Analytic
Thứ Sáu, ngày 23 tháng 08 năm 2019, 09:25:27

Lễ hội Et Đông của người Ba Na

Trần Lâm - 14:30, 16/10/2020

Chuẩn bị cho mùa vụ thu hoạch lúa rẫy năm nay, từ ngày 9 - 11/10 vừa qua, bà con dân tộc Ba Na làng Kon Brắp Du, xã Tân Lập, huyện Kon Rẫy (Kon Tum) đã tổ chức Lễ Et Đing Dieng hay Et Đông, nghĩa là Lễ ăn con dúi để tạ ơn Giàng, thần linh, tổ tiên đã phù hộ cho dân làng một năm mưa thuận gió hòa, cây lúa tốt tươi, trĩu hạt, gia đình ấm no, hạnh phúc. Đây là Lễ hội lớn của người Ba Na (nhánh Giơ Lâng) được xem là Tết của dân tộc, nhiều người gọi là Tết con dúi.

Già làng A Jring Đeng chủ Lễ hội Et Đông
Già làng A Jring Đeng chủ Lễ hội Et Đông

Già làng A Jring Đeng (66 tuổi), làng Kon Brắp Du cho biết, mặc dù Et Đông chỉ diễn ra có vài ngày nhưng mọi gia đình đều chuẩn bị từ nhiều ngày trước. Một số trai trẻ được già làng phân công vào rừng chặt le, sâm lũ về làm cổng để đón hồn lúa về làng. Đồng bào còn làm những cây nêu bằng thân cây le, phần vỏ cây le được cạo để tạo thành những sợi dài, tượng trưng cho sự sinh sôi, nảy nở của cây lúa.

Ngày đầu tiên tổ chức Lễ ở quy mô gia đình, đồng bào chuẩn bị lễ vật và cúng ở rẫy lúa, mời Giàng cùng ông bà tổ tiên về vui Lễ hội cùng con cháu. 

Để chuẩn bị các lễ vật cho Lễ Et Đông ở quy mô cả cộng đồng làng, các gia đình đều chuẩn bị ché rượu, con dúi, 1cuộn sợi chỉ, 1 bó lá chuối tươi, ống lồ ô, tranh tươi để gùi lên nhà Rông. Sáng sớm, 1 hồi trống dài vang lên từ phía nhà Rông, chủ mỗi gia đình chọn 1 trẻ nhỏ nhanh nhẹn đi cùng mang phẩm vật về nhà Rông. Già làng là người đến sớm nhất để đặt ghè rượu quý có cắm con dúi vào vị trí trung tâm rồi trang trí, buộc dây vào cây cột. 

Các gia đình mang ghè rượu vào sau, họ dùng lá chuối tươi lót sàn, sau đó dùng lá peng (một loại lá rừng) để gói gạo. Trong gia đình có bao nhiêu người thì gói bấy nhiêu hạt gạo. Người Ba Na quan niệm, sau khi kết thúc Lễ Et Đông, số hạt gạo trong gói còn nguyên là gia đình bình an, còn nếu như mất đi một vài hạt gạo là điềm báo không tốt. 

Khi các gia đình đã chuẩn bị xong, già làng lại đánh một hồi trống dài báo hiệu lễ thức thỉnh Giàng bắt đầu, mọi người đồng loạt mở nắp ghè rượu, đổ nước vào. Già làng ngồi tại vị trí trung tâm nhà Rông, tay cầm cuộn chỉ cột sợi dây từ ghè rượu của mình rồi chuyền sang cho các gia đình lần lượt cột vào ghè rượu và cây cột dành riêng cho mình. Họ lấy lá chuối tươi bó sợi chỉ lại để đề phòng lửa bén làm đứt chỉ, sẽ là điều không may. Đây được coi là sợi dây thông linh chuyển thông điệp chung của dân làng tới các vị thần, ông bà tổ tiên, vừa là sợi dây đoàn kết các gia đình trong cộng đồng. 

Tiếp đến, già làng làm một số nghi thức như: Lấy rượu trong từng ghè đổ vào một ống nứa, lấy một miếng da trên đỉnh đầu của con dúi, đem xâu lại thành chuỗi rồi cột vào góc thiêng của nhà Rông để dâng lên Giàng. 

Các gia đình ngồi cúng tại ghè rượu của gia đình, sau đó lấy một ít rượu cần đưa ra trước cửa nhà Rông để mời “ma”, rồi lần lượt đổ rượu vào cái phễu lá chuối và đi đến không gian thiêng, nơi già làng vừa đặt chén rượu, da dúi để hành lễ.

Sau nghi lễ cúng Giàng, mọi người trở về nhà mình ăn cơm cúng tại nhà. Khi tiếng trống của già làng cất lên tại nhà Rông, mọi người lại tập trung về đây cùng uống rượu lễ, cuộc vui kéo dài đến tận tối. Kết thúc ngày thứ nhất, con dúi được đưa lên trên dàn thờ, là khu vực linh thiêng ở chính giữa nhà Rông. 

Bước sang ngày thứ hai, mọi người cùng uống rượu để đưa linh hồn ông bà, tổ tiên về trời. Gần cuối buổi chiều, già làng và một số thanh niên lên khu vực thiêng khấn xin các thần cho dân làng đem con dúi xuống. Các gia đình đều đưa một cóc (chén) rượu, một ít thức ăn lên không gian thiêng với hy vọng Giàng sẽ mang lại sự may mắn cho họ. 

Con dúi sau đó được đem xuống và cắm ở trung tâm nhà Rông, nơi đặt ghè rượu của già làng. Các chủ hộ lần lượt đem con dúi của mình về xẻ thịt, chế biến, chia đều cho mọi thành viên tham dự và khách. Mọi người cùng ăn uống, trao đổi về công việc trong thời gian tới. Đến cuối ngày, phần xương đầu của con dúi được buộc vào que le và cắm ở khu vực thờ chính giữa nhà Rông. Nghi thức này vừa thể hiện lòng thành kính của dân làng đối với con vật thiêng, đồng thời cũng là lời thông báo đến các thần linh rằng: Lễ hội Et Đông đã kết thúc.

Khi các gia đình đã chuẩn bị xong, già làng lại đánh một hồi trống dài bao hiệu lễ thức thỉnh Giàng bắt đầu, mọi người đồng loạt mở nắp ghè rượu, đổ nước vào. Già làng ngồi tại vị trí trung tâm nhà Rông, tay cầm cuộn chỉ cột sợi dây từ ghè rượu của mình rồi chuyền sang cho các gia đình...

Ý kiến độc giả
Mã bảo mật
Tin nổi bật trang chủ
Người có uy tín Quảng Ngãi: Nhiều cách làm hay để tuyên truyền, vận động Nhân dân

Người có uy tín Quảng Ngãi: Nhiều cách làm hay để tuyên truyền, vận động Nhân dân

"Để người dân dễ hiểu, nắm bắt được nội dung thông tin tuyên truyền, mình phải cụ thể hóa được chủ trương, chính sách của cấp trên để diễn giải ngắn gọn, phải gắn với những câu chuyện cụ thể tại địa phương mình", già A Lào, Người có uy tín ở thôn Đăk Răng, xã Bờ Y chia sẻ. Được biết, toàn tỉnh Quảng Ngãi hiện có 910 Người có uy tín. Tại cơ sở, đội ngũ Người có uy tín chính là những "hạt nhân", là "cầu nối" quan trọng gắn kết giữa Chính quyền với Nhân dân
Gia Lai: Phá dỡ nhà rông bê tông làng Ia Gri dưới chân núi lửa

Gia Lai: Phá dỡ nhà rông bê tông làng Ia Gri dưới chân núi lửa

Tin tức - Ngọc Thu - 23:18, 13/10/2025
Ngày 13/10, công trình “Nhà rông bê tông” ở làng Ia Gri, xã Biển Hồ được các cơ quan chức năng tỉnh Gia Lai phối hợp với đơn vị liên quan tiến hành tháo dỡ, trả lại cảnh quan tự nhiên cho khu vực núi lửa Chư Đang Ya.
Động lực phát triển vùng đồng bào DTTS Tuyên Quang

Động lực phát triển vùng đồng bào DTTS Tuyên Quang

Dân tộc - Tôn giáo - Vũ Mừng - 19:55, 13/10/2025
Giai đoạn 2021 – 2025, tỉnh Tuyên Quang được Trung ương giao hơn 9.367 tỷ đồng để thực hiện Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (Chương trình MTQG 1719). Việc triển khai Chương trình đã mang lại nhiều kết quả thiết thực, cải thiện đời sống, nâng cao nguồn nhân lực và thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng.
Đồng bằng sông Cửu Long: Ứng dụng công nghệ nâng tầm hạt gạo Việt Nam

Đồng bằng sông Cửu Long: Ứng dụng công nghệ nâng tầm hạt gạo Việt Nam

Khoa học - Công nghệ - Hoàng Quý - 18:44, 13/10/2025
Hiện nay việc chuyển đổi sang mô hình canh tác lúa chất lượng cao, phát thải thấp bằng công nghệ đang trở thành hướng đi tất yếu tại Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) vựa lúa lớn nhất cả nước. Từ các mô hình thí điểm hiệu quả, vùng đất chín rồng đang cho thấy một diện mạo mới hiện đại hơn, xanh hơn, và hiệu quả hơn.
Lào Cai: Tai nạn xe khách khiến 3 người tử vong

Lào Cai: Tai nạn xe khách khiến 3 người tử vong

Tin tức - Trọng Bảo - 18:14, 13/10/2025
Trên tuyến Tỉnh lộ 172, thuộc địa phận xã Việt Hồng, tỉnh Lào Cai vừa xảy ra vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng khiến 3 người tử vong tại chỗ và nhiều người bị thương.
Ngân 98 và bóng tối của “nền kinh tế” ảo

Ngân 98 và bóng tối của “nền kinh tế” ảo

Xã hội - Hồng Phúc - 18:03, 13/10/2025
Ngày 13 tháng 10, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP. Hồ Chí Minh đã bắt tạm giam Võ Thị Ngọc Ngân - người được biết đến trên mạng xã hội với biệt danh Ngân 98 để điểu tra về tội Sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm, theo Điều 193 Bộ luật Hình sự. Sự kiện này không chỉ gây chấn động dư luận mà còn phơi bày một hiện tượng đáng báo động: sự chuyển hóa của danh tiếng thành công cụ phạm tội.
Tuổi trẻ biên giới Gia Lai sẵn sàng lên đường nhập ngũ

Tuổi trẻ biên giới Gia Lai sẵn sàng lên đường nhập ngũ

Bảo vệ Tổ quốc là nghĩa vụ thiêng liêng và là quyền cao quý của công dân. Tiếp nối truyền thống yêu nước nồng nàn của dân tộc, tuổi trẻ vùng biên giới, vùng đồng bào DTTS tỉnh Gia Lai đã hăng hái viết đơn tình nguyện thực hiện nghĩa vụ thiêng liêng của tuổi trẻ với khát vọng xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Cử tri và Nhân dân lo lắng về diễn biến bất thường của thời tiết, thiên tai

Cử tri và Nhân dân lo lắng về diễn biến bất thường của thời tiết, thiên tai

Thời sự - Minh Thu - 17:53, 13/10/2025
Dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương, tại phiên họp thứ 50, ngày 13/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ Chín, Quốc hội khóa XV; kết quả tiếp công dân, tiếp nhận, xử lý đơn thư của công dân và kết quả giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân gửi đến Quốc hội năm 2025; dự thảo báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân gửi đến Kỳ họp thứ Mười, Quốc hội Khóa XV.
Chuyển đổi nuôi biển công nghệ cao: Hướng đi tất yếu trong thời kỳ biến đổi khí hậu

Chuyển đổi nuôi biển công nghệ cao: Hướng đi tất yếu trong thời kỳ biến đổi khí hậu

Khoa học - Công nghệ - Hoàng Quý - 17:42, 13/10/2025
Tại khu vực Nam Trung Bộ, nơi có tiềm năng nuôi trồng thủy sản lớn, nhiều mô hình nuôi biển công nghệ cao đang được thử nghiệm và nhân rộng. Vai trò của hệ thống khuyến nông, đặc biệt là khuyến nông cộng đồng được xác định là lực lượng dẫn dắt then chốt trong quá trình chuyển đổi này.
EVNSPC lan tỏa sáng kiến kiểm đếm cáp mạng mất an toàn trên trụ điện lực: Giải pháp sáng tạo, hiệu quả và dễ triển khai

EVNSPC lan tỏa sáng kiến kiểm đếm cáp mạng mất an toàn trên trụ điện lực: Giải pháp sáng tạo, hiệu quả và dễ triển khai

Trang địa phương - Minh Triết - 17:41, 13/10/2025
Một trong những sáng kiến tiêu biểu của ngành điện lực năm 2023 – “Giải pháp khắc phục cáp mạng mất an toàn đi trên trụ điện lực”, do nhóm tác giả tại Điện lực Châu Đốc (thuộc Công ty Điện lực An Giang, nay là EVNSPC) nghiên cứu, đã được Tổng công ty Điện lực miền Nam (EVNSPC) và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) công nhận và đưa vào áp dụng rộng rãi. Giải pháp không chỉ mang tính sáng tạo cao mà còn giúp tăng năng suất, giảm thời gian, chi phí và đặc biệt góp phần đảm bảo an toàn hạ tầng điện – viễn thông.
Thủ tướng chỉ đạo khẩn trương khắc phục thiệt hại do bão số 11 đối với ngành Giáo dục

Thủ tướng chỉ đạo khẩn trương khắc phục thiệt hại do bão số 11 đối với ngành Giáo dục

Thời sự - PV - 17:28, 13/10/2025
Trước những thiệt hại nặng nề mà bão số 11 (Matmo) gây ra cho ngành Giáo dục, ngày 12/10, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Công điện số 196/CĐ-TTg yêu cầu các bộ, ngành và địa phương khẩn trương đánh giá, khắc phục hậu quả, bảo đảm điều kiện dạy và học, sớm đưa học sinh trở lại trường.
Sự thân thiện của người dân giúp Việt Nam ghi điểm với du khách quốc tế

Sự thân thiện của người dân giúp Việt Nam ghi điểm với du khách quốc tế

Du lịch - Minh Nhật - 17:25, 13/10/2025
Tại Giải thưởng Readers’ Choice Awards 2025 do độc giả tạp chí Condé Nast Traveler (Mỹ) bình chọn, Việt Nam vừa được xếp trong danh sách top 10 “Điểm đến hấp dẫn nhất thế giới” và “Điểm đến thân thiện nhất thế giới”.