Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Loay hoay giải cứu những dòng sông “chết” ở Hà Nội

Sỹ Hào - 06:06, 08/04/2024

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề xuất cùng với UBND TP. Hà Nội xây dựng 2 đập dâng lớn trên sông Hồng, dự kiến khởi công vào giai đoạn 2026 - 2030. Một trong những mục tiêu của đề xuất là “hồi sinh” những dòng sông “chết” trên địa bàn Thủ đô. Tuy nhiên, theo một số chuyên gia, ý tưởng này là khó khả thi.

Loay hoay giải cứu những dòng sông “chết” ở Hà Nội
Sông Tô Lịch vẫn “chết” sau nhiều nỗ lực hồi sinh.

Vấn đề lớn

Tình trạng ô nhiễm các dòng sông trên địa bàn Thủ đô, không phải bây giờ mới được đề cập. Danh sách những dòng sông “chết” đang có nguy cơ kéo dài ra, với sông Tô Lịch, sông Kim Ngưu, sông Nhuệ, sông Lừ,...

Ý tưởng giải cứu những dòng sông “chết” ở Hà Nội cũng đã được bàn nhiều lần, trong hội thảo lẫn trên diễn đàn của HĐND thành phố và trên nghị trường Quốc hội. Nhiều đề án, dự án đã, đang được tiến hành với hàng nghìn tỷ đồng đầu tư.

Nhưng hầu như tất cả vẫn “giậm chân tại chỗ”. Đơn cử như sông Tô Lịch, bắt đầu từ năm 2008, Công ty Thoát nước Hà Nội đã thử nghiệm việc dùng nước hồ Tây để cải thiện nước cho con sông này.

Kế đó, rất nhiều dự án làm sạch nước đã được triển khai trên sông Tô Lịch như: tạo bè thủy sinh, xây dựng cống bao... đã được triển khai. Nhưng với việc mỗi ngày phải tiếp nhận hơn 150.000 m³ nước thải sinh hoạt và nước thải công nghiệp qua hàng trăm ống xả thải trực tiếp, hiện nước sông Tô Lịch vẫn chưa thể chuyển màu từ đen sang xanh.

Để cứu sông Tô Lịch và một số dòng sông “chết” khác trên địa bàn Thủ đô, dự án đầu tư hệ thống xử lý nước thải Yên Xá (trên địa bàn huyện Thanh trì), với tổng mức đầu tư hơn 16.000 tỷ đồng đã được triển khai từ tháng 10/2016. 

Dự án được kỳ vọng hồi sinh các con sông đang ô nhiễm nghiêm trọng như sông Tô Lịch, sông Lừ và một phần sông Nhuệ. Mặc dù là dự án cấp bách, nhưng đến nay vẫn chưa thể đi vào hoạt động do còn hoàn thiện các hangh mục quan trọng.

Loay hoay giải cứu những dòng sông “chết” ở Hà Nội 1
Cống Long Tửu là công trình đầu mối của hệ thống Bắc Đuống, nằm trên địa bàn huyện Đông Anh, Hà Nội.

Việc giải cứu những dòng sông “chết” trên địa bàn Hà Nội hiện vẫn đang loay hoay ở các giải pháp mang tính thử nghiệm, chưa mang lại hiệu quả như mong đợi. Thậm chí, một số dòng sông còn ô nhiễm trầm trọng hơn; ô nhiễm môi trường tại các con sông ở Thủ đô trở thành vấn đề “đại sự”.

Xây đập dâng có khả thi?

Câu chuyện giải cứu những dòng sông “chết” trên địa bàn Thủ đô được xới xáo lại tại Hội nghị công bố quy hoạch và kế hoạch, chính sách, giải pháp thực hiện quy hoạch phòng, chống thiên tai và thủy lợi thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn 2050 (diễn ra ngày 21/3/2024). Trong quy hoạch, Hà Nội đặt mục tiêu giải quyết triệt để ô nhiễm sông Tô Lịch, làm sống lại hình ảnh dòng sông xanh, sạch, gắn liền với văn hóa - lịch sử Thủ đô.

Tại sự kiện này, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) cho biết, sẽ đề nghị UBND TP. Hà Nội phối hợp đầu tư, xây dựng 2 đập dâng lớn trên sông Hồng. Mục tiêu của dự án là đảm bảo mực nước ổn định, phục vụ các hoạt động kinh tế - xã hội trên các dòng sông; đồng thời góp phần “hồi sinh” những dòng sông “chết” trên địa bàn Thủ đô.

Theo đó, Bộ NN&PTNT sẽ cùng Hà Nội nghiên cứu xây dựng đập Xuân Quan trên sông Hồng (đoạn qua Văn Giang - Hưng Yên) và đập Long Tửu (đoạn qua Đông Anh - Hà Nội) trên sông Đuống để dâng nước, cải thiện khả năng lấy nước vào hệ thống thủy lợi, làm sống lại các dòng sông. 

Khi nước sông Hồng dâng lên sẽ giúp các sông Nhuệ, Đáy hay thậm chí Tô Lịch có dòng chảy tự nhiên như xưa.
Ông Nguyễn Hoàng Hiệp
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT

Bộ NN&PTT khẳng định, khi có đập dâng, nước từ sông Hồng, sông Tô Lịch sẽ có dòng chảy, thoát cảnh dòng sông chết, tích tụ nước thải như hiện nay. Dự kiến dự án sẽ khởi công vào giai đoạn 2026 - 2030.

Tuy nhiên, theo GS. Vũ Trọng Hồng (nguyên Thứ trưởng Bộ NN&PTNT), việc xây dựng đập dâng có tác động ngược lại chứ không thể làm “sống” lại những dòng sông “chết” của Hà Nội. Mục đích của đập dâng, chủ yếu là tăng lượng nước về phía thượng lưu của đập; còn ô nhiễm sông thường xảy ra ở phía hạ lưu.

“Nếu như chúng ta ngăn ở trên lại, dòng nước xuống dưới ít thì lại càng ô nhiễm cho hạ lưu, chất thải đổ ra không được dòng nước rửa trôi”, GS. Vũ Trọng Hồng cho biết.

Còn theo ông Nguyễn Quang Huân, Phó Chủ tịch Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam, việc xây đập dâng để nâng mực nước sông Hồng chỉ là giải pháp phần ngọn. Vấn đề cốt lõi là phải thu thu gom nước thải sinh hoạt, sản xuất trước khi đổ xuống sông. Nếu không giải quyết được vấn đề này thì dù nước sông Hồng có được dẫn thì các dòng sông nội đô vẫn sẽ ô nhiễm.

Loay hoay giải cứu những dòng sông “chết” ở Hà Nội 3
Liên quan đến xây dựng đập dâng trên sông Hồng, Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam đã nghiên cứu một đề tài cấp Nhà nước và đã nghiệm thu vào năm 2020. (Trong ảnh: Đoàn công tác Viện Quy hoạch thủy lợi khảo sát thực trạng thượng lưu các công trình thủy lợi dọc sông Hồng như cống Xuân Quan, Liên Mạc; trạm bơm Đan Hoài, Thanh Điềm, Ấp Bắc… )

“Quan trọng hơn, khi làm đập dâng trên sông Hồng sẽ thay đổi dòng chảy, từ đó làm ảnh hưởng tới sinh thái phía hạ lưu, nguy cơ nước mặn sẽ xâm nhập trở lại”, ông Huân cho biết.

Tại một hội thảo do Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam tổ chức nhằm đánh giá ảnh hưởng của hạ thấp mực nước sông Hồng và các giải pháp giảm thiểu, TS. Đào Trọng Tứ - Trưởng ban điều hành Mạng lưới sông ngòi Việt Nam, cho rằng, cơ quan chức năng cần nghiên cứu kỹ những tác động môi trường, cảnh quan đối với việc xây dựng 2 đập dâng. 

Ông Tứ nhấn mạnh, để có thể “hồi sinh” các con sông nội đô Hà Nội, trước tiên cần xác định nguyên nhân gây ô nhiễm từ nguồn thải, loại và số lượng nước thải để từ đó đưa ra các giải pháp khác nhau, khả thi và phù hợp với từng giai đoạn về nguồn lực thì mới bảo đảm thành công.

Theo các chuyên gia, các dòng sông trên địa bàn Thủ đô bị ô nhiễm không liên quan gì đến việc xây dựng đập dâng. Để giải quyết vấn đề ô nhiễm và “hồi sinh” các dòng sông “chết” của Thủ đô phải xem xét toàn diện nhiều mặt, nhiều lĩnh vực; được đặt trong quy hoạch tổng thể liên kết với các ngành khác. Việc chỉ xây đập dâng để cứu các dòng sông nội đô của Hà Nội hiện nay là giải pháp khó khả thi.

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Vì sao phim "Mưa đỏ" chạm đến trái tim người xem!

Vì sao phim "Mưa đỏ" chạm đến trái tim người xem!

81 ngày đêm Thành cổ Quảng Trị hiện về trong phim Mưa đỏ như một khúc tráng ca, nơi tuổi trẻ Việt Nam hòa máu mình vào đất nước. Sức nặng của bộ phim không chỉ nằm ở sự bi hùng ấy, mà còn ở chỗ khơi dậy lòng yêu nước và niềm tự hào dân tộc, để thế hệ hôm nay cảm nhận sâu sắc hơn giá trị của hòa bình và trách nhiệm của chính mình với Tổ quốc.
Tin nổi bật trang chủ
Vinamilk mang các công nghệ và tiêu chuẩn hàng đầu thế giới đến Triển lãm thành tựu Đất nước 80 năm

Vinamilk mang các công nghệ và tiêu chuẩn hàng đầu thế giới đến Triển lãm thành tựu Đất nước 80 năm

Thời sự - H.P - 22:47, 27/08/2025
Vinamilk – doanh nghiệp sữa hàng đầu Việt Nam – vinh dự được lựa chọn là một trong những đơn vị tiêu biểu tham gia Triển lãm thành tựu Đất nước, nhân dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh (1945–2025).
Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo TP. Hồ Chí Minh thăm hội quán của đồng bào Hoa tại phường Chợ Lớn

Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo TP. Hồ Chí Minh thăm hội quán của đồng bào Hoa tại phường Chợ Lớn

Công tác Dân tộc - Tào Đạt - 22:42, 27/08/2025
Chiều 27/8, Đoàn công tác của Sở Dân tộc và Tôn giáo TP. Hồ Chí Minh đã đến thăm và làm việc tại Hội quán Nghĩa An, một trong những hội quán tiêu biểu của cộng đồng dân tộc Hoa trên địa bàn thành phố.
Nghệ An: Khẩn trương sửa chữa trường học, quyết tâm khai giảng đúng lịch

Nghệ An: Khẩn trương sửa chữa trường học, quyết tâm khai giảng đúng lịch

Giáo dục - Phạm Tiến - 17:08, 27/08/2025
Sau khi bão số 5 đổ bộ, toàn tỉnh Nghệ An có 83 trường học bị hư hỏng. Hiện ngành Giáo dục và chính quyền địa phương đang khẩn trương sửa chữa để kịp khai giảng năm học mới.
Tuyên Quang đặt mục tiêu 50% xã, phường “không ma túy” vào năm 2030

Tuyên Quang đặt mục tiêu 50% xã, phường “không ma túy” vào năm 2030

Pháp luật - Vũ Mừng - 17:01, 27/08/2025
UBND tỉnh Tuyên Quang vừa ban hành văn bản chỉ đạo tăng cường các giải pháp phòng, chống ma túy trong tình hình mới. Nội dung của văn bản nhấn mạnh, năm 2025 toàn tỉnh phấn đấu có trên 25% xã, phường “không có ma túy” và tiến tới đạt 50% vào năm 2030.
Thanh Hóa: Khẩn trương khôi phục điện sau bão số 5

Thanh Hóa: Khẩn trương khôi phục điện sau bão số 5

Trang địa phương - Quỳnh Trâm - 16:54, 27/08/2025
Bão số 5 đã gây thiệt hại nặng nề cho hệ thống điện Thanh Hóa, khiến 55/166 xã, phường bị mất điện, hàng trăm cột điện, dây dẫn và thiết bị hư hỏng.
Hà Nội: Mưa lớn gây ngập lụt nghiêm trọng, nhiều tuyến đường ở Tây Mỗ và Đại lộ Thăng Long tê liệt

Hà Nội: Mưa lớn gây ngập lụt nghiêm trọng, nhiều tuyến đường ở Tây Mỗ và Đại lộ Thăng Long tê liệt

Cơn mưa lớn kéo dài suốt hai ngày qua đã khiến nhiều khu vực tại Hà Nội chìm trong biển nước. Tính đến 15h ngày 27/8, các tuyến đường huyết mạch như Quốc lộ 70 và Đại lộ Thăng Long đoạn qua phường Tây Mỗ (quận Nam Từ Liêm cũ) bị ngập sâu nghiêm trọng, gây tê liệt giao thông và ảnh hưởng nặng nề đến đời sống người dân.
Nhìn lại hành trình vượt gian khó giúp đồng bào an cư ở Đồng Tháp

Nhìn lại hành trình vượt gian khó giúp đồng bào an cư ở Đồng Tháp

Xã hội - Tào Đạt - 16:42, 27/08/2025
Thực hiện tốt chương trình "xóa nhà tạm, nhà dột nát", hàng nghìn căn nhà xiêu vẹo, lụp xụp của các hộ nghèo, gia đình chính sách tại Đồng Tháp đã được thay bằng những căn nhà kiên cố, ấm áp nghĩa tình đồng bào.
Khánh Hòa tiếp tục hỗ trợ sữa học đường cho trẻ em miền núi

Khánh Hòa tiếp tục hỗ trợ sữa học đường cho trẻ em miền núi

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 16:37, 27/08/2025
Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Khánh Hòa cho biết, các trường mầm non công lập và các cơ sở giáo dục mầm non độc lập tư thục, thuộc phạm vi quản lý của UBND các xã mới sáp nhập, sẽ tiếp tục được thụ hưởng Đề án Sữa học đường từ tháng 9/2025 đến hết năm 2030, theo Nghị quyết số 130 ngày 14/12/2023 của HĐND tỉnh.
Cảnh sát dùng mô tô nước giải cứu người đàn ông bị lũ cuốn trôi

Cảnh sát dùng mô tô nước giải cứu người đàn ông bị lũ cuốn trôi

Trang địa phương - Quỳnh Trâm - 16:32, 27/08/2025
Ngày 27/8, Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, lực lượng Phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ đã kịp thời cứu sống một người đàn ông bị nước lũ cuốn trôi.
Không kiểm tra chất lượng, xếp lớp chọn đầu năm học để tránh tạo áp lực cho học sinh

Không kiểm tra chất lượng, xếp lớp chọn đầu năm học để tránh tạo áp lực cho học sinh

Giáo dục - Tào Đạt - 16:31, 27/08/2025
Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Cà Mau yêu cầu, các trường không tổ chức kiểm tra chất lượng đầu năm học; không xếp lớp chọn, lớp nâng cao (trừ các lớp chuyên ở trường THPT chuyên) dưới mọi hình thức, nhằm tránh tạo áp lực cho học sinh.
Đàn tính “đứa con tinh thần” của người Tày Lào Cai

Đàn tính “đứa con tinh thần” của người Tày Lào Cai

Sắc màu 54 - Tuấn Ninh - Hoàng Yên - 15:53, 27/08/2025
Lào Cai không chỉ nổi tiếng với cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ mà còn là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa dân gian đặc sắc của các dân tộc thiểu số. Trong đó, đàn tính của đồng bào Tày là một trong những nét văn hóa độc đáo, làm say lòng du khách bởi âm điệu êm dịu, sâu lắng, thể hiện thế giới tâm hồn phong phú và đời sống tinh thần của người Tày.