Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Lễ hội Et Đông của người Ba Na

Trần Lâm - 14:30, 16/10/2020

Chuẩn bị cho mùa vụ thu hoạch lúa rẫy năm nay, từ ngày 9 - 11/10 vừa qua, bà con dân tộc Ba Na làng Kon Brắp Du, xã Tân Lập, huyện Kon Rẫy (Kon Tum) đã tổ chức Lễ Et Đing Dieng hay Et Đông, nghĩa là Lễ ăn con dúi để tạ ơn Giàng, thần linh, tổ tiên đã phù hộ cho dân làng một năm mưa thuận gió hòa, cây lúa tốt tươi, trĩu hạt, gia đình ấm no, hạnh phúc. Đây là Lễ hội lớn của người Ba Na (nhánh Giơ Lâng) được xem là Tết của dân tộc, nhiều người gọi là Tết con dúi.

Già làng A Jring Đeng chủ Lễ hội Et Đông
Già làng A Jring Đeng chủ Lễ hội Et Đông

Già làng A Jring Đeng (66 tuổi), làng Kon Brắp Du cho biết, mặc dù Et Đông chỉ diễn ra có vài ngày nhưng mọi gia đình đều chuẩn bị từ nhiều ngày trước. Một số trai trẻ được già làng phân công vào rừng chặt le, sâm lũ về làm cổng để đón hồn lúa về làng. Đồng bào còn làm những cây nêu bằng thân cây le, phần vỏ cây le được cạo để tạo thành những sợi dài, tượng trưng cho sự sinh sôi, nảy nở của cây lúa.

Ngày đầu tiên tổ chức Lễ ở quy mô gia đình, đồng bào chuẩn bị lễ vật và cúng ở rẫy lúa, mời Giàng cùng ông bà tổ tiên về vui Lễ hội cùng con cháu. 

Để chuẩn bị các lễ vật cho Lễ Et Đông ở quy mô cả cộng đồng làng, các gia đình đều chuẩn bị ché rượu, con dúi, 1cuộn sợi chỉ, 1 bó lá chuối tươi, ống lồ ô, tranh tươi để gùi lên nhà Rông. Sáng sớm, 1 hồi trống dài vang lên từ phía nhà Rông, chủ mỗi gia đình chọn 1 trẻ nhỏ nhanh nhẹn đi cùng mang phẩm vật về nhà Rông. Già làng là người đến sớm nhất để đặt ghè rượu quý có cắm con dúi vào vị trí trung tâm rồi trang trí, buộc dây vào cây cột. 

Các gia đình mang ghè rượu vào sau, họ dùng lá chuối tươi lót sàn, sau đó dùng lá peng (một loại lá rừng) để gói gạo. Trong gia đình có bao nhiêu người thì gói bấy nhiêu hạt gạo. Người Ba Na quan niệm, sau khi kết thúc Lễ Et Đông, số hạt gạo trong gói còn nguyên là gia đình bình an, còn nếu như mất đi một vài hạt gạo là điềm báo không tốt. 

Khi các gia đình đã chuẩn bị xong, già làng lại đánh một hồi trống dài báo hiệu lễ thức thỉnh Giàng bắt đầu, mọi người đồng loạt mở nắp ghè rượu, đổ nước vào. Già làng ngồi tại vị trí trung tâm nhà Rông, tay cầm cuộn chỉ cột sợi dây từ ghè rượu của mình rồi chuyền sang cho các gia đình lần lượt cột vào ghè rượu và cây cột dành riêng cho mình. Họ lấy lá chuối tươi bó sợi chỉ lại để đề phòng lửa bén làm đứt chỉ, sẽ là điều không may. Đây được coi là sợi dây thông linh chuyển thông điệp chung của dân làng tới các vị thần, ông bà tổ tiên, vừa là sợi dây đoàn kết các gia đình trong cộng đồng. 

Tiếp đến, già làng làm một số nghi thức như: Lấy rượu trong từng ghè đổ vào một ống nứa, lấy một miếng da trên đỉnh đầu của con dúi, đem xâu lại thành chuỗi rồi cột vào góc thiêng của nhà Rông để dâng lên Giàng. 

Các gia đình ngồi cúng tại ghè rượu của gia đình, sau đó lấy một ít rượu cần đưa ra trước cửa nhà Rông để mời “ma”, rồi lần lượt đổ rượu vào cái phễu lá chuối và đi đến không gian thiêng, nơi già làng vừa đặt chén rượu, da dúi để hành lễ.

Sau nghi lễ cúng Giàng, mọi người trở về nhà mình ăn cơm cúng tại nhà. Khi tiếng trống của già làng cất lên tại nhà Rông, mọi người lại tập trung về đây cùng uống rượu lễ, cuộc vui kéo dài đến tận tối. Kết thúc ngày thứ nhất, con dúi được đưa lên trên dàn thờ, là khu vực linh thiêng ở chính giữa nhà Rông. 

Bước sang ngày thứ hai, mọi người cùng uống rượu để đưa linh hồn ông bà, tổ tiên về trời. Gần cuối buổi chiều, già làng và một số thanh niên lên khu vực thiêng khấn xin các thần cho dân làng đem con dúi xuống. Các gia đình đều đưa một cóc (chén) rượu, một ít thức ăn lên không gian thiêng với hy vọng Giàng sẽ mang lại sự may mắn cho họ. 

Con dúi sau đó được đem xuống và cắm ở trung tâm nhà Rông, nơi đặt ghè rượu của già làng. Các chủ hộ lần lượt đem con dúi của mình về xẻ thịt, chế biến, chia đều cho mọi thành viên tham dự và khách. Mọi người cùng ăn uống, trao đổi về công việc trong thời gian tới. Đến cuối ngày, phần xương đầu của con dúi được buộc vào que le và cắm ở khu vực thờ chính giữa nhà Rông. Nghi thức này vừa thể hiện lòng thành kính của dân làng đối với con vật thiêng, đồng thời cũng là lời thông báo đến các thần linh rằng: Lễ hội Et Đông đã kết thúc.

Khi các gia đình đã chuẩn bị xong, già làng lại đánh một hồi trống dài bao hiệu lễ thức thỉnh Giàng bắt đầu, mọi người đồng loạt mở nắp ghè rượu, đổ nước vào. Già làng ngồi tại vị trí trung tâm nhà Rông, tay cầm cuộn chỉ cột sợi dây từ ghè rượu của mình rồi chuyền sang cho các gia đình...

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin cùng chuyên mục
Giữ gìn nghề làm khay trầu cau truyền thống của người Khmer

Giữ gìn nghề làm khay trầu cau truyền thống của người Khmer

Hơn 20 năm kiên trì giữ nghề làm khay trầu cau truyền thống của người Khmer, không chỉ giúp gia đình ông Lý Được ở tại ấp Phước Thuận, xã Thuận Hòa, Thành phố Cần Thơ có thu nhập trang trải cuộc sống, mà còn góp phần bảo tồn một nét đẹp văn hóa độc đáo của đồng bào Khmer.
Tin nổi bật trang chủ
Vị thế của người phụ nữ DTTS trên hành trình mới

Vị thế của người phụ nữ DTTS trên hành trình mới

Nhờ được tiếp thêm động lực từ các chính sách hỗ trợ của Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp bách của phụ nữ và trẻ em”, phụ nữ DTTS ở những bản làng xa xôi đang mạnh mẽ vươn lên, từng bước khẳng định vai trò và vị thế mới trong gia đình, cộng đồng. Dự án không chỉ giải quyết những vấn đề xã hội cấp thiết mà còn dần phá vỡ rào cản tư tưởng, thổi luồng sinh khí mới cho sự nghiệp bình đẳng giới ở vùng sâu, vùng xa.
Vị thế của người phụ nữ DTTS trên hành trình mới

Vị thế của người phụ nữ DTTS trên hành trình mới

Vấn đề - Sự kiện - Thúy Hồng - 1 giờ trước
Nhờ được tiếp thêm động lực từ các chính sách hỗ trợ của Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp bách của phụ nữ và trẻ em”, phụ nữ DTTS ở những bản làng xa xôi đang mạnh mẽ vươn lên, từng bước khẳng định vai trò và vị thế mới trong gia đình, cộng đồng. Dự án không chỉ giải quyết những vấn đề xã hội cấp thiết mà còn dần phá vỡ rào cản tư tưởng, thổi luồng sinh khí mới cho sự nghiệp bình đẳng giới ở vùng sâu, vùng xa.
Tuyên dương học sinh, sinh viên tiêu biểu và trao nhiều học bổng hỗ trợ con em vùng khó

Tuyên dương học sinh, sinh viên tiêu biểu và trao nhiều học bổng hỗ trợ con em vùng khó

Giáo dục - Lê Hường - 18:18, 15/11/2025
Chiều 15/11, Tỉnh đoàn và Hội Sinh viên Việt Nam tỉnh Đắk Lắk tổ chức Lễ tuyên dương “Học sinh 3 tốt”, “Học sinh 3 rèn luyện”, “Sinh viên 5 tốt” cấp tỉnh năm học 2024 - 2025 và trao học bổng “Thắp sáng ước mơ”, “Vững Tương lai”, “Vừ A Dính” dành cho học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn.
Đà Nẵng: Khẩn trương tìm kiếm 3 người mất tích sau trận sạt lở đất kinh hoàng

Đà Nẵng: Khẩn trương tìm kiếm 3 người mất tích sau trận sạt lở đất kinh hoàng

Xã hội - T.Nhân - H.Trường - 16:10, 15/11/2025
Lực lượng chức năng TP. Đà Nẵng đang khẩn trương tìm kiếm 3 người mất tích nghi bị vùi lấp sau trận sạt lở đất kinh hoàng ở xã miền núi Hùng Sơn.
Nghệ An: Một cách bảo tồn và lan tỏa nét đẹp bản sắc văn hóa dân tộc hiệu quả nơi học đường

Nghệ An: Một cách bảo tồn và lan tỏa nét đẹp bản sắc văn hóa dân tộc hiệu quả nơi học đường

Giáo dục dân tộc - Lữ Phú - 14:50, 15/11/2025
Giữa núi rừng miền Tây Nghệ An, một ngôi trường đã đưa các hoạt động trải nghiệm văn hóa dân tộc vào học đường, giúp học sinh trân trọng văn hóa, yêu quê hương và gắn bó với bản làng.
Hướng đi bền vững cho du lịch mạo hiểm

Hướng đi bền vững cho du lịch mạo hiểm

Kinh tế - Hồng Phúc - 14:14, 15/11/2025
Từ những chuyến leo núi tuyết ở Nepal, nhảy dù ở Thái Lan đến lặn biển ở New Zealand, du lịch mạo hiểm đã trở thành loại hình “đặc sản” của nhiều quốc gia. Việt Nam, với cảnh quan thiên nhiên đa dạng và văn hóa bản địa phong phú, chính là cơ hội vàng để bứt phá, trở thành điểm đến hấp dẫn trên bản đồ du lịch mạo hiểm trên toàn cầu.
Xã Tuấn Sơn nỗ lực cải cách hành chính vì sự hài lòng của người dân

Xã Tuấn Sơn nỗ lực cải cách hành chính vì sự hài lòng của người dân

Xây dựng một nền hành chính phục vụ, minh bạch và hiệu quả là nhiệm vụ trọng tâm của công tác cải cách thủ tục hành chính. Tại tỉnh Lạng Sơn, xã Tuấn Sơn đã cụ thể hóa mục tiêu này bằng việc thành lập Trung tâm Phục vụ hành chính công xã, theo Nghị quyết của HĐND xã từ ngày 1/7/2025.
Triển khai Dự án 6 ở Gia Lai: Hiệu quả khi văn hoá dân tộc được quan tâm

Triển khai Dự án 6 ở Gia Lai: Hiệu quả khi văn hoá dân tộc được quan tâm

Công tác Dân tộc - T.Nhân - H.Trường - 14:01, 15/11/2025
Những năm qua, tỉnh Gia Lai tích cực triển khai hiệu quả Dự án 6 về “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS gắn với phát triển du lịch”. Qua đó, các giá trị văn hoá truyền thống tốt đẹp của đồng bào được bảo tồn và phát huy, đồng thời cũng mang lại hiệu quả kinh tế cho người dân nhờ gắn với phát triển du lịch.
Tổng Bí thư Tô Lâm: Ưu tiên giới thiệu những người có tư duy đổi mới, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm

Tổng Bí thư Tô Lâm: Ưu tiên giới thiệu những người có tư duy đổi mới, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm

Thời sự - PV - 13:02, 15/11/2025
Tổng Bí thư nhấn mạnh: "Nhiệm kỳ 2026-2031 là giai đoạn then chốt để hiện thực hóa hai mục tiêu chiến lược 100 năm của đất nước với yêu cầu đặt ra rất cao, vì vậy cần ưu tiên giới thiệu những người có tư duy đổi mới, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm".
Thủ tướng: Năm 2026, dành khoảng 95 nghìn tỷ đồng ngân sách cho khoa học - công nghệ

Thủ tướng: Năm 2026, dành khoảng 95 nghìn tỷ đồng ngân sách cho khoa học - công nghệ

Thời sự - PV - 12:56, 15/11/2025
Kết luận phiên họp thứ 5 Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết dành khoảng 95 nghìn tỷ đồng ngân sách năm 2026 cho nhiệm vụ này và nhấn mạnh yêu cầu phát triển nhanh, mạnh nhưng phải bền vững, phát triển sâu rộng nhưng phải an ninh an toàn; đẩy mạnh chuyển đổi trạng thái từ thụ động tiếp nhận thủ tục của người dân sang chủ động kiến tạo phát triển, phục vụ người dân và doanh nghiệp.
Quảng Ngãi: Lửa thiêu rụi 2 căn nhà của đồng bào Xơ Đăng xã Ngọc Linh

Quảng Ngãi: Lửa thiêu rụi 2 căn nhà của đồng bào Xơ Đăng xã Ngọc Linh

Trang địa phương - Ngọc Chí - 12:38, 15/11/2025
Ông Đinh Xuân Hòa - Chủ tịch UBND xã Ngọc Linh, tỉnh Quảng Ngãi, cho biết, trên địa bàn xã vừa xảy ra một vụ cháy làm thiêu rụi 2 căn nhà của 2 hộ đồng bào Xơ Đăng. Rất may vụ cháy không gây thiệt hại về người.
Phú Thọ: Nâng cao chất lượng các dịch vụ xã hội cơ bản hỗ trợ hộ nghèo vươn lên

Phú Thọ: Nâng cao chất lượng các dịch vụ xã hội cơ bản hỗ trợ hộ nghèo vươn lên

Tin tức - Vân Khánh - 12:19, 15/11/2025
Năm 2025, công tác giảm nghèo đa chiều trên địa bàn tỉnh Phú Thọ tiếp tục đạt được nhiều kết quả tích cực, khẳng định quyết tâm của cấp ủy, chính quyền và Nhân dân trong tổ chức thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025.