dãy Trường Sơn những năm 1940 của thế kỉ trước. Thuở ấy, những người Lào ở đất nước Chăm Pa bị thực dân Pháp, phát xít Nhật áp bức, truy diệt nên nhiều người trong bộ tộc phải trốn chạy sang khu vực biên giới Việt Nam lánh nạn.

Nhưng rồi, nhiều người đã quay trở lại đất Lào sinh sống. Chỉ duy nhất vợ chồng ông Nai Mèo và bà Nai Sinh (ông bà nội của ông Nai Hòe) quyết định ở lại an cư, lạc nghiệp, duy trì giống nòi trên đất Việt Nam.

Ông Nai Hòe cùng con cháu
Ông Nai Hòe cùng con cháu

Từ “hạt giống” đầu tiên ấy, những người con dân tộc Lào ở Phú Lâm, đã lần lượt hạ sinh 5 thế hệ và trở thành một cộng đồng khá đông đúc, hội nhập tốt với người dân bản xứ.

Ông Nai Hòe tâm sự: Mọi người chúng tôi không bao giờ quên nguồn cội của mình nhưng vẫn luôn yêu quê hương hiện tại. Vì thế, trong cuộc sống, ai cũng có ý thức vươn lên để xây dựng bản làng ấm no.

Còn bà Nai Sen (tên Việt Nam là Lê Thị Sen) nói thêm: Thỉnh thoảng, chúng tôi vẫn về huyện Na Kai, tỉnh Khăm Muộn (Lào) thăm bà con. Mọi người bên ấy cũng luôn dang rộng vòng tay đón chúng tôi. Nhưng chúng tôi đã coi Phú Lâm là quê hương thứ hai, nên luôn động viên con cháu ở lại Việt Nam sinh sống và làm ăn.

Học sinh ở điểm trường Phú Lâm luôn được giảng dạy về tình đoàn kết Việt - Lào và về cội nguồn dân tộc
Học sinh ở điểm trường Phú Lâm luôn được giảng dạy về tình đoàn kết Việt - Lào và về cội nguồn dân tộc

Cuộc sống mới trên đất Việt

Cuộc sống đói nghèo, lạc hậu trước đây đã được thay thế bằng sự sung túc, no đủ. Phú Lâm hôm nay đã rực rỡ sắc màu của cờ hoa, đường bê tông rộng rãi, những mô hình kinh tế vườn đồi hiệu quả, những ngôi nhà mái mới khang trang…

Thôn Phú Lâm có 121 hộ, với 427 nhân khẩu thì một nửa trong số đó là đồng bào dân tộc Lào. Cùng với những nỗ lực không ngừng nghỉ của bà con cư dân nơi biên giới và sự quan tâm, giúp đỡ thường xuyên của các cấp, các ngành nên bộ mặt thôn biên giới ngày càng khởi sắc. Phú Lâm đã có người học lên đại học, đã có người mua sắm được ô tô, có những mô hình kinh tế thu nhập mỗi năm hàng trăm triệu đồng…

Anh Lê Văn Báu trải lòng: Chúng tôi cảm ở Đảng, cảm ơn Nhà nước nhiều lắm. Bà con ở Phú Lâm được quan tâm để có điện, có đường, được chia đất rừng, cho vay vốn, hỗ trợ kỹ thuật… phát triển kinh tế. Riêng gia đình tôi, nhờ được mùa cam, gia súc nhiều, gà nhanh lớn… nên đã khấm khá hơn. Như sực nhớ ra, anh Báu “khoe”: Nhà mình đã mua được ô tô để phục vụ nhu cầu đi lại của gia đình rồi đấy. Vui lắm.

Mô hình kinh tế cho thu nhập ổn định của gia đình anh Lê Văn Báu (bìa phải)
Mô hình kinh tế cho thu nhập ổn định của gia đình anh Lê Văn Báu (bìa phải)

Còn gia đình ông Nai Hòe, đã có nguồn thu ổn định mỗi năm chừng 300 triệu đồng từ 10 ha rừng trồng, 16 con trâu bò, 250 gốc cam, 200 gốc bưởi, hàng chục con lợn…

Với gia đình anh Nguyễn Văn Thuận và chị Lê Thị Anh, niềm vui sướng hạnh phúc như nhân lên gấp bội. Hiện tại, ngoài mô hình kinh tế vườn đồi mỗi năm cho thu nhập chừng 250 triệu đồng, vợ chồng người Việt gốc Lào này đã có 2 con học lên đại học, trở thành hộ đầu tiên có con học lên cao. Đó là niềm tự hào của người Lào ở Phú Lâm khi một thế hệ mới lớn lên có trình độ, tri thức.

Trong tâm khảm người Lào ở Phú Lâm, họ chưa bao giờ quên nguồn cội. Lo sợ thế hệ cháu con sẽ quên mất tiếng Lào, quên mất văn hóa Lào; những người già nơi đây đã phục dựng, lưu giữ nét văn hoá, dạy tiếng Lào cho con trẻ. Và, những người lớn tuổi như ông Lê Văn Hòe (tên Lào là Nai Hòe), Lê Văn Mạo (tên Lào là Nai Mạo), Nguyễn Tiến (tên Lào là Nai Tiến)... là những nhân tố chính cho công cuộc dạy chữ Lào.

Cuộc sống mới no đủ đang đến với những người Lào ở Hà Tĩnh. Hiện nay, thu nhập bình quân đầu người ở Phú lâm đã gần 50 triệu đồng mỗi năm. Hàng chục hộ có kinh tế khá và cả thôn chỉ còn 4 hộ nghèo. Hiện tại, thôn đã cơ bản hoàn thành các tiêu chí khu dân cư kiểu mẫu, đang chờ đánh giá, công nhận.

Thượng tá Phan Duy Vị, Chính trị viên Đồn Biên phòng Phú Gia (Hà Tĩnh) cho biết: Nhiệm vụ bảo vệ biên giới và công tác chăm lo, giúp đỡ Nhân dân khu vực biên giới nói chung, đồng bào dân tộc Lào trên địa bàn nói riêng là trách nhiệm hàng đầu. Thật mừng, những cư dân nơi biên giới này, trở thành những hạt nhân tích cực nhất trong công cuộc bảo vệ chủ quyền lãnh thổ. Quan trọng hơn, họ đã là cầu nối vun đắp tình đoàn kết Việt - Lào, là yếu tố để xây dựng tuyến biên giới Phú Gia hòa bình, hữu nghị và phát triển.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Người nặng lòng với văn hóa của dân tộc Bru-Vân kiều ở làng Chênh Vênh

Người nặng lòng với văn hóa của dân tộc Bru-Vân kiều ở làng Chênh Vênh

Là người dân tộc Bru-Vân kiều, ông Hồ Văn Lý (huyện Hướng Hóa, Quảng Trị), đã có nhiều cách để lưu giữ nét đẹp văn hóa của dân tộc mình. Từ Làn điệu dân ca, đến cách chơi các loại nhạc cụ truyền thống đều được ông tận tâm truyền dạy cho người trẻ với mong muốn giữ những âm điệu tà oải, xà nớt, Ta lư...vang mãi trên đỉnh Trường Sơn.
Tin nổi bật trang chủ
Không khí chuẩn bị đón Tết Chôl Chnăm Thmây rộn ràng nơi phum, sóc

Không khí chuẩn bị đón Tết Chôl Chnăm Thmây rộn ràng nơi phum, sóc

Thời sự - Phương Nghi - 6 giờ trước
Về với đồng bào Khmer ở các tỉnh như Trà Vinh, Sóc Trăng, Bạc Liêu… mới cảm nhận được không khí đón Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây của đồng bào Khmer đang tới gần. Đi qua từng phum sóc, chúng tôi cảm nhận được không khí rộn ràng, náo nức chuẩn bị đón tết cổ truyền của đồng bào qua từng việc làm, hoạt động cụ thể.
Lễ hội

Lễ hội "Bun Vốc Nặm" của người Lào ở Lai Châu

Sắc màu 54 - Hà Minh Hưng - 6 giờ trước
Dân tộc Lào ở huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu là cộng đồng dân cư sinh sống chủ yếu ở ven các con suối, những nơi có nhiều nước, thuận lợi cho việc sản xuất nông nghiệp. Dân số không đông nhưng đời sống văn hóa tinh thần của người Lào có nhiều nét đặc sắc. Một trong những lễ hội tiêu biểu của người Lào là "Bun Vốc Nặm"- lễ hội té nước được tổ chức vào cuối mùa Xuân với mong ước, cầu mưa thuận, gió hòa một vụ mùa mới bội thu…
Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Chương trình MTQG 1719 đang góp phần thay đổi diện mạo vùng cao Bảo Lạc

Công tác Dân tộc - Thúy Hồng - 6 giờ trước
Sau gần 4 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030, giai đoạn I: 2021 -2025 (Chương trình MTQG 1719), huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng đạt được nhiều kết quả quan trọng. Việc triển khai thực hiện hiệu quả các dự án của Chương trình đã giúp người dân được thụ hưởng các chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước kịp thời, qua đó, góp phần nâng cao đời sống của đồng bào các DTTS trên địa bàn huyện.
Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Luân chuyển cán bộ góp phần nâng cao năng lực triển khai các Chương trình MTQG ở Si Ma Cai

Công tác Dân tộc - Trọng Bảo - 6 giờ trước
Là huyện 30a của tỉnh Lào Cai, nhiều năm qua, huyện Si Ma Cai đã nhận được sự quan tâm đầu tư từ các chương trình, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hiện nay, huyện đang tập trung triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719). Để nâng cao chất lượng, hiệu quả nguồn vốn đầu tư từ các chương trình, huyện Si Ma Cai đặc biệt chú trọng công tác luân chuyển cán bộ, góp phần củng cố hệ thống chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo chỉ đạo, quản lý, giám sát nguồn vốn đầu tư.
Khâu Vai mùa hoa ban nở

Khâu Vai mùa hoa ban nở

Sắc màu 54 - Quỳnh Lưu - 6 giờ trước
Được triển khai trồng từ năm 2020 với hơn 300 cây hoa ban tím, hoa ban trắng; đến nay sau hơn 3 năm, cây hoa ban tại Mê cung đá, xã Khâu Vai, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang đã phát triển tốt và bắt đầu nở hoa.
Tin trong ngày - 28/3/2024

Tin trong ngày - 28/3/2024

Bản tin trong ngày của Báo Dân tộc và Phát triển, ngày 28/3, có những thông tin đáng chú ý sau: Bệnh lây từ động vật sang người gia tăng, khó khăn kiểm soát nguồn lây. Bất chấp quy định pháp luật, nhiều người dân vùng cao vẫn trồng cây thuốc phiện. Mưa đá xối xả, dày đặc ở Mù Cang Chải (Yên Bái). Cùng các thông tin khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Xem xét công nhận Côn Đảo là Khu du lịch quốc gia

Du lịch - Doãn Đạt - 6 giờ trước
Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu) thu hút lượng khách du lịch đông đảo với mức tăng trưởng bình quân trên 20%/năm, doanh thu bình quân 15,5%/năm. Năm 2023, tổng lượt khách du lịch đạt 586.000 lượt, tổng thu từ khách du lịch đạt 2.088 tỷ đồng.
Quảng Nam: Phấn đấu giảm 2.900 hộ nghèo trong năm 2024

Quảng Nam: Phấn đấu giảm 2.900 hộ nghèo trong năm 2024

Công tác Dân tộc - T.Nhân-H.Trường - 6 giờ trước
UBND tỉnh Quảng Nam vừa có Quyết định giao chỉ tiêu giảm nghèo năm 2024 cho các địa phương trong tỉnh.
Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo viên vùng cao đối mặt nhiều khó khăn trong dạy học tích hợp

Giáo dục - Tiêu Dao - 7 giờ trước
Dạy học tích hợp vẫn luôn là bài toán khó, nhất là đối với các trường ở vùng sâu, vùng xa vì điều kiện cơ sở vật chất, điều kiện chuyên môn và nhiều vấn đề liên quan khác.
Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Thúc đẩy khởi nghiệp ở miền núi Quảng Nam

Khởi nghiệp - T.Nhân-H.Trường - 7 giờ trước
Quảng Nam có 9 huyện miền núi là nơi sinh sống chủ yếu đồng bào DTTS. Khu vực này địa hình, thổ nhưõng, khí hậu...thường khó khăn, khắc nghiệt nên vấn đề sinh kế đối với người dân luôn là vấn đề quan tâm, trăn trở của các cấp chính quyền địa phương. Theo đó, khơi dậy ý chí thoát nghèo, hỗ trợ thúc đẩy xây dựng các mô hình khởi sự, khời nghiệp từ những sản vật của quê hương...là giải pháp đang được thực hiện và nhân rộng hiệu quả trong Nhân dân.
Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Bàn giải pháp “dẫn” nước về đồng bằng sông Cửu Long

Thời sự - Sỹ Hào - Như Tâm - 7 giờ trước
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cùng một số tỉnh, thành vùng đồng bằng sông Cửu Long đang nghiên cứu xây dựng hệ thống thủy lợi dẫn nước ngọt từ sông Hậu, sông Đồng Nai về để giải bài toán thiếu nước ngọt trầm trọng trong mùa khô. Trước biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, ý tưởng đầu tư công trình để dẫn nước về cho vùng sông nước không còn là một nghịch lý “chở củi về rừng”.