Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Phóng sự

Một rừng cây, nhiều đời người

Phạm Việt Thắng - 12:19, 08/02/2022

“Bố tôi nói, rừng trước đây là do trời trồng, nhưng con người đã khai thác hết rồi. Để con cháu sau này biết cây pơ mu của quê hương mình thì cha con ta phải cùng nhau trồng lại rừng thôi”. Ông Vừ Rả Tênh, Bí thư Đảng uỷ xã Tây Sơn, huyện Kỳ Sơn (Nghệ An), mở đầu câu chuyện trồng rừng của 7 cha con ông như thế.

Nhiều du khách tìm đến với khu rừng pơ mu của cha con cụ Rê
Nhiều du khách tìm đến với khu rừng pơ mu của cha con cụ Rê

Phụ tử trồng rừng

Ông Vừ Rả Tênh rơm rớm nước mắt khi nhắc đến người cha quá cố của mình: “Bố tôi tên là Vừ Pà Rê. Ông làm Phó Chủ tịch xã Tây Sơn cho đến năm 1988 thì nghỉ hưu. Những buổi rảnh rỗi đi rừng với bố, tôi thấy ông thường thở dài, rồi nghẹn ngào nói với chúng tôi: Ngày xưa, cả vùng này bạt ngàn pơ mu, có nhiều cây đã hàng trăm năm tuổi. Rừng của trời trồng đấy. Vào những năm 1990, một đơn vị khai thác lâm nghiệp vào khai thác gỗ, họ dọn sạch trơn chỉ trong vòng 3 năm, bất kể cây to hay nhỏ”. Ông Tênh cũng thở dài: Cả dãy Pu Lon này gần như bị cạo trọc. Bố tôi buồn lắm, ông nói, con cháu sau này lớn lên dễ mà không còn nhận biết cây pơ mu của quê ta nữa.

Nghỉ hưu, bố Vừ Pà Rê cứ lang thang trong rừng, mỗi bữa mang về một ít cây pơ mu nho nhỏ, trồng giắm vào các khu đất gần nhà. Một hôm, ông gọi 6 người con đến và nói: “Rừng trời trồng đã bị khai thác hết rồi. Cha con ta phải trồng lại rừng thôi, phải trồng lại rừng cho đời sau”.

Vâng lời cha, ông Tênh và các anh em đã cơm đùm cơm nắm vào rừng. “Đi mất cả buổi sáng chúng tôi mới đến được khu rừng còn có ít cây pơ mu sót lại. Ngày tìm, đêm nghỉ, mà mỗi người cũng chỉ đào được chừng vài ba chục cây giống cao chừng nửa mét. Hết chuyến này đến chuyến khác, 7 cha con tôi cứ miệt mài tìm cây…”.

Những cây pơ mu đầu tiên đã được cắm xuống khu đồi Huồi Giảng, vốn trước đây là cánh rừng pơ mu ngút ngàn. Nhưng để nhanh chóng phủ xanh một diện tích lớn như vậy thì chỉ cha con cụ Rê không thể kham nổi. Cụ cùng các con đi vận động dân bản thì gần như ai cũng lắc đầu: “Cây nhỏ thế này đến bao giờ mới bán được gỗ”.

“Cha tôi mang theo khát vọng trồng rừng đi gặp ông Vừ Chồng Pao, lúc bấy giờ là Chủ tịch UBND huyện Kỳ Sơn. Ông Pao mừng lắm, khen ngợi cha tôi và quyết định đưa Dự án 327 về xã Tây Sơn, để mọi người cùng chung sức trồng lại rừng”, ông Tênh nhớ lại.

Có Dự án, có tiền nhưng bà con vẫn không ưng cái bụng, họ cho rằng trồng cây lâu ăn quá, không bằng đi rừng. “Phải thông cảm cho bà con, hồi đó đói lắm, lo cái ăn từng bữa chưa đủ, nói chi đến trồng rừng”, ông Vừ Giống Phử, người con thứ 5 của cụ Rê chia sẻ.

Ông Phử xúc động: “Cha tôi không một chút nản chí, ông nói, không ai trồng thì ta trồng thôi. Thế là 7 cha con chúng tôi lại lên rừng tìm cây về trồng”.

Nhưng cây pơ mu giống cũng hết. Cụ Rê lại vận động các con tìm hái quả pơ mu về ươm giống. Mỗi quả pơ mu chỉ có khoảng từ 5 đến 10 hạt nhỏ li ti, phải phơi phóng cho đủ nắng, rồi ngâm nước ấm với tỷ lệ nhất định nó mới chịu nảy mầm. “Bị hỏng nhiều mẻ lắm, hạt bị thối hết. Cha con tôi phải thử hết cách này đến cách khác. Ngày hạt pơ mu nảy mầm, cả nhà vui lắm. Tôi nhớ như in nét mặt của cha tôi, rạng ngời, ông nói cười suốt cả ngày”, ông Phử nói như reo.

Rồi lại mất thêm vài ba tháng, cây pơ mu mới lên được chừng một gang tay, lúc này mới đem ra trồng. Cứ thế, hết đợt này đến đợt khác, cây lớn đến đâu, cha con cụ Rê lại mang ra rừng trồng đến đó. Ông Phử nhớ lại, cha tôi bảo, trồng đến bao giờ hết đất trọc ở xã Tây Sơn này mới thôi.

 Ông Vừ Rả Tênh bên gốc pơ mu cổ thụ
Ông Vừ Rả Tênh bên gốc pơ mu cổ thụ

Cho nhiều đời sau

Theo chân những người con của cụ Rê và cả một “đoàn khách du lịch nhí”, chúng tôi cùng lên núi. “Hiếm hoi lắm hôm nay mới có ánh mặt trời”, ông Vừ Rả Tênh huơ huơ hai bàn tay như để được sưởi ấm. Những hàng cây pơ mu gần 30 năm tuổi dần dần hiện ra trước mắt chúng tôi, thẳng tắp, xanh ngát. Trên đỉnh đồi, chủ nhân cho đặt nhiều ghế gỗ để mọi người có thể nghỉ ngơi, xa xa mạn phía Tây là một số xích đu, võng để trẻ con nô đùa.

Tôi ngửa mặt đón những tia nắng yếu ớt xuyên qua những tán lá dày đặc, thoả sức hà hít mùi tinh dầu pơ mu thơm nức, thật là sảng khoái. Những cái mệt nhọc của buổi leo núi vừa rồi đã tan biến tự lúc nào, tôi khe khẽ: “Có một cây là có rừng và rừng sẽ lên xanh”.

Ông Vừ Rả Tênh cười thật hiền từ, nhỏ nhẻ hoài niệm: Trước lúc mất, cha tôi đã chia đều các khu rừng cho các con và dặn dò, khu rừng phải để lại cho đời sau, phải làm khu sinh thái để mọi người đến nghỉ dưỡng và nhất là ông cứ nhắc đi nhắc lại là, phải để cho con cháu đời sau biết cây pơ mu của quê hương mình. Vì thế mà anh em chúng tôi đã góp tiền để mở đường lên rừng, sắm sanh ghế bàn, võng, xích đu… để ai cũng được đến nghỉ ngơi.

“Mùa này lạnh nên ít người, chứ mùa Hè thì các cháu thanh niên lên đây đông lắm, người từ các huyện khác cũng tìm đến. Gia đình không hề thu tiền, chỉ mong các cháu đến càng đông càng tốt, lúc đó ý thức bảo vệ rừng chắc chắn sẽ được nâng lên”, ông Tênh tâm sự.

Từ trên đỉnh đồi Huồi Giảng, phóng mắt ra xa đến tận đỉnh Pu Lon, ông Tênh cho biết, 7 cha con ông đã trồng được tổng cộng 48ha rừng pơ mu. Và, sau khi cha con ông ươm giống thành công, những khu rừng pơ mu đã thành hình hài, một số bà con trong xã cũng đã tích cực trồng rừng. Vì thế mà đến nay, xã Tây Sơn đã trồng lại được gần 70ha rừng pơ mu.

“Không chỉ người dân trong xã mà người các xã khác muốn trồng pơ mu, cha tôi đều cho giống và chỉ dạy cách trồng rừng rất tỉ mỉ. Ông Vừ Vả Chống ở xã Huồi Tụ, người rất thành công với rừng pơ mu là “học trò” cưng của cha tôi đấy”, ông Tênh cho biết.

Bên gốc cây pơ mu mỡ màng, ông Vừ Rả Tênh cười thật tươi và nói, anh em chúng tôi hứa với nhau rồi, không bán rừng đâu, phải để lại cho nhiều đời sau…

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Cuộc sống mới ở thôn Bác Hồ

Cuộc sống mới ở thôn Bác Hồ

Thôn A Xây, xã Khánh Nam, huyện Khánh Vĩnh (Khánh Hòa) còn có tên gọi trang trọng khác là thôn Bác Hồ. Trong kháng chiến, thôn A Xây là căn cứ cách mạng, người dân một lòng đi theo Đảng, theo Bác Hồ. Trong thời bình, người dân đoàn kết vượt qua khó khăn, học hỏi tiếp cận cách làm kinh tế mới để cùng nhau xây dựng quê hương thêm giàu đẹp.
Tin nổi bật trang chủ
Định vị thương hiệu

Định vị thương hiệu "Đệ Nhất danh Trà" và định hướng phát triển du lịch bền vững

Sản phẩm - Thị trường - Minh Nhật - 20:16, 20/05/2025
Nhân kỷ niệm 5 năm Ngày Trà thế giới (21/5/2020 - 21/5/2025) và định hướng phát triển bền vững cho ngành Chè Việt Nam, ngày 20/5, tại Không gian Văn hóa Trà của Hợp tác xã Chè Hảo Đạt (xã Tân Cương, TP. Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên), Viện Nghiên cứu các vấn đề xã hội (Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam), phối hợp với Hội Chè Thái Nguyên tổ chức diễn đàn “Thái Nguyên - Trăm năm Đệ Nhất danh Trà”.
Yên Bái: Khơi dậy tình yêu sách và văn hóa đọc trong các gia đình DTTS và miền núi

Yên Bái: Khơi dậy tình yêu sách và văn hóa đọc trong các gia đình DTTS và miền núi

Trang địa phương - Minh Nhật - 19:26, 20/05/2025
Ngày 20/5, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Yên Bái đã tổ chức tổng kết và trao giải cuộc thi “Đại sứ Văn hóa đọc”; cuộc thi “Gia đình đọc sách - Phát triển tủ sách gia đình kết nối yêu thương” tỉnh Yên Bái năm 2025.
Cuộc sống mới ở thôn Bác Hồ

Cuộc sống mới ở thôn Bác Hồ

Phóng sự - T.Nhân-H.Trường - 17:25, 20/05/2025
Thôn A Xây, xã Khánh Nam, huyện Khánh Vĩnh (Khánh Hòa) còn có tên gọi trang trọng khác là thôn Bác Hồ. Trong kháng chiến, thôn A Xây là căn cứ cách mạng, người dân một lòng đi theo Đảng, theo Bác Hồ. Trong thời bình, người dân đoàn kết vượt qua khó khăn, học hỏi tiếp cận cách làm kinh tế mới để cùng nhau xây dựng quê hương thêm giàu đẹp.
Huế tiếp nhận hai áo dài của Hoàng Thái hậu Từ Cung

Huế tiếp nhận hai áo dài của Hoàng Thái hậu Từ Cung

Tìm trong di sản - Anh Trúc - 16:59, 20/05/2025
Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô Huế vừa tổ chức tiếp nhận hai chiếc áo dài của bà Đức Từ Cung - thân mẫu của vua Bảo Đại, vị vua cuối cùng của triều Nguyễn. Các hiện vật được chuyển từ Mỹ về Việt Nam.
Khánh Hòa: Phấn đấu đến năm 2030 có hơn 90% lao động nông thôn qua đào tạo

Khánh Hòa: Phấn đấu đến năm 2030 có hơn 90% lao động nông thôn qua đào tạo

Nghề nghiệp - Việc làm - T.Nhân - H.Trường - 16:59, 20/05/2025
UBND tỉnh Khánh Hòa vừa ban hành Kế hoạch thực hiện Kế hoạch số 252-KH/TU ngày 21/01/2025 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Khánh Hòa về thực hiện Chỉ thị số 37-CT/TW ngày 10/7/2024 của Ban Bí thư về đổi mới công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn.
Kiếm tiền triệu từ loại “rau dại”

Kiếm tiền triệu từ loại “rau dại”

Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin chiều nay ngày 19/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Lễ bay đại kỳ Tổ quốc kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nhà thờ Hàm Long Hà Nội. Kiếm tiền triệu từ loại “rau dại”. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Chủ động chuẩn bị sẵn sàng điều trị ca bệnh Covid-19

Chủ động chuẩn bị sẵn sàng điều trị ca bệnh Covid-19

Sức khỏe - Minh Nhật - 16:55, 20/05/2025
Bộ Y tế đề nghị các bệnh viện chủ động chuẩn bị đầy đủ về cơ sở hạ tầng, khu vực cách ly, trang thiết bị và vật tư y tế, nhằm bảo đảm việc tiếp nhận, cách ly, chẩn đoán, điều trị bệnh nhân, cũng như tăng cường công tác kiểm soát nhiễm khuẩn.
Khánh Hòa: Phấn đấu mức giảm tỷ lệ nghèo đa chiều năm 2025 đạt từ 1 - 1,5%/năm

Khánh Hòa: Phấn đấu mức giảm tỷ lệ nghèo đa chiều năm 2025 đạt từ 1 - 1,5%/năm

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 16:54, 20/05/2025
UBND tỉnh Khánh Hòa vừa ban hành Kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững và chính sách giảm nghèo, an sinh xã hội năm 2025.
Phú Yên: Tiêu hủy 1 tấn thực phẩm chay không có nguồn gốc xuất xứ

Phú Yên: Tiêu hủy 1 tấn thực phẩm chay không có nguồn gốc xuất xứ

Pháp luật - T.Nhân - H.Trường - 16:53, 20/05/2025
Cơ quan chức năng tỉnh Phú Yên vừa phát hiện 1.000kg thực phẩm là chả chay, không có nguồn gốc xuất xứ, đang được vận chuyển trên xe ô tô tải, nên đã tiến hành thu giữ, xử phạt hành chính và tiêu hủy toàn bộ lô hàng.
Kiếm tiền triệu từ loại “rau dại”

Kiếm tiền triệu từ loại “rau dại”

Media - BDT - 16:40, 20/05/2025
Bản tin tổng hợp của Báo Dân tộc và Phát triển. Bản tin chiều nay ngày 19/5, có những thông tin đáng chú ý sau: Lễ bay đại kỳ Tổ quốc kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nhà thờ Hàm Long Hà Nội. Kiếm tiền triệu từ loại “rau dại”. Cùng các tin tức thời sự khác trong vùng đồng bào DTTS và miền núi.
Hoa hậu Nguyễn Thúc Thùy Tiên bị khởi tố, bắt tạm giam

Hoa hậu Nguyễn Thúc Thùy Tiên bị khởi tố, bắt tạm giam

Pháp luật - Anh Trúc - 16:04, 20/05/2025
Ngày 19/5, Cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an đã khởi tố 5 bị can liên quan vụ Quang Linh Vlogs. Trong đó Hoa hậu Nguyễn Thúc Thùy Tiên bị khởi tố, bắt tạm giam về tội "Lừa dối khách hàng".