Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Lễ hội Et Đông của người Ba Na

Trần Lâm - 14:30, 16/10/2020

Chuẩn bị cho mùa vụ thu hoạch lúa rẫy năm nay, từ ngày 9 - 11/10 vừa qua, bà con dân tộc Ba Na làng Kon Brắp Du, xã Tân Lập, huyện Kon Rẫy (Kon Tum) đã tổ chức Lễ Et Đing Dieng hay Et Đông, nghĩa là Lễ ăn con dúi để tạ ơn Giàng, thần linh, tổ tiên đã phù hộ cho dân làng một năm mưa thuận gió hòa, cây lúa tốt tươi, trĩu hạt, gia đình ấm no, hạnh phúc. Đây là Lễ hội lớn của người Ba Na (nhánh Giơ Lâng) được xem là Tết của dân tộc, nhiều người gọi là Tết con dúi.

Già làng A Jring Đeng chủ Lễ hội Et Đông
Già làng A Jring Đeng chủ Lễ hội Et Đông

Già làng A Jring Đeng (66 tuổi), làng Kon Brắp Du cho biết, mặc dù Et Đông chỉ diễn ra có vài ngày nhưng mọi gia đình đều chuẩn bị từ nhiều ngày trước. Một số trai trẻ được già làng phân công vào rừng chặt le, sâm lũ về làm cổng để đón hồn lúa về làng. Đồng bào còn làm những cây nêu bằng thân cây le, phần vỏ cây le được cạo để tạo thành những sợi dài, tượng trưng cho sự sinh sôi, nảy nở của cây lúa.

Ngày đầu tiên tổ chức Lễ ở quy mô gia đình, đồng bào chuẩn bị lễ vật và cúng ở rẫy lúa, mời Giàng cùng ông bà tổ tiên về vui Lễ hội cùng con cháu. 

Để chuẩn bị các lễ vật cho Lễ Et Đông ở quy mô cả cộng đồng làng, các gia đình đều chuẩn bị ché rượu, con dúi, 1cuộn sợi chỉ, 1 bó lá chuối tươi, ống lồ ô, tranh tươi để gùi lên nhà Rông. Sáng sớm, 1 hồi trống dài vang lên từ phía nhà Rông, chủ mỗi gia đình chọn 1 trẻ nhỏ nhanh nhẹn đi cùng mang phẩm vật về nhà Rông. Già làng là người đến sớm nhất để đặt ghè rượu quý có cắm con dúi vào vị trí trung tâm rồi trang trí, buộc dây vào cây cột. 

Các gia đình mang ghè rượu vào sau, họ dùng lá chuối tươi lót sàn, sau đó dùng lá peng (một loại lá rừng) để gói gạo. Trong gia đình có bao nhiêu người thì gói bấy nhiêu hạt gạo. Người Ba Na quan niệm, sau khi kết thúc Lễ Et Đông, số hạt gạo trong gói còn nguyên là gia đình bình an, còn nếu như mất đi một vài hạt gạo là điềm báo không tốt. 

Khi các gia đình đã chuẩn bị xong, già làng lại đánh một hồi trống dài báo hiệu lễ thức thỉnh Giàng bắt đầu, mọi người đồng loạt mở nắp ghè rượu, đổ nước vào. Già làng ngồi tại vị trí trung tâm nhà Rông, tay cầm cuộn chỉ cột sợi dây từ ghè rượu của mình rồi chuyền sang cho các gia đình lần lượt cột vào ghè rượu và cây cột dành riêng cho mình. Họ lấy lá chuối tươi bó sợi chỉ lại để đề phòng lửa bén làm đứt chỉ, sẽ là điều không may. Đây được coi là sợi dây thông linh chuyển thông điệp chung của dân làng tới các vị thần, ông bà tổ tiên, vừa là sợi dây đoàn kết các gia đình trong cộng đồng. 

Tiếp đến, già làng làm một số nghi thức như: Lấy rượu trong từng ghè đổ vào một ống nứa, lấy một miếng da trên đỉnh đầu của con dúi, đem xâu lại thành chuỗi rồi cột vào góc thiêng của nhà Rông để dâng lên Giàng. 

Các gia đình ngồi cúng tại ghè rượu của gia đình, sau đó lấy một ít rượu cần đưa ra trước cửa nhà Rông để mời “ma”, rồi lần lượt đổ rượu vào cái phễu lá chuối và đi đến không gian thiêng, nơi già làng vừa đặt chén rượu, da dúi để hành lễ.

Sau nghi lễ cúng Giàng, mọi người trở về nhà mình ăn cơm cúng tại nhà. Khi tiếng trống của già làng cất lên tại nhà Rông, mọi người lại tập trung về đây cùng uống rượu lễ, cuộc vui kéo dài đến tận tối. Kết thúc ngày thứ nhất, con dúi được đưa lên trên dàn thờ, là khu vực linh thiêng ở chính giữa nhà Rông. 

Bước sang ngày thứ hai, mọi người cùng uống rượu để đưa linh hồn ông bà, tổ tiên về trời. Gần cuối buổi chiều, già làng và một số thanh niên lên khu vực thiêng khấn xin các thần cho dân làng đem con dúi xuống. Các gia đình đều đưa một cóc (chén) rượu, một ít thức ăn lên không gian thiêng với hy vọng Giàng sẽ mang lại sự may mắn cho họ. 

Con dúi sau đó được đem xuống và cắm ở trung tâm nhà Rông, nơi đặt ghè rượu của già làng. Các chủ hộ lần lượt đem con dúi của mình về xẻ thịt, chế biến, chia đều cho mọi thành viên tham dự và khách. Mọi người cùng ăn uống, trao đổi về công việc trong thời gian tới. Đến cuối ngày, phần xương đầu của con dúi được buộc vào que le và cắm ở khu vực thờ chính giữa nhà Rông. Nghi thức này vừa thể hiện lòng thành kính của dân làng đối với con vật thiêng, đồng thời cũng là lời thông báo đến các thần linh rằng: Lễ hội Et Đông đã kết thúc.

Khi các gia đình đã chuẩn bị xong, già làng lại đánh một hồi trống dài bao hiệu lễ thức thỉnh Giàng bắt đầu, mọi người đồng loạt mở nắp ghè rượu, đổ nước vào. Già làng ngồi tại vị trí trung tâm nhà Rông, tay cầm cuộn chỉ cột sợi dây từ ghè rượu của mình rồi chuyền sang cho các gia đình...

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Bão số 5 gây thiệt hại lớn ở Nghệ An

Bão số 5 gây thiệt hại lớn ở Nghệ An

Tin tức - Phạm Tiến - 8 phút trước
Bão số 5 chính thức đổ bộ vào đất liền Nghệ An và Hà Tĩnh vào khoảng 20h tối 25/8. Gió giật mạnh, quần thảo thời gian dài, nên gây thiệt hại rất lớn, trên diện rộng.
Xây dựng 2 công trình trường học trên xã biên giới Lai Châu

Xây dựng 2 công trình trường học trên xã biên giới Lai Châu

Giáo dục - Trọng Bảo - 1 giờ trước
Ngày 26/8, Bộ Công an phối hợp với tỉnh Lai Châu tổ chức Lễ khởi công xây dựng 2 Dự án trường học tại xã Pa Tần và xã Bum Nưa.
Bắt 2 đối tượng cho vay lãi nặng đến 300%

Bắt 2 đối tượng cho vay lãi nặng đến 300%

Pháp luật - Hoàng Thùy - 1 giờ trước
Phòng Cảnh sát Hình sự Công an tỉnh Đắk Lắk vừa bắt giữ 2 đối tượng chuyên cho vay lãi nặng đến 300%/năm, là Trần Ngọc Công (32 tuổi), trú xã Hòa Phú và Nguyễn Thị Hương (26 tuổi), trú xã Ea Hiao, tỉnh Đắk Lắk.
Thứ trưởng Bộ Quốc phòng: Mỗi mái nhà là một biểu tượng tinh thần đoàn kết quân dân

Thứ trưởng Bộ Quốc phòng: Mỗi mái nhà là một biểu tượng tinh thần đoàn kết quân dân

Thời sự - Bình Minh - 1 giờ trước
Thượng tướng Nguyễn Quang Ngọc, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng cho biết, xóa nhà tạm, nhà dột nát là việc thường xuyên của cán bộ, chiến sĩ toàn quân. Đó là biểu tượng tinh thần đoàn kết quân dân.
An Giang: Bàn giao 5 căn nhà tình nghĩa dịp Quốc khánh 2/9

An Giang: Bàn giao 5 căn nhà tình nghĩa dịp Quốc khánh 2/9

Xã hội - Tào Đạt - Phương Vũ - 2 giờ trước
Trong khuôn khổ chuỗi hoạt động chào mừng kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, sáng 26/8, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh An Giang đã tổ chức Lễ bàn giao Nhà Tình nghĩa cho gia đình than nhân liệt sĩ có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở.
Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp giữ hồn làng

Đồng bào Xơ Đăng làng Kon Teo Đăk Lấp giữ hồn làng

Nhà rông làng Kon Teo Đăk Lấp được xây dựng năm 1976, gắn với thời điểm lập làng. Nhà rông làm bằng vật liệu tự nhiên, nên cứ vài năm thì sửa chữa lại. Năm nay, sau khi xong vụ mùa, hơn 160 hộ dân trong làng họp và thống nhất sửa lại nhà rông cho mới, khang trang và chuẩn bị cho việc tổ chức các lễ hội của làng.
Gia Lai tập trung bảo tồn và phát huy giá trị di sản

Gia Lai tập trung bảo tồn và phát huy giá trị di sản

Sắc màu 54 - T.Nhân-H.Trường - 2 giờ trước
UBND tỉnh Gia Lai vừa có công văn giao Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch chủ trì triển khai 6 nhiệm vụ trọng tâm giai đoạn 2026-2030, tạo đột phá trong bảo tồn di sản, phát triển thể thao, du lịch và truyền thông.
Di tích chiến thắng Kon Braih - Nơi ghi dấu lịch sử và khát vọng vươn lên

Di tích chiến thắng Kon Braih - Nơi ghi dấu lịch sử và khát vọng vươn lên

Thời sự - Ngọc Chí - 2 giờ trước
Di tích lịch sử cách mạng Chiến thắng Kon Braih, xã Kon Braih, tỉnh Quảng Ngãi là ghi dấu một trong những chiến thắng quan trọng của quân và dân ta trong Chiến dịch Bắc Tây Nguyên, Đông - Xuân 1953 - 1954. Trở lại nơi đây, đọc những trang sử liệu càng hiểu thêm sự hy sinh to lớn của thế hệ cha ông cho đất nước và chứng kiến tinh thần đoàn kết, đồng lòng xây dựng quê hương đổi mới của Nhân dân các dân tộc ở vùng đất giàu truyền thống cách mạng này.
59 phạm nhân ở Đắk Lắk được hưởng chính sách đặc xá dịp Quốc khánh

59 phạm nhân ở Đắk Lắk được hưởng chính sách đặc xá dịp Quốc khánh

Pháp luật - Lê Hường - 2 giờ trước
Cải tạo, chấp hành tốt nội quy trong quá trình chấp hành án, 59 phạm nhân ở tỉnh Đắk Lắk được hưởng chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước, ra tù trước thời hạn.
Thanh Hóa: Sơn Điện quay cuồng trong mưa lũ, nhiều bản bị cô lập

Thanh Hóa: Sơn Điện quay cuồng trong mưa lũ, nhiều bản bị cô lập

Tin tức - Quỳnh Trâm - 4 giờ trước
Do ảnh hưởng của những trận mưa lớn kéo dài từ đêm 25 đến sáng 26/8, nước lũ bất ngờ đổ về khiến nhiều bản vùng cao xã Sơn Điện (huyện Quan Sơn cũ), tỉnh Thanh Hóa bị cô lập, hệ thống điện bị hư hỏng nặng.
Sa Pa khẩn trương khắc phục hậu quả do ảnh hưởng cơn bão số 5

Sa Pa khẩn trương khắc phục hậu quả do ảnh hưởng cơn bão số 5

Trang địa phương - Trọng Bảo - 4 giờ trước
Do ảnh hưởng của cơn bão số 5, từ tối 25 đến sáng 26/8, trên địa bàn phường Sa Pa, tỉnh Lào Cai xảy ra mưa to kéo dài, gây ảnh hưởng đến cơ sở vật chất, hạ tầng giao thông trên địa bàn.