Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Người làm hồi sinh nghề dệt thổ cẩm ở Măng Ri

Thùy Dung - 19:52, 03/07/2021

Lo lắng nghề dệt thổ cẩm đứng trước nguy cơ mai một, chị Y Hlạng (làng Pu Tá, xã Măng Ri, huyện Tu Mơ Rông, Kon Tum) đã đứng lên kêu gọi những người có tay nghề trong làng cùng nhau bảo tồn nghề dệt. Nhờ vậy, nghề dệt thổ cẩm ở làng Pu Tá nói riêng và xã Măng Ri nói chung đã hồi sinh trở lại.

Chị Y Hlạng giải thích ý nghĩa những họa tiết, văn trên thổ cẩm cho cháu gái
Chị Y Hlạng giải thích ý nghĩa những họa tiết, hoa văn trên thổ cẩm cho cháu gái

Chúng tôi đến xã Măng Ri sau 3 tiếng đồng hồ xuất phát từ TP. Kon Tum để tìm đến nhà chị Y Hlạng ở làng Pu Tá, một nghệ nhân dệt tiểu biểu người Xơ Đăng tại địa phương.

Thôn Pu Tá vẫn bình yên như bao lần ghé thăm trước. Đang vào mùa lên rẫy nên cánh cửa nhiều ngôi nhà đều khóa chốt, then cài. Thật may hôm nay chị Y Hlạng lại có ở nhà. Sau khi mời khách lên nhà, chị say sưa chia sẻ về cái duyên đến với nghề dệt truyền thống.

Cũng như bao đứa trẻ trong làng, ngày ấy, chị lớn lên trong tiếng kẽo kẹt của khung cửi. Từ quả bông, màu nhuộm, se chỉ,… cho đến các bí quyết dệt họa tiết, hoa văn đều do mẹ và chị gái trong nhà chỉ dạy cho. Có lẽ vậy mà tình yêu với thổ cẩm, trang phục truyền thống đã chảy trong huyết quản như cái cách chị yêu bến nước, nhà rông của dân tộc mình.

Rồi giọng chị trầm xuống, đôi mắt chị thoáng buồn khi nhắc đến quãng thời gian làng nghề đứng trước nguy cơ mai một: “Trước đây, có thời điểm trong làng rất ít người biết dệt, chỉ một số người cao tuổi vẫn cần mẫn, kiên trì giữ nghề. Lớp trẻ vì bận “cơm áo gạo tiền” và chỉ thích những bộ quần áo bán sẵn theo mốt thời trang nên không hứng thú với việc học nghề dệt. Lo lắng nghề dệt mất sẽ đi, năm 2005, mình tìm đến các người già trong làng để học hỏi thêm kinh nghiệm; đồng thời kêu gọi chị em học nghề để giữ nghề truyền thống”, chị Y Hlạng chia sẻ.

Nói rồi chị Y Hlạng đi vào phòng mang ra một tấm vải dệt với họa tiết hoa văn cổ do người mẹ quá cố của chị để lại. Chị xem nó như kỷ vật nên chỉ mang ra cho những ai yêu thích tìm hiểu văn hóa dân tộc qua sắc màu thổ cẩm. Mân mê tấm vải dệt, chị Y HLạng kể: Năm 2015, tôi vinh dự được đi tham quan ở các tỉnh phía Bắc, trong chuyến đi tôi thấy đồng bào phía Bắc phát huy rất tốt văn hóa truyền thống, trong đó có trang phục dân tộc. Về lại làng Pu Tá, tôi cứ trằn trọc suy nghĩ và quyết định kêu gọi các chị em trong làng học nghề dệt thổ cẩm. Những người tôi nhắm đến là thế hệ trẻ trong làng vì tư duy nhanh nhạy.

Chị Y Hlạng là người tiên phong trồng cây sâm dây ở xã Măng Ri
Chị Y Hlạng còn là người tiên phong trồng cây sâm dây ở xã Măng Ri

“Những ngày đầu đi kêu gọi chị em khó khăn lắm. Nhiều người bảo, người ta bán áo quần mặc sẵn đầy ra ngoài chợ thì mắc gì phải ngồi dệt cho mệt. Ngồi dệt thì mỏi lắm, đau lưng, đau chân, không có thời gian”, chị Y HLạng kể.

Để chứng minh cho dân làng thấy việc giữ gìn nghề dệt là quan trọng, chị Y Hlạng về nhà ngồi vào khung cửi cặm cụi dệt liên tục trong nhiều ngày và hoàn thành một tấm vải thổ cẩm rất đẹp, sau đó chị may thành váy áo để mặc cho bà con xem. “Mình nói với người dân rằng, đồ dệt bằng tay sẽ bền và tốt hơn đồ mua sẵn. Thời gian đầu, bà con vẫn không chịu nghe, nhưng sau này họ cũng xuôi theo vì thấy mình nói đúng”, Hlạng cho biết thêm.

Đáng nhớ nhất là trước Đại hội Đại biểu phụ nữ cấp xã nhiệm kỳ 2016-2021, chị Y HLạng đã bán được hơn 70 bộ đồ cho chị em các xã lân cận như Văn Xuôi, Ngọc Yêu với giá hơn 1 triệu đồng/bộ… Họ tới mua để đi dự Đại hội. Tiếng lành đồn xa, nhiều đơn vị khác cũng liên hệ chị để đặt hàng. Vì số lượng hàng lớn nên chị lại tiếp tục đi kêu gọi những người biết dệt đến để kịp đáp ứng đơn hàng cho khách. Nhiều chị em thấy lợi nhuận từ việc dệt thổ cẩm đã tìm tới chị Y Hlạng xin học dệt.

Gia đình chị Y Hlạng là hộ sản xuất kinh doanh giỏi tiêu biểu trong vùng đồng bào DTTS ở xã Măng Ri
Gia đình chị Y Hlạng là hộ sản xuất kinh doanh giỏi tiêu biểu trong vùng đồng bào DTTS ở xã Măng Ri

Năm 2018, được sự quan tâm của các cấp ủy đảng, chính quyền, làng Pu Tá được Ban Dân tộc tỉnh Kon Tum tặng 7 khung dệt theo Đề án “Bảo tồn và phát triển nghề truyền thống của các DTTS tại chỗ trên địa bàn tỉnh Kon Tum”. Những khung dệt này được chị Y Hlạng giao lại cho các chị em chưa có điều kiện mua khung để tiếp thêm động lực học nghề dệt truyền thống.

Nhờ sự nỗ lực của  chị Y Hlạng cùng với  sự ủng hộ của chị em trong làng, nghề dệt thổ cẩm ở làng Pu Tá đã từng bước được vực dậy. Đến nay, đã có đông đảo các đơn vị, cơ quan, trường học đến đặt hàng các sản phẩm thổ cẩm của làng Pu Tá. Nhiều đoàn du lịch khi ghé thăm Măng Ri cũng đặt mua các sản phẩm thổ cẩm. Ngoài ra, người dân ở làng Pu Tá nói riêng và Măng Ri nói chung cũng tích cực giữ gìn nghề đan lát, nấu rượu ghè, giữ gìn văn hóa cồng chiêng.

Không chỉ đóng góp cho công tác bảo tồn văn hóa dân tộc, chị Y Hlạng còn tiên phong trồng cây sâm dây ở xã Măng Ri và là hộ sản xuất kinh doanh giỏi tiêu biểu trong vùng đồng bào DTTS. Hiện nay, chị Y Hlạng là Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Măng Ri. Với những đóng góp của mình, chị đã 2 lần vinh dự được Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam tặng Bằng khen cùng nhiều giấy khen của các cấp chính quyền tỉnh Kon Tum.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Di sản văn hóa ở làng Chăm Bỉnh Nghĩa

Di sản văn hóa ở làng Chăm Bỉnh Nghĩa

Những ngày cuối tháng 4, đầu tháng 5 dương lịch, các làng Chăm trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận rộn ràng tổ chức đón mừng năm mới Chăm lịch 2025. Riêng làng Chăm Bỉnh Nghĩa tổ chức đón mừng năm mới với chuỗi hoạt động nghi lễ độc đáo, mang đậm sắc thái tâm linh cầu mong quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi, gia đình hạnh phúc. Nghi lễ đầu năm của người Chăm làng Bỉnh Nghĩa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2021.
Tin nổi bật trang chủ
Thủ tướng: Xây dựng Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia xứng tầm truyền thống văn hóa – lịch sử và sự phát triển của đất nước

Thủ tướng: Xây dựng Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia xứng tầm truyền thống văn hóa – lịch sử và sự phát triển của đất nước

Sáng 19/5, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã kiểm tra tiến độ xây dựng Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia tại huyện Đông Anh, TP. Hà Nội và có cuộc làm việc về chuẩn bị tổ chức tại đây Triển lãm thành tựu kinh tế - xã hội nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh.
Lào Cai tiếp tục triển khai, quán triệt thực hiện nghiêm túc, đầy đủ nội dung Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị

Lào Cai tiếp tục triển khai, quán triệt thực hiện nghiêm túc, đầy đủ nội dung Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị

Trang địa phương - Trọng Bảo - 3 giờ trước
Sáng 19/5, Tỉnh ủy Lào Cai đã tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị, về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” và Kỷ niệm 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025).
Rào cản thoát nghèo do tình trạng chồng lấn địa giới hành chính: Cái nghèo đu bám (Bài 1)

Rào cản thoát nghèo do tình trạng chồng lấn địa giới hành chính: Cái nghèo đu bám (Bài 1)

Xã hội - Huy Trường - Thanh Huyền - 3 giờ trước
Dưới cái nắng tháng 5, chúng tôi trở lại vùng chồng lấn địa giới hành chính (ĐGHC) xã Trà Vinh (huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam) và xã Đăk Nên (huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum). Hàng chục năm nay, người dân nơi đây bị cái nghèo đu bám do việc chồng lấn địa giới hành chính chưa được giải quyết.
Thanh Hóa: Nhiều hộ nuôi tôm trái phép tại khu vực ven biển

Thanh Hóa: Nhiều hộ nuôi tôm trái phép tại khu vực ven biển

Media - Quỳnh Trâm - CTV - 3 giờ trước
Theo thống kê của thị xã Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa, trên địa bàn hiện có khoảng 60 trường hợp nuôi tôm tự phát, trái phép trên đất nông nghiệp, đất dự án. Dù chính quyền địa phương đã có những giải pháp xử lý vi phạm, thế nhưng đến nay vẫn chưa giải quyết dứt điểm tình trạng này, gây ra nhiều hệ lụy, ảnh hưởng đến môi trường trên địa bàn, hiện UBND thị xã Nghi Sơn đang triển khai các giải pháp để giải quyết dứt điểm, tình trạng này.
Người có uy tín phát huy vai trò trên nhiều lĩnh vực

Người có uy tín phát huy vai trò trên nhiều lĩnh vực

Dân tộc - Tôn giáo - Minh Thu - 3 giờ trước
Trong những năm qua, được sự quan tâm hỗ trợ về vật chất, động viên tinh thần, bồi dưỡng kiến thức của các địa phương, đội ngũ Người có uy tín trong đồng bào DTTS đã và đang phát huy mạnh mẽ vai trò trên nhiều lĩnh vực.
Bình Định: Lãnh đạo tỉnh dâng hoa tại Tượng đài Nguyễn Sinh Sắc - Nguyễn Tất Thành

Bình Định: Lãnh đạo tỉnh dâng hoa tại Tượng đài Nguyễn Sinh Sắc - Nguyễn Tất Thành

Tin tức - T.Nhân - H.Trường - 3 giờ trước
Nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025), sáng 19/5, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bình Định tổ chức Lễ dâng hoa tại Tượng đài Nguyễn Sinh Sắc - Nguyễn Tất Thành.
Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin sáng ngày 17/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Đặc sắc Lễ hội Điện Trường Bà. Chùa Tây Thiên Tam Đảo. Đánh thức tiềm năng du lịch từ sản vật quê Bác. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Trình Quốc hội xem xét Dự án đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku

Trình Quốc hội xem xét Dự án đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku

Thời sự - Hoàng Quý - 3 giờ trước
Ngày 19/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV họp phiên toàn thể tại hội trường, để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku.
Trình Quốc hội xem xét điều chỉnh Dự án đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu

Trình Quốc hội xem xét điều chỉnh Dự án đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu

Thời sự - Hoàng Quý - 3 giờ trước
Ngày 19/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV họp phiên toàn thể tại hội trường để nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu giai đoạn 1.
Di sản văn hóa ở làng Chăm Bỉnh Nghĩa

Di sản văn hóa ở làng Chăm Bỉnh Nghĩa

Sắc màu 54 - Thái Sơn Ngọc - 3 giờ trước
Những ngày cuối tháng 4, đầu tháng 5 dương lịch, các làng Chăm trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận rộn ràng tổ chức đón mừng năm mới Chăm lịch 2025. Riêng làng Chăm Bỉnh Nghĩa tổ chức đón mừng năm mới với chuỗi hoạt động nghi lễ độc đáo, mang đậm sắc thái tâm linh cầu mong quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi, gia đình hạnh phúc. Nghi lễ đầu năm của người Chăm làng Bỉnh Nghĩa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2021.
Khắc ghi lời Bác dạy, thanh niên các DTTS nỗ lực dựng xây tương lai

Khắc ghi lời Bác dạy, thanh niên các DTTS nỗ lực dựng xây tương lai

Sự kiện - Bình luận - Hồng Phúc - 8 giờ trước
Những lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn là kim chỉ nam, là nguồn cảm hứng bất tận cho thế hệ trẻ hôm nay, đặc biệt là thanh niên các dân tộc thiểu số (DTTS). Được sinh ra và lớn lên trong hòa bình, mang trong mình niềm tự hào dân tộc và lý tưởng cống hiến, nhiều bạn trẻ đã không ngừng học tập, rèn luyện để viết tiếp khát vọng mà Bác Hồ từng gửi gắm: "Non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang... chính là nhờ công học tập của các cháu".
Thủ tướng phát lệnh khởi công cầu Tứ Liên (Hà Nội)

Thủ tướng phát lệnh khởi công cầu Tứ Liên (Hà Nội)

Thời sự - PV - 8 giờ trước
Sáng 19/5, tại Hà Nội, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Lễ khởi công dự án đầu tư xây dựng cầu Tứ Liên và đường hai đầu cầu (từ nút giao với đường Nghi Tàm đến nút giao với đường Trường Sa) với tổng mức đầu tư gần 20.000 tỷ đồng.